m
Radulpbr FUtiiacenßi
Matth* io.
i.Cflr.iJ.
Sanguis.
Duplex
animx
IteuHr'ij.
corpus ad nihiluredeariVvContra fentëridam andquoru m
qqi.d'ix|ïönttnihiiadnihilump©lfiïetacfti»artiftafirid-có-
uenantur.-fupra me elle fateor,Ódibeneerhic audjo^/derii
t epeqHaficïjsf&fortiaraix mftrptdtusfuerisfàï&tà-th quöd ö-
pqtf lïd'çeptbJuffiriad animamin hodlocö norificimdrim
lubila.u.dam ^d,/èd perani1h3amyvitaintelUgi,qq® yere jn
&ngttine,eft>& per finguinein confiât. Sine finguine quip-*
pflitîuUijRî anÿiiàlviuefepotefi. Sic e'tia-m arikna homitjis
di'cj iq.m.ulds ïoeis reperies.Vnde eftillud :'N alitefollïcïti eff/
satt^AXefytt^quidrhandtii^tis.^c^ie-emtR'iïi^incotfOKâ
i^pilantia^l?,olcotppreôfùfténtàtutjfedv.itjï'cai-n!S.hiMUs,
.mqyicpæ^^i.refeiStiotie tulcitur. Item.:.Quipërdiderït * « -
mamfufiproptçï me,inuenieteam. Et+quiafattuseftprimusAdani
inanjmamviuentem, Manifcftrimcft itaqne,fæpe inferiptu“
.ris, anitnàip U ou feciui dura fu b ftantiam di ci: fed viram car-
nis,animam nuncupari.Indeeft quodin.pr#lëhti hàbem.9,'
animam ça.rnisin finguine éflè : quia ficut pâttloante-dixi*
pus,(ïnj! fa&gumivita Garnis nonpoEelffiïbfiftertf.Iam er*
.goyideapqs qqæfit raci.Q,vtquia animacarrtis in fanguine
gd|e drçi.pr, faqguiniS efus tâta fiueritateinterdicatur. Ad
, njyfteriqmtransferaWisUps,inlirçranamq-,nihil apparér»
quad mçefellç.re dignum iudicemus. Sanguisitaqùe
içunj^u^te£cçipitqr,.al?qnnaturalemanitp#appedtuin
de(fignap,qu},Ÿ.e!( ad èa quæ Dei fuiJti,vel ad éa qu# fünt mu-
di,potçft conuerti : vt iuxta qualitatem afïedionum fuirai
aurDeo aut mund ovipat homo,Duplictquippe motufer*
tur-Cnjmajranonis&àppetitus. Ratione, reium noÿtiam
iqueftig^ :, appetitu ,vero., ,ad voilmptatis al i cuids t.ran itut
percçMi^perp : quje^fpiritualixeft, faudifiçat animam ôc
q^çoeleftia erigit : fi vçço.çgr nalis, aggrauat earn & ad terra
| É ^ É | epim.e^ipo,mpximôratiQnis,ideft,non éxeo
1 quDqintelligitjlèd ex..fecu.do,id e ft,ex eoq>appetit homo,
.aut^ritualisiaut çarftalis æftimatur.Susb hàç ugnificâtip-
. ne (angqis ipu^nicrçr , cup) fuperius lex finguinis fluxunfcin
lp^ul,ip^meqfirqadetçftamr?Sangpinem pamqjfluk mens
.çum^ufiifiappfljgpfiça» niatum.hunpnaturalé pqr-illi&kis
yplqpracçsip^rgij:. Qup côcra cum de api bu s holocauftQ-
rüprxc^pitlpx, yt rup.to yplneris l.pcp,, tjeçurrat fàngiiis àd
crepidine tp altaris : per fan gu i n e m, fanctoru m appedtu m
çfadçnus defignari,. quiap huips y its.a mope recedit, 8c ad
tChrifiuro;trap||/^jq^,iyud qpodinPjfalm.d caniçür,:D^-
n i cïtjnfalutaretuum çn\'intq.mea.Et Àppfipjus: ffi#0,inquit,MW
■ ■ non ego, viuitveroin me Çhriftus- Neq; e nim earn al is ampr ad
Çnnftû carrure poterit.iMipqui fi ael.eü aççelïeric, iàm car-
nalis non erio,Sed naturalis. tqçn.d? jm pecqs, qui p.rius per
ÿplu praxes defluebad,cp^n<fii%fd homp ccepent» muty-
çaçurfq,in ^e^pt^ïpiritualéireflgffii yaiçbkiAlia c.ftfin^
guinis,figura»çû;iapa qpjri.t-iSjiïfi patur*,qu«j8Cbppi.^cmaU
càpax-cft^iep ipïaeius aeprauacip iptelligitjur ,çû negledis
rppei,iqçib,Us?patm;alisapimæ^mpçjq^adhçCirpadcflçûi-
tur^öfinqpirdiligeremundirp^q^gdebmtlLJeumdiligere.
