I
\] . A
Otn. 18. ^
Geutf.i9‘i
j iMerguluf.
Cygtms.
Onocrotaluc.
B
Sodomitæ pcccacum fuü prædfcare coepërunt, necabfco-
derut,di6tumeft : Clamor Sodomoruni jrenit ad the: rhififaftint
angeli,qùi eos igne & fulphureconcremauertmt. Sed de bubone
i (la lufficiant. Mergulus fequitur.-cuius natara hæc eft,vt a-
quis fe immergat>& fub vndis diutius iihmoretdrreos vti-
quedefiguans,quivoluptacibuscarnis fuæprorfusabfor-
bentur.lbis aais e ft in Apliricajlongu roftium hab€ns,val-
de manfiieca,generi tamenferpentino fcroi. Serpentes e-
nim arripit& deuorat.Pèr hartc autéiHi cbngrüëvidënttïr
defignarij qui proximis quibufqueih hactemporalipro-
fpencate tnoleftiam inferre deuitant:fed erga feijifoScru-
deleSjflagiciorum venenis aftimas'fuasinterimunt.Cygn9
veto candoris-eximijv quiprotenfiorié longi colli, ex alti-
tudine terrae atq; aouarUm cibum trahit, eôrum præcendit
fpeciem,q veftitus fuifplendore plus aequo' gloriantès, de
(blaterrenarum return abundantia, contemptis coeleftib.
confolationem acdpiunr.Sequicur onocrotalus,auis quae
fonitum fade in aqua, olorum flmilitudiné habensmec di
(lare æftimaretur otnrirno.*nifi faudb.ipfius ineffet alteriùà
vtevigenus.HiC omnia inexplebilè^animal congeric, vt fit
mira capa ciras. M ox pfeéta rapina fenfimin os reddità, in
veram aluumruminanris mododefert. Galliahos fepten-
tnonalis,proximaoceano,mitcir.In his quos alios nifiaua
ros accipi mus,qui inapothecarumfuanim vtfero tanrü vi-
âualium congregate (blent, vt mulcis annis eadem confu-
mere non-poffint? congerunttamenvndecunqj aurum,ar
gentum,veftes innumeras & horréa cumulant:poftea.f cü
opportunura fu eric, in vfus proprios expenfuri, & quafi in
veramneceffitatisaloum relaturi. Hamm ergo auium etia
Ifaiascontra Edom meminit,dïcem:Poflidel>ûtedmonocro-
talus & hericius & ibis c^cor««s.Porphyrio quern leptuagin- ■
ta pelicanum nominat,fecundum Plinium folo morfu bibit,
omne cibum aqua (ubinde tingens,deinde ad roftrum-
pede veluti manu afferéns.Hle,vtexiftimo,côtumaciæ no.
bis formant) præten d i t. S u n t ehim nonnulli, q nihil ad al-
teriusimperium, nihil ad alterius arbitrium opens (ufei-
piuntded folum q> aqua tin<5ttim fuerit,videlicct quod vo
luptati (use cofentaneum, hoc manu ppria, deliberatione
fcil.propria,fibiipfis a(Tumunt.Sequimr herodius,que nos
Porphyria
feu pelicaj
£ j
Herodius
fiue falcot
__ vulgari verbo falconem dicimus, velox rapidusqj in prse-
Charadnl damrillis comparandus,quorum pedes velocesfuntadef-
, iicè tii boclex locuta eft, qua figuratft iafh fupra notauirti9
Nam dum omnes volucres quae fup quatuor pedes ince-
dunt/immundasdixiflevideretur, nonnullas tarnen exci-
piens,con tinuo fubiunxi t : : ?*
Ouïe quid autetn ambulat qu'idemfitper quatuor pedes,fed habet
longiora retro crura,per quafalitfuper terrant, comederedebetiswt
efl bruebus mgenere[no, & athacus, atfe ophtomachus ac loctißa.
