À
'j' oirr^ia ■
mandata I
Htfltr.14.
$ A princi
; :piono.Vi.
I ; f quod.
î funda-
ucris.
Genef- 4.
fyhef.z.
f Affltâio
i caufam
ra.
' "fin fcrmo
■ S impiis.
•fprxcepta
f afBigunt
prçuàri.
catorestu*
os & moe-
rebatih
ƒ vctbum
tuunit
. Et j*omncs.viætua? veritas.
C Diim dicit,prope tu es Domiùe:^onfîtçtt^éum vbiq; '
præfentem,:& cum nolle h pcmerla gerimus,nec déclinais
eum polie cam fugimiis. V na eft ergo laïus, ad ip fiirti fe -
ftinare:quenon poln$efFugeie.Et,omnes Viae tuæ: Iudæus
hoc nopqteftloqùi,qdi noluic credefe veçitari : potëftye-
roefi cere^quiG hrifto crédit &^nandataeius ç^ftodit. A
Ëtiam inrormentis, quod ilia nonirameritbjpàtiàtur, fed
verutn fidpei in hoc iudicium. Sfc Hefter^rc Daniel, fie
treslti carhfno, fie omnes (àn6üconfitentur.
\jg&j i Initie: çpgnoui de teftimoniis cuis : m§
f Q u ia in æternurh $ fun dalli ea. -
C Initio (fîgnifiçat: à rudimentisfècali, quando à iiïfto
Abel nûrhchcëpitelfèfan&orum: quiinnôcehsanefario
frat-rèjiftéxemplum fôlùàtôris, occiuis ëftÿdijcit.E'eclefiaj,
cognoürde tertimoniis. AScilicet quibus teftatus es teda-
turumrëdernptorem& regnumæterrium.* Quiain^eter-
num fündata furit : /A '£ Quippe quæadfundameTitum
Chriftum pertihebant/Iplè enim fundamentûeftjin quo
omriiadiftaScfcriptâlegis & prophetarum 8 c Euarigelii
fundatalunt. G Wdeeuidenter cognofcitur,ab antiquis
; mente^coplpe&um Ghriftum.
Argumentum fequentium o d o
^ ^ ..verfuum;
C B Populus>vitio rum vifîo rifip e tit'rviuificdri,quo
n i am mandata Daminißimmoftudi$ exquifiuit:
principium q u fy verhör um Dom ini teßäturejfc
veritatem i^hoceH caput^quodprafenslitera 0
ß en dit.
H B ^ R e s , caput.
X53 T T ld e f h uniilitatemmeam& e r ip cm e :
\ Q u ia legem tuam non fum oblitus.
A Videhumilitarenihieam & eripeme : Quamuis iftä
vox videatur martyrum: tarnen nemo earn ;? fefb liter alie-
nam, qui in Chrifticorpôrèeft conftitutus. Et èripe rhe.
G Scilicetdc necelîitate poenaram,& dépericulp mortis
(de quibus beati martyres feliberaripètunt) vel de pericu-
dopeccatorum. Qiua legem tuam. H A C Scilicet qua
dtxifti. Qmfe exaltât humihabitur,& quj^ humiliatex-
altabitur.
15 4 I udica î iudicium meùm & redime me :
*}* Propter eloquium tuumviuifica me;
A G Petit chorus fendon«n,iudidhm fuum(id eft,cau-
' lam quafe tabulant & pérlequunturiniufte, dæmones) à
s Domino iudicari :8c feab ipfisredimi.Addidir propret e-
-loquiutn tuum. C illud,fcil. y.bipromittic, qui gg<Ut in
me nonanorietur.
15 ; L ?n g e à i peccàtoribus falus : A
Q u ia "f* iùftifïcationes tuas non exquifierutit.
H G Meritoergöä fàlute fa£H lunt longe Iudæi : qui ré-
Ipuerunt làlqtis autorem, & iùftificationes legis non in-
teUigebarifî-quià Chriftum ineis nonagnouerunt. A Vel
étiam à quibüslibe.t peçcatoribüs, legem Dei fpernenti-
bus, longe eft ïàlus. ' ^
1 j 5 Mileticordiç tuæ multæ D omine :
Secundum i iudicium tuum viui’fica me.
