
ig 6 ffabnut C l I I . .
A
•j-exercituî
■ j-piatitçm
illius.
Verbum
cius,ideft>
voluntas,
fomnibus
} locispocc-
Iftatiscius.
jln omni
V lôco, id . v
! cft.Catho-
1 lic i Eccle-
M
Additurin
Grxco-
Saper mü-
; g I
digencrationc.
BenedicercDcum.
$ Gloria
& décote
indutuses.
f luce. , :
’■ Confeffio-
nemâc de-
corem in ,
duifti.
Lumen,
T>
Ecclclîa
cft. ’
^;coelos 0
f coenacu-
U.
£nubcs
curium
tuum.
t vend
Bé n éd ic ité d om in o omneS f virtutes eius :
Miniftri eius qui facicis $ voluntatém eiiis.
H Admonetbenedicérë Deum virtûtes eius,id eft,qui
virtute illius foborati, verbumecclëfîisprædicatione mi-
niftrant. C Velquoniamprius potentes virtute admo-
nuit bënedicere Deum, qui faciunt verbum eius : , ne verbum
quod verberato aere ab hominibus prôferri folet in-
telligeres, addidit : qui facitis voluntatém eius,angelis e-
nim,dqmini verbum,eft voluntas eius.
z z- Bénédicité domino omnia opera eins» in
?■ f omni loco d omin a tion s eiiis ;
Benedic anima mea domino.
H Na'ra cum totum opus domim.fit cceleftis terrena-
que creatura,admönet vt omnia debeant fuum benedice-
re audorem. In omniloâo : fignificatécclefiam, quæper
totum mundum erat domino præftante creditura. Nam
fi eum lern per benedicimus, ab eo iugiter cuftodimur.
Ideo digna eft admonitio, quæ contra omnes cafiis ran-
quam clipeus inexpugnabifisaflumatur.
Oratio ex Pfal. G IT.
SAna domine languor espopuli tui, qui femperpeccatoribus ßcut
paterfiliis nuferem vt exeptiab interim mortis perpetuate anima
noßr a benedicat,&vita clanficet. Per dominum noftrum le-
fum Chrißum,&c. &
ArgumentumPfalm. C I I I .
C Vox eccleßa magnifie antis Deum,&innt4merabi-
ndo collaudantis.
T T . -f-Ip fiDauid :• ♦
C Dauid hic tantum ad perfonam loqüëntis adhibe-
tnr,cætef um omnia confiât de domino faluatore narran-
da,quiin principio fedt ccelum & terrain,
i Ü E n e d ic an im am e ad om in o :
D om in e Deus meus magnifiçâtus es
: ; f vehementer.
C Inui tatpropheta feme tip fum ad benedit^n dum De-
um:benedicere Dèüm,eft eius magnalia cpnfiteri: magni-
ficaturDeus apudhomines, quando eis magnusatqjex-
çelfus clariferit, vtipfum creatoremac redemptorem atq-,
iudicem fentianf.vehementer vero magniftcatur,quando
abeo, quiheriblafphemusfuir, hodie conuerfoprædi-
catur.
z jC o n fe fG o n em ^ d e c o rem in d u ifti:
Ami&us f lumine ficut veftimento*
G Induit decorem : quando afliimpfit carnem morta-
lem. Induit-yero confeffionem icumeo veniente recefle-
runt perfidi ä cultufimulachrorum ,&confelfioac decüs
fiipemaîmaieftatispermundiuninnotuit. Lumen autem
ecclefiamfign^ficat, quæ.reéte velut veftisaduertiturdo-
mini faluatoniinonhabens mapulam ncque rugam.
3 Extendens'Ä çoeium ficut pellfem :
Q u i tegis aquis f fuperiora eius. -■§.
