ms.j.opprimi.
Flo do ar di B iß .
RcäcmRcgammagnfficitlUxleras.cclct.meplemclsdacurTheodaicusDeiicruus,
Siglonficaturabomaib^s
Hiitabilisin fiinöis filis Dett£. CoMOcantur a Regc ptJ
mates populi* 4ei»a«>i«4iM congtatalantur mn g g>.i
qnod ram cito Res icnfetit yircutem. fpmf alls medics-,
menti, * & nullius cic*tdcis velhgia, nullius caligims, vel
glaucom^tefldfcetinQCuLofatoBteddjtoWdJa-Qäa“-
tishonoribus Rex fublimmet fantiilvini Cbtifti fi vellet,
acquabtis muneribus rel digniratibus temdqeratet,li c6-
temptotipfedignitatam petmittetet. Quid emm oculo
[„corpore cariÄiSedhuiLnielapdis,&m a;n d a n * te tt'
bationis refoga, gratis date malttit qood gratis aecepit.it',.
que vir msen! hamilitatis, ColUcitus oe R t gi foreavmuo-
cos, petit vroon Theodeticus de c?teto, qpi^vocetut
Theodorio. Tone Rex admitatus putiffim* fimpUpitatis
Komilitatemlvenetabiles manas deofcalans.facerdbtis
benèdiftionem denote p o ltolit, Sc earn hoootiflcead
fiaom deduci mopaftetiom mandat. Quanta* tunc eprne-
tesad a jm coofluere debüinm mvdtimdioes . q u * “ nq
mota quiefitas tecepete fanitates 1 .
Traditur hüitis beatî yijri fuggeftipne fanëfcüsRemigtus
coUeftiobem iperetricum , qu* *d id vfqüe temporis
prottibulafertur extra çiuitaqem rednuiffe, lubueçfis for-
nicibus,inviduatkra quadyaginta congregationôm permutée,
Repetitut etiatn prilati Regis fibam vita defu„4anK
magnificus hie Dpminl praseo vita: teformaffe Ipifacuin.
pcoqnalanguenwRexadfonauttidirèxetatB.e(nigim%
netensvtadfe veoitet.atque s&TO ptecibttssegtotanu hli»
mannmimponetet. AtpiusPr*lntmoleftiaqnadameot-
porisfvtfertur) detentus, he*toThc6deifico( quempië
cafteque nutrierat, & fpkkalibus do&rjnis inftcuxer^r*
qüernq-, gratiacurationum repletum videtjac) nego.nu,w
îumptufque quotidiano viftui neceffarioSinfti-
tuifle, ipfumque numerUm idduàrum perpedm maaetç,
vtadhuc quoque manet\ Aecreuiffe. Nam dumfanôtUs
Remigius mona|terittm faa&i Theoderjcivifitan^, fecus
meretricium,pfalmo$ çum eodem c^xiifimo difeipulo fuo
concinendo tranfirétiaefao^o Tbeoderico Voxfaucibus
h*fifl*et1iterumqqe,inredeunA>fçiUeeît , id em ineo4em
(ceu memotàtur) lo co & v e r z u ip çontigiffet; admiratiis
patet fan£fciflimus,8£ reqUnens eut difcipplps folersin]Dri
laudibds contramorem titubauerat > accipit dolerc beatü
vitum de animatum difpcndio perditatutO,&in fanftiP
a tr is v ic in ia , tam fqedÿ turpitjudinis tanta d iabolo
crefcerelucra. Sicque perfuafiirp patri p ijlfimo , difeipulo
luggerétë caftiflimo, fubuettere fedbula dial?,ali »
Ceptasatqué dècipientes animas in caftimofiiam tranfdu-
cere Chrifti. Multas praterea eonftîk virtutum peçHunC
fidelem Deifamulurn patraras operatipueSiÇaccis nerope
vifijm» fufdis auditüm, claudis greflum reftaurans* atidaS
çontradafque manqs telaxans., pbCeiTosàdæmonibùs li*
betans, mille nocendiSathanae fraudes pc i diuin^medi-
einae deftruèbat oppofitiones. Et reuera felicem gregis
Chrifti d u d o rem , cui datum eft, tam corporibus^quam
