
Auguftinus
- 'Mit/aih.u
: ffit.iog.
rouerb.iS,
in vnum collectas, vjdxflct, eafque fuo dècrëtp cam con-
cor dit eraduerfari per pendiller. •
' Beams quoq-, Auguftinus librum retraSiationum coinr
poftiit, in corredionem eoj:um qqæpiius iricàutedefcri-
pfic, & vc idem quifque fapiensfaciat, his verbis comrao-
nefatâc ; ait enim in prooemio eiufdem libri : Neque enim
qiitfouam nifiwtpudens, ideoque mea errata reprehendendo me re-
prebendereaudebiti'Sed&fidtcit, nondebüiffè edamedici, qua
poflea mihietiam difplicmnt,verum d:cit,&mecumfacit : eorum
qiiippereprebenfor eft, quorum & egofiirh:Sédfictit volet quifque
acciptdt hoc qu^dfacio,me tarnen Apoftolicamfententiam etiam in
bac re oportet intueri. Qua dich: Si nosipfo's itidic*remus,a Domino
non tudicaremur. m
Excommuniçatio autem quæinpræfato decretoter-
ribüicerproferturà'W'icberto, autàfuis&utoribùSj in-
diracrédituf, quoniam in antiquiotibus eiufdem decreci
exemplaribus r Jongc aliter habetur. Èt hæc quidem ver
nipt fuper éos>, qui earn ibidem in-ftii fauorem indide-
mnt, 5c fuper eos, qui cam timendani eflè dicere p Kefir-
munt : Super illos quidem, vt incidanfîn foueam,quam
foderunty & v t apprehendat eos captio quam occulta-
uerunt : SuperHos aurem, quoniàmilliotrepidauerunt
timbre vbi non effet timor, .quoniam Dominus in gene-
rarione iixfta eft. Namliingeneratifne iuftaeft, inpræ-
I fiitis piitribus fuit,& per eos lócutiis èft, iéeoqüe illprum
1 malëdiâioficutDéipàuendaeft. De malediótioiievero
• illorum qui ëorundem Pätrum decretis non obediunc,
dicic idem Dominus per Prophète : Benedtcam maledi-
ttianibusveftris. Et item: Maledicentilli,&tubenèdiies. E§£a-
lomon : Sicutauis in contrariant volons, & paffer quolibet va-
dens : fie makdittuvifmftut prolatum fitpereufh venietquimifi«
illud. Hoc contra dêcretum cuius fe‘Wicbertusauftho-
îirate défendit, vtdoceat fe eflè quod non eft, neç vn-
quam eflepoterit. -,
De numero vero annorunî quibus hæc damna*bilis
confij.etudo permaniïflè dicitur.vt ièculi pO teftas pro fuo
libituPontifices promoueatjiure caulàrinon poteft.Nam,
de diuerfîs confuetüdinibus j ilia potilfimum fequ^nda
eft, quæ cum originem fürtieret, Catholieps patres fuo-
rum.prlorum patrum veftigia (estantes authors habuit,
ficutpatresfeptimæ & o&auaïlynodi, feçuti funt ftatuta
fan&orum Patrum Romanorum Pbntificum,8cilfccon-
fuetudincm ab Apoftolorum temppribus,per omnes Ec-
clefiàs obferuatam: Ea véro pejruerfitas, quæàlèculiprin-
cipibus fupërinduda eft jlnonpræiudicat eidem fanôtæ
confuetudini quantalibeç temporum óbtinuerit curricula.
Alioqui Dominus Deus n öfter culpandus eft,qui h-
lioslfrael longiflîma conluetiuline fttb feruitute dqpcrf
tos, turn fub Pnaraone » turn mb Gyro vel Dario libera-
tiit, & humanum genus fub Diabpli feruicute lqpga cpn- 1
fuetudine detentum, poft quinque millia annorum^ur-
riculapropria morceredemic.Prætcrea cùmvetÆis & np-
uiTeftaméntilegibus adulreriuminhibtum flt,fi qui Re-*1
gesadulterium commiferint V nunquid e.orum ailetori-
tate*ppftenReges adultéra» flbilicitumpiitabunt ? ab-
lïti . c' ' ï -,
, Etqtiidem certumeft Regum contra leggs commiffa
nullaten.uslequenda.efle» leges yero ab elfdem calcat^s.
in fuo ftatu manerpdebere.Hinc eft quod landiDeiMar-«
tyres Sc Romani Pon ti fices in fuis ftatutis infèrueqjpt di-
centes: No» licetknperatari vel cuiquampietatem Xiftodieftti
aliquïdcontra diuinitatü mandataprafitmere. Iniuftumenimiu-
dicium &definitio, Regie rneiu vel iupidjudicïbus ordinata, non
valeant: necquïdquid contra Éuangelicavel Progheticaaut Apo-
fiolïcx da clrin e cohfiitutionemfiue Janäorum Patrümattum ftft-
rityfiabit, & quod ab infidelibus & hareticisfactum erit, omnino
caffabitur.
