U Ô S
E iu fd em M ic h a elis P fèlli
Locus à D.
BilUoillu-
fttatus.
c
autem velut oculis capti, audituq; priuati, nec fane men-
L. a p v t n . j tisCompoE9s,neceoraniquæranccognaaoneadduâi,v-
, ... I numefle^reatoremvident,necidipïümaïteftantesfcri-
De dUôbusMantchaoruin , & tribus Emmtarum j p Cul<îs auchunt, nec adtationis examen expiorant,fi duo
principiis. I e01.u^ quæfiint diuerfi creatores efient* haud vnum fore
Vctrandohaiedoffmati,{èuhâerefi,vaïfanusille M ar . ordmemiUum,coiûut#ionemque,quibus omniacolli-
r L n ew n f am præbuih Io4e enim.ipfis Euchiris, tan- I gantur atqi conneduntur. Atqm afini quidem & b o ue s,
quamexfoeculdnio qnopiamfonte,principiorummulti- j atteftwte Prophets,necpræfepe, ne« dominum founu-
tudoproduxit. Atqdefacet quidemille, inteftabilisque gnomnt,H iautem d om i™ fuo lo ngum v aU teiuffo,eum
Manes duo eorum q u * fdn? principle commentas eft, lib iD enm ekgem n t^m ^ a tuta tum om nm m ab .e a iffir
Deoque Deum, bonorum creatori, malorum opificem, j mus^e detpicaciffimus eft.. feque adeo îpfos pyrauftas, yt
bono coeleftiam principi, nequiriæ-teireftSum pnnci- i ptouerbioferrat.uwgnempræçipitantiquiiamalim&i-
pemnequiteroppofüit.Hnkro.ratodæmones,feuanalo-j pfi,.&cûapo ftàtis, hoceftdefediomseius confottibus,
.genio perciri Eqchita:, tertinm etiam aliudp rindpiam j'præpatatus eft. i(j
ïddide‘mnÂPatdrènimipfis,dpoquefilij.antiquiôrafunt
1 c re cétioô principia. quorunïpitri quidem, lüpramun-
danafola, filiorumantern iuniori coeleftia,alteri deniqile
denipri, eorum quæ font in mundo imperium tribuitnt.
Qu od quidem delirium nihil d Græca ilia mythologia
diftèrt, ' , . h. * V - r
Teajÿ» Si h o ce ft, Tnpbqifuntotnma.
forte dirempta.
Iamvero, putrihocfundamentoia&o, corruptimenti-
bus homines ,hac quidemin parte in^gr fe confehciunt,in
ea vero quæ confequitur,trifariam fenten^s differuntur.
Eorum enim alij vtrique filio cultum diuinum déférant.
: Quànilis enim diffiderehunc alterüm ab'altero dicant,
. ambos tarnen adorandos afférant, «pippe qui ab vno patte
procedenrescdim lint in gratiam redit un. Alij auiÿm
0 C A p V t I V .
Deffurci[misEuchitarumc*remoniis,quifacroruminitio
> cibos&pociilaoleto&Jlercoreperltta
deguftant.
Tim. Quidautemex eo percipiunt lucri,quod abiura-
tocultu diuino i Patribus accepto', certain inperni-
ciem ruunt? Thn Certe num quidinde lucri percipiadt, i-
gnoro,nij)lux#tame eos percipcre arbitrohAurjim enim,
poflefliones,& glorfola,vtfe datura dasmonia pollicean-
tur,dare certeqpn poffunt# quae fiihii pefifideant. Initiatis
autempKantafmata, igneosqj fulgores, fepe obfrudunt.