H#c,concupifceotia fiqcupidkasin-fyfiptqris foret notni-
narj,y n de.Iaço^us jÂp^oJtplps : K»t^fp^«e,inquit,fr»f4r«r,
à concupijïenitajud àbjirachu & ïllechu: dein concupifcèntïa cum
* çffnrrpern^mprr^r^^.^tl^auiusRadix omnium malotû
eft c 11 pid ttas .Hac ungu in js hguta fu pqa tfifuraws,cum lex
de.yiâimis^putpauc ouium fanguine fundi præcepiflet.
Sic quippe expreflum efi,^ui^.quifqqis Dep le^pfurp immolât:
prauos ropt,u/5;«pxcludar.
ià xu tb â^ ^ ^ ^ ^ ific^ tip n ep ,} etiam in hoclocpde fi^n-
j guette tràâàtur?cump,rpb;bemuxlânguinçm e4ç^ç>yi.dçl-
i piicitamconcupi.Ccepti^ip apprtpcöiënfu,spreinnofiQ^t^.
^îôstràijcere.! nim.qapdde^mus ; Âitfifiitiffytiut
mun di,imitm a ejl Dei:&quicun évoluent amiciu ejfefeculihum,
UnimicusDei conjütuttur. Homo n am q; yjdei in facie, Deus au te tu
mtuetur cor. Tu attendis quid agam : Deus autem difcernit
quid appetam. Anrequam igitur quicquam m ali exterius
bperémurdt iam|^guirtpm iprbuimusi,fi^niquitatem ç
deconcepimus:menteàDeoalienati,inimicitiaseiusin-
cutr imus.Hoc eft: ergo q> dicitunQui comederi t (anguiné,
obfirmabofaciem mçani cQntraanimamillius.Notatamé
J qpia.nonaic>0t>raettm:fedïcpntraani.n^ami)lius*‘yçiptçir
! 1 igas, qdiavbi iuffci remunerantur, ibi etiam impij puniun-
pfalm Caniq^namqiiein P{z\mjbS^fseJf.botno quitimetDo-
I . i finnumi Ac deinde : Animaetus in bonts demorabitur. Intus ct-
EccUfii},
Pfalnti j;
go fi t certabônor U m-fnalo rumue recribucio: quantum au*-
rem àd humanse yitæattmet{upetfiQiem,-yrSalomonai.tj
videtnmpletunqueferiicis'mequis i&'Ÿrïnù^es-quafifetms atnbulantetfuper
terram, IntUs camen&.leruk i n quo eu nq-, hono-
risculmiiîPCànftitoti,{èniiturisfuçpenderepremuntqt:&
Principes Denmtimentès,qliam.magna fit multitudodul-
eedinisçiù's;,quâmtiihentibvlsfeab(cbnditjinuiiib.iiiter
eXpcriuntur. Di cat ergo. : Obfirmabofaciem meatn contra <*»i-
mamilliu$,&dijperdam eam de populofuo. Hoc pofttea.Interim
namqud qui fanguinem comedunc (uffocatum'^qui conce-
pr^m maliciammentererineuc, quam opéré exercercnon
audept ;' fidçlibuscotporc iunguncut, corde feparantur.,
,• Sedficut nup.ç'mpribusjfié feparabunturpoftea ôcmanûo*
nibuis» Sicucenim'deiuftisfdîetdici, obljci^le velille, .&
congi egatùs eft ad populattüfojim-. :n6c dé;iftpfd ephtrario
idieipoteft,ij,«i4WW^pefMforÿpr/fiw4,difperdeturanirnail‘*
, lius àpopulofuojnon cuifanâitate adhsefit, fed cui (vt-di»
ximus) folo corpore ieconiunxit.Curvero{ànguinis.efum
