A
Eccli. io.
t ,
B
C
D
MS.j.ditaaie.
ceptura, fi nonàbonô dégénérantes, falutisviam forte
xclinquerent, & quibus Deus offenditur fcelera confeâa-
1 ri,peftiferorum vitiorum laqueos in currerent, quibus régna
lob 14.
* rapes.
Lapfas G
nebaudi
iLaudun.
fubuerti, atqué de gente folent in gentem transfer«.
A domo deniq; Regis eundiad baptifterium via præpara-
tutjvela, cortinæque appenduntur, hincinde plate* fter-
ntmturiEcclefiacomponitur,Baptifterium balfiynojcçte-
rifque odoramentis aipergitur, tan tamqjDominus populo
gratiam fubmimftrabat,vt odoribusfe Paradifirefoue-
ri gaùderet.Sicqj piæcedentibus facrofan&is Euangelijs,
&crucibus cum litani js,hymnis,& eanticis fpiritalibus. S .
Pon tifex manum tenens Regis, fubfequente Regina cum
populù, ab aulapergit ad baptifterium. Et inter eundem
Rex rogitafle fertur Epifçopum, an id erat Dei, quod fibi
promUcrat.rcgnum. Non hoc (Pr*ful inquit) illudcft re-
gnum: fedinitium vi* qua peruenicur ad ipfum. Vbi vero
adpræparatum baptifterij peruentum eft locum, clericus
chriftnaferensà populo intercepts ad fontem pertinger
repenituseftimpeditus San&ificato deniquefonte,niitu
diuinochrifmadefuit. Sanótus autem Pontifex oculisad
coeluqi porredtis, tacite traditur orafTe cumiachrymis. Et
eccefubitocolumba.ceunix,aduolat Candida, roftro de-
fereüs ampullam cceleftis donichrifmate repletam.Cuius
o doris mirabili refperfinedfcare, inaeftimabili qui aderant
fuper omn:a quibus antea deledbati fucrant, replentur
fuauttatc. AcceptaitaqüeS. Praeful ampulla, poftquam
chrifmate fontem cônfpcrfit,ïpeeicsmoxcolumbç difpa-
ruit. Rex autem tant* gratiæ cönfpe&o miraculo lxtus,
a&utum Diaboli pompis & operibus abnegatis , areue-
rendofepetitPontificebaptizari. Qùo v it* fontem perennisingreflo,
beamsproraturPraeiulorefacundo. Arif»
deponecOÜa sicamber. Adora quod incendijli, ïncendèquodadora-
fii. Sicque poft orthodox* confeflibnem fidei, trina tin-
dus merfione , diuino fummæindiuiduxquçTrinitatis,
PatriS)&lFilij,& Spiritus iandi fub nomine, fufeipiturab
eodemfandoPontifice, diuoque cqnfecrattiritrfignitus
vnguine.Baptizantur forores RegisAlbofledis & Lande-
hildis, fimulque de Francorum exercituvirorum tria mil-
lia, prater mulierum, paruuloïumque nomina. Quo die
magnum in coel& celebratum (andis gaudium credere
poiTumus angelis, & ho minibus laetitiam non modicam
in terra deuotis. Exercitusautem pars magna Francorum
necdum ad fidem Chrifticonuerfa, cumquodamRaga-
nario principe ^ transSomnam fluuium, poft aliquandiu
ininfidelitate verfataeft, donee fupernaaifponentc gratia,
præfatoRçgeLudouico gloriofis potito vidoriis,idem’
Raganarius flagitiorum fedator ac turpi tudinum,vindus
à Francis traditus eft, & interemptus, omnifque JFraneo-
rum p opulus ad Chrifti fidem, per B. Remigium conuer-
ritur,ac bap tiz at ur.
De pojfefoombus quas ei Rex Ludouicus & Franci
contulerilnt.
