428
B
ïotn.U
WBfaMi. Sm. .
\MAlMh. 4.
uerunrjÉsàfeï Hæ autem Genres fciunt hodie Mofiei &
P ro p h fll I & agnófcunt Deum &feruant legem nouam,
ficut Apoftoli docuerunteos. A teamen Deifumus.
C a p v t X I X ,
De éleftione Apoftolorutnloco Prophetarum.
'T " Imeq, Dpmine mi, quód illud quod Zacharias Pro-
1 pheta dixit. Percutiam paftorem& difpergenturo-
üesgregis, fuit completum* quarido nos pércuflimus pa-
■ ftorem iftorurti puerorüm & fari&orum Apoftolorum,
poftolos, de quitus intelligantur prædiéia, illi erunt in
eaptiuitatè ficut & nosj ex quo viam illins iufti non funt
fequuti,quem Apoftoli firmitei fequuci {uht,&;docuerüt
fequendam & propter hoc habent honorem patrum in
hoc, quod patres dlcuntur ad illos coiïüetri. Cum ergo,
Domine mi, filij noftri venerunt antequam nos âdfidem
Dei, fi corda noftra cpnuertantur ad fiUos, corda eorutri
çonuertentur ad nos. Etiicut dicit'Deus altillimus: Erunt
populus vnus, animus vnus, in Deogloriofa& vi&orio-
fo,quia non'debëmùsirttelligere illam conuerfionem,ni-
fi de infidelitate adfidem & dddainam illius iufti, qui eft
itorem ntorum puerorum ix.«uw.uiuiu nuunuiuium,. magiftër f-à-l-t-f-t-is- -e—oru m\ qui cre~d . unt inr eo* & fecundijm
ex tunc nos oues difpërfi fiimus her vniuerfum orbem, 8c , ijuod dixit Dauiddeeot Ihfe eft CuiuSlacer i "
ifti fili j noftrij fcilicet Apóftöli, uirreJteruntlbco Prophè- tuhdüm ordinemMelchife(fcchm atemum, juiobtuhe
tarum,quod apparetexKbc quodDeus poft illos non mi- facrificium pants & vim, & fint Melchiledech facerdos
fit nobis Prophetam, nee aotificauit aUquid per vifio- ,
nem. T irrieof Domine hii, duödifti pueri fint Apoftoli, fit differentia inter facnfiéium Aaron, & iuftnftius Domi- I
de quibus dixit Dfeuspér os Iohelis Prophet* * Senes ve- hi. Dixit Dominus Domino meo j tu es facerdos in aeterftrifbmniafomniabunt,&
pueri veftri vifiones videbunt. hum, non ad tempus ficut Aaron, quimortuustuit vigm-
Certiffime, Dominertiii fenesfuntProphets noftri, qui ticfentumannorum. Item facnfiaum Aaron tueruntcar-
fomniaueruntfiderri Gentium, quamconfequutifuntilli hes, &facrificium illius
pueri, fcilicet Apoftoli, & viderunt. Etdeiftis pueris dixit fecundum ordinem Melchifedech. In quibus verbis Do-
| DauidPrOpheta: Venice filij, audite me, timorem Domi- minus per Prophetam oftentht manifefte,quoniamiaai-
ni docebo vos, Deus nonnominatfiliosin plurali,fedfo- ficiumAaronfihiretm,quandoinciperetdlud faaihcium
lum norninat èos Ifrael primogenitun^in vfu loquendi inaétèfcnümi quodfimretür quandomciperetlacrincmm
icommuhi. Erin alio Pfalmo nominatiftospuerosfilios irt pane & vino *ternalitër duraturunT, cum Aaron non
cum dicit: Filij tui ficut plants nouells. Dèlfiael, Do- ; fit datasteniitas in facerdötio.ficutifacerdou Chmto.De
mine mi dixit Deus per os Efetëe: Vinea Deiexercituum j illisfiliisdiCitetiamDeusperos Prophet* Moy. Deuter.
