- Tics cal'*
Cx propter
quasdok-
bat Hex.
t(alias re-
ip onde)
K Generatio mea ablata eft &conuo]utaeft k
m c ( ,
Quad tabernaculumpaftorum.
Gèftèraciô mea, id éft,procreatio filiorummeorum a*
titilfe. & rbmôtâ éft. Quafi,ideft, ficjut amouc t ur taber-
nàculum paftorum.Tribus modis delébatifte vir (ariéfciiSj
.. vél quia feiebàt fe defeenfiirum adinferiïum propter pec-
eatum,yelqüia feiebat fe non yifiirüm ibi dbminum, vel
1 certe (qüiâfinefiliis adhue erat) hon nafeiturumdomi*
nam dé fëiriinefiio,qui era'tiUipfOmifïus,timébat.
4 Prasafiieft velue à texehtc vita mea,
Dum adhuc ordiietfiicçidit me.
Démane vfquead yefperam finies me.
Præcifiiëft vita,id eft,curfus.vitæ meæ. Dum adhuc or-
diré'r, id eft, dum eflèm iuuenis,(uccidit me. De mane v£-
que ad veiperam finies me:aut enim leuius habebo, aut fi-
nemyitæ acccipiamf .Æ
$ Sperabamvfqueadmane.
Quafileo fic contriuit omnia o(fa mea.
H Sperabam vique mané : licut lob indfe no&em,.&
in tenebris lucem expeâabat, mutationc temporum pu-
tans mutari pofle fiipplicia. Hoc vérum eflè rtouit : qui
magnis febribus æftuat, cuius ignis inçernus, vt leo omnia
olîà confumit : necfepucatpiædoIoriSmagnicudme vitra
vi&ùrlim. QuafiJeo fie contriuit omnia oilà mea, id eft,
omnem fortitudinem hieaci.
6 DC mane vique ad ve/peram finies me ficut
/ pullus hirundinis fie clàmabo : ■-
Medirabor y t colum ba.
Sicut pullus hirundinis fic clamabo,id eft, ficut hiran-
dofiegemp. Aliter. Sicut pullus hirundinis: mens
imminens & languor incumbens & dolor,vt leo o/m mea
frMigebant: fed ego VthirUndo & columba,flefibqs‘&ge-‘
io . Domine fi fic viuitur, & in tali bus vita fpiri-
tusmcijcotripiesme&viuificabis me:
EeCe in pace amaritudo mea amariflima.
Dominefific viuitur .(id eft fi fidcftvkahothinis-ytih-
firmetiir)& in talifius (fubintellige vSrietatibus infirmita-
tum) vita Ipiritusmeijid eft, Vita animæ meæ eft corrjpies
me (fubintellige infirmitatern dando ) & viui ficab is me
'(iterumiananqp) eccein pace amaritudo &c. ideft,ecce
in pace populiimei & duitatis meæ eft mihi amaritudo a-
mariflima : illis feilicet populisme liberationegaudenti-
bus,&ine per mortem regedente: quia ipfiliberatifiinta
Sennacherib,ego fo.lus limina mortisintraui.
i l T u autem eruifti animam mcam v t non p e rfect:
Ptoieciftipofttergumtuum omnia pecca-
tamea.
j H Tu autem eruifti animam meam ( fiibintellige de
.inferno) vtnon periret. '. Et proiecifti port tërgum tuum
omniapeccaca mea, ne videres illaaddamnandum.me
fedadindulgcndum. Veletiaminpræfenti eruifti vitam
meam.
iz Quia non infern us confitebitur tibi, neque
morslaudabittc:
Non expe&abunc te,qui defeendunt in la-
cum, veritatem tuam.
H Quia non infernus confitebitur tibi (id eft, qui in
inferno (unt non laudabunt te, id eft, diabolus) neque
mors laudabit te : Non expedabunt qui defeenduntin
veritatem iudicii, fed mifericordiam liberationis : maxime
cum Qhriftusad infema defeendit vt vindtos liberam
Viuens viuens ipfe confitebitur, ficut & ego
miubusdies ribétefijue iungebam, & à Deo {plo qui fub h od ie : .. #
uenire potuit,prçftoiabar auxilium: cuidicebam,pluspa- > ~ J 5aterfiliis notam fàciet Veritatem tuam. -
tior quammeapofeunt mérita,fedfi quid erraui, cornier- I Viuens viuens ipfe confitebitur. Quifquis viuendo
taradmelius. Glatnatpullus hirundinis admatrempro viuit in çoele(H.pâtria,ipfe laudabit te. Sicut & ego;hodie,
eiborgemit columba.-ita ego ad Deum meum feciam pro- j fiibintellige laiidb. Pater filiis notam faciet veritatem tu-
pter’peccatamea|d.pnecmifereaturmei. jam. H Patremfevocatj&fubied:osfibi,fUios:velom-
7 Ac te nuati (unt ocull mei : § ) ■ '“' \ nem æratem P °k fe-fiituram,& non à fe genetatos : quia
Sufpicien tes in exCelfb.