animabus conferre falutem.Perfeuerauit autem in D e i fa-
mu.latu vfaueÀn finem,' & q uod ore docait,exem|>lis eui*
dentiffimi&demopfrrauit. Qu^poftipultatum virtutum
iufla cupiens jCi ter L uiantibus fpiritibusf§c.giudenteï eiiro Angelis fnfcipien-
Regisageret, adfatntam ftbi . g O (die Kalettdatum luliarum curn gloria migrault ad
ti.im,nuntijsaccipltobi|(T-' ^ Chnftum. Caiüsaadirotranfitupretiofiffimo,pi*&tus
fuadetur propriam reperete cellqm, v P _ p.e i T h eo dw im admonafterjmn Ptoperrftum raagna
parere non ^e^e“s vènit mulritUdinê, yïtpgtfiqneltilibeaeficij Memor,
tore parentes athci, luctu paiatinos mue y ' fed & debira feruitutis tlon immemor,ad tumulqm bea-
Quorum lacryrais Scipfc fantas Del 1 [iCHmi corpus Abbaus propr^i eueherc duduir humerit,
cederepr#cipiticarnpanelsadfnneb«4 w M i t . C o x « o - j fiR„homiinmaiiusmembtacondiderit
pollicisilliniti i “ c lr a r ir a r e ^ o rm b ., p i u r im a M
redmmarepatanturO»cla.Qculilüme , conftatnegledtamitornm'. Nos ramenvnum, qapdnni
f M p g t f g » dam deniqae Sabbarorugi die^iam velperaDomtnici diei
pudai.a®n slaI e. tatiir Cfam i:lï:i_a Weneratür Saridus., M taImTiaaR Reefgfee
quam aproceribus,glonfrcatut,4Palatinis omnibus,Eaudibus
effertur a turmis vulgaribus. Rexitaqüjnonfolum
difcipulum, fandamfeilicetThcodericum, fed & b-.K-e-
•migium cupiens raurtificenti# fublimare dono , villam
quam dicunt Venderam, fiçamfuper fliiuium Mater nam,
reuerendopatriRemigio i Gaugiacumvero»OPagoRe-.
menfi»praecepro fuïöaudoritatis, fandó contüut Tneoaccedenteïquaedam
paupercula» n omme^Gillaidisjex familia
faudi Diony fijn villae Çqrbs fuperi^ris^ummojam j
manu verteret * manubrium moUë ipfius inhaefit dexi?1'®»
vc diuelii poffer ànémifte. tandem.ràol^ màAubwum ex
ytraquepàrteimanusabfcinderé Çogituriindiçium nolens
fecum defecre miferabilis operaé. Acfalütiçfuap LlUçitâ*
quoniam B.Dion,yfii tûncRemi$ob infeftatiorièm paga-
riorum fe r uab an t u r membra, veloci ittgtéffu ad eiufdettl
ja Giflai,
dis.
lfn^atotisfiUo« fceposrieçtti Rw»g miB.fflb««Mi»ts,l ^ rmdUnniaAifc:
ÀnBilrannus.aulicoimmqnidam, rrndùtonisbainsigna-1
rus7àRegeYenderantûbi poftnlatdarii1 Qdod vbiRex
annuiffet,aildiens domnus Hincm.'irusptæful, qui (edem |
tenebatEcelefisRemenfis,bantinfifcarivillam,Régal is
præceptithartsminEcclefi«bumsarcHiuôrepettam,,daiionis
httiufce fèriem .co.ntinSntero K atolo mittit , SC ne
contralegeiîl Canoniçim res vfurpecEcclefiæ.commo-
nefaCeteSrigir. In qtto.ptassepto Uianifefte fegltut, quo^
modo Res Tiieodcricus.prd refnlcitatione fili* S. Theo-
derisiprecibijsobtenta.hbnfolum prxnoiataul contereris
ei villam, DeifçCuum fuimtinetis honore pr£tulerit>
quin & magiftr°,ptaeftantiflim6 fcilicec Remigioicui P ot
minus tantam gratiam contnierat, vttalem diiciptliuni
haberet, quifoiriruskmctidono, fient ôc naagiuer,mor-
tBoætefiifcitaret, beneficentiatgratia, v illa» Veudetant
obtuletit. Hxcvcitnfehabere. eXiÿfischartMlimroommentis
anitnaduertit.àpcruafionevillldeftititiSceccleli (J
ptoprijs lifiqttfvtipermifir.
