S. O donu Clan-TI.
A Non tmt'umptrfoMmviri, & Daim homimmniquabo, nt-
i« tf iiu<iamimßihfifl*m, ^tofmiuumntUimfdaormeus.
1 1 . Re&iconfiderano quod Deam horoini idcitco n om - '
P pixifii ergo in auribusmeis,&vocem verborum audiui; Atque
eandem vocem fubiungens ait. Mundusfumegp,&abfque
dclifto inmaculatus, & noneftiritquitasin me. Quia querelas in
thereperii, ideoarbitrate eilme mmuumfib'u Pofuitinneruope-
desmeosycufiodiuit omnes femitas meas. Moxque contra haec
qua: beatumlob dixifle narrauir, fententiam fuam profê-
reJsaih r , ,
h oc e8 ergo in quo nones iuftïficatus. ProFedo beatus lob
veracitcrdixerat, quod abfque culpa Fuerat flagdlatus.
Hocenlmipfedele,quoddc^ilload DiabolumDominus
dixit.Coinmouifiimcaduerfuseum.vtaffltgeremeumjrufira.Scd c
Hdiu non crédidit ceflante culpa potuille eum etiam pro j
gratiaflagcllari. Nefciebatenim-flagellis éiusnon delere I
vitium,fed meritum augere, & pro eo quod fine delido fe
dixerat flagdlatum, hac cum fententia iftcrepat dicens.
Hoc eft ergo in quo nones iujlificatus. Habent enim hoc arrq-
gantes proprium,vt plus arguére appètahr,quam confola-
quat,quia quamdïu hic fubfiftat, Vel qiiando à Deo in m-
dicio tollatur, ignorât. Et bene ait. Pofl modicum ttlUt
mcfdiormm, quia quamiibct longum fiierit tempusvt-
tæptttfcntis, eo ipfo brcue eft , quo permanens non eft..
Sequitur. , # . r 1 1
C a p Audl l&tür Iob eloclu‘a Mea> & omnesfermom meol aui culta-
XXXIII Eue aper ui osmeumjoquaturinfaucibus mets. Hoc enim habet
, ’ proprium dodrinaarrogantium,vt humiliter nefeiant m-
'■* , ’ Ferre quod docent, Ôcreda quae fapiunt, rede miniftrare
non pofTunt. R ed e autem his per Prophetahi dicitur* Km
autem cum aufterïtate ïmperabatü ets,& cumpotentia. At contra
yera dodrina tantoy ehementius h®c elationis yitium per
cpgitatipnem fugit, quanto ardentius verborum fuorum
iaculisipfum magiftrum elationis infequitur. Humilita-
temnamque magifttam omniumque ir.atrem virtutum,
&loquendodicere, 8c viuendo conantur oftenderc,vt
B cam apuddifcipulos veritatis plus moribus quam fermo-
[i.Thtfi 7- nibuseioquantur. Hinc Paulus ait. Eactifumusparuuliin
medio veftrum. In fau cib us veto loquieftfilenterdicere,8c
non clamoribus vociferari. Quibus verbis arrogantes in-
tra. fandam ecclefiam pofitos fignat.Hi enim velut in fauc
e s dicuntur loqui, quando non contra aduerfariosextra
viuentes clamant,fed quofdam inrra finufa fand® Ec-
■ clefixquafivicinosaqiuxtapofitosincrepânt. Saepevero
arrogantes eandem quam tenent arrogantiam fe fugere
oftendunt,8c dum fic.cunda aguut vt nullum lateant,
hæc prauitatis finguli's quafi latenter narrant , quate-
nus non folum de fènfuintelligenri® , fed de ipfoapud
homines etiam arrogantiae contemptu glorientur. Sequitur.
- .
Simplkicorde meofemones met, & fententiam labia meapura
3* loquerntur. Magnæ virtutis laus eft fimplicitaslocutionis,
f quam quia arrogantes hon habent,-habere fe hanc foli ci-
tius aflerunt, vtlecurius audiantur, 8c pure fe.locuturos
denuntiant, quiaduplicitatisfu® malitiam deprehendi
c ibrmidant. SæpcÆutem 8c falfisvera permifcent.vtinde
■ eorum mendacio citius credafur, vnde ineffe eis affertio
veritatis agnofcitur. Sequitur...
v Spiritus Dei fecit me, & injpiraculum omnipotentis viuificauit
wjc.Subditutusverapraemihcdata. Sicnrmirum, fic atro-
gantiummentesinfaniunt, vt 8c in eisquaredeientiunt,
elationis fu* fortitudine deprauentur. Vnde fit vt etiam
eorum reda auditores mequaquam inftruant, quia profe-
d o illospër earn quç tumi4e fentiunt,non adiui reueren-
tiam,fedad contemnendum vocant.Hinc enim per Moy-
fem dicitur. Vt quifiuxumfeminisfufiinet, immundus erit.Qo-
Ltuit.is.z. no autem ordine & fadum fe aftruit &animatum. Per fpi-
ritumfadum, & per fpiraculum fe narrat animatum.