fingulaiuxtageniisftiUm.' * H
" ’ Omnesquiterrenafacultate fubnixi funt, quafi fuper
quatuor pedes incedunr. Si tn de eadem abundantia (ua.
nonpfiimunt, necaffliientibus diuitiis corapponunt yfed
idxta Apoftoii fentenriam,qpaçretrofiintobliuifcente3,in
anteriora feeXtetifiuntdfti quafi longiora retro habét crura,
per quæ faliunt fuper terram: quia per fpiritum adiuti, a
pofterioribus fefufpendunt : & mentemadaeternafuftol-
lentes,falutarem fJtumfaciunt. Iftos ergo lex pp praefen-
(entem non reprobataburidantiam-: quia licet-multa pot-
fideant,ad v(ümea,nôadfuperbiam fiueluxutiainrctor-
quennerbgandoqi acdi(pen(ando quas poflidët,ex abun-
dantiatranfitoriæ facultatis meritUfn comparant seterni-
tatis.Bruchus veroj quemlex^nobis ad exeimplum propo-
fuit,cum fit modicsequantitatis & fufci colons,eoruro tsé
bispiætenditfpeciem,quiinreligionis habitu con(lituti,fi
tempo ralib. fubleuentuthonoribusinec mentis d eferunt
h u m il i ta tern, nec habi tus fui-hiutant'deformitatemv P or-
rolocuftaequini capitis, quæetiam quadâcolorisfuî gra-
tia decoratur,iure militarious aptabitunqui fplendore ha
bitus fuipublicaecofuetudinifatisfacientcSjomnem temporal
emgloriam paruipendunt: Ôclèetiam dumfotisele-
luant, intus abiiciunt. Athacus cuius naturse fit,nufquam
adhuclegere potui.Ophiomachus veto contrarius eft fer-
pentibus. Ophis .n.dicitur(erpens,machus pugtians, quafi
cü ferpentib. pugnans.Quod cuilibefele«5tb aptiffimécô-
uenitjqüidiabolo vitiisque carnalibus incefianter refiftit.
Seqqitjur:
Quicquidautemex vSlumbus quatuor habetpedes)execrabtk
eritvobis,
■ Miralocutiotiis fpeciès, multum^; notada. Cum enim'
praemififlet,in quadrupedibus volatilibus ilia müdaeüè,
quæ longiora reted habeftt crurainon fiibiunxit,quicquid
au tern ex volucribüs quatuor tantum-habet pedesjfed;fic-
Vpapa.
Vc^ertiiio.
I fundendumfangniné.SedSccharadrionauis garrula, ni- ■ utprius quafi .abfolute , quicquid ex^yolucribu&qpatuorha-
Imiamquorundam-redarguit loquacitaté. Vpupa fiue opo 1 bet pedes,execr'abüe'erït voè».Qüid tn iiv prima fiue vltima fen
pa,quæ nidificatinftercoribus,gemittlm in canru fimilat^l tentiaéxcipiyndüfit,döcetmedia: Deindefubiungitur:^
! eôrum fpe cie pferens,quoSterren is i n hæren tes, triftitia (ç- ! Et quicüntfamorùcim eorum tetigeritjpolluetur:& erit immu*
’ culigrauat.Ve(pertilio quoq-„qui &vltimus in hoc auium . dus vfque advefyeranu
-ordineponitur,circa terram volât,&ve(perataütum:vnde Taélus (vt fæpeiâm diximus) morticiüorum,côn(ènfiiS -
& nomen accepit : pennis etiam pro pedibus vtitùr quan- I iniquitatis intelligenduseft, ïmmündus ergo eft, qui tan-
do ambulat.Iniftöergofatis congrueexprefiîfunt,qfecu- | git,vfq,ad vé(peram:quia nififeruot prauidefiderijinjllo
lari feientiàpræditi, circa terram volant ; qiria fdla texrena ! prius occubuerit, quandiu fcilicet in eadem volùntatè
fapiunt,meridiemq;diuinæcognitionisignorant.Cumq’, permanferit,munduse(fe non poterir.Sequitur:
incedëndumquoquamfueritjpennispropedib.vtuntur: j Et fi necejfefuentV0ortet qutppïaiH horum mortuerumflauaquia
proficere tantum in fecularibus æftuantes,eandé fcï‘~ j bit veftimentafua ,& immundus eritvfquead folisoccafum.