C MileratioiiésDbmittifuntrperqilasamidis & lauciis
diuerlïs mödis fubufnire (pgnarar. Seçundumiudicium
tuùm viuifica me. ,H Ne inueniattiriti mè,qüo d iüdicium
mortis allumât. C Quianecfineiudicio miïèretur, nèc
line mileriCOrdia îudicat: idéo quando milèletùriudicat,
& 'quando îudicat miïèretur.
I } / Mulçi qüi petfequùhtur me & *f tribulat the*
A teftimotiivs tuistlon declinaui '
G Narrat enim iniuriasfiiie perÇcjcuaones j vndehume^
rus eleiftorum crefcit:verui|r inter cipinia nullatciius fe à
tèftimoniis Dei declinafle aignaraféft. .
i j 8 Vid iipræua ricaqcë s&;cabcfccbam:
Q u ia f eloquia tua non çuftodierunt.
Ç ,;Vidi aliquôsin perfeçutionibus fidem, quafiitertuemot,
abnegantes: quod cohcyrs fen&aipicieh'sàffligèbatùry
dolens fe locios fideipeedidifle:. fed'vndetabelcebat
oftendir,%quiapræuaricator;nequaquàmelô^uià'ëuïngè-
lica cuftbdiuit fcilicet qui pérfeuetauèrit vlque ihj&hem
falinis erit. H Vel Iüdæi præuaricatores funt, qüèdixe-
runtad Moyfen : omhia quæcunque dixerit©bminiis fe-
Giepius4 & nonfècecünt. Etnos, in baptifinô diabôlo &
operibus eius reriunçiantes,: & renudeiata facieritesç præ-
«uaricanteslumus, de quo fanéfci vehemeriter dolenr.
i f 9 Vide quoniam m ancfatatuadilexiDomine:
# Inmiièricordiatuaviuifîcamè.
G Bene dicitdilexi mandata feilicec martyriipoenas, vf-
que ad rhortefr^pérferendo : Dominus enirp animortim
qUalitatés gratius rè%icit qüani cruciatum carnis,opottet
ergo hilarem martyrem elle. Merico' ergo viuificàndurn fe
petebat in beata vitâ a Domiho, qui YÎtam huiils fecüli
pro verareligione contèmpferat.
16^0 - f Principium verborum tuorum veritas :
: Inætern'um i om n ia iudiciâiiiiftitisetuæ*
• C Illud principium mihividetur fignificare initiüih feri-
pturarum diuinarum feiliced In^principib'creauit Deüs
coelum & cetçam.^ Iftùd enim prineipiüm verborùm Dei :
probatur efleperfèoeo totius veritatis; Etficutin^rinci-
pio verâ eft lcriptura, ita in fine. Veritas enim ( quae, a prin-
cipio vera loquitur) etiam vèrbàfeavrqueadfinemvera
oftêndit dicéns, coelum Ôcterra tranfibunt, vèibàautem
Tneanon tranlîbunt.Iudiciaveroiuftitiæipfîusëruntfinc
dtibicatibnë perpétua: Q^ndoeiusfenten tiatt^nectem-
pusaliquodmutabit, nècrësvllàfiibuertit. Iudiciavero
ilia putat,quandb dicètur, venire benedidi patris mei &c.
&.iïé maledibli in ignem æçern^m. -Hçç iudjciatnieter-
num fixa manebünt. Sic in vno yerlh èc iriitia noftræ fidei,
Scadhuc ventura conclufît, omnia inyerit^e complen-
da. A Vel verbatuaà veritate tuaæternaprocedünn&ita
eorum principium eft veritas. Et quoniam ab illaveritate
proçedunt: veracia funt & neminem fallunt. Et quoniam
nerninem fellunt,&tis proauncian tur iudicia iuftitiæ tu ç
fciiicet vita iüftoi poenaimpio : in æternum erunt ifta iudi-
ciaiuftiriæ tuæ vera, & manebünt in æterHum. hi in vita,
iftiinpcena.
Argumentum fequentium oifto
VetYuum.