Fado quippe Adam feriptum eft.; Injpirauit in faciem eius
Gm 1- 7* fpiraculum vita, & faäus eil homo in animam viuentem. S c - !
quitULt
States refponde mibi, & aduerfusfaciem meamconfifie. Ecce
■ dum narrat ordinem verae conditiqnis, in faftum fiibito
fuperbæ elationis erumpit. Sequitur.
D Ecce & tneficut & tefecit Deus,& de eodem luto ego quo^for-
6. matusfum. Verumtamen miraculum meumnon teterreat, & elo-
7. quentia mea nonfit tibigrauis. Qjiideft hoc quod Heliu ordi-
nem verae conditionis agnofeit, & modum red s locutio-
nis ignorât,nifi hoc quod arrogantes omnes cundisqui-
demhominibusaequaliter fe conditos meminerunt,fed
faftu fcientiae auditofes fuos aequales fibi vel effe, v d credere
dedignantur î Habent etiam arrogantes proprium,
quod priufquam dicant,mira fe dicere femper exiftimanti
& lpcutionem fuam admirando prçueriiunt, quia yel in
acutis fenfibus ipfa elatio quanta nt fatuitas ignorât. Nb-
taûdùm quoque eft quod Paulus dum mire Hebr^eos adT
Hei. 13.11. monet, adiunxit. Rogo autemfratres met, vtfufferatii verbum
folatq,etenimperpau^fcripfivobis.He\iuz\iKminznizpi:otulit,
& quafi confolando fubiungit. Miraculum meum
Iron. 1*18. non teterreat> & eloquetitia mea non fit tibigrauis. HincSa-
Fnu. rj-jj.j ioraon A„ te rutnam exaltatur cor, &antegloriam humiliatuv.
Sequitur. _______ ■ ' ■
quae^ué hominibüs euenirecoghofcunt^eueniffeex
fblisiniquitatibüs atbitrantur. Ne^iunt quippe qcculta
iudicia fubtiliter qujerere, atque id quod non ïntdligunt
humiltrer perfcrutari,quia eos fepe a fecrëtis inueftigatio-
nibus iudiciorüm Dei ipfa fcientiae fuse elatio éijcit,dum
extollit. Nótandum quoq; eft quod B. lob in neruo pedem
fuum pofitum dixit, fed nequaquam mundum hoe mum
do quöd ei obijcitur abfquè peccato velimmaculatum,&
fine iniquitate Fuifte memórauit. Sed Heliu dum cum aufteritateftuduitincrèparèquaedidafunt,
mentiensaddidit
qu* didanon funt. Quienimferoper iherepareappe-
tunt,& nunquam Fouere, multa plerumque increpando
mehtiuntur, nam vtarguere dode videatur, fingunt nön-
numquam qua redarguanti Sequitur. Refpondebotibiquod
maior fit Deus bomine. Dicat ur fortaflè ab aliquo,quis if a vél
cum non audit igriorat ? Sëd nimirum hstcfcientiavilis
creditur, fi non éx ipfa intentionis fu* radice pénfetur.
Flagellato videlicet loquebatur, qui & pereuffionisver-
bera acceperat,8ccaüfas verberüm nefciebat.Idcirco ergo
intulit, tejpondebo tibi quod maiorfit Deus bomine, vt flagella-
tus homo.confiderans, quiaillo maior eft Deus,in Omni
quod paf itur eius iudicio fe poftponat, cui fe minoremtf-
fc non dubitat. Sequitur.
Aduerfuseum contendis quod tionadomniarefponderittibi. Seniel
loquetur Deus, & fecundoïdipfum nonrepetit. Ac fi diceret.