G Coelumhicomnemiuftumdebemusaduertere,cu-
ius fuperiora ,-id eft, fidelis anima, qüis baptifmi falutari-
bus emundatä irrigatur. Vel ccelum extenditur : cum pu-
blicani& meretriees admittuntur.Ccelum erfim tantum
mfioriim eft per iufiitiam,fed fadtum eft ex gratise largita-
teetiampecCantium. A' Vél ccelum, ytdidmmeft,prae-
dicatoresdieit: quivtpellisextentifunt, perpraedicatio-
nemeorum in omni terra,& ficut mortuorumänimalium
maior eft vfuspellium,ita mortuis apoftolis, àmplius do-
dlrina éorum prÉdicaïionisin vfiim venit ecclefiael Aquæ
verojfunt gratis infufio ôé charitas velipiritualis fenfiis.
4 Qu i ponis i nubem afcenfum tuum ;
Q u i ambulas fuper pennas f ventorum
lat fuper pènnas ventorum : dumïuas voluntates veloci-
usoperatnr,qUampóteftëxcufruseflèvehtorum. Siue
magis ventos , iuftórum animas debemus accipere, qui I
vtroqüe teftamento perdodti, velut duabus alis ad fuper- j
nagaudia transfemntur. Super quos ambulat,dum in eis
ipitericordiam fuæ operationis oftendit.Pçr hubem etiam
praedicatores acdpi poflimt, per quos in membris Chri-
ftusafcenditjdumpeccatadimittunteorumauditores.
Q u i faeis angelos tuos fpiritus:
4 -E t miniftrostubsig^emvrentem.
G Angelus dicitürgræcalinguà,qui latinanuricius in-
terpretatür, nam quando nfitçuhturarigeli funt, qui tarnen
natura ipiritus eflè nbfcuntur. Talis eftordo verbo-
rumcqui fpiritus fiios,fecit angelos..MinifterDeieft om-
nisquidiumâs exeqüitur voluntateisv talis enimvirignis
coeleftis èfticitur j quando verbo praedicationis peccanti-
um nequicias vrere & confumere pofte monftratur.
6 Qiiifundaftiterr^m fuper 4 ftabilitatem fuam
:
N o n f inclinabitur in fæculum ê Cx citli*
C Fundaiiit Ghriftus terrain : quando folidauitecclefiam.
Super ftabilitatem,id eft, fuper Ie, qui eft immobile
fundamentum.Non inclinabiturifi iugiter fiipra eum mâ-
ferirous,nullàtenus inclinamur.
7 ; i AbyfTus ficut veftimentum amidtis eius :
Super montes ftabunt aquæ.
S.uP«pta-i
C Abyflus enim dicitur,aquarum copiofiilima multi-
dö, quæ fignificat perfêcutores, quia ficut pallium fiib-
ieda cooperit, itailfi mundum foetidiffiina luperftitione
texerunt.Steterunt aquæ fiipermontes:id eft fîndos(qui
montes j fidei firmitate vocati fiint) quando eos diuerfis
! pcenis afïligebant,aquæenim ficüt& abyfli,f^pimpios fî-
gnificant. ' • .
8 Abincrepationetuafugient:
A voce tonitrui tui formidabunt.
C Fugient abyfli, id eft,fuperftitiofi, ab increpatione
apoftolorum. A voce tonitrui,id eft,prædiçationis,qua-
do diabolum periturum audierunt cura fequacibus fuis,
p À feendunt montes &defcenduntcaffipi:
I Sin locum quemfundaftieis.
I C Afcenduntmontes,ideft,fuperbi&impii,quandiu
permifiteoMomihusjatqüçitërum, quando placuit fecit
in conuallumhumilitate fédéré. Montes erant,eumfæui-
rent:campi,cum placàti refederantiin locum, id eft,in ec-
cilcfiam,vbi eis feruire licebat.
10 ; Terminumpofuifti,quemnon ttransgre-
dientur :
Ncque conuertenturopërireterram.
C Terminusquippe,fcilicetritusi&fuperftitipn;s pa-
ganorum, eftaduentusdomini Chrifti : cuius religione
crefcente,cunda idololatria cun^fuisaûdoribulbèrme-
runt. Ncque conuertentur. H In flagitia,quibus prius
vixerant. C . Vel meliusnon conuertentur:vthumanum
genus fuperftitionum fuarum inundatione operiant.