Eiufdcm
posnitem
REx igitur,Francorumque potentes, plurimas B. Re-
migio polfeflioncs per diuerfas contulerc prouin-
cias,ex quibusille, tarn Remenfem, quam reliquas non-
nullas Franciæ*dotauit Ecclefias.Non modicam neenon
earundem pattem rerum, Ecclefi*Sand*Mari*Laüdu-
ni clauati, Remen lis parochi* caftri, vbi nutritus fuerat,
tradidit:ibique Genebaudqm,carne nobilem virum,tam-
que facris, quam fxcularibusliteris eruditum, qui relida
coniuge, S.Rcmigij (ceu traditur) neptereligiofamfub-
ieratvitam,ordinauit Epifcopum,Comitatufque Laudunenfis
eidem cäftrö fubiecitparöchiam.QqjGcncbaudus
deanteada vita nimium , gtadufque fublimitate confi-
dens,ab vxore quam reliquerat,incaute, quafi pro inftru-
enda ea,fe crebriusvifitaripermifit. Sed vt diuina teftan-
tur elaquia : Lapides excauant aqua,&alluuione terra confumi-
tur,& * rupis transfertur de loco fao: ira quoque huic contigit,
vt frequentes mulieris vifitationes biandaque colloquta,
durum validumque ebntra libidinem pedus emöllireik
Epifcopi,&quafi rupem de loco fanditatis ad ccenü transferrent
luxuri*. Qui fuafione diabolica*in libidinis flam-
mas exagitatus erupit > veterique fe milcens fodaii, filium
ex eadem progenuit, qüem velut in latrocihib procrcatü,
Latroné nominariprxcepit. Étquia culpa pluribus igno-
ta1( nein fufpicionem hincÇorte procederet, fi à folita fe
Præfulis Vifitâtione foemuiafubmQueret)coepit(vtantea)
dömümfrequentare Pontiflcis. Sicque fadum eft, ytho-
minibus culpa cclata, tacitufque tarn viri quam mulieris
ardor,in corde, libidinis, compundum prius contra pec-
catum, ad culpam tandem retraxerit Epifçopum. Qui velut
oblitus quod planxerat,iterSuit crimen quoddefleue-
rat. At vbiëxortam d e flagitiocomperit filiani, npmen ei-
dem mandat imporiiVulpeculam , vtpote fraudibus ar-
gut* matrisgeneratam.Dominodenuo.quiB.Petmmre-, ifatth.i
fpexeratj hunc quoque refpiciente, compundusmente !
1 GenebauduSjS.Remigiumpetit non ireLaudunum.Quo
cum debitayeneratiouefuftepto,poftquam cubilisiniere
fecretum, magnum prorum pens in emlatum, ftolarade-
pouere nititur reus,fan d i fe patroni pro.fternens pedibus.
Quo dploris tanti caufam diligenter iridagante,lacrymis,
flngulcuque præped tente, vix admifla tranfgreflor narrat
exïjrdiné.Qupm virDei contrftum vidcns,ac pene.defpe-
ratum,blande confolari fatagit,dolere fe proteftans,non
tamdeperpetratofaemore, quam-quod illede Domini
videbatur benignitate diflidere , cui conftat nihil quod
volueritimpoflibile : qui nullum ad fe teuertentem pec-
catorem dcfpicit, qui pro peccatoribus etiam fanguinem
fuum fudit. Diuerfis itaque virbenignus & prudens eri-
gere lapfum cértàt exemplis , quod apud Deum fcificet
facile, reatùs huius vetriam yaleret obtinere,fl dignospos-
nitentiæ früdus Deo ftudetetofferre. Sic. demum dignis
exhortationibus indicit aniraato pcenitentiara, ftrudaqj
manfiuncula, feneftellis patuisilluminata, cum oratorio |
( qu* adhuc fecusEcclefiam S. Iulianimanere feruntur )
in ea poenitentem concludit Epifçopum.Eiutmioque per
annosfeptem gubernansparochiam,vnamI^nisI)omi-
nicam,Lauduni celebrarecQnfueueratalteram. Qua fub
reclufione, quant* contritionis ac continenti* diftridio-
ne fe vir præfatus coardaueric, quam dignos mibi pceni-
tenri* frudus exegetit, diuina poftmoaum propalauit
dementia. Anno fiquidem feptitri6,cum in vigilia Ccen*
Dominic* poenitens pernodaretin oratione,feipfum de-
flens in hoc,quoniam qui ad id vfque prouedus fuerat, vt !