ItemAdrianus adEngelramniiimEpifcopui« capite
quadragefimo oftauo : Item generali deert to conftituimus vt
execrandum anathema fiat , &yeluii,pr<ataricater Catholicaß-
dei femper apudDeum reus extftat, quicunque Regum vel poren-
tum deinceps Canonum cenfuramin quocunque credidàit vel per-
miferit yiolandam. Item idern ad edndem : Confiitutiones
contt-a fancta décréta Romanorum Prafulum , nullius fint mo-
> S i àutem om n ^ lä n t a t io , quam Pater coelcftisnon
plantaupf jeradicabicur, 8c(i, vt prædidum eft, quod ab
I rhfidelibus & hæreticis adum fuerit, omnino caflabitur,
| nilliquid hæc impietas Eutycbianiftarum Imperatorum
| câflàri,& eradication debetîCerte quifquis Ecclefiafti-
cus pro fup officio vehementer non accenditur, vt tanta
prauitas à Dei domo radicitiis euellatur, zelo eiuldem
domusDei non comeditur, & apud Deum canismutus
latrare non valenyreputatur. Quisenim non aduertat
r Hane pèftem lèmindfiunfefle Simgniacæ hærelèos, & to-,
tiusil'hnftianæ.religionis lamentabilém defttudionem?
Nerhpe cum dignkas Epilcopalis a Principe adipifei pof-
le Iperatur 5 contemptis luis Epilcopis ac Glericis Dei Ec-
clefî.a delèricur, & ab aliis quidem ingenspecunia aulico-
rum marfupiis infunditur, vt eorundem îuffragia ad tam
nefawam promotionem merearttur,ab aliis infinitç pecü-
niæ dilpendioplusdecennioin lèculaçi curia delèruitur,
£éftus,pluuiæ,frigora,& cætera incomnyjda pàtientiffimc
tolerantur; ab aliis autem vel fui paftori*, ver cuiùs honorem
ambiunt mors incelfanteroptatur, ab alio alij vehementer
inuidetur, dum quodffbi Iperat ab eo furfipi pol-
lèqîucatur, imoprô dolor in tan tam Dei iniuriaminter-
dum profiling, vt & lèruis &fornicariis dignités ifta præ-
ftecur. Tales quippf.cum adepti fuerint, quodtaliterex-
petierunt, peccantes lèculi pbteftates, ®allatenus prælu-
munc redarguere3quoniam ab illiis fe promoroS fuiflè me-
minerunt', imo ne redarguere præfumerent,promoti fiie-
runt. Et hilac quidem & lanam accipiunt, led perditifli-
rbeviuenteÄ>mnium falutem negligunt. Sic quippe im-
pletur quodferiptumeft: Rüinapopuli, Sacerdottsmali. Eti-
tcm;Iteritficutpopulus, ita & Sacerdos. Sacerdotes quippe à
populo non videntur diftare,cum quifqüe certatim le po-
pularibus adlionibuAtuder implicare. Nam cum nemo
Deofpilitans implicet lè lècularibus riegotiis®^uidam
eorum noncanonum, led canum & açcipitrum ftudia,&
reliquos mundi luxuS. exercent : Quidam"autem^quafi
Deus laudetin Sacerdotequodreprehendir in diuite, a-
miciuntiu: peregrinorum pellibus, & relidris fuis cathe-
dralibusEccleliiSjàlîiftuntlmperatoribuSjCumGanones
SpiritttDei condi#prohibeant Pontifices palatiaRegis
adiré,led fi qua fuggerend#funtper fuos Dia conos pptius
intimate.- Cumque iidem facri Canopesprohibeant lûb
intèrminatione , quemque Pontificëm à lua cachedrali
Ecclefia tribus dominicis dieb us abeflè,alios quidem eo-
rum vix ter auc.quater in anno, Sc hos vix anno integro
contingicealdcm reuffère.Et vt loli non peccent.lèd fiant
y t fcriptunfeft : laqueusiuuenum, dant exemplum Clericis
fu^itidem Ecclefias deîèrere, & fub IpëEpilcopandi Re- [J
gum curia: militare.
I Sed obiicitur,Clericos vtdiuina officia Principibusex- !