DeiisFingulorum cordibüspriuatis vocibus nonrefpon-
t det, fed taléeloquium conftifuit, per quod cundorum
! quseftionibusfafisfacit. InScriptura quippe eius eloquio
I caufas noftras fingulifirequirimus inuenimus,necbpus
eft vtineo quöd fpecialiter quifque tolerat, refpönderi fibi
diuina voce fpecialiter qü^tat.Ibi enim nobis omnibus
in eo quod fpecialiter patimur,Communitër refpondetur.
ibi vita prxcedentiurh fit Forma fequentium,ideftcogita-
cionibus veltentationibus fingülorüm iiö iam pafiim per
Prophetarum voces , non per angelica officia fatisfacit.
Quiaih Scripturafacra quiequid pöteft fingitliseuenirej
comprehendit; atque per exempla praecedentium, etiam
vitam fequehtiümihFormare cqrauit. Intelligihocetiam
fubtilius pöteft, quod Pater vmgenitum confubftantia-
lem fibi filium genuit.Loqui enim Dei eft verbum genuif-
fe. Semel au tem loqui eft, verbum aliud praeter vnigéni-
tum non habere. Secundo autem non repetit,quia videlicet
hocipfum verbum , id eft filium tion nifi vnicum genuit.
Quod autem non praeteritum, fed futurum tempus
pofuit,liquet omnibus, quia Deo tempus nee praeteritum
cpngruitnecFutufuin. Tanto ergo iheo quodlibet tempus
ppnitur libere, quantum nullum vere. Verbum nam-
que pater fine tempore genuit. Et quis digne fari queat il-
lam ineffabilem natiuitatem , quod de atérno natus eft
coaeternus 2 quod èxiftehs ante faecula genuit aequalemï
quodgignente natus pofterior non eft ? Quae videlicet
nos mirari póflumus, fed intueri mirtime yalemus. Sequitur,
*
Terfomnium.Qmd eft quod per fomniüm nobis locutiq
diuinitatisihhotefcit,nifi quod Dëifecreta non cognofci-
mus,finpn interius defiderijs vigilemus ? In fomnoenim
exteriotes fenfus dormiunt,& interiora cernuntur.Si ergo
interna contémplari volutnüs ', ab externa implicatiohe
ejMoraltam in îo b L ib .X X lll:
dormiatnus. Vox videlicet Dei quafi per fomniumahdi-.
tur,quando tranqiiilla mete ab huius faeculi actione quie-
feitur, & in ipfo mentis filentio diuina prseceptapenfan-
tur.Gumenim ab externisaaionibus mens fopitur, tunv
plenius mandatotumDei pond us agnofcitur, tunc verba
Dei'viuacius mens penetrat,cum ad fe admittete ciirarum
fecularium tumultus recufat. Male, autem homo vigilat>
quando eqm fecularium negotiorum xftusinfplenteriffi
quietat. Aiirem quippe cordis 'fer'renarumcbgitationum
turbadum perftrepit, claudit^Sequitur. In vifionenotturna.
In diurna autem luce certius cerriimus, in iiodturna vero
vifione fub quibufdam imaginationibusvidemus. Nox
quippe eft vita prifens. San£ti autem omnes quamdiu in
’ 36?
paramus^ flagejlo téhtationis afticimur : qui fortàfïêde
ylrtutibuynoftrisinflaripotuMhUs i -cognitae infirmitaps
tædio ext(jnuamuj;.!,,Cum_ ehim ficut cupimusadDomi-
hum ptôfiçimtts,fi pfofe&um noftrurri tentatio nulla puh
iaret,alicuiua nos foftitudinis eflf ctederemus. Sed quia
nobifcurti fuperna difperifationc agitur,vtinficmitatis aa
proficientes obliuifcimur, tentati'recolamus, 8c inprp-
Fe£lu noftro quid de diuinq munere| 8c ip tentacione co-
gn.ofcipus quid de proprijs yiribusfumus. 5 icqUe ilia o-
mnianoftArum virium velut pingufs viridtfque gratula-
tio,anxietatismcetoreiiccatur. Sequitur.