Domino pcenitentesreconeiliaret, .ha,c die necitfterpce-
nitèntes ipfé ( criminibus fuis exigentihus)in Ecclefla me*
rebaturconfiftere : Angelus Domini circa mediam no-
dem magna cum luce venir ad eum,vbi pronus iacebat in
oratorio , talique decubantdn compellafle fertunallo-
quio ; Genebaude exaudïufinit pro, teorationes pétris tui Rfitnh
gij.Sufccptt Domimtspamtcntiam tuam,&dimjfum eflpeccatum
tuum. Surge, & bincegrediensfac mimßeriumRpifcopalis officij,
& réconcilia Domino pæni tentes de criminibusfuis.Gene b audits
autèm nimio terrore perculfus, refpondere. non poterat.
T une Angelüs Domini confortans eum,ne timèat hdrta-
tur : immo gaudeat de Domini mifericordia fibi collata.
, Roboratus tandem refpondifle fertur', non fepofle hinc
ègredi, quia domnus & pater fuus Remigius oftij.clauem
fecum haberet, quod & figillo fuo fignaffc'K Et Angelus
ad eum, Vtnon dubites (inc[mi) à Domina nte miffumificutpa*
tet tibicoelum,ßc & ofiinilt ißudpatebit., Efftatim faluofigillo
ac fera, oftium illùd apercumeft. Tunc Genebaudus in
modumctucisfeprofterriensinliminc, fic traditur afleruifre.
EtiamfiDominusipfelefusChriftusdignatusfuer.t
ad me peccatörem venire,non hincegrcdiar,niuvéhçrit
ille, qui me in eius nomine fub hac reclufione conftituic».
Ad qu* refponfa mox Angelus abfeeffit ab eo. Beatus aur
temRemigius in crypta,quæfubterEcclefi* (andæMariç
.federn Remis habetut, in rirationeipernodabat. Quam
poftea cryptam Pr*ful Heriueüs in honore confecrauit
eiufdem beariffimiRemigii,y'bi tune ipfe vixfandus,yigi-
lijsfatigatus,& qnaü dormiens,tn excellum fapeus, videc
Angelum fibiafliftençe.m,quih*cvtàdafuerantita narrât
eidem ,iube ns, v t quan tocius Laudunum p état, atque
Genebaudiim fedi dàt*teftituens,ei çoram fe Poncificali
fungi minifterio perfuadcat.llico vir beatus nihilhæfltâs
adit
iSXatro eifern
fuccedic.
jpirnay.
adic magna cum celeritate Laudunum. Quo perueniens,
inoftijlimine, filuofigilloferaque, refetati, Genebau-
dumiacentem reperit : quem prorenfis brachijs cüm gau-
dij lacrymisDomini clementiam coiJaudans,erexk,eum-
que fedi& officio facerdotaii reddens, Remos cum gau-
dio repedauir. Genebaudus aütc in fanäitate poftea cun-
<äos vit* fu* dies, Dei fretus gratia, peragens, palam qu*
fibi Dominus fecerat, pr*dicabat. Obi jtigitur Genebau-
dusin pace fanÄisDei connumeratus,tamdiü Epifcopatu
perfunftus, vt ei fuccefTerit^atro filiuseius, EpifcopuS &
ipfe poftea fanótus.
RexdeniqueLodovvicüsin ciuitateSueffoniea federn
fuam eonftituens, dele&abatur præfentia & colloquio S.
