01Z --------------- ----------------------------— 7 ; -----
} rrgnat cumDeo Pâtre 8c Spiritulintto ,Per omma fccu-
’ lalèculorum. Ànxcn.
IN H G 1 L I A iPO STO lO E KM
/Pétri & Pauli.
eorum ipforum fecratiflimis verbis. Nonne enarrabac
Petrus gloriam D e i, quando dicebatfe fpeculatorem
faftum efle coeleftis ac diuin® magnitudinte, & acce-
piffeDominum IcfumaDeo patre'honorem8t gloriam
voce' delapfa ad eum huiufcemodi k magnifica gloria.
Hie tß film metis d'tlettus in quo mibi eomplaciii. Et Hanc vo-
cemnosaudiuimus de ceeloallatam cum tffmus cum ipfo in monte'jantto.
Nonne firmamentum erat Petrus cum dice-
hat. Obedire oportet Deo magis quam hominibus ? Cum enim
S E R M O X I .
a- • -v m Annftolics folemnitatis ilium deos adloqueretur ffens in medio plebis innrmamento
.N e x o td io v .g aum m A p o fto l^ cn^ri,, Ver* fid« dixit. vmftamt, votfiri; quodfallumtfivotbum
I puerum ° " “ f dj “ j rog mPtanta Dei, p„ vnutorfim l i f e , wapum mm a M g (oft bapnfmum
Sc tornffimumlfracl.ticEplebisduc M p j t « , « Joannes ufim k Nazaroth, quomodo vnu,Hum
gratia 8t ptouidetma pneditus eft, Dm spirit* finite, & meat. ßui pat,anfimtb,nofattcniotlr
lanantu omnes 'tpprtffos a DiMo, qarniem D e v s a n t tum
ület: & non efi itt etlio etliqeio film, nee. allied mmmefifibetelo,
datum bomimbus, in qm etpmeat ms faluosfiai. J Paulus et-;
iam nihilominus coelum aut firmamentum foifle 8c eüe
creditur, cum ab eo diftum fuiffe legitur. o altmdo dm-
tiarmfipitntia éfcientusDei, quam mtmprehmfMmfmm-
dicia tiu, , & mueftigakilts via eius 1 Qui, enim tognml/enjum
Demini, aut quit Confiliariuseiutfuit ï Qum,amex,pfi,&pa
ré/iiw, & in ipfp funt omnia, ipfi bonen & glonamfetulafeculo-
,rnn,Atnen~- Et inalioloeo. Qtmmsfcparabita eharnattClm-
B} m m tnangufiia,anpa(eqmlio,anfamtt,annudttat,
anpai,uturn,angladiu, ! Camfimmm, qwanequemors.ntque
vna,nequeAngeli,neqmPrimïpatus,nequevirtutes,nequemJtaUtia,
Iftanwamum he »lein cantan-. finando bpprtjfos Diabolo,quontqm e v s tial turn
t.maudifiis, & cunreo laetis tem auanu> » ^ . _ v_o c. ibus 8c pus attectiDus clntaftis c ii i warrant gloriam Dei Î & opera nmtaannuuuumm eetiuuss
c l u aT q u ^ o d ^ r n T g f o r i lm D e R * q « * *
fiTmamemum . 6c qtaalitet M W ^
ènimintroduceretfctmo Propheucus glonam Deienatrantes
codes, nee opetaDei E & s d È È OE Ë W Ê
I nifi fpimualiter ve il« intelhgi Apoftolos & Apottoli
co C fupct&ndamcnmm & firmamentum fider
K S E S S 5J conftitutoit Si veto ptopheucum fermo-
nem ad litteram inteUigete volumua , dmamm . qma
tunc coali gloriam Dei enarrant, quandoSolemKLu
namoc ftefiasio fcfecompofitas. muoordmefms em-
poribus reprrefetitant, 8c firmamentum opera Der an
nontiat, Cum aftra co li in fe 8c lttcere Sc roouen præroon-
%onenimconfequentcrfie,fedmagisintèlligerefpi.