Unfa.liberitioncmdÿirecatatitantæconfafionismilec
i£ Id cam diç p Wgii^ t ac noâie, rèmedium tadçnôdc-
fperansaccipete apparuitin (omnis ci quidam çleticajl
îrabitü, vefte indiuns.cpndid4, facie ioeunda, capilload-
rnodnrn albo,vnltu pan}*fp«r macilfliro.dicens i p p t
n î e t i s M u m Tbyiericunt ! q i ïu fam b f ir h ,< lM
‘wfißtoiw,1wiibwU, &vvk «tii» dmma m
i culttH,&fu44 eceiefiant,ipfiutf<rgp, j M î
bis interuenùoné. lllamox euigilaASjh^c dé vifione ftüpera-
ds^orac ex volifiitàte Dei fibkqnffrmari vi(a^&Q0m|àii-;
! diofelüna%«^ereiuffa, Yenit igitntadecclefiamSan*.
d i , venerandaçièlennimtis ^ie, bçati Icilicet Th.eodériç^
tres hebdomadasbahens» ex quoiddifetiminis aeeidémt
illw Tunefeante fepulcbrum ipfiqs çum lactymi^ftsm^
pço falqee ^mpr^ces effuudir : ibique tom
ran?in oratione, yçniamde piaCuÛs,fuishumffiter«e « '
deûter eXpoiçinD um^ adhuc ante tiimbaffl igé-Cm.t bean
iï.fideli' i
confefforis Chrifti, diuina iubente gracia, perinterceffio-
nem fand* ccepit manus ipfius feeminæ paulatim à ligno
difiungi, & abfqûe laefiope cuiuilibec doloris aperiri. Sic- j
que deintota manus expandicur,lklignum didoekius in ,
pauimento prplabitur,aç fiqunquam adhæfiflè videre- j
turi.Multi verb qüiaderant, hoçtfùpernæ pietàtis ceènen-
tes miraculum, glorificaueruntmiiabilem in Sandis fuis
Deum. , c !
De fanftoTbeodutfo.
<• ■
C A P .V T f x x v .
' T ' Értius poft béatum Eheodeiicum S. Theodulfus i
X eiufdem monafterij réd.orextitit,qui confpicua fu i-.
fifie fertur aulitorum propinquitatè, ÔC venferabilium
monachorum, atque freerdotum dignicate, quique no-
bilitatis pompam pro nihilo ducens, elegit in iàndific'a-
tione Deo feruire reünquensque deuios anfradus, viam
icdicallisexpecik,illafecutus veftigia, perquæturgidos
mundifludus peirranfiens, properareçad cceleftia. In-
gveffusitaque mqnàfteriumB. Theodericii gloriàm huius
feçuli cradiiiir obliuioni, dignitatemq; nacalium fuo-
rumhumilitare.defpexit,&vltimæferuitucisfamulatuife
fubiugauit, humum raftrofqdiens, &aratri vomeretel-
luris cerga feindens : illud plàlmographi fadis implere'
facagens : Labores nmnuum tuarum quia nianducaùù, beatus es
& ‘Une tibierit. Hoc aute quotidiano per vigiuti duos an-
noVinfiftens operi , cum duobus iuuencis ad hoc .fibi
commiflis, duros & yarios temporum pertulit inuidus
labores.Quod vero memorabile traditur,ijdem iuuenci
neca:rate, neclaflitudiriedéficientes , quodali] rurico-
læcum quatuor, vel fex ,aut odo vix poterant perficereJ
hiccum duobus infatigabiliterexplebat. Cumque pau-
lulum cellarc ^ b aratro, rurlum ftudebac infiftere raftro.