Reroigij. Sed quia vir hicfitnélusin ciuicatishuiiis vicinia^
villas non habebat alias,nifi quändam paruam qüç fando
Nicafio data fuerat, Rex ( fuggerente Regina, locorumqj
petentibus incolis, quimultiplicibus erantaggrauàtixe-
nijs,vt quod Regi debebant, Ecclefi* Remeh« perfolue-
rent) fando propofuit Remigio, vt quantum drclimiret
dum ipfe meridié quiefeeret, illiFqtumdonai:ec. Beatus
igitur Remigius per fines qui videntur adhuc manifefti,
profed:qs,itineris fui figna dimifit.iu qua determinatiöne
quidam poflidens molendinum repUlit fandrum virum,
he intra ipfos ilium conclüderet fines. Quem vir Domini
leniter affa'tus ait:Amice,non fit tibi durum, vt habéamus
fimul hunc molendinum. At ille vtettm reiecit, ftatim in
Contrariumrotatnolcndiniverti ccepit. Repulfotautem
clamate etepit pojft fimftu m Remigium : Serue Dei, veni,
&habcamüs päriter niolendinüm : CuiVirfahdusi Nee
mihi, nec tibi. Mox tanta profunditas in eodem loco, tellure
(efubducente, fadraeft, vtnünquam deincepsinibi
molendinus haberi poflet. Aquibufdam quoque repul-
fiiSj nefyluulam qUandam fiios intra terminos cömpre-
henderetjdixmvtnec folium vnqUàm de ipfa fyluä, (licet
eilet contigua) trans finèsipfbseuolaret, neque fuftis ex
ea verfus eofdem terminoscaderet. Quod & obferuatum
voluntate Dei traditur, donee ipfa fylua perdurafle dino-
fcitur-Abindc qtioqufi procödenSjVenit ad villam, nomi-
neCa«iniacum,quam finibusfuis hiteiis conclud4ré,pro“
hibetuc ab hpminibus eiufderti villaè. T ühc ille miti vultu
modo reieâus, modo repropinquans, fignâ q u i patent
adhueper fuum dimifititer. Tandem repulfus dixifTe fcr-
tpr ad illos : Semper laborate,&egeflatem fußinete. Quöd iio-
dieque compleri,manentM fententi® virt-usoftendit: Sur-
gens autem Rex a fom iio meridiano, qu*cunque B. Re-
! nugiusämbitufu* circumitionis inclufcrat, eidem pr*-
ceptö régi* dédit audoritatis. Quarum return funt Iulia-
cus & Codiciacus capita, qu* Remenfisadhuc iure quie-
j to poffidet Ecclefla. * '
_ ^ P g i ^ e n i ^ vit quidam pr*pote ns con ui dus apud
^egwiLodovvicumfuper Regi*maieftatiscrimine, ad
I mterceffiönem B^confugit Remigij. Cui vir fand*ustam
Vïtam,quàra rerum obtinuit pöffeffionem.lpfe vero,qua-
II recompenfationisbeneficio, benefico patronoSparna-
olm^villam fuam qbtulitin proprietatem* Beatus autem
r ,u l, temporalem pro fu* irtterceflionismunerevicans
retnoutiefnem rëcipere ,r pr*di«ftum virum, quoniam ve-
recundi* confufione depreffus(quia contra nätaliumde-
cusluorum, vitadonaripér indulgenciam mctqiflet )in
a îtufæculari inhere nolebat,falubriterexhortatils eft,
meemat fi perfçâ:us.eflç Vellet, VendeUs omnia fua daret
W eT « s , & fequéreturÇhriftuntfSicqüe taxatdqi,de
e Ecclefiafticis, pretium, qiiinqufe millia fcilicet argen
« libras, Eulogio fertur dedifTe^pfamq; villätrijn Ec-
C‘ ^Pwcfuonçm cpmparafle. Bonücunäisrelinquens
^ernpuim Rpifcd^fs,cæterifqjSacetdôribus, Vt dum-pro
^u^34Ecelefi*finttm; vel feruprum Dei præfidia con-
gium raciuntjiptéf Cfdüt, aut Bortä q.y*libetagunt,h*c
P o temporali recompenfatiorfls hon expleant, nec tran-
ltona velinta:ecipere.‘fèd iudta mandatum Domini,
T11* SJPati&acceperun t , ft udeant quoque ■
gratis impendere.
Deviftorijs Ludovviciper àuxiluim S. Remigij,&fine
ipfius Regis.
Ç a p v t XV.
RE * contra Gondebaudum &
Godegifilum fratrem eius ducens exercitum, perce*
ptabenedi«äioned B. Remigio vidoriam fibi prædicen-
te, accepitin mandatis ab co fibi dacis, vt tamdiu contra
hoftes dimicarenquamdiu benedidwm fibi vinum,quod
eivirDominidederat,in vfuquotidianofufficeret Contra
quem Burgundiones cUm prædidis ducibus pugnatu-
n , venerunt fuper Ofcaram fluuium ,fecus Diuionem ça-
ftrüm.Vbi confligenteS atrociter Burgundionesih fugani
vertuntur,&in Auiniotie caftro fe Gondebaudusconclu-
dens, a Ludpvyieö pacem per Aredium c^hfiliarium fuü,
multis dans thefauris, obtinuit. Ludovvicus autem cum
exercitu Francorum pr*daporitos maxima, reuèrtirurad
propria.Sic etiam conftitutaParifiusin honore beàtorurri h
Apoftolorum Petri & Pauli bafilica, & Synodo per fan di
Patroni fui Remigij confilium,in vrbeAurelianenfi habi^
ta,pergens contraRegem Alaricum Ariarium, & accipiés
aB.Remigio benedidionem, redditur de vidoriæperée-
prione fecurus.Çui vitquoque fandiis,vt&pridem fecerat,^
vas,quodvulgoflafconem vocant, vini à fe benedidi
plenum dedit : hoc idem quod anteamandansj vteovfi
que ad bellum procederet, doneefibifuifque, quibus e*.