entiam non ad aliosfruótus,njfi ad lucra eonuertünt.Por- ^ Plus eft portareimmûda,qua tangere. Tangimus quip-
D
Dent, .jz.
Pfidm.fî»
to feiendum eft,has ipfas aues, quas hie legislator in vitid-
rum figuraafl'umpfit,aliis feripturarum locis virtutibus af-
fignarkadeo non volatilium natura reprehenditur, fedjp
diuerfisearudem auium qualitat-ib. in variasfignificatio-
nes transfertur.Na&aquilaDei ipfius typum gerit inDeu
t ero n omio, vb i de eo dicimr.Sicut aquiUprouocans ad volan-
dumpudosfuosJ&fuper eos volitans. Vultur Chrifto coparat ur
in Iob,vbi de Iudaico populo dicitur iSemitamighorauita-
uisjiecintuitustftoculos vulturistCoxims Ghyidus in membris
fuis intelligi tur in Can ticis: Co met eiusficutelata palmaru, ni-
grse quaficotuus.Poftem de Herodio, acci pi t re, feu etiam
qu'ibufdamaliis idem oftedere: fed fatis eft paucaplibaffe.
Enumeratisigitur legislator nominatimauibus>quas>vita--
das cen(ebat,generalc quarunda fubdidit fententia, dices:
Omnede velucribusquodgraditurfuper quatuorpedes, abomi-
nabileentvobis.
Quoniamterrena corpora quatuor (ubfiftunt elemetisj
per volucres in quar^or pedibi incedenres, diuites intelli-
guntur.qui pfen tibus innituntur.De quib.inPfalmo vEcce
homo quinon pofuit Deum adiutorem fuum ,fedJperauu in multipe
folo affeélu. Portàre vero eft> aut diuturnae tentationis
moleftiâ (uftinere, aut peccati podus fuper feipfum per q-
perationem fufcipere.Ad cuius onerisgrauedine multi.ne
ce(fitatecoguntur,ducupiditatib. fuisrefiftere volentcs,
nec valentes, fuperantur. Quætn excufatiojillos maxime.
qui Chrifti (anguine redépti,& eius gratia (unt adepti, abf ;
(olutos non reddit.Omnibusquippequieiufdêgratiæ pat
ticipes funr,loquitur Apoftolus,dicens:Pecc<tn< vdbis no do* :
«i»atif«r.QuicUnq;-igiturhacgratiadeftitutus,à côcupif-
centiis‘fuisfuperatur: (aten dum eft> quia aUt non legitime,
deccrtauitj&idcirco fpiritus auxilium non promeruit:aut
forte in fpirituali certamine non deDeo,(èd de viribu? fuis
præfumpfit.-ideoqj fibireli6tus>corruitcfiueétiam du ftaret
fuperbus fuit,& alios iacentes defpexit : oftenfusq; eft fibi
forfitan,vt infir'miorib.côpatipotius q indignaridoceretb'
&in fuo lapfu difc8tet,qd de proximis iudicaret.Siue ergo
his -fiue aliis de caufis q nos fortaifis latent, diuinu iudiciû
non latent,aliqn contidgat, vt is qui côtra vida fua erigit,
deftitutus fuccubat-.fibi tn imputare debet homo q> victus
efti& im mundum fe iudicare. Vhde r/vntv ijttp ttvft j/1/jun nirj nnu* jp -itt* n tn m u ity - mmiUIlü UU1 IC lllUlCäLC. V II UC O&C I lCegglbislilUaUtoLr 1i1n1 pfen»* itli J
tudinedtuitiarumfuaru, &pr,aualuitin vanitateßa.HypctbQ- | de immundis volatilib. agens^/tmcejfe,inc\ük,fuerit vtportet