ritaliter dehemus.Figuram vero magis co ll aefirmamentum
fpiriralmm Doftornm poffant reunere.quamgtoriam
Dei 8c opera manuum eius ad liquidem demonttra-
re. Sunt enim haecelementamuta «c nratjonaRha fed
colefti viitutc 8c diuina Sapientia rationabiliter 8c lapi
enter difpofita. Et quia iam pramuntiati Pfalmifenitts
nofteraaliteram quæocçiditdignofcinon valet, necefie
eft Spiritus quiviulficat, vt lpinraliter mtelligamus, nos
fpiritaliterdoceat. Apertiffime cmmparetfpiiiralcsco-
los, landlos foilfc 8c effe Apoftolos.
cimus quos præftantiflimos feimus, in oidinfido&oium
per diuerfa tempora contemporalium fuorum , piofe-
ûoiftifunt coli colorum, ifti funt doftores doftorum,
0 0 filiiexculforum, qui ob meritum
màgnæfi^eq^brah^maximi Patriarchal effedti lant filii,
de quibus-in Pfalmo Spiritus fanftus Ecclefiæ
dicens. Peopmibusfuûnatifintttbifiq-'.
tceupnre.mnmtaram. CumenimPettum&Paulum ccelos
dieimus, non ab illo excelfo nomine alios Apoftolos
excludimns. Omnes ergo Apoftqh mrc
cceli, per quos mundus agnouit doftrinam ver* fidel.
Ergo Petrum Sc Paulum ccelos diamus, &vnumqucm-
que illor u m firmamentum fatemur.
Primum videamus qua auftotitate diuinatum litterammappellanturcceliiquaaffertioneferipturæfirmamentum
dicantur. Deinde qubmodo vel quahter gloriam
De. enarrant,-quamalte 8c profonde opera Dei annun-
! neut, nonenim immerito ccelivocantnr Apoftoh, Do
minodicente perEfaiam. ariummebtfakseß, & ntrum
ta i?mtz. AmLiuflifti,s.ßfipm«n. Etfi anjmamft. fe-
des eft Sapientia, 8c cmlum fedes D eleft, Animal cm
8c anima Pauli, fedes font Dei, ScfodesfontSapienme,
ficütiplePaülusaflèrit.Dominum C hki stvm Del virtutem
Deique fapientiam effe, 8c, fi foper humilero 8c
quietum 8ctrementem verba foa Dominus requicfce-
re fe promittit, proculdubio in iftis federn foa dimmta-
tis conftituif, § quibus fedens 8c hab.tans mundnm
fibi fternit, 8c per eos fidelibus populis iter
t viamvere humilitatis oftendit. Cognommuslcnptu-
ra teftante Petrum 8c Paulum fpiricales « -
.1____,11,,.. .narrantes Del gloriam, non nouns, led
nequefortiltedo,ntqutaltitudo, ntqueptofundum,nequeatatura
alia potaitnos [ e p am t a ibaritatc D a quae ftm cbrifiole fu
Dominonoftro. _ . r .
Si quisvult fcire'vera effe qua bremter propofuimus,
legat ftudiofas Aftus Apoftolotum , 8c epiftolas am-
borum, 8c cum eos inuenerit diffofnis , abundantius
8c manifeftius gloriam D e i enarrantes, & opera manuaal
eius annunciantes, credat certiffime eos firmamentum
foiffe 8c ctelos. Noneft PaulusinferiorPetro,
quamuis ille Ecclefia fundamentum. Ram 8c_hic ia-
piens Architefluj, feiens veftigia credentmm fondare
populotum. NecPaulus, inquam, indignus Apoftolo-,
rum collegio. Cum primo quippe facile cónferendus,
8cnulli fecundus; nam qui leiroparem nefcit, Derpra-
ueniente gratiafecit aqualem. Ambo d C h k i s t o vo-
cati, ambo in C b k i s t o fideliter conuerfati, ambo a
C h r i s t o gloriofiffime coronati. Alter vocatus
de littore, alterappellatus ab mthere.,IUe de pifcatio-
ne, ifte de perfeentione, 8c idcirco duplici funt digm
honore, quia fimul laborauerunt in verbo 8c prïdieatione.