Hxbe^nt, eorundem inhabitare curiam oportere.,'quafi. j
non litiuftius apud Deum, & apud homines conùenien-
rius, qùëmq; Epilcopunj in cuius dioecefi contingitPrin-
cipemadeflè,eidemidonêos Sc religiofos Glericos àddiuina
myfteria celebranda dirigere,&pro tempöris diutur-
nitate,quaidem ifcïdemmoratur,alios aliis iubere fucce-
dere. # f
His t^itis çladibus quæ contingunt éX f^Mispromo-
tionibu^, Gregorius lèptimus ob mare cupiens, Roniana
Synofto quinquaginta Epifcoporum,confidente Prelby-
teromm^& Abbatunwnultitudine,per omnia landhsprç-
fatis Patribus çonfonantiadécrétaftatuit, dicens : Siquis-
deinceps Epifcopatum vel Abbatiam de manu alicuius laica perfona
fufceperitjiuüa&nimintei&piftopos habeatur, nec vlla ei vt Epifio-
po aut Abbatiaudkntks concedatur, infup£>eigratiam beati Petri
& intro it urn Ecdefioe interaicimus, quo vfque locum quemfub cri-
minetamambitionisquam inobedientiaquod eftfcelusidololatm,
coepit, refipifeendonon deferit. Similiter etiam tb infiriortbus dr
Ecclefiafticis dignitatibus ,'confiituimus. Item f Si quis Imperato-
rum,Regum,DucumMarcbionum,Comit§tn,velquilibetfecula-
riumpoGeftatum autperfonarum inueftituram Epifcopatuum, vd
alicuiiis Ecclefiafiica dignitatis dareprafumpferit, eiufdemfernen-
tu vinculo fe aflrfiftumtffefeiat.
Etfpuoniam fandorumauthoritate monftratumeft,
Pontincum eledionem lècularipptel^atinon fubiacere,
libet
çtttlui is?
Imff.
ftth.1t.
‘‘ttb.tf.
Ltber Secundus.
S*7
libet adhuç Chriftianiffîmotum Imperatorum, quas hac j dotio & làcrificio Patrum lèntétias in medium adducere. j
canla tonftitutiones ad mediunWednrpr^. In Epiftola, lèptimæ de caufa fanxerunt Conftitutiones admediurJ^educerej Synodi vniuerfiüis , Adriano Pavt
pateat nobis, fi quid iuris in eadem cailla voluerunt
1 vendicare. Hoc enim Carolus & Ludouicus glorîofi
ImpeVatoresin primo libro Capitulqf um fuorum ftatue-
runt, Sacrorum Canonum nontgnarô, vt in Dei nomine fantta
Ecclefia fuo liberiuspotiatur honore, affenfum ordiniECclefi'âfiico
prabemus, vtftiUcetEpifiopipereléélionem Clcriér populi, fecun-
dum flatutaCanonüm de propria dioecefi, remota perfonarum &
munerum acceptione, ok vita mentunfer fapientu donqm elt-
gantur, vtverbo&exemple fibi fubiettisprodeffevaleant^Zcr-
te conftitutio hæc tâm confonantiffima landorum Patrum
conftituriohibuseflè'perpendit'ur, vcfî vel âNicæ-
na vel qualibet etiam vniuerlàlium Synôdorum promul-
gârerur, non minus Spiritu Dei periftorum ora, quam
per eandèm prolatacrederetur. H oc quippe doc A nunc
eflè honorem^ hanceflè libercatemfandæ Ecclefiæ, Cle-
rum fciHcet eidem & populum fibimet Pontificem'elf-';
geredebere,hocin eledione Canonum ftatutalèruanda
eflè commémorât, hocSimohiacam hærefim prohiben-
doimpugnat, hoc vitæ meritum 3c fapientiain Paftoris
èledione quærenda demonftrat,& quod mirum eft,bre-
uiflime videtur tangere, qitod beatus Gftgori^xsfcribit
àtP oncidcç,Ccil.Vtquifquüperpendereëebeat qudliterad Pon->
tificatum ventât ,<2r rite venions qualiter docea\ 3 & rette docens
qualiterviüat.