quipptani
quippiam horum morttüim,làitàbit vefiimtd fud,&immundus &
ritvfqueadfolis occafum.Veftimentüm höftrüm, exteriörvi-
fi bilifqüe côtauerlado in te 1 lige nda eft -, quæ fi pràüb opéré
contaminatàfiiérit j lauandà eft vdduepèr pcenitendam,
Sc dignà (àtisfa&ione putganda. Ipfe tarnen qui qjius îm-
tnundum portauit, immundus érit vfqüe ad fôlis bçca-
fum : quià yt iàm (Upradiëiùm fell, nifi prius inipj^ coiiîci-
entia praui àppStitusferùôr bccafüm Fecerit ad plenum
mundati nott poterit. Hucvfquede volucribus. Acdein-
derepetens legislator quadrupedia quædam quæpræter-
miferàt,additdicens:
Omne animai quod habet quideni vngulatnfed non diuidit earn,
hec ruminât,immuhdumpriu
S uperiùs quippe fol a i lia quæ aut ruminant,& vngulam
non diuidunt i aUt Viigulàm diuiduht j& n o ii ruminanti
immundàèfle docuerat; Nuncautemillaquoque iungit,
quæneUtrùm habent, homines (cilicet, quiheeverbum
Deimènte trâdare i hedopetâ fuà difeernerfe conftieùe-
runt. De quibus etiam (ubiungitur:
itquicquïd teùgeritillud,contaminabitur.
Subaùdiehdumeftjfi mortuum fuerid Nufquam enim j
leximmundorumanimantium j hi(î ttiortuorum, taiftum
improbat.Vbiillud quoque,quod fæpeiam diximus, ofte-
ditur.-non creaturam vituperari,quæ vdque fi vitiofa foret,
& vi uens & mor tua reprenehfibilis elfe t .fed tarnen cum ad
vitiafignificanda aftunlptafueritjCongrüentius vtiq; mor-
tuaqüam viuens, qùodfciiiçethuiu(modi homines Deo
itibrtUi funr,hoc officium impie uit. Sequi tur:
Quod ambulat fuper nianus decunäis anmantibus, quatnee-
dunt quadrupedia,immundum erit.
Plüres légi intetpretes huius capituli, & vhüfqüilque !
<juid mÿftieutnhic (çnfiffet, ediflerens/literæ (ènfum quo- !
modo (larëpomt,qiiæ Vdque maius mihi (crupulû möuet, '
præteriuit. Quæ funt enim manUs quadrüpedüm ?Si pedes
anteriores, quod animal inefedens tam anterioribus quam
pofterioribus noninnititur îSedneq;alias manusitlquadrupedibus
inüenio.Exiftimo ergo aliquo artificio,aut na-
tutali j fiuè etiam ( vt fieri (blet ) homine i nftituen te polie
côdngere,vt quadrüpes aliquod duobus pofterioribus fu-
fpenfis pedibus, anterioribus folis feratur incedens:ÔC
hocefle, quodquàfimonftrofum naturæquecontrarium
lex execratur: vt homo quiad futuralempiterna bona votât9
eft jpôftctiorà fua ihagOipendens extollat,&anteriora
paruipfehdens depônàt. Huiufmodiiutem peruerfitàtis &
affeélatio & imitatio fugienda edi aut fi Contigerit,(àdsfe-
éliorie cottgruadiluendai Vndefequitur:
Qui tetigerit morticina eorum ..poüueturvfquead vejperum. Et
quiportauerit huiufmodi cadduerà,lduabit vefomentafua, & immu
dus ertt vfqitedd vejperdmiqüid omnia bacimmunda:funt v obis.