AyominaMiseifitin vitafuapanis. Quid per panem aliud
, J quampræfentis^vitædeledafiointeUigiVùr? Acfiergoftihàç
vita funt , diuinæ naturae fecreta quafi fuRquadäima- cat. AfifHifta mens fibrin amaritudinem verti confiderat,
ginationecofpiciunt,videl.quianecdumficutfuntea ma-^ quic^uidfeante blandelibenterq; fapiebat. InScriptura
nifeftiuscontemplantur.Hinc Prophetaait’.^wiwrf WMde- enimfacra panis nomine âliquando ip(e Do.mmusdefi-
fiderauitteinnoäe. Sequ.Quandoirruitfoporfuperhomines,ab gnatur,ficutipfeziuEgofumpanis vnm,quideccelodefc?ndLA-
eXterioriquippe aâ:ione;cefTare, dormir e eft. Sequ> Et dor- lrquando Vero fpiritalis doni gcatb,vt illird Pr^0 ppetæ. Qui
miuntinleftulo. San£kis.cnim vitis dormire in leâuloeft, dbturatauresfuasneaudiat[anguine,id eftpeccatis fuadentib.
intra mentis fuæ cubile q'uiefeere.Vnde feriptum eft.Ex:«/- non preebet co;ifenfum, & clauiitoculos fuos nevideat malu,
tabuntfanäiingloria,latabuntur in cubilibus fuis. Seq.. ;-id eft omne q> reditudini aduerlum eft,nonapprobate.//^
Tuncaperietauresvirorum. Cum enim ab exterioribus a- inexcelfishabitat, id eft mentem in fubiimibus fixit. Muni-,
dionibirsfopiuntur, aperta aure'ipterni examihis caufas mentafaxorumfublmitoiem-fiàêftadfupeçniàmpàt.riam per
audiunt,qu.i dum fubriliter, vel flagella publica, vel iudi-, pcedentium pacriim exempla fub lep atuh^n^i ïatrneä,
ciaoccultä cemfideranr,. ftmetipfos affligere flendonön id ^ffîéfedio fpiritalisgratiae.Aliquandbpaiiis diciturdi-
ccff&M.Scc[mn\r*Eterudienseosjnfiruitdifciplina.Quia.con- 1 uifiædodripæeruditio,ficu&perProphetam dicitur. Oui
fideranti menti & fefe per pcenitentiam laceranti, quafi habitatis in terra Aufiri. id eft, in Ecclefia Spiricu fandore- 1
quædam plagæ percuffionis funt lamenta compuhdio- pleta.C«wpambus occurritefugienti. id eft cum quis mala fua
nis.Vrideetiàm Salomonréde vim percuffionisvtriufqj euaderenititur,emditioniseloquioconfulite. Aliquädo'j
cpniuBgensdicit. liuorvutnerisabftergitmala,&plagainfe- quoquehaefeticorunvprâedicatio, ficut.Salomon exvoçe I
crmori&wve»fr».Quiaehimip|acompundio mentem la- Êcchûxhæteticomm dick.Panesoccultosltbenteredue.Eiil- J
cerat,-eandem compundiohemnon incongruedifciplï- \\id.Aquafurtiuadulcioresfunt,&panüabfconditusfuauior.Ali- 'p
namvocat. Quatuor quippe funt qualitates, quibus yïri j quandonamq; fubfidium vitae pfæfentis. Vndé Iacob ait.}
iuftianimaincompundionfe vehementer afficittir. Cum Domine Deusfidtderis mihipanem ad edendum, Sc reliqua. Et ' g
aut malorùm fuorum reminifeitur, corifideransvbiFuit, ] Dominus. Qturïtis me non propter me 'ÿ.fed quia manducafiis ex h
aut iudiciotum fententiam metuens, 8c fecum quærens ; panibus,&faturati efiis.Eosto aliquädo ipeundrtas humanæ
cogitât vbierit. Aut turn malayitæpræfentis folertërad- deledatiönis accipitar. HincHreremiasait.O;»««populus
tendèns, moerensëonfiderat vbi eft, aut cum bona fuper- eiusgemens & qu&renspanem, dederuntpretiofa quaquepro cibo,
næpatriae contemplât ur,quæ quia necdum adipifeitur,lu- ad refocillandam anima. Gemicenim populus &quæritpam
t
W*-1
r d 1
gens confpicit vbi non eft. Sequitur.
Vtauertat hominem ab bis quafecit, & liberet eümfie fuperbia.
Quid enipvfiomo de proprio nifi peccatum feclt ? Et feriptum
eft. lnitium omnispeccati fuperbia. Bene ergo dicitür,
quiahomocum ab his quxfecit * auercit, de fuperbialinem,
cumpraua mulritudo aftligitut, quianon ad votum
piæfenus vit* iocunditatc fatiatur. SedpfetiofaquaqUepro
cttödat,qa virtütés mentis in appetitu tranfitoriaedeled.i
tionis inclinât, 8c fefocillate animam nititut, quia puer lis
fuis defiderijs fatisfacere conatur. Seq. Etdnimaillutscibus
beratur. Contra condicorem quippé fuperbireeft> prae- antedefiderabilis. Vnulquifque enim cum fibrbené viuendi
ceptàeius pcccando tranfeendere.« At contra qui id quod j profperitâs arridet,hilare(cit-, arque ipfa hilaritas animum
fecit, vicare appétit , id quod à Deo fadus eft recognofcit, 1 vfelut defiderabilis cibüsreficit.Sed cum tentatione paulo
v m
Scad conditionis fuse ordinem humiliter redit, dum fua
opera fugiens,talem ie,qualis a Deo fadus eft, diligic. Sequitur.