fiiit domus Ifrael, expeftaui quodveniret cum vua, & ve- |; jt-Satiguitiem filiorum vlcifcetur & lauabit terrain popu-
nit cum foinis, propter hoc ego adducam qui deftruet il- | lifui: Et nbs Domme occidimusProphetas,&nonitec
lam in cônculcâtionehi i & deillis^rajdiâûs filiis Dei ^ui Aiwis mfinerfeDtuaffintaannos: fedoccidivocantur
Apoftoli,dixit Deus per os Efaiæ: Non mödo è -
rubefcetlacob neliqufcfiat facies eius : fed tunc quandö
videbit de filiis niisillos quos creauerunt manus meac&n-
âificatos ante oCulos fuos. Etfi eflènt, Domine mi, filij
ifti fan£tificati coram nobis fecundum viam legis noftræ,
non dicerctur de nobis, qüod eflèmusjn erubefccntia;
propterea & diffoluerentur fecies noftr*,imo haberemüs
vindi£Eamdeeis, nifiperfcptuagintiannos,-fedoccidimus
•W i f I
Apoftolos & iuftum magiftram eorum,&fecit Deus
vindiöiam de filiis. Iam funr mille anniSC vitra. Et pet
mörtëtn ipforunf lauitDeus terram populi fui,8o>ondixit
terrain filiorum Ifiael. De ipfisetiam filiis dixiiDSRid in
Pfalmo cétefimo decimolèxtô.Sicut fàgittç in manu po-
tefttis, ita filij fideles. Comparât enim Propheta illbs fili-j
o s fideles fagittis emiflis de mank potentis, quia Deus o- j
log.
p . F
propterea(5caiiioiuerenturraciesiioiu;ae,iuiuiutuci.cuma. u c u c c c o ----— A _ -*
sloriam & refôlenderent faciès noftræ, fêd confufio fecie- 1 mnipotens,mifiteosad duodecim partes mum p q
rum Iacob & defolâtio eftifta, quod ifti filij quos Deus i mor mundiclimâta, fideles hos fihos cumdoétrinalegis,
creauit manu fila, fcilicet Apoftoli, funt fàndificati co-
ram nobis, &nonfecündumlegemnoftram. Prgpterea
Deus datintelligere, quod lex noftra non eft lex ipforum. !
Dixit étiam Deus per os Ezechielis : In ilia die non dicent:
Patres noftri cqmederuntvuam acerbam,& dentes fiho-
rum obftupefcunt, fîcut infidelitas iudæorumnort nouit/'
fidem Apoftolorum, non no cebit, & proptèr hoc fiibdi-
tur; Y iuo ego diçit Dominus, fi erit vitra pro uerbium i-
ftüd in Ifiael, quia nunquam aliquis de Apoftolispoft-
quam réceperunt fidem rediit ad fidem noffiram, quare
ndnfentïunt acerbitatem infidelitatis rioftt*, ficut Rentes
noftri obftupefçunt de peccato patrum noftrorum.
Adhuc deïftis filiis, Domine mi, qui fiint Apoftoli dixit
1 Deus ,.per os Éfai* Prophet*. À quo tranfmigrabo riifi à
populo meo.Filij autem qui erunt infidèles,Deus erit fal-
uatofeorumin oçmibus anguftiis eorum, &vultus eius
'euftpdiet eps in charitate,eius, & in cleimntiaredemit
eos,i& prqpitiiis erit eisinlongitudinedietum. Veriffi-
mumeftjDômine mi, quodifii filij dëquibiisloquimur,
ferrtper manferuiit firmi, nec Deus tranfinigraüit ab cis àb
illp tempore quo redemitrex ille iuftus, magiftér eorum,
fed-tranlmigraliit à nqbis & fuit fêmper eumeis, & de illis
etiam filiis qui.fiint Apoftoli, dixit mpiens Iefus.filius Si-
rachinlibrefiio:Auditefilij chariflîmi & operamini in fà-
lutéih | quia hpriOratDeus patrém itt filiis. Et qualiter in-
telligi debéat honor ille, déclarât Deiïs per ôs Malachi*:
MittetDeus Eliam qui conüertat corda pafriim hofttô“
rum ad filios. O Domine, fiD.eùs debitifïetconuertere
corda filiorum fcilicet Apoftplohim ad pâtres, cum de^
beat intelligi de fide,tune ifti filij fcilicet Apoftoli fiiifïeiit
nobifeum in eaptiuitatè ifta qug non habet finem,fiait &
patres noftri & nos fiimus. Sed ex quo Deus ordihauit
quod debeant corda patrum ad filios cônuerti, quîid eft
quod expeâamus, Domine mi, & quid præftolamur ? Et-
unoluerimus dicere quod alij filij debent eflèpræterAPfalterij
& Prophetarum.Mofen autem &Aaron non mi-
fit extradomumfandtamaddocendum, quia nonadln-
diam,Romam,neC adalialocaextra terram fan«ftam mifit
eosannunciare dodrinam legis & Prophetarum, fed ifti
fideles filiific proiedi vel miffi per vniuerfum mundum,
furrexeruntcoram Deo loco noffn,poftquam Deus occi-
dit Iftae^&nonien noftrum quodbene innuit Dauidin
Pfalmo cum dicit:Pro patribus tuis nati funt abi filii,con-
ftittseosfiliosreges & principCs ,& periftbsipnouata
eft lex ptima fecundum ordinem Melcnifedech j qui fa-
trificium Dei inftituit in pane & vino,ex quibus commu-
nicauit A brahamamico Dei,Deus etianf per ttiinifterium
iftorummutauitfacrifidutanoftrum, ficut mutauit nomen
noftrum & ficut mutauit legem carnalem npftram
in legem fpiritualem.Etfi'Deus dixiflet noftro Mofificut;
dixit per os Dauid,Mef!i* fiue Chrifto : Tuvenies facerdos
in sternum fecundum legem Mofi & Aaron,ftaret ilia
lex, fed dixit: Tu es facerdos in sternum fecundum ordinemMelchifedech.