0eo7r1i«f, hoc eft Dei vifiones,impij vocant, qua? quifpe-
6bre veiint,eheu,quotturpiaip(is,quotq-, infonda & exe-
crabilia deii^nant.' Nam quodcunquelegitimum pra:di-
alterum ilium venefantur,tarfqiia melioris & fupra man- candinnque dogma, fociendumvp opus elle cefemus,an-
> - =------ interim honorej tiqu.antes illi 6cabolentes,inianiunt,danae regionis moderatorem. feniorem v, imo naturales quoqj
luonequaquam dedignaiites. ita tamen vt ab ipfo fibi ca-
ueant,tanquam eo3quinocere poffit.Csterum qui maxima
inter eos impietate laborant, ccelfeftis iliijfg cultu fe
prorfiîS abdicantjterrçftremqi folumSatanakipedorum
fiiornm penetralibusindunt: quern infignioribusnoiTii-
nibusvenerahtes,Primogenitumeum,quia Patrealienus
eft,appèHant,plantârum omnium,* animalium,&cç^ro-
rumcompofitorum corporum creatorem j eum qui cor-
ruptionis përniciei autor eft: quem vt tnaiore efiâ honore
cultuq; profequantqr, Dij boni, quqtcontumelijs coele-
ftem ilium iaceffunt/quem inuidü eflè fratri dicuntX^uip-
pe qui nefando eum odio profequatur.a quo terreftria red
e adminiftrentur: qui eciaminuidiæ-faftu elatusterræ-
motum,gtandinem, & famem indueât. proinde cum alia
ipfi imprecantut, turn Sc execrandum illud anathema.
C a p v t I I I . © 9
Quart Satanakj Dei film ab Euchitisdicatur, H&refeon origo'a
Satana^Quam^cimentequecaptifintharetici^ui 0
d&monss tllufiohes non deprehendant. ©
leges antiquant. Atq; huiufinodi contumelias literariim
monumentiscomenaare, ivnius fortafle Archilpchi. flier
ritjh^ninisimpuri ac petulantis. QuinSc ilium e^ftimo,
fi adeflèt, memorianequaquäorgiafila digna^rum eflé,
quippe quæ execranda deteftandaqüé fin t, rieeylla in re-
gione, feu Græca, feu Barbara^ celebrentur. Vbi enim, Sc
qüandoj&d quo auditum eft vllö vnquam tempore, Jiu-
midumautficeum excrenientum ab homine, venerando
illo 8c (aero animal?, deguftari ? quod ne räbidas quideni
feras fiiduras effe puto. at lioc tamen execrandi illi facro-
rumluorum initio faciunt. Tirno. Quanam de caulà, mi
Thrax? Tbra. Arcanum quidem (àcrum, ô amice, ij noue-
rint, quieo initiantur. certe mihiauamlibetfcifoitanti nihil
- p Iw.Quibtis rati onibus,ô T hrax,adducuntfft Euchi-(
1 tæ, vt Iatanaki filium Dei efTe credant8cdicaiit,pro-
phepcis diûinisque oratulisvnumvbiq-, filium afftuen-
tibus ? fendoque illo , qui fupra ped us domini rea^buit,
in laCris Euangelijs clamante de Deo Scverbo , Gforiam
1 quafi vnigéniti à pâtre. Vnde igitur in tâtum Itrorem im-
pCgerünt?T/)r.Vndenam,ô Timotheie,nifi quia mendaqj^
princeps haec ex feipfoconfingens, vaecordium illoruir©
mentes fafeinat î Q u i enfin thronum fe niibibi^ io p q jiturum
gloriatur,fltiifimoque fimilem futurunypraedieat,
eaque de cauia deiedus çft in tenebras, is ipfo illis appa-
rens, feipfiun primogenitum Dei effe ait, atq; terreftrium
omnium creatorem,qui pro ànimi arbitrio qui in mungo
funt omnia (usque deque ferat: atque h o ep ad o in vniuf-
' cuiufque cogitationem penetransfucutn dementibus ra_
cif, qui cumeum arro’gantiae mendacijque authorem effe
fibi perfiiadere, atque vana Omnia infolentius efftrentem
ludibrio habere deberent,non ita fariunt,fedin pmnibus
aliud rcfponderunt, quam excrementa déguftantibus
bénéficia tandem Sc affabilia fieri dæmonia. E.t hac quidem
in p a r ® mihi neutiquam mentiti videntur, quamuis
a jjö veri nihil effarifoleant. Siquidem nulla res eft quæ
fpiritus aduerlàrios æque deled a t, atque fi homo, cui inc
id en t. quiadiuinaimagine fit infignitfis,eocontumeliæ
prolabatur. Hie ergo eft demëntiæ illôrfim effed u s , qui
communis eft nô folum hærefëos antiftitibus,quos Apo-
ftolôs appellant,fed etiam Euchitis Sc Gnoftis.Myfticum
porro. feu arcanum illorum (kcrificium, b Deus verbum
malorumauerruncator, quifnam verbis affequatur ? M e ;
certe,per (àn£fcun$^u£prem iuro,me ilia effari pudet.quç
proculdußlo libens reticuero. Quia vero me precibus
m is , ô^fimothee, praeuertifti, & ilia vt edilfererem obti-
nuifti, raodefte dicam, turpibuslongum valere iu(fis, ne
vidéar etiam, tanquamèprofcenioTragcediamagere.,
Mijfiici Euchtfarm fmpot'm execrandi facnficijexpltcatio. v
quod cineftbtfi & [anguine infantiyx incejluson-
cepti&afe occifi conflat.