C B SanÛorum coetu*perfecutionesfeuientium,pro
char it ate Domini jib i dicit ejfeg ra tijjim a s B
Dentes autem ( quos huttes litter et nomen expru
m it ) velfanôlorum inteUige^qui Dominum lau-
dant: velperjecutorum, de quibus dicitttr,filiïhor
minum dentes eorum arma & fagitta.
H B WSin,dentes*
\6 i D R in e ip e s perfecuti funt m e f gratis :
*■ E r a verbis tuis formidauit co r meum
C Principes hicperfecutores debemusaCciperejficcnini
6 c diaboium priricibemdicimus,quifibiprimatumin fee-
leribtls vehdiçauir. Çratis,: quia feiïâi, martyres nec eis
tribura dati prohibuerunt, nec bbe.dientiam fiibtraxe“
runt: vèrumetiampio eisorauerunr. Iliiquoquenonti-
mentes^orum perfeeutionem, Deifocmidabanc prætcri-
re præcepta, vndelûbdit:« à verbis tuisfe^rmidauif. H
Formidauit dverbo illo,quo ait. Qui me negauetit coram
hominibus,.negabo & eum coram pacre meo.
16% i.^æ tab q reg o lu p e re io q tt ia tu a :
Siçutquiinuenitlpd liamultâ^ g
G IpfëdèniqipopuIusChriftianus hetatus eft,tatlquam
quiinuenic Ipoliamulta : quaftdo eloquiaDei Iudæisnoft
crèderitibus ( ad vïnitatempropriæ làlutis)éripuiti Ælo-
quiaqudqueftintDei. H Quiêusdixit. Cum vps pèrfe-
quentur,&maledicent,& dicent oinne malum aeLüerlum
vos(mentienresÿpropter nie: gaudete, & totumèuaii-
gelium eloquia Dei funt. G" Et omnes fecræ admoni-
ti.oneSi '• ~
\6iy Iniqui-
$iuxtaj
foicotdii
am t. i
Hilaritaj]
animi
cruciato |
carnis,
t Caput j
F ;
S omne
iudiciuiJ
■Uattiif]
•ffinacin-'
fi’Tcrbi:
autem tua
timuitccr.
^gaudrti
ego fum ^
eloquia
A
Amenda-'
(jétefta*
sfum-,
laudaui
iudiciiï-
Opties-
Tfôlmus C X V L I fc
txpedla-;
Ifid. :]
ppeflat
[alutare to
EcclEia
C
^i(?5 •f lniqtliratem odio habui 6 c s aboimnatus
îùm:
L eg em autem tuam dilexi.
£ Dieit fè odiflè iniquitatem. quod fàs eftj- nën hôihb
heirt iniquum: atque eâm, fie abominatum fuiflé, vtloti-
_e redderct çam d fe alienam, quatenus legem Dei perfeitavolùntatediligeret.
1^ 4 S ép tie s in d ie flau d e rn d ix itib i: *
Super i iudicta iufticiæ cuæ.
H Septiéstaudat Dëumperdiém cuius mens perdiirans
in plëno fplëftdore : ad illùm fèptimum diemfëftinat, qüi
eftfabbatiîm febbatorum,id eft,requiès ^teena. G Vel ad
litërâiV, Kbths & vices fèptem, quibus ecclefià Deum lau-
dat, fignificatfeilicet matutiiiam, tertiam, fextam, no-
riam, luccrnariam, completoriam,, & no&urnas. A C
Vel omne tempus fignificat,■. vt eft dï£fcum alibi, benedi-
cam Dominum omnitempore. Super iudicia: C Quia
parcitvidelicëtfiupplicanti , & fie pius humilibüseft, vt
non iblum culpas dimittat, fed etiam premia Æterha eis.
largiatur. .