11 Quiemittisfontesin conuallibus:
. j Inter medium montium pertranfibunt
• 4-aquæ :• .
Ç Fontes; hic feripturam diuinam debemus intelligc-
re,qu|jn conuallesddeft, in homines humiles exæftuant.
Montes : hæret\cos fignificat aefuperbos^'interquos feri-
pturæ pereifni vbertate decurrun® quia eas'hic audire bonis
rhalifquecommuneeft. l’ ertranfibupr: quiatalesnon
cpptinguntiftæaquæ^ id eft, non rigaucadaliquemfru-
dum.
\2 -f;Potabunt omnes baftiæagri:
Expedabunt onagri in fitilua.
, G Beftiasagri:gehfèsintellige^qu*pôtàtiâ*eranta-
H C Pofirit nubem: quando dominuspoftrefurre- quis, quas in euangelio dominusSamaritanæppllicitus
dionem vidciitibus apoftolis afcendic in ccelum. Ambu- ieft. Onager Syluefter afinus eft, fignificansiiidæos, qui
‘ " ~ ' ~ ............. *" fittian
F
jbtfimf.
jconimo-
uebitur
j & ini*,
culum.
j Aby (To
quafivc.
ltimcnto
operuifti
cam.
AbyflujJt
figmficant :
ê>i
Montes
-luperbi
erant.
fpertno"
Tibunt:ncc :
reuerten-
curve operiant
tcrvc
inter
medio*
montes
Auanr.
-J-Vtbibät
omnia
,‘animal11
jtoionùmj
:&°rcficllt
. joiora-
buntur.
|aemojcoentcu
JjistuiSf
^impleb-
! jfoenuin.-
! poenum
j ideft.elce-
I mofyna
jeducat
[ Panis de
b tetia Chrie
[ j Ad'èx-
hilarandû.
jroborac.
I $ Domini
II planta-’
! ltmotaues
I Cedri.i.t
[‘alleres,
Monachi:
JMilub
abiesdonmseiua.
Hetodlus
«uiumina
tpet tem-
PjalmH:
fatiaripoculo vitali nolunt,fed èxpè&atîà fi'tî'dbhèc plip-
nitudo gentium, intrauerit.
Super eavolucres coeli j hàbitàbunt i
D e medio f petrarum dabunt voceni.
G Volucrescoeli:animasfàndas pontificum.vultii^1'
telligi, qui fuprapopulosdomini, fandis prædicationi-
bus habitant. De medio petrarum dabunt voceni: iquaU-
do apoftolorum & propnetarum exemplis, aliqua prædi-
care nofeuntur, id eft, de illorum traditione fua dida fir-
rpare.« ^ » .
14 j R igans montes de f fuperioribus fu:s : ’
D e fru d u o p e rum tuorum j fatiabitur terra.
H Rigans morttës,hoceftapoftolos.Defuperioribps
efFundehsfixpereosfpiritum fàndum. Satiabitur terra, id
eftjterreni de bënefieiis largitionis Chrifti. G Vel mort - !
tes : quilibet ecclefiæ boniprælati, irrigantur coeleftido-
drina & vi ta, terre ni in melius mutari,fàtiantur.
i i f P roddçens foenumiumentis :
E t j herbamferuicutihpmitium.
C Admonetpropheta,vrterraifta,coeleftiimbrefàtiata,
producat fçeiium, ideft, eleêmofynasfeciat,iumcntis,id
eft,pauperibus,his quipaflimpetunt. Herbamverofcr-
uitutihominum: hoceft, vtiîlinecdfitriatribuantur, de
duo fcaptumeft.Defudeteleemofyna in manu iua,donec
inucniesiuftumcuieamtradas, idéft, præ verecundia &
patiehtianönpetenä. A vVél miniftris çcclfcfiæ verbum !
Dei miniftrantibus & pauperibus.