I Inde dace veiler, hoc vmum de prÿdiaoflafcone non dehceret.
nibitigiturReiexeo,plurefquefuorUm,vastamc
vmi nonpenturdetrimentum.Beliumverocum Gottbis
conferens, eos in fugam vertit ,& ipfe, Beato Remigio fe
faftragante., viaqrexricit.In qua pugnadura duo Gotthi
Conas eum in latera feriunr,huius pacroni fuffe protegen-
tibus meritis.illurn lædere nequiuerunr.Muitis autem ci-
uicetibus luæ ditioni fubaftis, vfqäe Tolofam perre!£it,6c
Alarici chefauros accipicns.perEngogolifmam ciuitàtem*
(cums auteconfpeaumipfiusmuri corruerunt) inrerfeaisGoethisquierantimus.
adpropriacumglpridfaredit
yiaoria, vino flafcopis non déficiente,‘doneereueïfuseft
in fua.
DèniqueRexLudovvicus, exhortanteSanào Remi-
gto, regnurn, hoc eft cpronam cumgemmis preribfis au.
ream,donum Beato Petro Apoftolo mifir. 8c* Cofticillos
ah AuaftaftoImperatore proconfularufibimilTos; ettm
corodaaurea,tunicaqucblattea,fumpiir,8cabinde,Cottfulappeliatusefl'eij\
emoratur.HoriftifdaquoqueRomanxfedisPomifcXjSanaoRcmigio
yicesfuas in regnoLu-
dovvicijlitteris fuis ad ipfum diredis,commifit. Pofthæc j
morruus tiidovvicus Rex in pace, ac fepulrusin Baftlica
Sanai Petri Ap oft oli,quamParifiusxdificauerat,eodem- ’
que memento quo fpirirum emifit, reuelanee Spftrtu fan,
a o , Beatus Remig us Remis pofitus, eum obilfe coeuo-
uit,8caiftftcntibus fibi manifeftauit.
1 ‘ Be Synods vbi corner tit hetreticum.
C a p t t X V I .
G AUix quondam Prafules adSyrtötium ftdei gratia
conuenientMjbeatum Remiginhi.vepotevirum diuiniselpquijsernditiffimtlm,&
doariüisEcclefiafticisexa
ercitatiffimum,adidemConGÜiüm Venire petieornt. Gut
cpnuentniArianus quidem Epifcopnsacetrimusdifputi-
tpr.Çtdialeaicispppôpfitiônibnsacepnclufionibuscon-
fifusihineque nimiselaras,intererat,Ingtedjente veroCp-
ciiium Saii4 o Remigio, Scimultitndinefiatrum, reue-
Irenter qi Cpnaft aftur|ènttbus, excepio,fupieti>us hxreti-
idgsilli aflixrgçqê dedfguatur. At mox vt beitits Remigius
jailte ipfom tranftt, Ule locutiopis officium ore obftruao.
iämißt. Exppaâtil^ïS vniuetßs, vrpoftaUooutionem San-;
! Reipigij loqnpre tut ille, ne vllnm quidé vethum pro-
ferre potuit. Sicquebcati viri veftigiapronus tandem pe-
tcns.nutibusvenkm.poftulauin CuiSunôuxRemigtust.
, I» nomine (in<pk)BekmnoßriufioCbrifti, terifilijDeivim,
ft fic dt 00 re80fetifirttoquere,(%dc illo fm t CatholMcreditEale-'
F
Hodic eft
S.Gcno-
uefa.
an joji.Si-
geb.
,an 514.^1-
geb.Baros
Haixus.
Ribliotb.Vet. Pat. Tom. ib .
]ra,