Etamicus Dei communicauitde
facrificio panis & vini, &non de facrificiO'Carnium. Ad
liocbene fonat verblim Mofi, cum dixit, eqmedetis vetuftiffima
ve terum, per quodintelligitfacrificiumMelchifedech.
Etiterum: Et nouis ftiperuenientibus, ideft,
nous legiskacrificio publicato, vetera, fcilicet veftrafa-1
crificia proiicietiSi Nos tameh Ddfumus in omni ad*
UentUj '
C a p v t X X . 9
De reprobatione facrificij lud&orm* &deeleftione .
facramentiChrifodnorum.
TImeo, Qbmijie thi, quod Deuseiecit nos afe&facri-
ficium noftrum, & acceptauit facrificium Gentiupi,
' ficut dixit per 6s,Malachi*: Non eft mihi voluntas in vo-
r ' v- bis,dixit
Filii excuf-I
foiiun. I
^[*1.44- I
'Melchifc-
dech coo-B
municiuit
Abraham.
TfilW, H
• H
bisvdiXit DominuSi neque accipiam facrificium veftrum,
quoniam ab ortu folis v% ad oçcafum eius magnum eft
np.mën meum in Gëntibus, qu* offeruntinnornine meo
facrifieiifm.niundura, ergo apud Deum faerifieium Gentium
eft mundiqs, qdam facrificium noftrum. Et infu-
per quia Deus priuauitnos omni facrificio mundoj&a-
lias docens Ghriftianos, vtipfi vîtâ'rentnos, ne contami-
narentur, ficut nos vitauimus Genres omrii tempbre quo
facrificium noftrum fuit mundùni gpud Deuni & dCce-
peum.
Etiam tu Domine m i, nofti quid dicat Deus in Pfalm.
de noftro facrificio ciimait,perdsDauid Prophet*:Nun-
'quid vidiftis vos quod ago cqmcdi carnes taurorum, &
hircorumfanguinem bibererw^èr^uod mànjfeftatDeus
quod ipfe'condemnatcarniumlfacnficium. Et vndeeft
.nobis, Domine mi, quodnosdeteftamuriri^gehtibdsfa- !
crificiumpanis &vini, quodftatuitDeus, & innuHo.re- j
p rpbac, fieri treprobat facrificium carnium.cum Salomon
. deferibat illiid Aaron, diccns,ifte fcilicet Aaron extendit'
manus fuas fuperaltare, & obtulit fanguinem vus , & in- i
eerifum Deo viuo , & obtulit facrificium hoftrinnde gra-
nis terr*, ficut Melchifedech oljtulitpro Abraham. De-'
claratDèusfaerificiumgenriumperMofèn.Leuit. ij.Offeretis
Deo fiçrinciumde leuacis,de area, & deèxprefîio-
ne VU*, & bcnedicar vobisDeus & cun&isoperibus ma-
nuumyeftrarum.^cimus etiam nos, Domine mi, quod
Deus mandauit.in principio poni ancèaream fsderl^Do-
mini, panés &nôn carnes. Eciam Dpmine mi, cum Deus
de'hoc in Lcuicico prsccpit Aaron per jMofen, dice ns;
Homp defemine Aaron facerdotis qui habet maculam,
non offerat* facrificium depanibus,necaliiid quodcumqj
fecjrificium^Et in phiribus fcripturslocisDeusprscepit
fieri ^crificium depanegg ek farina punfluna-^ceptabit
.Ulud, & tale facrificium eft hodre Genciutfi , feffirietpanis
cxfar'rna^uriffima. De facrificio etia'm panis fit mentio
primo î^egrim %t. CumDauid venir ad Abimelechprin-
cipem facerdotuiT}S.yio,&: petiuic ab eo panes,quirefpon-
dit.Non funt hie panes riifi panis ohlatiïs,quem noncon-
.uenic comedere pueris tuis,quiafan<ftus eft.Ec quod G entes
pomme in fiicrificio fuo aquam,non debet nobis ined-
; ueniens.videri, quia eriam in Scripturh fan&s inuenimus
‘dehoc exemplum,fcilicet quod Deo fiebar facrificium d,e
Aaquaa.&|uitDeo acceptum.Inuemmuseriam. z.Reg.