A rtenuatifimt oculi mei,ideft, defecerûtlacHrymarum
effufione. Sulpicientes in excelfo ,*id eft, veniampoftu-
lantes.
8 Domine vimpatior (ponde fpro me.-
Qyid dicam aut qui,d reipondit mihi,cum
ipfefccerit?
Domine vim patior,ideft^infirhiitas mea maior eft,quâ
fragilitas meapoflitferre.Spbndeprome.i.nï,'efto fideiufi,
forÿvc (anitate recepta adpripra vicia non redeâ.Qujd diâ,
autquidre(pondebitmihi?(ubintelligeipfe.dominus. H
Cü ipfefecerit vel imppfiierit îpfem infirmitaté. Aliter.Tu
(ponde proone, noiîèftenim volentis, & reliqua. Et rur-
(um in fe reuertitufe quicMcam, quidue eau(àbor contra
te faétorem meum ? aut quid relpondfbit mihf? quia iple
fecitquod voluit, dimnia igiturfiiftinendaruntquæcun-
quedecreueric. Vel cum ipfe feeeritmecummifericordi-r
am,& veniam Ipoponderit.
9 Reeogitabo tibiomnesannosmeos .-
In amantudiheanimæ,meæ.
H R’ec6gitaboomnesannosmeois,(cilicet,pro(peri-
tatiS atque lætitiæ meæ recordaborin amaritudine animæ
meæ , ideft,, cum elïèm.in amaritudine infirmitatitis.
Nullaresenimlonga mortalium eft : omnilque foelicitas
(æcuh,dumtonétUramittitui:;C,um enim tempus tribula-
uonisadUehefetippinispr^Éedta (æculi foelicitasnihil ad-
iuuat fuftinentem ,ergp Ezechias reputare fe dicit.dmnes
Manafic ii pefiïmumgenuit, qui nop legicur dominum
benedixifië & veritatem domini confeflus è(fe ,fedmale-
dixiflè Déo,fendos eiusperfequendo. Veritatem tuam :
id eft,veritatem mifericordiætuæ. Confeifio hic non pro
poepitentia,fed pro gloria & laude accipitur. E t ita pater
filiis notam faciet veritatem tifem.- vt per fingulas fiiccef
fioneSjD ei veritas^c iuftitiapofteris prædicètur.
14. Domine faluum me fac;
P Et pfalmos noftrôs cantabimus curais die-.
b u sv itæ n o ftræin d om o4omin i* !
' C Domine laluum me fac, ab omnibus adueifis. 'Et I
pfalmos noftros, id eft,pfelmodiamlaudis, cantabimus!
cunëlis diebus vitæ noftræ, id eft,quamdiu vixerimus oni-j
nesquiintecredimus,tUioqueauxilioliberati fujnus. j
Canticum Ànnæ primi Regum
ii. Cap. ■
i C'Xnltaurt cormeum in domino ; 1 . 1
Et exalcatum eftcornu meum in Deo
* nieo.
A Dicatefdefia Chtifti,ciuitas fegis magni, gratiaple-
nà,p^ple foecunda:.dicat quod tat$o ante,de fe propheta-
tuih perds huilis piç matris agnplçit.Exultauit’CQr meum,
quia nonin fe fed in domino (ucrexaltatum eft, & in alio
locodicit,exalrabuntur c’pfnuaiufti: quia de erucisChri-
fti apicibus,iuftis conferuntur hftc cornua :in his ventilaannpsrë|;
nifiii&prætéfitæ (Vtputabat) beatitudinisin j bimusarque deftruemus aduerfari'âs poteftàtes , animæ
præfentiamaritudine. Etquiaiam fecürüs eftneepatitur noftræinfidiantes. Aliçër. Èxulraint côrmeumin domi-
quærefert jde humano ftatu.philpfophatur ÔC dici t. Do- no, id eft, mens mea. Etexalcatum cor meum, id eft,fili-
mine,&c. ’ ; > ' I us.’meusinDco.