Deus abominetur,redditur’ratio cum fubdiBur:^«i4 anima p
Carnis in fanguine eft. .Çaro aliquando fecundum?fubftantiamjaUqliandofccundumvitiumnominatünSubftantia“
liter dicicur^ vt5tftilludi:’ Uotnuncorexofiibas.aneisey^tnro de ;Otnefiu
carnemea. Itemque : Palpate&.yidete, quiafinritus catnem,& ,£mc-14»
ojfa non babetficut me videiîs habere: Porro per caruem vitiutti1
notatur ,'cum ércitarvNonpèrmanebftftmtusineusinbomïni- ,
bus tftis:quiacarofunt. (r^oeoirtraiuftisrdreitur.: Vosiincarne Rom2t
non eftkifedinfpiritUi Gumigituraudimus,quiâanintacar-
nismianguine eft ,y-:&ù iuxta caniis.fubftântiam verutneft »
quia cara per fanguinemviuit i &iuxta.figUrami, in appe-
tituprauioperiS j-'fQmesconfiftir carnalis'conuèrfationis.
F£mdefanguinerui&xaro.morietur-,tollemalamyolun-
tatem j neeerit qiuimalaoperètur. Perpend'e.igitur quam
rationabilefitiyxDeus iùftusrqüi adinhabetmiquicâtemi
efum fanguinisexecretur,ùn quo t'ociusiniqüiratis depre-
henditoiiginem. Quiâergo fangpinemijon licer edere,
iam audiamus quid de ill© dcheat fieri, vt tesperniciofain
npftram.ytilitatera pofficrefcrtL i Scripturo efteriim, qm- i
niarndiligentibusDeum mhnia cooperanturinbotium Ergo et iam, i
malisbenevcidèbemus;&!àdprpfejÊküm’nofirum,jquael#-
âebatit,coTïneztetc.ËtegofmquitfdediïUumvobisiVtfupèral^ | G
tan.meoexpietisproammabusveftrisy&fanguispro animapiaculb
}»f.HocfuperiiisitthoftiarüimEraâ:atuprçcipirürivt-iangüis ^
yiftimæ per cir cui turn fundatüraltacis. Ex quaeftufione
quædhfcatur veil it as, i improeîênti docemury cfim diciîur :■
DediMum#obisï Vtfuper altariiHeoeXpietispro ariimabus veftris,
&fdhguùproanimapiaculofitj ' Sacrificnnn quippe falutare eft,
vt in» Ecclefiaftico legitur pdifeedereabomminiquitate: ■ & de-
precatiO) difcedere db>iniuftitia.- Sangùis-itaque qui çomeftus
Deüm exacerbât,fiifusanimam èXpiat: q-iaid fi cutiniquit^
tis confcttfus Deo execrabilis' eft i fidrenunciatio p la ç a it
lis.Vnde&fubditur; 'U- ^ ''vgM-'1,'’ ^ ' t
*Ecetéftt,
tidciïcôdixifilijslfidél: OmnüaÀiinaèXyobUiiàn'dàtitédetfdh*
guinem,nèc exaduenisqu'tp'ëregriitÀttturintervàsy ' :V;, '
ràm'à,pàrteVotum>pej:àriimanomointfeTliguuE\iuxtamy-
ftëriüm vérofatisapparet , corporis non eiTe quod anim#
intërdicitbr.Spihtù'4 ^ ^ f ^ 9V ^ '^ s-i^e>4^e^ '0^ $ a.!llf'
5piritüsfari6tuy,no'n çorporàlis.'Huçùfoj autem de conçu*
pifcenti^qu# in firigulorumlatét cdr,^bus,^ra&atumeft{
vt^i^tvnufqUifqi^nëgareTémetipmmfibiÿVtGHriJ^m.