: Hæc, qtiod fuperiuseXpofita funtj piget repetere,vt ce-
lerius ad fequendatranfeamüs. Nam (ubditur:
D
Muftcla
«. i.cap. zjf.
Crocodi-
ius.
Deminutisanimantibus. Ill '2 ■ £ A ïfi i v .
Aec quoque ïnteŸ poiluta reputabuntur de his qua mouentttr
in terra, mufiela & mus & crocodilus , fingula iuxtagenus
H
fuum.
Hæc funt minütä illa&àbominabilia^îuiimantia , quæ
viriofa pallpêttatis formam prstendereiam fupra oftendi-
mus. Muftela quippé animal eft dolofum , per quam pau-
perum fraus redarguitür. Dicitur autem muftela, quafi
mus longus.Mus o b edaci tatem femperlaboratj&proptet
ventris ingluuié multa quotidiepericulafuftinet. Sut ple-
riquefimiles, quiinrerumomniumpenurianonadæter-
norutn expeiftarionem cor'leuant, vepro tribulatione prç-
fenti quam tolérant, confetti fibi àDomino delicias æter-
nas depbfçant:fed fine Vila cogitatione filturorû viuentes,
bene fecuma&um exiftimant,fi quotidiaftis laboribus yé-
tnsvndecunque (àturitatem conquirant.Crocodilum (vt
dicit P1 i niusjhabet Nilus quadrupes malum,& rerrapari-
teraeflumine infeftum. Vnumhbcanimaltetreftre ,iin ^
; guævfu caret : vnum fuperiore mobili maxilla, imprimit
morfu m. Alias terribile, ipeâaiatum, (lipante fe dentium
fèrie. Magnitudine * cücedic plerunq; duodeuigind cubitos,
pàrifcoüâ quanta âtiferési Vngüibus tâtùin àrmâtüs efti
Cotra omnes îOuscute inüiÔta; Dies in terra ag it,n od é s In
aquâi In hoc quadrupède tàm peflïmo, non hifi latrohum
imaginem v id é o , qui ferra paritér ac flumine infefti fiint:
üuianuhcfemitas,huhcmariabbfidénr,tranfeühdbusin-
Iidian tes^Gatei vfu liriguæ;qa riiültoties inbpihâtés aegre-
ditintitti&hbhiadig^&ifeidllis, grattes fe exhibent inj.
fo f. uPcr^rëmbtamaxilla,morfurn ^acilindda Diabolo
inftigante cui lubdici funt, in bmhi crudelitate eiüs volun-
, r,î}ll®lrt*. Tettibilcs oil dqj hâbitü, ftipatà dentium
lene,pluribus.f.àd aliorum necemin vnum coïkÜis. Oua
panuntjfperantes ïn iniquitate fuà, ad mâlefaeiendum ar-
mis accindi ; (piritualiüm veto viroriiih iacùlis propter
tordis diiritiam nullum aperientes aditumjdiemin terraa-
genres,node verqin aqua delitcfeentes.Ciim enini àrrife-
tit feis complendi facinorisoppqrtunitasifubito erumpfit:
quamdiuaut nemooccutritqüiprædafiat* quafinodem
J>^(fi,ptoderé%olunt.Hoc pbtro animal,quamuis ënbr-
mis fiemagnitudinis, minutis tn animantibus anrtumerat:
quiahuiulmodihominesficut Deoexecrabilcs,ira etiam
& tiiundo defpcfti habentur. Adiungit daoquelex quæ.'
dam aba Migile, irtquiens ; &
talpd : omniahat irnmundafunt.