Fcria
quartai
daudibu
>>/• 74-
Canticum
PM j.
icclefs-i
i Dilatatumeft os meum fuper feiimicos
meos;
Quia Ixtata fum in (alutari tuo.
Dilafatum eft os meum (uper fnimicos meo s :(ubintelli-
geiudaeos-&h®reticbs: quia (uper illos dilatatumeft os
ccclefi£e,qu® Coram iudans&inhdelibiis fiheprohibitio-
ne loquitur fecundum'etiangelium. Aliter. A -Dikearam'
eft os meum: quia & in anguftiis prelTurartim fei-mo Dei
noneftailigatus , necin prseconibus alligatis. Etlaetaca
fum in falutari tuo-: ChrUlus ifte eft Ie(us. '
3 Non eft fan&us vteftdominus: ',
' Neque enim-tft alius1 extra te,&iion eft for-
,, tis ficut Deus nofter.
Non eft (andtus: (ubiritellige aliquis, (icuc Deus pater.
Neqiieenim eft alius extra te^feilicet Deus'verus.Ernon
eft for tis, (ubaudi alius DeUslimmutabilis, ficut tu curd fi-
lio & (piritu (andto. A Velnoheft/landus vt eftdomi-
minus&Tiuftus &c. tanquam(andtus& (aruftificans, ife>.
ftus&iuftificans. Noneftfamftus extra&praeter te, quia
nemo fit nifiabste.
4 NolitemultiplicareloqUi:
Sublimiagloriantes.
Rabanus. Vox eeclefi^. Nolite multiplicare loqlu (%
eftsndlite gloriari in (apienqa legisj. (ublimia (inteflige
verba) gloriantes, EtSalornon did#' Altiora te ne quae-
fieris,&alibi,dominusiri ccelo &tuinterra;ideo fintpiu-
dfermones tifi.
f Recedan t vetera de ore veftro:
Quia Deus feientiarum dominus, &ip(i
pr^eparanturc 'gitationes. t #
Recedantvetera, id eft, veteres traditiones. Qupniam
Deus feientiarum dominus, ideft^bnfolum datfeienri-
ains:(an<ftis,fed& ipfi prapacantur cogiiatrones,id eft,ma- ■
nifeftfe fimt; Aliter. A R ecedant vetera hoc eft^magnilo-
quiurti non exeat de ore veftro. Quia Deus feienriarum
10 Dominuspauperemfacit&ditat:
Humiliât &fu blimat.
Dominus pauperemfecit : cum didt, fi vis perfedus
elfe,vende opania quæhabes. Etditàt igenerando iri illo
vir tûtes,& féddend6centuplum. Humiliât : (an dos in
præfena,&fiîbIeùatinfuturo.
11 Sufcitansdepulucreegenum :
Et de ftercore erigens pauperem.
A. Sufeicansdepuluereegënum,ideft, decorruptio-
ne Çhriftum, guiacaro eiusnonviditcorruptianem. Et
de ftercore erigens paitperem, id eft, apoftolos. Aliter
fiifeitan^a terra pauperem,id eft, Çhriftum, ’qui proptër
nos pauper faiftus eft cum diueselfet, vteiuspatipertate
vel morte ditarernur. Egenus quippe idem qui paiiper.
Stercusaurem, vndeereduseft, reâiflimeintelliguntur
perfecutores Iudæi.
iz V t fedeat cum principibus :
-Et folium gJoriæ tenea.t.
A Vt fedeat cum prindpibus, ideft, cum apeftolis ïri
iùdicio: Et folium glo|iæ teneat, ideft, vt ad dexteram pa-
tris fedeat Chriftus : vel teneant apoftoli fedem gloriæ,
quam dominus eis rribuir.
13 Domini enim funt eardines terræ :
Et pofuitfiipercosorbem.
Domini (ùnt enim, cardinw terræ, ideft,fines qui (unt
apoftoli, quià in omnem terram exiuir forfiis eorurn. Et
pdfuitiupcreos.orbem, ideft, (àndam ecçlefiamfiiper
d.odtrinam apoftolôrum.
*4 Pedes fanëtorum fuorum feruabit, & imp(i
in tenebris conticelcent :
Qui non in fortitudine fua roborabitur
Pedes fendorum (uotunijid èft,fenfus vel operafenia1-
t . d , j r 'y- - •. - bit nepecccnt: impiiintene^onnudæifeiiicefhærerici
dqmimiseft : hæc diemitur de fe præ(umentibus,qujfeiu- &felfi Ghriftianî,qui^ganturoffëndëhao, difeufrùntq'
ffttooss pntïiittaanntt ,. &&iiddeeoo ffuiupDeerbrbi r&&î umffttiittiiææ DDeéii nnootni. ffiininitr (ubie- fimul cüm dæmoriibhs. Qùknon in fortitudine fua ro-
<fti,quia de (uo putant non de Deo poflèfe placer« : atque
idecrarbiter confcientiarum dominus,&ipfe vidèns cogi-
tatioùcs hominum, quoniâ vanæ (unt, fi hominum (une,
& ab illo non funt à quqiplï homûjes funt, fînit fuperbos
cadere,humiles exaltari.