\T Efperi enim luminibfis accenfis, quo tempore (alu-
V tarem domini celeb ramus paffioneig, puel jis., quas
i iu a iD rio n aD e rc u c u c ic in .,u v n n .a .ittw .« .» v ,.—.— -------- r- | -( acri—le gis (—acri7s— (u-i-s - i-n itiauer-u n. t- , in, do o m. um *p raeferi*p tam>
I ei fiderahabent, agunturquje naribfis tanquarpboues^t- j dedtpftis, luminibufq; reftin$bs,ne lfice execrandi;quod
1 fD.Biiiius qui poteranteum non itamulto poft mendapij copuince- , defigflant,flagitij teftem habeant, cum puellis hbidmoie
ictribuit re^ i enim ab eapetijffent.vtiaiftabundat ilia promiflio- \ volutantur,inquamftinq; tandem, feufororem,ieuproiC
L a d e ft n u m le n o d n ia fe i s exhtberet, nihilaliudeum ?ffede- | priat^filiam^uilibet incident. Siquidem 8 fin h a c re fe
| iafiabun- . preftendiffentfouam afinuffiCumanum leonis pelle ami- j daeiW ibus rem gratam facere arbitrantur, f i leges diui-
das pro j ? m rugireC0nantemrudituscoarguiilet.Nunc j nastranspeffi fuerint, inquibus cauaumdft, ne nuptig
D t operations Doernonurn.
cum ïànguine cognafcprëontrahantur. Et ho t quidemfà-
crötunc perafto, domfim diimttfincur. Nagern autem
menfium decurfo fpatioi infta^pjq; tempore, vt infanfii
feetus ex infando femine pro creati nafeantur, eundam in
locum denuo conueniunt, quartoq^poftpartum die in-'
foelices à matribus infan tesdepelJpnc,corumq; caruncu-
lis nouaculacircumfecrificacis Sc inci(ïs,defluentem fen-
guinem phialisexcipiunt. ipfos autem adhfic (pirantes in
pyram co,niettos exurunt. tum pofteaeoru cinerem cum
fenguine phialis contptd niifcAc, pharmaeumqj abomi-
nandumcöponunr.quo cibos Scpocula inficiunt.^juem-
admödfim ij qui melicrato.y.enenuminlpargunt. É?hæc
. eft ipforum communio, atqv cæterorum, qui delitefeens
virus ignorant. Tim. Quid h^c.e^ecra.da corruptione tandem
fini volunt/Tftr; Eius inter medio fibiperluadent,mi
Timochee, .diuinà illa noftris animis imprefta (yinbola
depelli atq; aboleri.lllaenim animis nöfti-is non aliter in-
hæreritia, quam figillum aliqiipd regium in ædibu£, dæ-
mones timent 8c auerfantUr. Itaqj vt dæmones in eorum
aninjis conuerfari queanr. v^cordes illi fymboiaäiuina
Ipurcitijs huiufmodlexagitant, talia talibuscompenfen-
tes.necfe (olos hoc feeler;e contaminate volunt, îèdvt.a-.
lios etiameandem in fraudem pelliciant,pij)s quoq; viros
tentant aooipinandi epulones, eoso| tarn mirorum ciba-
rioffim apparatigplam, quidam quafi T antali, conuiuio
Pelopeo excipiunt.
C: A P V T Vir
Querela, De bonarum liter arum bonorumquemorumßudio, Ha-
reticorum Äntichrißi pràcurforum ßrophis &feditio-
1 mbus‘vbique gentium profligato. i
iTIm. Papæ, fiocilfud eft, n fixh ra x , quid mihi pridem
1 paternus amis prædixit. Çum ejfim aliquändo graüi-
ter & ii^quo animb ferrem , quod cum alia B önoriun vi-
rorfim ornamentä, tum Verb maxime liberalism dilcipli-
narüm ftudiapeffuniirent, eum percoritatus fiirn num -
n,am priftinis illis bonis aeceflio vlla fieri denuo poffet.