%, Patet itaqüe ûndorum Romanorum Præfulum au-
doricace & Patrum, fandarum vniuerlàliu Synodorum,
lèptimæ atque pdauæ, Pontificum eledionemCleri&
populi cuiulque eflè debere : patet quoqüe Chriftunifli-
mos ImperatOrës,Cpnftantinum,Gohftantem, Valenti-
nianumiTheodofîumjArcadiunîiHonoriumiCarolum,
Ludoujcum,cçtérolque fide & religione præftantes,ean-
dem confuetudinem ab Apoftolorum fèmporib# ob-
lèruatam minime viokflè. Patet etiam item Chriftianiffi-
.moslmperatores Coriftantinum-magnum, &item.Gon- 1
ftantinum» &Eiienen, 8c Bafilium, Caroliim qüoquc-&
Ludouicum, præfatam eledionemlècularipoteftati legibus
abftuliflè, quamquam fi etiam e’orundtói làndio-
nibus hoc nemprohiberetur, Patriaréhalium fêdium au-
doritati non minus obaudiretur Ponti fici bus enim,non
Imperatoribus, legitut Deits dixiflè : Quacunquealligauerl-
tis fuper terram, erunt ligata ér in coelis, dre. Item primo Pontifici
: Pafce ones meus : Itçm Apoftolis omnibus : Euntes do-
cete omnesgentes. Patriarcnarum enim tantaeft aüdoritas,
vt omnimodis hæreticùs comprobetiir, quifquis eoruri-
dem Synodicis conftitutionibus ^obuiarc ^itnur. Q^xæ-
cunquè enim communiter ftatuerÂxt lèquenda, ab dhy
ni Ecclefia lèruentur, quæcunqne docuerintre^uenda,
relpuàntur, x\ec vnquamd quolibèt, niliforte ab.eildeiji,
eorundem commune iudiciumretraîtabitur.Firmaq^en-
turti eiiitn CHriftianæ fideiin eorum lèdibus, per beatum
Petrum lèflorem eariindem, ita Deus locauit, vt fi vnus
ex tribus principalibus.Patriarchis ceciderit, duô ftent,
qflodfi duo ceciderint, cum pro fide Petri ne deficiatà
Ghriftp oratumfitVvnius fcilicet ^ o ifln i Çatriarchæ fi-
aes'imqua. ^#îre? fuos confirmer, nuntjuaA deficiar.
Quod vtique Cftinftus Deus nofteriam oftender^digna-
tüs eft, in vniuerlalibus Synodis,iam ab ipiius af«enlionc*
ôdiesvniuerlàliter celebraris. Namvnovel diiobusafi-'
de comientibus,Romanusiheiulj^m fideifunciamentq1
licet pullàtus, licet concùflus, tàmen ftetit immobilis.
Goelum enim& terra tranfibuht, verbaautéméiiis non
tranfibunt, qurdixif ‘.Tues Petrus zfifupePhalk Petram adifi-
caboEcclefiam meamf>&porta inferi^oifpuHalebunt aduerjus
earn, &c.
Caueant itaq; lèculi poteftates lè'quiquod Eutychia- '
niftæ Imperat^yres adinuenerunt, ne quod abfitcumèis
pariter puniantür, quorum tam prauas adiones imitari
maluerunt.Permit?antfandç Dei Ecclefiæ vtiliioiure,&
honoré,fcilicet lècundum làndorum Patrum lànÀiones
Pontifiées fibi deligere & promotiAe.
Et quoniam fupra diximus, hancpendtn Simqniacæ
hærelèos feminariiim eflè < operæpretium eflfadmrfuse-r
iuldem hærefis Sa$erd<3tes inlurgèré,& de eorum Sacerpæ
direda j fie inter céteralegitur. Eos qui per pecuniam mantis
impofuerunt velimponunt. Petrus diuinus Apofioltts, cum ca-
thedramfor cita ettfanttitasvefira, tanquam Simonem magum
deponit:Tolerabiitor enim ettMacedonij,dr eorum qui circMpfum
funtfantti Spiritus impugnatorum imptaharefis. lüi enim crea-
turam,& feruumDei Patrü &filij Spiritum fanttum ddirahdo
fatentur.IftifùumSpiritum fanttum efficiuntferuum : Omnise-
nim dominus qui habet,fi vult vendit,fiueferuumfiuealiquid eorum
qu&pofiidÿ : Similiter & qui emit, doming yolens effe eius
quod emerit, per pretium pecunia illud acquirtt. Ita&quihanc
iniqum attionem operantur ,detrahunt Spirituifantto yoquali-
terpeccantes his qui blajphemauerunt dteentes: in Beelzebub eii-
cere Chnftum damoma, vt verjus dicamus , luda comparai!-
turproditori, qui Iudais Dehcciforibus Chriftum véndtdii.Cum-
quefanttus Spiritus, confubftantialisfit Chrtfto, eins ipfipro di tons
er um. Et procul dubio non eïl in eù gratia Spiritusfantti, idest
Sacêrdotijfanttitas. Nam quinoacceperunt,non habent: Ait enim
Petrus Simoni. Nonett tibi pars netfe fors in fermone ifio, quoniam
exiftimafti donum Dei pecunia poßtder i î • Nam dr v tgefimus dr o—
ttauus Canon Apoflôlorum,dr attus eorundem, tertius dr quartus
liber Regum, alienum omntno à Sacerdhtiopromntiant eum, qui
altquem dederit vel accepent pecuniam inaliquo tempore ,fiue ante
ni amis impofiMnem,fiue in manits impofitione,fiue post mantis
impofitionem'. Accipere enim eïl quandocun^ accïpere. Item ex
vltima Epiftola eiufdem Synodi'; Omnis ergo Epifcopus vel
Presbyter, aut DiacorMhconuittus, quodperpecunias mams im-
pofitionem dederit vel acceperit, & à Sacerdotio &gradu décidât.