'qùoddux^iu.ueneshauferuntaquam de ciftèmaqu* erac
} ante port^v Betlehem, ^ Prbpheta %uid obtulit illam
Deo in facrihciimi,ergo nduèft contràScripturam,figën-
£ tes hodieponant aquam inf fàcrifidio, quod fàciüm: Deo.
I Nbs eti^ih legiinus quod Aaron fecit Deo feci-if/cium de
1 pane St vin,<>,.&.Daqid de aqua, &ifta tria fiint fimul in
: vpp facrificio mundo ( quamuis intelleârus nofterid pe-
Qjetrare ne.j ueat ) &pbn ficut cajraçsjpuromm pinguium:*
*. Relias nollcrvtnairaturRcg.3. infudit aquam infacrifi-.
: & Deushiifîtigriem de çoeJh/&acceptauiffacrifi^
cium cum aqua peifufum. Angclusinfigura communica-
f uit etiam Eliam in pane fubcinericio & aqua, quando E-
hasambulauitin.fomtudinecibifuperilludquod natuia
non poteft concedere, cmadragintadiebusvfq.; admon-
temDei Oreb. Hoc etiam feenfitium vinicum aqua mix- :
turn, pul^hèrrime & apte dcferibif^aîomon Propftetainl
'libroPiouerbiorum cap.ç^cumdicitrSapiènEfàalcifruoa
commuaic^uitfacrificium fuum, niifaïitviriü{hfimm&
paratfit men fern, tune mifit fcriios fuos * dicens ; Qms eft
paruplus, •vèniat ad me-, & inûpiencès comedeur panem
meura.,& bibe:uvinum meum remperatura agiia. Quid
DorairiemiQiicnfàpararafàpientisàlriflîmi, nifiâharc ? •
Qujd Domine paniftc vinuln mixruqi,fuTi faerificmm
d‘- pane & vino, 8c de aqua quod fit in aitàii? qui funt in-
?jipientesvocatiperfemos fepienri* qu*ignorabant
Dcum,tocatç per Apoftolos,& notabiliterdi-
cir, panem fuiimdeviftumfuum, per id enim innuit hoc :
‘ faciificiltm gryum ef^Dco, &quodadiftudco^iiiuiiiln
"tarn fublime, &tam fpirituale non vocatijt patres hpfttos,
_qu isran t fàpic n tés i n lege, q uieran t o ccupati in fecrificio
legis j quPa etiam catnalefacrificium non dAm'fitiiobis,
nabSacciditpropKrillùæïuftümin qtifcm peccauiraus.1
Attamen Dei fiimus; i I I 1
C A P V T XXI .
Quoi Deus rtfutàuït ieiunia fublata & [fàcrificialu^
daoruni & Chrifttàtiorum elegit.
X T AWë timeô pomine mi, abilloverbo, qübdDcus
T fortis & gioriofiis dixit per os Malachi* cap. i. vbi fie
tanghde facrificio gentium, abortufolisvfqueâd occa-
‘u” 4.§éntES offèrunt fecrifiidumilominimeomiiodùm.