fequatur: fibïqi contrarius éfle,vt t)eo réconcilietur.Quia
vero his qui etiam alijs prodeiîe pofliint, Éoc pbferuan-
dum eft,vt in proximis mis boliprent naturam quam Deus
creauit,arguaht:cupiditatem quæ Deo inimicaexiftit,aptë
fùbiungitur.*
Hmoqtticun^ueÂefiüüifraeli^.fy.^^iHtp^egrij^tur
apudvosjidevenationeatqucauciipiocccpcntferamvelaucmqui-
bùs vefet licitum eft : fundet fangUitiem eîtis, & opetiet ilium
terra, Anima ënimyomnts carnis, in fanguine eft, Vnde dixi fi-
liislfrael : Sangumem vtnuerfoe carnis non comedetü > quia anima
carnisin fanguine eft : & quicunque comeâefit ilium,, inters
bit.
f Singulaad fingula referendalunt,vbi.dicitur,fide vena-
tio ne atq; aucupio coeperit fera vel aue: fera de venatione,
auem
Pfaloe.49-
Bhitiero.
ferem. 16.
PJalrt». Ji*
Matth.tî,
S|perföngüinemirtquovitacdrnisefle dicitur, latens
cupiditas'.i u.rç (y t aeftimp) per mortuum cadauerj bpus vi-
fibile dçfigp^tur. Nam de Apoftolusôpérapèccàti* operà
morcùanominat,vbiait,:Sip^ttiJ bircortim aut tauronm iri-
quijiatosfan&ificaiademundationem carnis-, quanto magisJangUis
CbriftiemundauitconfcientiamnoftrÀniab operibüs mortuù\ ad
âüëüldcaitcupio. Ofténditveto quofdavenarores viel aucunes
fpiritualcsin populo fideliü efle.Sunt namq; ibiçtiâ
&feræ,ôiaueshuiufmodi.Me.e/MMr)ait Dominus, omnesfera
fjlu4rHm.Etpo&p&uc2i:Cpgnouiommavolat]liacoeli.Dtvçna-
toribus veto habes in Iercmia.Cum pifeatores multos pri->
mo femi{fiirumDominuspollîfckusfui^t3(ub^eit,âicést
&poft haçtnittdmulfysvenatores3&venabUntureosâeomnimate fferuiendum peiyiuenti î Mb||icinum ergo inteïligttur, qui
&deomnicoüe. Prius namqj difcipulos fuosGhriftus tanqua
pifeatores mifit,qui pauperes quoiqj de igno tos,qui i n aqs
generis humanitanquam pièces,proprer fuam mediocrira-'
rem fine nomineThtebintjad fidé ipuus>vetbi retibus çon-
grqgarent.y nde & ApoQ;olus: Videte,inqhit,y,^cationem v’è-
ftramfratres: quia lion multi Sap tentes fecit dum carriem, nonmuUi
Potentes fron multi Nobiles fed qiuftultafitnt mundi,elegttDempyi
confundat Sapientes-.&infirmd mundielegitDeiu,vtconfundatJor-
tia:& ignobilia muntli & contemptibUia elegit Deus, & ea qua non
funt,vteaqnafuntdeftrueret:vtnonglorieturomniscaro in confié-
ctueius.Prius ergo pifçatôres,deinde venarores:quia primo
pauperes.quqfq; &Tua cenuitate ob 1 euros,ranquam pifees
marinis aquis oppreflos,per Apoftolos ad fi rapuic : poftea
verojvcpçrinfirmaconfunderctfortia, per eos qui abieôti
videbantur,fui verbi miniftros, rhinocero ten illü fidei fu#
loris ligauit:du m po têtes mundi huius ex moncibus &col-
libus,(yidelic.ex aiuerfîs fieuli digpitatibus) detraifios,ad
futeferuitutishumilitaté depofuit.Si igitur intellexirn’ quç
funç fer#, qui venatoresûn telligamus eofdem aucupes elle
dum fapientes. mundi,qui feieuti# alis ad ccêlumlibi volare
yidçntur, ad veri Dei cultü conancur perducere.Ifti itaq-,