Atilleianjfeniôgrauis, ScfutUroriimpleraqjanimopræ-
fe.ntifcere gnarus, fenfim capitis huius comain demulcés,.
Scabimo pedore fiifoiràns, O chare^li, ô puer, inquit,
cenfefi’ vero fore., vt aifciplinis liberalibus, auteuiuis alij
virtutijvllavnquäm fiayfeceffiö?Tempus iamfiiftat.cum
homines vitamvel brun^nimaritibus dèteriorem agent.
Aritfehrifti entrnregnuiampro foribus eft. Cuiusadfien-
tumnecelfe éft malaprjîcurrere. ab(firdas,inqu%m, hære-
fes,exlegesque a âiones -, nihilo BachanalibusÖrgijsillis
meliores,quçq; adeo Gfæcorum Tragici poetjpin’tneatra
inuexerunt,Saturnus3velThyeftes,vel T antalus,filiorum
fe (anguine commaculantes , Oedipus nefando. cum mi-
trë ebneubitu fe commifcëns, 8c dihyras cum filia, ea, in-
qUam,malorûm omnium grauiflima,in no (tram quoque*
R.empublicamobreptura(unt.Sedattendito,tibi,queca-
uetb,fili.Stiasenim,fcias, inquamvfiiturura, vt plerique
nori tantùmexindodlô ilia 8c imperitapopuli fiece, ve-
rumetiam ex dottorum grëge prçcipites earn mala feran-
tur: Hæc Ille , vt ère nata cbnitat, diui^p afflatus numine
vaticinatus eft. Ego verb jam inde-Jfque ad'h?y tempbra J
(CTmonesillius memoriarepetens , ténunc talia «ÿcctem j
fubindeadmiror. T/jw.Efteciam mehercule,quod admi-
reris ,Timothee. Cum eniminultæperalbfurdægentes a-
pud SiSyrtim ab,
Hiftoriographis e&membrentfir^huiufmpdi cérte ab»
forditatis flagitium nullum apud ipfos commififim, ne-
que apud Geltas audies, nequa fi v jla g ÿ is |lia Britanniæ
proxima exlex 8c e^prafit. * ..
'* '
, '*•, •'..■ •C A P V T V I E
Corpora, Damonibus nihilofécius atque Angelisipßscaleßibus ef-
y ^ bominibufqueapparere.
Im. Certe dolejdumeft,mi\Tiiiax, quod huiufmodi
piaculum in hunc nOftruru orbem irrepferit. Ai vero
cos hærefibffsipVabëfeere, mâlqsq; malepe.rdifiifitb.
Me autem fcrupulus nefeib quis de daanqpibus multos
ante annos fobbttqs dubifi'm^diferuciat, cum alijifde rebus
j turn ve ro , Ah cacbdæmonibus illis, malovegenio
WP
T
percitis Euchitis vidcndosfe dæmonesexhibeant? Thra.
Atquijb boné vir,ëo illorumomniumftudium,concilia-
buluiÿjiacrificiiim, cult usque diuinus tendit, nihilq; non
(purcitiæ ab ipfisperpetratur, quo huiufmodi præfentiæ
dæm.onfim compotes eûadant. Tiw.,Qui ve ro , cum in-
ebrporeifînt, experioribus oculisapparent? T hr. / | ,h e u s
tu , dæmones incorporei noafùht.im.q corporei, Sc circa
corpora verfentur. quod quidem vel ab ipfis venerandis
patribus, religionis nqftræ antiftiribus, edifeere poffu-
rauSjii modo quis ëa quæ illis exciendis neccfiaria (tint Ce-
dudo exequatur. Afidife vero multos quoq;dicet, qui eos
fibi cum cofporibus apparuifiê dicant. .Qujn 8c diuinus
ille Bÿfilius rerum quæ lub a(pe<5lum noncadunt, 8c no-
bis incognita: funt,infpedkor,non dæmonibus folis,at in-
temeratpetiam Angelis, ineflè corpora conténdit, quafi
tenue^uofdam aereos defæcatosqi (piritus, 8c in diëlô-
runvfWrum confirmationem Datridëmillum Propheta- )
rum omnium celebërrimum teftem citât, cuius hæc ver-.
bafunt.' Qui facit Angelps (piritus,8c miniftros flameos.