Stupendum quoque valde , quod eum tam duro.lcfr-L
uitio intentus effet,' necdeficeret, ab agro rediens v-
nam fepe nodem , frequenter duas peruigil hyra-
norum, pfalmorumque laudib,us traditur excubare fo-
litus., §£
reddebac in eccléfia: qui licecfclam, talitcragen do,vellet
habere quod meruit;, opera tarnen cultoris fni non eft
paffa diuinitas ocnli.
Accedititaque quadam die, vt luscircn puteum, quo
J.ó,4?ihuius:vicini adaquabantur, deambulans , rueretin
ipfiim. Gkcumfluentibus vndique monachis, eum nullus
Quadam denique die,dum laberis intermittendi rem*
pore domum rediturûs ab agricultura ceflaftet,-monafte-!
riumrepetentî quodlibet opus emendandi aratri accidie,
virgamque ftimuli figiens in terram, domum quo ten-!
debat, immemor eiufdem forte , immo fie diuina difpo-L
fuit fieri moderatio, peruenit Mirabile didu,fpinea virga
fub node. radices in terram dédit ,&màne, cumadcon-
fuetum’beatus vir opus rediret , atque rcfumerc vel.
let, turgentem ftodibus inuenit.Quaz plurimo tempore;,
cumulando robur, in excelfum <teùie, & fadum mûltis
cnituit jdoneçiter agens quidam poena pledendûs, ean-
dcm abfcinditjocülorumque fibi lumine cum abfcificme
-pariter adempto, iuges incurrit tenebras.
Eius poft hæcÿatrum àfidelibus in Ecclefia vilbe Co-
lufrrôfç (ulpenfum,ibi,donee eandem inimico impellen-
te vorax flamma cremauic bafilicam,permanfit. .De quo
quifquis qolprem dentium patienshaftulatn ptaecidillèc,
ac de loco doloris param fapguinis fluere feciffet, ftatire
medelainfalutis exoptatam,beatiThçodulfi merids per-
cipere merebacur. Hæc bçneficia non audita folum, led i
piurimisetiam vifa nofcüntm,& fanitaterecuperata,fiint
eertilfime prppalata,
Defundo denique Âbbate,qui beato Theodulfoprç-
crat tertius ( vt præmiffum eft) ideiâivir venerabilis iri iÔ-
co làndæ recordatipnis domni Tbeoderici eft ordina-
tus Abbas, Præfule annuente, Ôc monachorum caterua
eilet qui peteUntem polïètetiperedeptofundo,pr^r
rertim eum iple puteus centu m pedum feräturalticudinis
yicDei füperüenk:fadpquecömperto, de coinquinatio-
tic aqui.fianimalid^ ibimoreretur,anxiaricoepitoculifTt
que ad'eilum porredis,atq; animo cum precib us in Dno
fixo dum-Ghfifti fuffragia deuotiis expofeit, ante pedes
ipfiiis fubito, limphafuper osputei redundante, animal
inlaefum peiuenit.yiidentes eundiftuporevehe.menti re-
pietijgratias egeruntDeo, qui tantam benignitatis fuse
gratiam ^deli (uocontulitlerao.
Quadam quoqu^ijjk, eum i jfdemvir Deiiter ageret,a
monafterio ad querwqJI locum properans, agricolam
juemlibet arantem viam publicam, per quam tranfire
.ojjtus eirat, inuenit, Cui & dixit ; Noneßbonum(b bo-'
mo) viamautro feindi, qu*debeta viatoribus inoffenfo pedecal-
r<*ri.Regredien$ autem vir fan dus per eandem viam, rur-
1 us agricolam, viam vt cseperat arantem offendit. Nonne,
inquit,Dixt tibt, quia via ifiam arare no d^«?appropianfquc
manu fanda caput rufticitetigitdicens: Perifiudcaputte,
bomo,contefior ne viam ifiam ampliusates. Rctrahente autem
eo manum, tota pars capitis^ hominis,quam v!r Deitc- c.j.illiu*.
tigerat,(fandens apparuir,vt lana. Necdubium,quodn5
homo Dei voluit ,vt capillicaderent, fed vtfigna per fuc-
cedentemgeneratfonem promeretur,huius faditue quis
iagere fimile prtefumcret, quod fandus DeiTheodulfus
imperauit në^fieter. Nam dum genetatioi£>fius agricolx
rman'fit,-lignum quod a lando viropater accepit, &ipla
fimili modo pertulit.