C$;erum(ratres,Aomini,feniores,8c Patres,quor
rum prmdicamus initium p is conuerfionls, 8c hdel oc
fan d i connerfationis proueflum i eorum fiber 8C d -
cere admirabilem 8c prmdicabilem^xjtum. Seimus
eienim Romam ( ,tipfacumtotootbefibifubdtto glo-
riatur 8c pradicat) horum prmdicatiqne edottam, no
rum fanguine confectatain , horum menus Sc pnelen-
tia de variis erroribus in vnitatem fidei permucatam.
Fuit in confliau 8c cóngreflione fanflorum fides firma,
fpes certa, 8c viaoriofiffima chantas, fnlt com
tra eos impia Neronis enidelitas, 8c S.monis Magi
nefandiflima falfitas, horum infeaatione Petrus cruel
affixus, Paulus capite plexus, alter paifiis cirice,
ttuucatus enfe. Idempaffionislocus , par. 8c iepultui*
loculus. Meritis foerunt mquales , 8c paffione pares,
cceleftis tegni heredes, Sc C h r i s
quqf vocauit, vt alteriftotfim afferit , .llos 8cmftifieaui,
& quos iuftificauit, illos 8c magnifipauu, Sc qnos magnifictoit,
illos Sglotifkanit. Quorumluftitiamincl-
tantes, 8c magnitudinem laudando magmfieantes ,
illam gloriam mereamur p.ertingere, ad quam illos
hpdierna die praedicamus & credimus
peruenifè. Amen.
D E A S S F M P T I O N E D E I G E N I -
tricisLMartdt.
COngrue /atis & con,uenienter videtur d patribus
jfuifle fancitum,vtin memoria Dpminx Genitricis,
ea rd^teturEuangelica ledio,quæ narrat illas duas mente
Sc carne Torores Dominum Iefumexcepilïe holpitio. Cui
enimilla venientiin mundumtemplum præparauit virtu-
te coelelli làcratum, & pçrpetuæ virginitati dedicatum,'
huicjiftæ, vr Euangeliqm loquitur, temporalis habitatio-
nispræparaueruntd^mum, (Scmçhutnanitatis acfincerif^
fitnx cnarïtatis prçbuerunt oblèquium. Harum çnim yi-
ta & aétus.itafuerunt mfiabiles, & fidelium recordatione
célébrés, vt diuinarum liçerarum Carholici & doétilfimi
tr^-datores. Marthâigiturquæcuramdomusgerebat,&
tanto caliqueliolpicieiul'que difcipulis, quæ neceflàriàe-
fantp.ræbebat, a£tïuæ vitæ figuram, vt diximus, præfère-
bat. Per Mariam vero , quæ adpedes Domini lèdens, in-r
ftantilfime iêrmonis eius audiçbat colloquia, vitaperlpi-
cuepræmonftrabatur contemplatiua. Eiafrafres çnarim-
mijcVideamus li doinina noftrain domo. Domini & Dei
Genitrix ,&fèmper Virgo Maria, vtramque viram ad plenum
exerçiiit, & aétiuam viram laudabilem, quam o-
pereMartha excoluir,&contemplatiuam optimam quam
Maria atidiendo&eligendo obtihuit. Sane lîcutdeliéhim
Doini#Ioannem Theologum de humanis & corporali-
bus aâûbus Domini Iefupaucadixiflè, &multa de natura
diuinitatiseius, &potentia&maieftatedixifle Sefcriplî!^
fe, tefi:e làcratiffima lêrie deferiptionis eius.cognofeimus:
itaDomimGenitricemnonaaèofuillè eredimus intenta
aitiuæ eonuerlàtioni, quam le totam contulit diuinæ çôr
ipeculationi. Non enim ad aétiuam vitra quam matrem
Domini decuïtfe contraxit, led toco mentis affe 6tu&d e-
fiderio;, ad v|am contemplatiuam erexit: &ne ex toto
eflèt vitæ exors a6tiuæ, poftquam efteleâa à Dominô,là-
lutata ab Angelo,obumbrataà Spiritulan(5bo,fcecundata
Pei.verbo, exurgens de loeo ,per iter deuium, & abrupta
montium veniens vt deferretamicis aétualis vitæ labori-
olùm officium, Zachariæ yaris ingreditur domuin. Héli-
fàbetfalutans. Cognouit inipiriru in finura eius npbile.