Vbi aaueno quod facrificium noftrum non fuit atee-
ptum, nifiinvnoloco folo, fcilicétiiid,ômoândapræ-
aic.Ex quoantemloco facrificij priuauitnos Deus, L l i
certeiTa promjffionis, &vb'iqne difperfif hósterrarum,
ïam Tant mille anni. Vnde venir fupernos, & compietum
eft quod Deus dixit de nobis per iimilirudineni loquens
per os Eiàiæ, vbi ait : Gompletaeft vindemia Sc non èft de
cætero colleftio. Et illud Malachi« Non eft mihi volun,
tasm vobrs, fit iàçrificinra nonrrecipiam ivobis. Erillni
Efatæcap.l. Sàbbataveftral,&feftiuitarcsi 8iiàcrificium
Veftrum non recipiam', quia bmnes vos eftis in iramca. Éc
illud Efaiæ compietum eft fupernos: Quid toihi mulritua
doViftimarum ve|raru A .quid mültîplicaftis mihi facrificium
de arieriffis & carnibus hircornm.ego autem con*
. tempfi fanguinem vitulorum, & arierum Carnes & hirco--
rumïOum præfentaùeririslta corâme ,Sc qnis recipiet eai
vobisî non deriirberis lapides mèoSËna0s. Fruifca, don
offeretis vltra.facrificïum,\quoniam incenfnm veftrum,
& aùbbata veftra, 6c ibiennitates veftras non recipiam i
vobis, quiaodiuitjliaanima mea. Sieleuarismanirsyc-
ftras ad me,anenam vulrum meumà vobis. Et fi multip lïi
CaS ® s “ ^ “ “ “ ^bftras, non exaudiam, manus yeftræ '
plenæ funt fflnguine. Et omne Iàcrificium veftrum fient
cadàtier foetidum. Et egreffiis arrij porræ exrerioris, & ille.
qufmihnugnlauerirtaurunijficutqnidbtóHaneritiiominem,
& ille qui pbmlerit infacrifiaum hircum, fiçntqui
obtulir canem, &qni °biulit vinamficnrquiofFerrfan-
g^inem porei. SedabominariodeiacrificiisapudDeum
nihil aliud fignifieat, nifi matarióhem iacrificijnoftri.car-
M% g S ™ * in a c^ ci“m'*usiuiIiDominiftititUaIeSè
^fubtileWi^iinftituirbiFerrepaneifiJricó-carnium&aqua
mundanilqcopingtiediniscàrnium.Etyinnmpurunt,lq:
co fafigtiinis:, Et honiqofFerturijurimaliterSc acceptabi-
liter Deo, non iicfitSimalia decollàtàpct nos, quÀe r
PçophetamromparanmrcadauèriputridôcEtduarenbii
credimns. Domine, hæc quæiocntus eft nobis Deus per
^opheram iftum. Etquiddefcriifit ramém'dentïrdefi-
ci ificiis noftris.Dixit eriam Deus per Ieremiam cap, y. In-
uita* proximds-Vcftros àd Éerificia, Scéomeire tom eft
, carnes facrificidrum veftrorum ,quiarn die ^uaeâuxi pa* '
ÿEresveftros deÆgypco, nqnpræcepi eisjiriec verblim ft ci
- deiacriijpijs, ièd dixi: Audue^ocem meamScero vobis
Deus, &Vosraihipopuili|;, fi amfiuiâüeritftin ôlBhibUs
quæproeiipiovdbis,bériéeôrvqP. E^nonaudieranrs'
necpofucrün^uremlîiam addianmmeum.&tuDbmiv
rie mi j es quilrocnofti. Attariien Dei fumas in omnibus
tquæ euenerinthobis.
C^,A î> V T f x i h I
^robatabiettioneni Êjnagôgdt), êrclefàoriefniccïtfte
per vérbum Domini ad Rakxcanr.
Kîmeo > Dörriïne mi j q u o i de j-riagoga & Êcclefià
futflligaturillud verbum qüudTctibicur. iy; cap. ]^ri-
mi libn legis, cum diCit Doràinus Deus RebecC*VXôri:
Ifaac du* Gentés fiint in vtêro tub., & dub ^ópuii V&-'
m m ^ Vtero tuq, &gehsgéntém .,fiipétabit, '6èmâiôr
;feruietftiinori* Dômine toi, rôlaRcbcbCâfuitfiîa'tëtlüi
dæorum 8c GèrttiUum; Pbpuluis maiôr & prîmbgetifc
'tus Synagoga^qii* magno fuit honore Ôefciéritia Dei
dôtâtâ. Populus tócundusgenitüs&mihörapudDeuni-,
ihipfidfeli tàtè M n èii tes, & îh ignorâhtia
fedpjinâtutilosiHo;Iaffifurttmillèangrcomj^
■ ...... - -, ■ - . .. , ■__________ _____ Efaiasj
" v ' '
Primus liber
legis.