v enatorcSjifti aucupes,feu feram,fiu aué coeperint,& fidei
iugo lubdideri nt:debcnt in eis approbate qu'odDei eft, naturam
Ic.quam eondiditDeus:fanguinemverofundere,&
terra operire:vtdoceant eos priftinadefideriaâcordib.fuis
excludere,& offenfam qua ex eis contraxerunt,humilitate
fatisfadio n is ab fco ndere.Be^ti eni m quorum remiffafunt ini-
quitates,&quoru tcâafuntpeccata. Hune aittem ordinem &in
Êuangelioreperies.E«»f«,inquitDominus,doffféû»JW«^e«“
tes, baptisantes eos in nomme pàtris &filij & Spiritus fanât. Hæc
eft çapt.uràferarum vel auium.Deindefubiungitur làngui-
nis e ffufio iDoc ent es,i nquit,eoifer uare omnia, quacuncj3 mandant
Voi»«., Perhocvero quoddicitur ,fer<iw vel auem qUibusvefci
licitum efiüuxta. literam,eà quæ fuperius notatur, horü ani-
mantium difcretio;habenda eftduxca typum autem huma-
na fignatur lubftantia, quælicetper peecatum corrupt a lie,
non eft tamén reij cienda: fed cômédi debet, & in fat^&om
fqcietatemrecipi,fifanguinemfundere,&malitiamprifti-
nam àfe voluerit fepàrare.Notandûdeniqj aliiim elîelàn-
güinëm de quo di&um eft: Terr a,ne opertasfanguinem meum,
nef ïnuemat in te locumlatendi clàmor meus. Hoc enim fangui-
ne peccata noltra lauantur,hoc genarum noftrarum rubor
dçtergitur,ficuncriptum e&:Etfangiïiseius ornauitgenas meas.
Sanguis igitur qui coelo ftuporem inculit, terris formidinê:
fponte fuaad praui operis mortem dilabitur. Caprus vc:o
àbeftiaeft, quifquis maligna perfualione cuiufquam ad
peccandum pertradus eft ï iluexciani viqlentef eompul-
fus.Nam mal# beftiæ funtdâemonês, proquibus’Pfalmifta
preçatur,dicens :Netradasbeftijsanimas confitetites im.^aèu#
etiam beftiæ funt homines» -quamditt ferinisTOoribus a-
gunt: & 4cultupietatisextraneii bumanam manfuetudi-*
^icm recipere nefciunt. Quosfe ad-fuàm notitiamperdu-
d Lltum,perBrophetam Dominas poUioetur,dicéiàs:(j/o-
riftcdbitmebejtMdgri. Rlumérgq (vt dixiifiusj beftiæ octi-
dunt,quem aut terrMibus,aut præmijs, homines iniquiîv-
ue maligni fpiritus adpeccatünï trahunti Sed quicùnque
huiufmodifiierint,arguendi lunrjhbnimicandi.Gotnede- *
rentur nam que, fieorum prauitas.in yfum vîtæ noftræ per !
imitationemfulciperctur.Qupdficuicontigenr.iubet lex
vt vefteslauet&fiipfum aqua: vidélicet vt per pceniten-
tiamabluensquoddeliquit : & exteriorem conuèrlàtiq-
nem fuam purgètà tali op^ere,& confcientiamà voluntatei
Quod fi etiam contra volùntatem luam peccaci delcda-1
tionem fibiiâfeftam fih tit, cui priqs Iponte lùccubuit j
contaminatus erit vfque ad Velperumtquta donccæftus il-
le tentationis deferueat, fieri non poteft : vt pl?nam fui
mundaefonem obtineat. Si vero etiam ilia quieuérit, hoc
ordine homo mundus erit.Sequicur :
Quodfi non lauerit veftintenta fua,nec corpus,partabit iniquita*
temfuam. -
N i li enim f i correxerit,&p ro reatù fuo digne Deo fatis*»
fecerit,poenam non euàdet quam promeruit.