1 6 V t fe d u c a sp a n em de terra:
Etvinunilærificet'Corhon\rnis.
C Panis nofter eft Çhriftus , qui de terra producitur, !
qqàndoaliqùidindigentibus,èiusamorepræftatur.. Vi-
numlætificatçor: ideftmentem, ciimfueritfàcratumin
fangtunëm'lthrifti & honorifice acceptum, quia nihil ibi
culp'abilereperitur. .
1 7 j ; V te xh ila re r fâciem in oîeo :
Ec panis co r hominis f confîrmet.
C Exhilaratur faciès quoque in oleo : cum regali çhrif-
mate vngitur. H Vel xnifèricordia exhilarat in oleofaci-
es iuftofumcoram Dep. Panis hic ad animamreferendus
eft,quiperfedosefficitChriftianos. ‘ A Chriftusillepanis
eft, nue iuftitia.
18 b aturabuntur ligna j campi4- [Ssßfll çedri
L ib an i q û a s f plantauit :
lllic paileres nidificabunt.
H Sacurabuntur:deverareligione Chrifti. Ligna,id
eft rationabiles hommes. Çèdïi : exceifiores mémo fàn-
dijCpiosplantauitin vnicate ècclëfiafticæ fidei. C Paflèr
minuta fiuis eft & cautilfima nimis : & fignificat moha-
chommparuitatem,qui in cedris,id eft, innætedifate po-
tentiumjvelutvin quibufdam ramis,nidos,id eft,mt>hafte-
riafibi æjdificare monftrantur:eommque robore fhftenta-
ti,velut paflères laudes domini aflîdua voce fréquentant.
I Coeleftis interra vita,imitatio fidelium angelorum^n carne
præter cafnem viuere.
19 j Herodii do mus dux eft eorum:montes ex-
ce lfic e rn is :
• Petra refugiumherinaciis.
H Herddius,roaibr eft omnium volarilium, qui aqui-
lam vincit & comcdit : & fignificat hominem fàndum,
habijantémindomo D e i, adtutorium præftanterp aliis
ad vincendum diabblum. Aquilaenim fæpe gro diabolo
ponitur, G Ceruus fignificat fidèles, quiferpentemde-
uorant, ideft, diabolum, cum nequitiam eius ad laudem
Deiconuertqnt : habitant in itiontibus,id eft,apoftolis &
prophetis. Erinaçius vero èft,q’uem vocamus ericium,a-
:nimal timidum natura arp^arum, in &xis,n^bitans ne in-
ueniatür : 6c peccatorem fignificat,qui futurum iudicium
metuens, ad pçtram Chriftum refilgit.
zo F e c it lunam f i n tempora :
So lco gn o u it j occafum fuum.
C Lünàfignificatéôcjëfiàm: qüiæih temporibps frd a
éftiquàndpeam mîniii contingit i8ccréfçéré.SblGhriftüs;
Bibltofh. Vet. PatiTom. ii.
die cogiiouit occafum fuuin,id eft, gloriam fuæ paffionis,
(iunidifcipûlis dicerén yeuithorà j 6c filius hominis tra-
detur in ma'nuspecCatontm;
t î Pbfuifti rèbe btâs & fa d a efi: h o x •
Ih ip fà f pertranfibunt ômnes beftise/yluæ,
G Pofiutüfehépï-ÉsrintèittpbrépaflîoniSjqüandbSôlob1
feuratuseft; Nox etiam illisfuit, qui carnaliterGhriftùm
in crucerntuendo cbnimûnitêr æftimâbaqtnlbri. In had
node beftiæcxierqnt^tuncinnospertrartfeunt îftæ be-
fliæ fyluæ diabôii fcilicen
.^Ca^tuli :• j leonum riigiehtes f vt tàpiàht’:
Et quærant à D eo eicam fibi.
C LeonëS : diabolos figifificant propter crudelitâteni.