pigrius deppfitum', 8c his paucis vt diximus,Marthæ com-
pleuita<Stum. Si Marthatoelix,fjuæ aâiuæ vitæ præfere-
bat figuram quanto magis iftæfàcratifîimæ, de quibus lo-
quiniurperfbnæ extiteruntfelices,quætantorum gaudi-1
orum&munerummerueruntfiericompotes?Qüæmaioi
poteft eflè félicitas, quam cumin matre Domim, 8cy cita,
dicam in aula regali, in aluo virginalifoecunditas regnar
8c virginitas ? quam cum in foècunda & vetiifta générât
& paritfterilicas , & cum ætas feneéfcutis & antiqui-
tatis nomenpromeruit Uouæ paternitatis ? Etvt beams
Hieronymus iocundo fêrmone profequitur, Ioannes etia
adintroitüm Mariæ exultauit & lufît ; 8c per os Virginis
audiebatverbaDominiperconahtis,&devteromatrisge-
ftiebatinoccurfùmeius erumpere. Quomodo, quantü
& qualiter officiis & obfèquiis fpe culatiuæ vitæ cum altera
Maria fè lubdidit, Gâbrielis Archangeli profiteatur
aflertio, fèrmonis Euangeliciprolèquarur pratio, quia ad
næcnarrandanoftræparuitatis deficit lèrmo. Vnùmpro-
fe.fto feimus, quia omnis eius vita & aétio intenta fèmper
fiiitin Qomino. Et ficùt de altéra Maria didtumeft. ißao-
peimam partem elegit, quia prima omnium foéminarum;
Deo virginitatemobtulit : idcircopromeruit, vtD.eifili-
ùs Angel’o nunciante, exea. corpus noitræ redemptionis
fufeiperet.Diximuseamfqmper intentam fiiilïè ^e^tila-
tioni diuinæ,fed opor te t nos noc ipfûm Catholicis verbis
aftruçre. Vtenim hurpanovfuloquar j- vbi erat corpore,
quandd à Domino miteebatur Angelus ad earn? vdquein
apino parentum. Vbi erat fpiritu ? vere, vt diximus, in illo
diuinæ fpe culationis intuim.-Quid agebat ? Sineptæiudi-
cioalicuius irreprehenfî biliv iuens,vtslùæ profeffionis
proprium erat, orabat, legebat.. Quomodo orabat, Can-
deum quod çecinit tympanizàns. excLamax, Magnificat ani-
Ma mea Dominum. Quialegebat? forfitan occurrebant
diuinæ Scripturæ teftimönia ad illud inèfFabile Saer
Biblïotb• veter.Pair. Tom. io.
mentum, quod ineagerebatur, fine dubio pertinentia.
Nonne in pignore, quod gérebat ,l illud impleri poflè
. credebat Mofàicumî Propbetam inquit, fufeitabit Dominus
defratribus veflrts, tamquammeipfumaudietis.Et multas alias
inaperto cèrnebat Prophetarum lènteiitias , in quibus
tantifàcramentiac myfterijpræmonftrabatur&ad liquidum
declarabatur veritas. Nonne ad hoc pertinerevidet
illud Iàcob Patriarchæ teftimoniumdicentis. Non au fer e-
tur feeptrum de luda,&Dux defemoreeius,donee ventât qui mitte-
dusefl, &ipfe.erit expe£tatiogentium î Quid manifeftius qua
quod ifte fatebâtur, Balaam ariolus, ex fe fàlfiloquus,
Deinutuveridicus? Onetur,mc[mt ,ftella exlacob, & ex-
urget bomo delfrael. Scie bat enim Dei Genitrix inarce diuinæ
contemplationis afliimpta, Dauidicisedodla teftimo-
niis, procefiùrum de fe Dominum, tanquam de thala-
mo fponfum eundemque fpeciofùm ,v t idèmProphetà
præcinuit, præ filiis hominum. Non enim dubicabacad
le pertineré, Spiritus.fanftiilluftrataluinine, quodEfai-
am Prophetamrecolebat dixiflè. Ecce Virgo concipiet &pa-
rietfiliu.EtyEgredieturvirgaderadiceleffe,flosderadiceeiusafcen-
deti Quidapertius ? quid iocundius ? 8c Virginein pari-
turam,& virgam de radice Içfte procefTuramnobiHflimus
Prophetarum pronunciat.