> Vt mllus ad proximamfanguinisfuiaccédât *
MVlta ha&enusmyfticapopulo illi antiquo firuan-
dalextradidit, inquibusfideifiuefandorummo-
rumvmbraelfir fola, non veritas : quorum etiam obfiir-
uantià nonintelligentibus quid portenderent, in co qui-
dem vtiliserat, quia Deo præcipientiinquibufcunqueo-
bedientiam exhibere, inutile elfi non poterat* Tenebant
itaque in ilia fua religtone formam perfeâæ iiiftitiæ,ad cuius
executionem ipfi quidcinuâlidieranc,fidpopulo veh*
turo in eius lacramentis leruiebant. V t ënim Appftolus air,
nuncfinelege Çià eft,fine ilia carnali obfiruarione)i«/?ifi<i Dei
mantfejldta cft,tcjlificata a lege‘& Brophttis.PoJiquam enim venit
petras feiditjinfernum fpoliauitjcoeleftiaac terreftriapaci- j plemtudo temporis, & Deo in-terra apparente, data eft hominibus
heauitmon eft dignüs tenebris,fid luce.-qufcundkis genti-
busannuncietur, nonquifilentiocontegatur. Denoftro
veto iure prscipitur^yt operiatur terra.Hic enim ptim9 ho-
miniverccundi#caufafuit: &cum vocem Deiloquentis
audilfit, ad latebrasilium ceegic. R ede ergo ifte occulta-
■ tur,cumiamDeifaciem homorequint.proptercuiuscon-
fulioncm, diuinam prüfentiam prius fufferre nonpotuit.
Sanguinem,u\q\iit,vniuerfa carnis non comedetis.N otaqa prius
dixerat, omnis anima ex yob is non comedetfanguinem; nonad-
densvniuerfacarnis: fed tAtitum,fanguinem: vt primitus vni-
cuique cum fua concupifcentia bellum indiceret, deinde
alien# nihilominus reuftendum doceren Quafi enim alie-
num fanguinem edit, quialterius malitiam aperto fauoris
hiatu ad cor fuum transfundit.
f - Vt nullüs comedat morticinum vei captumd beßia.
. ‘1 C A P. in. '
, A Nim a qua comederit morticinum vel captuinabeßia, tarn
J l V de indigenis quam de afiuenis, lauabit veftesfuas fofemeti-
pfumaqua: & contaminatus erit vfque ad yefifrum, & hoc ordine
niundusfiet.'
abundantiagratia, de plenitudine namqueilliusaccepimus : ille
iam ritus antiquus abijcitur, iuftitia vero quæ!.ibidem fi-
gurabatur, opéré completur. Quia igitur petfedam iufti-
tiam adumbrare tantum fuis ceremonijspoteranr, non etiam
adimplere : faltem præceptis minoribus fûerant im-
buendi, rie lie in fignis firuirent religi o ni, vt religionis i-
pfîus prorfus fièrent alieni. Quæ ergo ad #dificationem
populi illius fi m pli citer proferuntUr, non liint allegorie«
in terpretanda : quia intelledus fieri eloquij, vt bead. Gre-
gorij verbisvtar, intertextum 8c myfterium tanta, libra-
tione fuipendendus eft, vt Vtriulque partis lance modeça-
ta,hunç neque nimiædifcullionis pondus déprimât, neq*,
rut fus torpor incüri# vacuum relinquat. Mult# quippé
eius (entend# tanta allegoriarum corictptione lunt graait
dæ, vt quifquis eas adfolam t e nere h iftoria m nitit u r , earu .
notiria per lolàm incunam pduetur. Noqnùll# vero fia
extërioribus præceptisinferuiunt j Vt fi quis eas penetrare
fubtiliusdefîderaèjintusquidem nil inueniat:fed hoefibi
etiam quod foris loquuntur,abfcoridat.Vnde pcrSalpmo-
nêm dicitur i Qui f or titerpremit liubera ad eliïiendutn lqçy ex-
primii butjrum.Et qui vehementer tmungxtur,elicitfanguinë.Ha-
bera quippé fordferpremimus., cü yerba fieri elo'quij fub-
tili incelledu penfimus.Qua preffione du lacqu^rim%bua
Uebr.ç).
M m
'1/0.43-
r f
G
Rom j ;
Gala. 4.
Ioann i . .
Öregon
H
\ Prouvai
tyc0m