Catuli (didi,eoquodcalleantfènfùnarium)fignificant
miniftros diaboli,quirugiunt vtrioéérem perdant. QùaC-
runt vero iftam efeam à Deo: nemo ènim imrnùndis fpni-
tibus rapi poteft,nifi qui fua exigence culpa, à Dcofuerit
derelidus. ' Nihil enim à qubquam fieri poteft, niiî quod
ipfefêcreto iudiçio, aut àdprobiaàonein.aut vindidam,
raciendum efle permiferit.
2.3 j Oi:tusefl:fôl,ôdcqngregatifunt:
E t in eubilibus fuis collocabuntur.
C Tune ortlis eft fç>l: qua§doChriftùsrefurréxiti 8è
tuncfàtelliresdiaboli congregaa i eius maiëftatemminime
fiiftinçntes^ fè in fuis eubilibus, id eft, inpertinadurn
pedonbus collocabant. Soieftdidus : quod fblusiralu-
cetjVÏex eo dies fiat.
2.4 Exibithotnoadopusfimm :
Etadf operationem fùam vfq; ad vefperam.
C Ifte enfm vfus eft mortalium.vt quandiu hic fumus,
veniente die'diqerfis occupemur adionibus: vnuseolit
agrumjaltèf'fè bellis exercer : ifte <fifçir,ille docet: & quic-
qmd morcalitas agit,probatur concludi vefpéra, ifteft, fi-^
ne fÎECuli.
z y Q u am j màgnificata funt opéra tua d omin
e ? omnia in fapientia fecifti :
lmffleta eft terra pofTeflioiïe tua.
* G Admirando enim dicit propheta,quam magnifica-
ta funt, nam non fblum hoc hominis arduun^quia exee-
dit humanum fènfum,operatio Chrifti) vèrum etiam ipfis
angeh's probatur immenfum. Ifta igitur fapien cia filiu s eft
patns. Terrafignificacecclefiam,quærepléraeft, quando
vniuerfàlis domino déférait eccîëfîa : poflelfioenimpo-
pulum fidelem inecclefia fignificat, vnde & aliatransla-
tio habetjimplcta eft tetra creatura tua, fcilicetifta. in no-
uitate vitægeneratain baptifino.
z6 H o c mare magnum 8c j fpaciofum * m i nibus
:■ 0
Hlicrcptiliaf quorum non eft nujnerus.
G Mare enirn:præfèntem mundumfignificatyvbi ma-
licia diErnonumivcluc quibufdam fludibus, voluntas ani-
marumihftabiUs Commouetur. Mare 'didum eft à man-
do,qubdfèmpereat&redeat. lllic reptilia, id eft,fpiritus
maligni,rtobis innumerabiles,àDeo tamen comprehendi
poffunt.
zy Antmalia j pyfillacurtl magnis :
lllic naues pertranfibunt.
C Animafiapufilla.‘quia interipfos fpiritus malos, &
maiorcseflè nëquici£èprobantur&minores. Per naues,
fignantur ecclefiæ, quæ pericülofos fludus mundi,per lignum
gloriolæ Orucis cuadunc, portantes populos cre-
dentes.
z 8 f D ra c o ifte quem formafti adillüdendum
e i: om n n j à te e xp ed an t:
V t des illis efeam in f tempore,
s G Draco ifte : aperte fignificat diàbôiürrt,qui vere dra-
R $ co drci-
* E
Sol Chri-
ftüs.
Math. 1 è-
'fm ó ü e -
ouucur
Noi
j leones
f ad prx.
dam.
Catuli leb
'huiiDmi- i
aiftridia-
F
boit
j Oriente'
foie rece- -
"dent-, &inj
fpeiuhcis •'
fiiis cuba
bunh
Sol
f ferdim-
ecmf.
G
jmulra
j'atum
y innumè-
rabifia.
H
eft, mun-
dus; ,
£ paroà
cum grandi
b us /
Naues i
Ecclçfis -■
füntï " ;
fLettià- î
than îft uni
plafmafti y.
vtillude.
rcrei
j i n cefpé-
îant--
t cc en porc
lUO;