1 6 s Pa xmulta diligentibus legem ruam:
E r non eft illis fcandaium :
C Pax multa : feilicet mentis ; &puritas& fidei copia,
cæteruip trib'uiadônibusih hoc mundo fiibiacet, qui le-
gei'ndilïgit& fe famulum Dei profite tur : in quibùs^ran-
quilla mente manet. A Et nôtt eft illis fcandaium fcilicet
lex Dëi,id-eft, honfcandâlilànturinlege, vbieam non in-
telligunt : fed potius veneranttir,&fe nonintelligere &
magnum aliqpidlatere ibi affirmant. Necètiameft, dili-
gentibirs'Derlegem,feandalurtiquicquid homines agànt,
id eft, non fcandalifantur in malis hominum operibus, vt
cadant: edâ fi religiofps pèccare videant,ipfi non peccant.
166 f E^pedabamfalutare tuum Domine :
E t mandata tua i dilexi;
A' C Expe&abânt aduentum Ghrifti lândti patres veteris
legis. Ermandata eins dilexérunt : id eft, Deum 8c pro- J
xifnum diligebant. Expeétant& iufti nouæ legisi,. làiuta-
temGhriftifecundum aduentumivt lecum in ^oria coro-
nentur: expeófcat ergo totaecokfia ( quæ Deiiqandata di-
ligit ) Ielîim Dominum lalutare omnium.
16 7 Xüuftodiuit anima meateftimonia tua :
E td i le x ie a f vehementer. '
G Cuftodiuit ad tolerantiam^ertinetmartyrii. A Cu-
ftpdiuntur ènini Dei rèftimpnia, dum non hégwitur dioc
èft martyrum officium. ’C Dilexi vero ad Charitâtiem per-
'tinec, tprmëntiSomnibus fórtiörem : quäs flarnrnas vin-
cit, gladîos fiipè"at, & ccèlefti virture cumftla trànfeen-
dic. Idëôautemvèhemen^prdieit:quiàperfeâadileëtio
non habet modum, fed totius_animi niîibüs explicatur:
ita vt nec iempore aliquo ceflèt, nec ammitorporelen-
itefcat.'
1 6 8 i Seruaui mandata tua & teftimonia tua :
Quia omnes viæ meaîin conlpeftu tuo.
H Seruat mandata & teftimonia: qui vias Efeire&o cur-
lu incedit, nec quicquam inaófcu ^vePdióto, autcogitàtu
agit, quod diuina contemplatipne habeatur indignum.
Quia omnes vias meæ : C Ideo fe dicit ferualTe mandata :
quia omnës'viaSÇius dignatüs eft Dpmiriüs intendere, Vt
nonliiis viribusfeddiuinse poténtiæ fiium polfe^-deputa-
ret. Fiiiflèht enim viæ eius cæea noâe confufie, hifi verum
lumen eas dignaretur. afpicere, negâtur ergo èi errorem
præüalere potuifle ,quifeprofitetur relpicere außtorem
Iuminis. »
Argumentum fequentium ô£to
verfiium-'
C B Sanctorum chorus ^quantum id fin em Pjalm i v i-
cinus e ft, tantumpè chrißo defideratproximarh
atque idéo aduentum Dom itii/aludtoris defide-
Yans p e tit vtouem perditam rèüocàrepietamfttet
mimere dignetur. B Tpfi ë& ergo nûbis omnium
confummatio virtutum : quia quitunque eum v idere
m eruent, n tl v itra quarere hàbebii. ipfius
efifignum - quo redem pii canimus. Signatum eft
fn p er nos lumen vultu s tuiDom ine.
H 6 ï\Thaüjfigimïniveljpphfumthatiô.
16$ f A Ppropiüquec deprècatio mea iii
eonfpeétü tub D bmin e i
iüxtâèibquiuin tuum i damihiint'élledum.
t G CTumpëïft cohbrS fandôrüm ^ pra'tionëmfeiam cbh5
üpcètui dominico propihquare : oftendit multum eftê
longe abeodemDëo praéfendam peCcatbrum. .Quoniam
illi nulla fiunt prbxima, hifi quae fueriint ianâiitàte puigà-
ta. Petit itaqüe, v i feciihdum eloqiiium Déi fapiat^ ne va-
nitate^: peruerfitatehumàhàeprèdentiîè ’ fubmergatür. A
Vel fecundumelbqîitum, id eft j prômifliim : promifit ë-
nimjintelleiftumrmidabb&inftrüàmtë; H Damihiigi-
tur fafem intelleftum j.yc nihil aliiid qüàm quod oportet
exorëm.'C Nonënim intelleëïum mundaniim périt.