n Migale diûum éft,quafi tous gulofiu.eft autem & frau-
duicntû & dolofum.Nam cum dolo tapit.quæ«ntri po-
ftea committit. In vno igitur hpeammante. vtriufque vliij
forma deprehenditur,& furti fcilicet & edacitatis.Cham ç
léonnonhabetvnücolorem,fi:ddiuer&eftvaiieràtecone
qjerfiim.vtpardus: cuius corpulculumad colores quos Via
det,faallimaconucrfationcrariatur,cumaliorùmammabum
nonfit ita ad Conuerfionero facilis corpulehiia.ittin-
firmitate manfuctumeiTefciingit, cumfitimmahfuetùm
arumaLAgnofeçmhominib.Chamæleontèm.Siinrenim
plenque qulommb.placcrc cupicntes.vniuerforum fevo-
luntari conformâttfacillimaqi côuei fatione variati, diucra-
fos alternant colorcstdumfcilicet cumirafccntib.irafcun-
tur.detrahunt cum detrahemibus:S£ ciufdèm Ipfiüs qüem
prius vitupcrâdo dcprciferant.mox fi âbfit qui Uudet.laudibusfaUent.
Huiufmodihominesquândiunullapotéftateprædiafunt.
immodcrataadularioncoinnibusblandmtur.
Quibus tn fi poteftas contigeuc.quatin cordibus eorü
primo latuiflet crudelitas, continuo manifellant.Tellis eft
AbfalonJquiantereghipçruafityranoidem,omnib*blaudum
fe exhibenSjadulàbatur:mox Veto vt principatùs cul- i
men arripuit, feeléftiffifflus patricida, quanmm in eo fuir,
nec patri pcpercit. Vnde & Sapiens quidam taffllrortfflq-in-
quit, quia imbaiüafunt, latent vittd:non Minus aufuracuih illis
mtsfidplMUltint.pamilÜqueumfiiuitMçperMt.lnlitame
taillis expiicsndarnçquitiredefunt.Sicmtofcrpensetiam
p c to a u a fb c t ir , dûm riget frigotc. Non défunt illi venen
», fed corpent. Mnitotum crudelitas lie arabitio & luxutia,
vtpariapcfiimisaudcant, fottünatfauotedcficiunt*-
Eadem veile cognolccsî dapoffe quantum voluit. Sed de
Chamsleonte hucufquc-StelliO quoque aclacerta,venenatareptilia,
quanquamfint infirma, tamen funt malitioiù.
Talpa.cxcunycftaniitial,qüod de terra générât ur.Ôscût
enim earn de teftafimul&pluttiacteari.Huiusconfuetudo
eft,terramfodere, St ipfiusatenXfuper ic cumuloscXcita-
re. Huicigitur afiinuiiandi funt paupercs, quiterrenas di-
uitias quas nunqüam aflèqiiuntut, iémper Voiuunt in ani-
mq: folaque cupiditate cXcati,dum tettenai cogitationes
cordi accumulant,fiipernum ltimen uunqüamteipiciunt.
Ifti ex terfapluuiaque lfmul otiuntut, dum panimTua pet-
uerfavoluntate & icdfiutetreno, partimaitetiuspctfua-
fione taies emciuntur. Sequitur.
Qui tmtrit morttetna eorum , mmuiidus Irit vfquc a i vijpi-
rani.Etfuper quodcecidertt quicquatti Aemorcicïniseoru.poüuetur.
.. T;angitilieimmunda, quijppriadeliberationeaitcrius
îmtnûdmd!cotapponit.SupernonnulloSverocadütmor-
ticinacûiubitatentatione quiipiâptatuentus, aüq, huit!f-
èmodidefideriüincurat,Polluiturtnd^ipie,quo(Qiminus
cam contta'immiciinfidias, maiignâeiuspetfilationc vcl
ex imptouiio fufeeperit. Qjaxaôt but,quæ huiufmodi cafu
contaminari poiTunr,leX diligentius diftinguédo (ùbiügitr
tam vàiligntum&vcftimentwç,quampeües&cilitia. Ettn
Migale»
Chamz-
leoa (alias
cainckój
B ibliatb.Vet.Pat.Tom.io. I !
Stetliö.
Lacerta.
Taipa.
H