- Eruensanima eius de corruption, & vitam illius vt no tranfe'at
ingladium. Omnis quippe peccator ab hac cotruptione vi-
tiorumillucad gladiuqi compellitur tranfire pcenarum,
8c vndehicinique deledatuscft, inde illic iufte crucia-
tur.Notandum eftergo quod Deus nobis per fomnium Lo-
quens, priusnos a cotruptione, 8c pbftmodum a gladio
libe^it. Quia nimitum illius vitam ilhe eripit ab vltione
fupplicij,cuius hie mentem fubtrahit d deledationepcc-
cati.Sequitur.
lncrepat quoque per dolor em inlettulo. In Scriptura facra le-
dus,fiue grabatum, fine ftratum, aliquando voluptas car-
nis aceipitur,vt i\lad.Surge,tollegrabatum tuum,&vadetnfio-
muintuam. Aliquandorepaufacioin bonisoperibus, vtil-
ludin Adibus Apoftolorü. Jffineafanet teDomtnus lefus Chri-
ftus,furge &fierne tibi. Surgere emmeftmalaperpetrata re-
linquete,fternere autem mer^ed^? caufas iriquib. requiem
feeredebeat,operari. Aliquando vero requies temporalis
accipitur,ficut fetiptum ck.Vniuerfumftratum eitu verfafti in
infirmitate em. Ac fi diceret.Omne quod hie fibi parauitad
requiem, hoé eifnutafti occalto iudicio'kdperturbatio-
nem,qa nos in pfentis vit^ req'uie,vel tentatiqhis ftimulis,
Velflagelli afflidione conturbac^Ef omnia offa.eius marceffere
facit. Qfla in Scriptura facra virtutes accipimus,'ficut ftri-
ptum eft. Domintu cuftoditomnia ojfaeorum,vnum ex bis no con,
teretur.Ec quiain ea requie fanda nobis ab hóe féculo prgamplius
imminente pulfatur,d mente eius per moeroris fa-
ftidium,gaudium omne refpuitur, qua: pirns eodem gau-
dio quafi latiata la:rabatur, mhilque ei aiiud quam femet-
ipfum 8c agnofeere & flere deledat.Seq.
Tabefcit caro illius,&ojfaquetetiafuerant,nudabuntur.Cum
enim flagellis premencibas omnisexcerior voluptas atte-
rituf, intern® rortitudinis oflanudantur. C^rnis aute nomine,
ipfa dcledacio carnalis accipitur: vel, quid peroffi,
.nifi vircutes animi defignantur?T abelcitergocaro, 8c oiia
nudantur, quia dum flage^lis argiletibus carnalis. aeleda-
tio extenuacur, eaqus dudum quafi fub carnelatueYanc
virtutum fpttia patefiunt.' Nemo quippequa'ntum profe-
.ccrit,nifi inter aduerfa cognofcitur.Seq.
Apprppinquabit corruption animaUlius,&vita eiusmortiferis.
Tentati enim vniufcuiufqj iufti anima corruptioni appro-
pinquare dicitur, quando ne earn virtus poffit extollere p
flagella compellitur, quod fe ex propria infirmitate debec
fentire.Cprruptioni videlicet appropinquat, quia ex fuis ■
feviribus perditiorii proximumnon iguprar, vt hoc quod
aperditionelongeeft,non fibijiedDomino;tribuar. A0-
ptopinquatveromortifetis, qaexinfirmitate carnisprc-
ximumlepeccatismortrtn ferentibns refpicit,aquib.di-
uiho munere tanto magis longe fit,quanto fe eis prpximu
!exfuis meritis deprch£ndit. Per corftemplationem con^
ditionis fu®Daiiid corruptioni appropinquauerac, euiii
diceba|,Mewe«fo Dofflinequodpuluisfiwwjhonioficutfoenum
dies eius.' Per contcmplationem quoque infirmitads
propri® Paulus morciferis appropinquauerat
dice