Vir denique quidam venit advirum Dei oculum ha-
bens virgultö percuflu m, & lumine priuatum, cui nulla
dabatur lequies de cruciatione, nec fpes erat de vifus recuperation
e.' Que beatus Theodulfus ad facrolanda duces
altaria,docuitbfculända. Illelacra velamina ore tan-
egebat, ■& feruus Chrifti precibus i n cubabac. Surgit Sari-
dusd pauimento, & nulla doloris veftigia temanferunt
in iuuenis óculo. Qui, vt eratdignum, viro Dei gratias,
referenspro medela, gaudens remeauit ad propria, collar
tafibi quam quxfierat medicina.
Quidam qiioque Legatus Auftrafiorum,nomine Offo
( qui lunt.fuperibres Fraud Jveniens apartibus Orientis,
duen adimius tunc regni Principcm mitteretur, oratio-
nisgratiamonafterium viriDei videtur ingreffus.S.vero
Theodulfus, corpore laboribus vigilijsque confedo,fefr
fus forte quiefeebat in ledo Xegatarius animi felle com?
moius* quod Abbas loci non fibi dediflet occutfum, ram
coreturbidus mentis , dabat ore proferens qute non de-
cebant. Cumqueabiret indignans, vtira irtemifeeretur,
potentiilimus eiusequus,apuero mottuusnunciatur. I-
plè denique frendens in lemedpfe, cumu'lansque furore
furori j geminos dat cruciatiis animo, de indignatione
v i d eli cer, 8c dam n o. Cumque vir landus i dp oft foporem
. nuntio cognoüiflet,ad hominem conlolandum nondi-
ftulit exire : fuetoque de more blando conatur alio?
■ qmtäpferoscias animps mitigate : inuitanfqueadora--.
tionem j m one t in Deofpem ponere, ac de'hoc quod ac-
cidiflèt minime conturbati. Pêrgentibus autem ülis
ad bafilicam Chrifti confefforis Hilarij , dum veni-
unt^in locum vbi fignum . crucis adoratur, in via pre-
ce folito data^ blandè': vultam vertens-in przdiäum
Eegatariumi; Noli (,&i0 vererb, quia equum tuum inue-r
petente. Quiadept,oregimi|iis honore^ quafi rudis tiro nies ante fores monafierij faniim ,qutfi ita fuributidus, vt cce*
nommeraddi&uaexercitipjnullam fere præftabatartubus peMf recefiiJfes, cadaster eqtii mortoti nobis reliquifies, Legarequiem.
Qiiin ytinfadgatus in opera manuum prasftite-
ratjliecxercendo fe,non fibi p^rcens,ad diuinatotum dti-
pl|citer apta|>at minifteria. Fabricauit enim bafilicam in
hûporeS.,Hilarij ,quo curfu m fui duplicare t lab oris .Si gn p
hquidem dato,cum fratd’bus conueniens, harum laudes
perfpluebgt bymnologiarum. Sed vt duplex-eftèt corona
naeiiti, quafi nihil ante geftillet | itetum prædiâa vota
I : JtibliQthiVet.Pat.Tom.io.
tatio vero ahimum non apponente^ præferdm cum vir,:
dent eum mortuum, ,ac tôto corpore tumidum , de-J
currit puèr eras,;-affirmons ka fe rem haberc , y t cifà-i
cCrdoSi'Chriflj Theodulfus ^ftuçluerat indicate ; ficque |
quod non ctedçbat , miraculo vircutis probatp men- i
tis furore depofito gtatias refert Domino , vera fe të-j
ftans oculofum. experiri probatione, gute deiètnoDoi!
1 ' i l ® : I l