Portafiisautem dicuntaliqui, quiapoenitentiam agimuspropec-
W'.o, & Domittifhgnofcet illud. Ita eft, quia omnes agentespceni-
tentmn heusfufciptt, &indulgetperpoenitèntiampeccata, qua
iam patratafunt, & i q f r Sed quia fecUndum Apoftolum, irre-
prehegfibilisjebet Sacerdos effe, qui per pecunias quèmquam confe-
crat , velconfecratus eft, aliénas eft a Sacerdotio, ficut omnis Ec-
cltftafcimus alumni ex Canonicis difc'tplinis eruditi.
; Item ex EpiftplaPalchalis PapçMedipIanenfibus mif-
la. S quis obiecerit-; non confecrationesfedresipfas qua confécra-
tioneproueniunt, vendi, videtur quidem aliquid dicere , nihil autem
penitusfapere. Nam cum corporalis Ecèlefia, Epifcopusvel Abbasfine
rebus corporalibus exterior ibiis in nulle proficiat : fiait nec
anmJfine corpore temp or aliter viuit, quifquis eorum alter um
venditfine quo alter um habere nonproUenit, neutrum non vçndi-
tum derelinquit, Quam tdmenobiettionem facer Chalcedmenfis
Canon penitus exterminât, cumprocuratorem vel defenforèmEcclefia,
vel quemquam Ecclefiafubiettum,adeoperpecunias qrdtna-
riprohibeat,vt interuentQresquotftantifeeler is anathematis mu-
cronJfuccidat. «
Quidplura? Si anathematizati & excommunicati, vt
,&yerehr»retici, Simpniaci & Neophyti ab Éçclefia lunt
lèpatàti, quis npn videatquod huiufinodiSacerdotum
JMiflæ&'Jratipnes Deum ad iracundiam fuper pppulum
prpubcent, qiièm.talibusplacariçredebamus? Scriptum
élîcnâii.Feri facrifiefilocusextra Catbolica Ecclefiam rtoefi.Bt
item'; fjfareticum hominem paftprimam & fecundam correptio-
nem deuita. Quando ergo cales Epifcôpos vel Abbàtes,
velreliquoflClericos non deuicam us, fi eorum Miflas au-
dimus, vel cuxrieis oramus, cumillisexcommunicat;xo-
'fcem fubiraus. Quos qùidetn Sacerdoteseflè làlrem cre- ;
de^e,®rnninoerrare eft, cumPetrusSimonidicatrPec«-,
nia tua tecum fit in pgrditione, quia exiftimafti donum Dei pecunia
poßtderi• Vbreum exiftimafti dicitur^ no'n pro eoqpod
feçerit, lèd quialè ppflè facere credidit, cohdemnatùr,
cum minus; fît exiftimare quam credere. Inhp c ergo
qöód fubiungicurnon eft tibi pars neque fors iA ferms/ne ifiç,.
pätexxter often difur, quia nihil facïræ prdinarionis in hac
promotionepercipitur.
Item^xregiftro beatiGregorij adSigiumiintef cærçra.
Cur nonperpenditur, curnonaduertitur -, quid benedittto illiin
mtfiedittionem fiertitur, qui ad hoevt hareticusfiatpromouetur ?
Item, idem in eodein .-Graue omnino & vitra quam diet pot eft
facinus eft, fanttum Spiritum qui omnia redemit, venimdan.
Item Ambrofiusih paftorali ; Nempehoc eft quod himit
doleo_, quia Archiepifcopsis cumperpecuniam aliquem Epifcofum
ordihatetßecfaliter,ordinauttleprofum.lccrci ibidem
_________ ____________________ _ » cepit :
E
Sjnodiuvy