1 7 5 -j- Intre t poftulatio mea incon.ipcctu tuo ;
Secundum eloquium tuum $ eripemç;
C Gràdatim afeèndit fàniftaperitio : ham qui antedixè- i
rat i àppropinquer, nunç dicitintret (priià enim fuèrat
vt àppropinquaret j deinde vt ad conlpeftùm Dei intrare I
po,EUi(fet) qua.tenus otçpia per ipfîuç. gratiam Cpgnofeamus.
impleri, & nihil applicemus human* Vir tuti, & qui]
ante dixit,fecùndüfeloqüiü tüuA dà intelle6fcü,hic dicit,e-
ripe me etiâfdlicêt fecÜfrdüm àfFéQifi'vt fiipèriia defideré.
17 1 -f Eru d ab u n t làbia m ea hyinnum •
i Cum docüerisme iuftifkàtiones tuas.
G Ërudabünt labM hyhmüm:qüando'lpiritii Deireplé-
ta lunt,St ad fepérhitm'irttelleéfcuiq diipbhitiir fermo feri-
fus diuini. Cum docueris meipfomittitenimgratiamfiiàe
deubtionis cum Domini dohàfefcepent. H S i enim per
puram confeientiamreferàta fuerinc à te labia mea : tune
dignum laudatiphis proférant hymnum.
172 f Prbnunciabit lingua mea i eloquium tüu :
Q m a omnia mandata tua f çquitas.
H Nihil eft enim aliiid in eloquiis cuis D omihë,nifi pax,
& æquitas,#ç.yita. Hoc corde credam, hôclabiis loquar,
hoc lingua pronunciehi. C Nimis ënirntiilpabilé eft, reliais
diüinis ^oq'iuis, ad ineptas mundi fabulis & ocidla
Verba crahfireiqüæ non folum non prdfuht,fed obftiht:
Domino dicentë^ de onenryerbo OCiofo reddent homines
^ationem. r Jl*
17 } F iat manus tua v t faluet fnë :
Quon iam mandata tua elegi,
C Dumdicit,fiacmaniistua:defignàtDorninumi[aluà-
torem,.per quem fadàfent®untdrvniuerla, poftur]
latergovenireDominùm (aluatoremi ,Qupd autem di-|
cit, élegi mandata tùa: omhia fe pêricivlapropter ainorem
Dei poftpofuifle teftatur.
17 4 s Concupfui falutare tuum Dorfcitie :
Ë tle x tu a ti^ ed ita tiom ,e a 4-e ft :• *
À C Salutàrçpaïgs GhriOâiseft,qüiïiôifelïiaitit
,ôc veteres fànéri concupi etunt, & nunc eçclefiaconçupif;
cit videre æternalitèt in dexterà pa,tris. Ideo éhim ■ îè l
gem tuamfemper meaitpr : Quohiam ineàVidëpquem;:
ëxpèdb. \ y
17s V iuet anima mea 8c laudabi t te :
; E t iudicia tua adiuuabuht me.
j C Promittens écclefîa âhïmanri fiiam initèrnümviüé*.
i e quam noüetàt iàlutafitër credidiflè,laü<kbo, iniquit ré
cantico fcilicecnotld, quodholhoille falurariterâniioiia^
tûs cancre debet.Iudiciayèroilla4ickfeadiùiîare,qU*fé
infamuUs fuisfàdurumpromifitfcuicet b e n | ^ i
patris-Xune enim perfide credit fe adiuuândum:quanHo
erifiuftprum numerusad dexterâhicollocahduS.
- là ç E rrauiûçg toufs A quæ periit i
r Quîere feruum tuum* quiamâiidata tua
non fumobîitüs. >
tlogrèdii
tur laus
ram teDô:
mine.
é docemè
F
f Venise
dcprecatil
f fuiidà-
'Biinti
4 dbecbij
n. n>c præ-
c.pca t:
G
f loqüetui
nusruaauxiiiarrix
rtltà;
4 aéfide-
fv o iu iita S
H
$ përditâi
Biblioth.Vet.Pat.Tom.u.