Placûit igicur inlèrerc huic noftræ deq^amatiunculæ
fèntentiamPfàlini odtogelimi fèxti , quam ad memoria
Domini ßenitricis, & myfterium Dominicæ Incarnation
s , 8c natiuitatis B. Ambrofius virpèr cundta laudabilis,
&verusaflèrtor fidei Catholicæ, adeo fèftiue voluit exponerende
idcirco, v td ix i, ftntentiam tànri Pontificis j
paüperculo noftrooperi apponere volui, vt quod digne
nonpotuitperfèqui ingenioli noftri paupertas, fèntentiæ
tanti Pontificis nobilitet & commendet audtoricas. Ait
enimfècundumantiquam interpretationem iam didtus
doâiffimus dodtor. Mater Syon dieet bomo naties efi ineai&
ipfe fundauiteam altißimus. Matrem autem fecundum di?
uiiiitatem habere non potuit, qui auffcoreftMatris. Ille
faétuseft-non diuinageneradône,fedhumana.<^uiaho-
mo fàélus, Deus natuseft. Sic & alibi habes.P«cr nam efi
nobis, filius datus eft nobis. In pueroenim nomen ætatis,in
filio, plenitu4o eft diuinitatis. Faôtusex hiatre,natusex
pâtre. Idem ramen &natus& datus, non diùerfum', fed
vnum putes. Vnusenim Dei filius, & natus ex pâtre, &
ortus ex V irgine.Diftanti ordine, fedin vno concurritnoc-
inine ficut & prælèns le ctio docet,Quia & bomo natus eft in
ea, 'M ipfe fündauit earn Altißimus. Homo vtique corpore,
altiffimus poteftate. Ëtfî Deus &homo diuerfi tare nature
idem tamen non alter in vtroque. Aliud ergo fpecialé
naturæfuæ, aliud hobifeum commune ,lèdin vtrbque Vr
nus , & in vtroque perfe&us. Non igituir mirandum eft
quia& Dominum éum,&ChriftumfecitDeus,.fecitergo
Iefum. Eûm vtique qui ex corpore nomen accepit, & fecit
eum aquo etiam Patriarcha feribit Dauid. Mater Syon
dieet homo & homo faäus eft in ea : dtflimilis vtique non di-
uinitate, fed'Corpore.Nec-diferecusàPatre,fedexceptus
in munere.Huius etenim munerisgrariam Angelo nuri-
-tiante Virgo Maria Dominum concipiendo promeruit;
pariendo obtinuit, &poft partum Virgo perpetuoperma
nens incorruptam pöffedit. Eiufdem grariæ müneribus
conferca Vtfas eft credere, omne tempus Dominicædn-
fantiæ, pueritiæ&adôlefeenciæ cum iplb peregit,&ob-
fequium maternai dulcedinis , vt veramatef, vero huma-
nicatis fuæ filio-miriiftrauit. Quæ fiterunt illQrum inter
fe colloquia!, quam dulcia, quam amabilia , quando in
matre fulgebait virginitas j & læcabatur foecunditas ! In
filio apparebat humanitas , & latebat diuinitas. Quam
tum vel quale illud erat Deificümac virginale confertiü;
nondiconoftrum, fed omnium hominum prorfus exce-
dit intclleótum. Deinde idem ipfe qui erat vnigenitus
Virginismatris, cum voluit apparere vnicus Dei.Patrisi
tempore fui baptifmatis hoc ipium oftendit maieftas tri-
nitatis, Cum Pater auditur in- voce , Eilius videtur in ho-
mine Spiritus dignatus eft in fpecie appàrere colübæ.Eft
enim huius magnitudinis teftis, magnus præ «eteris nomine
Ioannes à Deo miftiis. Ifte vero tanrus homo,qui
’ hadlenus erat Dominicæ incàmationis & Natiuitaris ar-
F f f cani