Qubditafe habifet necefleeft. Miniftris enim 8cin fuam
ablegatis prouinciam fpiritibus, vt D.Paulus afferit, corpore,
quopiam opus eft, vt moueantur, 8c quiefeant, atq;
àdeo appareant.Nec enim fieri hæc alio modo poflunt,at
cuiufdam corporis ÿîtermedio ita fiunt.Tiw.Qui fit ergo,
vtplerifq; feri^turæ locis tanquam incorporei celebrentur?
Thra. E t noftri 8cexterni,atq5 adeoànoftra religione
remo tiffimi 8c antiquifiimi quique corpora ilia,quæ ctaf-
fiora funt, corpore.Mhcere (plentv quod: autem perexi-
guqm eft 8c pertenue, nec fub afpeâum cad it , nec taétui
exponitur, idincotporeum non folum religionis noftræ:
l?erum etiam^xternæ (uperftitionis antiftites appellan-
dumeenfenb
C a , p y t V I I I .
De Ai.gelici corporis a damoniaco ,Jplendorifque à fôlari
differentia &di[crimihé.
'“I““ Im. Age ver ô , num nam corpus illu d , quqd Angelis
A innatum eft , idem 8cdæmpnes habent ? thra. Apa-
ge. alterum fape ab altero permultum differt. Angeli-
cum en|p|, quia extrados nefeio quosfplendoresemit-
tjt & eiaculatur, iccirco exteriorés oculos fulgore fiio
bræftÿngit , necab ijs ferri tolerarivè poteft> Dæmonia-
cum ve ro , an huiufinodiquondam foerie, afhrmare non
aufim, fuiflè tamen videtur. Cumenim quilapfus eftlu-
ciferum vpcet Efàias.. mine, vero teoebriçofum nefeio
quid 8c obfeurumeft, atque vifo triftificum ^ vtpbteco-
gnaco luminebrbatum. Atque Angehcum quidem pmni
^ro.^ismâteriavacat.^quo fit etiam, ytfemperfolidum,
penetrabile,atque pçrmeabile fîypfoqu e folarj radio im-
patilius. Huncenim tranlparcntiafeu pellucidacorpora
p^rqjieantem ea refringunt,quæ terrenaôëopaca funt/itâ
Vt iâumquidem luminisforant, quippe qui materiæ non
Vit expers.at AngeHco'Corpori huiufinodi corporum nul-
^lum obfiftit,quippe çui nihil adfigrfetur, confentaneum-
ve fit.Dæmoniaca vero corpora,quamlibet vifiim prie te-
nuita fubterfiigiant, materiæ tameiïnonnihil habent,
patiliaque (ÿiodammodo funteaq; cum primis,quæfub-
terraneos fpeçus fubeunt. Ea enim illorum eft conftitu-
JT o ,v t contaiftibus exponantur obnoxiave fint, pereufla
ingen|pt,8c flammis admota vrantfir.vt eorum,quomm
ndnnulltfiii veftigium cinerem relinqqant, quod 8c in I-
taliæ finitimis locis,accidere aiunt.Tiw.Senefco,vtinpro-
uerbioeft , mi Thrax, fempernofiaquæpiamaddifeens,
vt etiamnum dæmonas quofdam elfe corporeos 8c paf-
fi'lniobhoxios.T/?r. No ui nihil eft, miT imothee,ficum
fimfis homines, vt ait il le , multaignorèmus. Nam per-
bellenobifeum agatur -, fi vna cum fenebfcute mens nobis
accrefcaf Sc adaugeatur. Porro fie tibiperfuadeas velim,
hæc neutiquam à m e , veluti cotfimentitijs quibufdam
rhapfodijs confina elfe , vt Cretenfibus aut Pncenicibus
mdris eft. jcilicét hæc me VelSeruatoris ipfîus verba do-
çuerunt * quæ dæmonas ignepuniendo^ afiërunt, quem
quo m odo patiantur , f i corpore careant ? Fieri enim nul-
latenuspoteftj vt quod corporis expers eft, iddcor^pre_
inrertrimenti quicquam paüatur. Nécëflè eftèrgo, vt ipfî
Biblioth. Vet.Pat. Tom.ù. • B b b 5 corp»-