6 Arcus fortium (uperatus eft :
E t infirmi accinéli funt robore.
Arcus fortium fuperatuseft, ideft, pbtentia Ægyptiq^-
rum in fignis Moyfi :.velpoteftas’iudæoqjm. E t infirmi
acçinâiïobore finit, id eft, iiidæi liberati à feruitute Ægy-
pti : vel gëntiles fortitudine fidei.
7 Repleciprius propanibikfelocauerunt:
E t famelici (àtutati funt
A Repletipriuspro panibus fè locauerunt,id eft, gen-
tiles non habentes prius dodrinam. £, Iudæi enim repleti
funt prius panibus, id eft, dqârina.fëferis teftamenti, &
pro panibus fe locauerunt, idèftyîpro doâriijaChriftife
feparauerunt àcoiifertio fidelium. Alite#fe locauerunc,
ideft, diabolo fradiderunt fepro doâxinis fius,- nolentes
comiïiunicare édrporiChrifti.
8 D on e c fte tilisp ep e r itp lu r im d s: , y
E t quæ multos habebat filios infiripata
eft -"f ? ■
Donec fterilis pepermilurimos, id eft,gcnftlitaS pepe-
ritpplliu rimos filios. Et iudæa infirmatâ eft : in pariendofilios
Déi.
9 Dominus mortificae & viuificat;
Deducitndinfâtos & reducit,
Dominüs mortifica,t & viuificat ; patérmortificauit fi-
lium permittens ilium tradiqüèm viuifieauit relurgendo»
A Deducitad inferos 6c reducit, id eft , deduxit animam
filii cum iocunditate âdinfèros & reduxit.
borabiturvir,idéft,nëmb fortis in propria fortitudiue cô®
ualefcit.Ayter.Pedcs (àn6lorum,hoc éft,dele«ftorumfuorum
opera, in viam iuftitiæ diriger. Ecimpii in tenebris
conticefcent : quiamittentur in cenebràs exteriorés , vbi
contiefcent, id eft; ab arrogantia fiiperbiæ fuæ ceflàbunt.
C^arioninfottitudinefuaroborabinirvirihoceftjn for-
mtudine propria,fed in virtute diuinapoteft effe vir, id eft,
populus crédentium.
15 Dominumfotmidabuntaduerlariieius:
Et fuper.rpfos incoelis tonabit.
Dominürrifbrmidàbuntaduerferiieius, id eft, dæmo-
nés velhomines impii. Etfiipcrip(bs:(ubàudiimpio'S;çû-
nat, ihpræfenti in libris cqfeminans eisærerna (upplicia,
vel in future grandines & coruicariones.
16 Domipusiudicabitfinestërræ, AMabitim-1
periumreffifuo: ‘
Etfublimabit cornu Cbrifti fui.
A Dominusiùdicàbitfinesterrærindieiudiciiomnes
^habitantes in terra. Yelvhumquemque feçundum opera
fiia, quando d.e hac luce migrauèrit in f egniun pacriæ çaè-
leftis. Et dabit imperium régi, idefi, corporifiio quodeft'
;e,cclefia:quæ propttr vhâaoneïii baptifmirex appellatur,c
ficutappeîlabaritüriri veteri teftamento qui vrigueban-
turreges. EtfublimabitcornuChrifti (ûi ; ideftpocehti-
am (àndæeçelefîæ, quævn&ionem (ànmlpiritfisacçepit.
inbaptifmo miînus irfipofitioriè. Aliter. Dominus iudi-
cabitfines:id eftextrema opera hbmmis,in quibusihuen-
.tüs fuerit,nori (blum priera. Et dabic imperium régi îüo : i
hoc eft pOpulo Çhriftiano , quia da:t eis vircutem qua car- i
nem fiéüt reges régat. Etfiib'limabit.cbrnu Chrifliiomnes:
qufppe vndosëiüs chrifmate,re<fteGhriftos dicerè poilu- !
mils : quod camen Giimfiib capitccorpus, vnuseft;Chri-
ftus.