
Radulphi Tlauiacenßs
A In his omnibus multa diei fefto gratia prsbebatu^, 8c
Matth.j .
& 7‘
faciesqusdam effufioris ljecitiaevidebatur. Quotüfimy-
fterium difcutiamus, intelligemus vere qu® fit Chriftian®
feftiui tatis materia, vndegaudeantquifpiricaliter gaudet:
jpfitlm.149. veruslfrael qui lataturineoquifecittllum t &filiaeSionquae
f exultant in regefuo. Dicitenim : Sumetisvobisdteprimofruäus
, arborispulcberrimd. Perarboreshominesdefignari,docet
Matth, n.; nos fcriptura,dicente Domino: Autfacitearboremmalam,&
r r, • t .... T- __ ____ _______ r . ; ilt
Pfil. 'JU
loan.ij.
B
Galat.}.
fruftum eins malum. Itcmque iuftus:Êgofuut oliuafruEtifera in
domo Dei. Quteftigitarbor pukherrima, nifihomo pul-
cherrimus, fpcciofos formapraefilijs Kominum? Dcipfo
quippe loquitur fponfa cius in canti.cis, dicens>- Sjcut malti
inter ligna fyluaruftc dilettus metis interfilios.Sttb vmbrdillius qua
defidetaueram,fedi: &ftilftus eius dulcisgutturi weo.N eqjenim
deillis arbor ib us h®c fuit, de quibus dibfcum eft; Omnisar*
bar qua non facit friiEtum bonum, excidetur & in ignem mittetur:
Attulitfru&umScillumoptimu.Nam 8c quicunq-, noftrü
fruftum’facit,£ ilium vtiqs facit qui dixit: Qui manetinme,
&egoin,eo , btefertfruttum multum: quia fate me nihil poteftis
fecere.Fru&us autem fidelium font fqi<ftusfpiritus,quos eârina^
én eloqiiij, quae temppralitet petcurritvHas igitut
falices cum fru&ibus arboris pulcherriiöae, cü fpatulispal-
marum,cum ramisfigni denlarum frondium fumere iube-
mur in die folenni: vtf. fi deledta.c nos memorià noftri re*
demptoris,fi facrælegis exercer profunditas, lætificet etiî
fan&ç matris foecunditas,^«« o/iw fterilis,nuncpturimos parit:
&faflyfunt reges nutritif eius, erregina nutrices illius. Ab oriente
adducïtur [einen eius ,& ab occidentecongregatur. Ifti ab aquilo-
neyeniunt, ôc illi de terrâ auftrali.,Laudant cæli 8c exultât
terra,iubilant montes laudem : %.a confolatusefl Dominüspo-
puluin /««w.Huiulmodi ergolaetitiam vidctDeus,hanç pla-
cidüs attendit vt iure dicatur fie gaudentibus ; Latamini coram
Domino Deo veftro. Sequitur:
Celebrabitiftfefolennitatem eiusfeptem diebusper annum, legiti-
mum fempiternum erti'in generationibus veftris.
Quod ctiam ad commendandam facramenti huius ma-
gnitudinem repetiuit.dicens: ÉflB|
Menfefeptimofefia celeb fabitis, & habitabitis in vmbraculisfe-
ptemdiebju. ’ - ’4^"-
Tanquam diceret:Nunc quidé vos qui carnaliterfapitis,
JnumeiMApo&o\as,diccns$ru{tiisJfriritus[unt;ctidrit4r,gM- exuïutisinmulciplicationefrumenti.v^u&oleiveftrij &
frjlumiêttrum igitarfpirituséS,, dia fp.ntus: (câ mefe feptanp fefta cefebtabms, 8c bab.taquibumanam
1 1 » animam.inquo frufta omnes bimmyanbtacubs,
cxcedù.quifanausraBaoruhaimcrpeccatorMapparaitJfBbvmbtamaliquoimtcrlig^lueltriafi.yaaôfumap-
Huius fruaus fponfa Chrifti delcaabiliter recocûatur,câ j parait, lab fide & prqfeaione Cbrifti, temperato m cordi-
memoriam abandanriïfuamtatiseiaaeruaàt.camglotia busycftris cofup.fcentiæcarnalisatdore, fpefokgaude-.
[anGüiAnseiusloqvàtaiTiÿiufruâusiftédulciiefigutturiciai
dulcisori,medita:ioni^E>e hbcergqfruauloquitdr legis- Oominim terraviuenttu-Stytimo ctgo.mquit,mfcfèfta
lator,dicens: Sumetts vobis die primo frufttitlParboris puUberrt-1 toB.uôfoluypsoIudæi/e^^topidusille quide lapidib
wia.H uius quippe atbotis fruaum fibi fumit,quiChrifti o- j fufcicabitur in fihps Abraç, popul^ qiununcambuldtm teru-
pcracoramoculis fuæmcncis conflaEuic,&adeommimi- ^«&tücrsd(iifi«feff^mrfgBU)inEeUigcsquldutluftisinq®-
cadonem pro viribus feexrendic.'Palina'Vcro* nommeft Jorepolitum, fcacontempobileilludfi^quodinfipieo-
9 • . , t SBHK v r ... .W r il___ fpc Rr rn*ri omnibus>quod viókpriam fignat. Èx palma nanque apundn niriprp runinnt inner terram.SeQUltUrs I
antiquos coronabaritur vidores,'vndein ApocalÿpfiIoa*-
nis ^fandti qui mundum vicerant, §C iam Deo afliftentes,
ttiumphi fui retributionem perceperant, palmasin mani-
b u s h a b u i f le dicuntur. Spatulas veto palmarum illas exi-
ftimo quas nos fpicas dicimus, fpatul« nanque diétæfunt,
ifai- 49.
m m
Ifai. 49.
Pfiu_m\6
Matth. 5.
J/ai: $.
tes & coeci poflidere cupiunt fuper tèrram. Sequitur; ^
OmnisquidegenereeßLlfraeiymanebitinPdbemacuUs.
Nonigitur de generelfiaclglorietur fe elfe Ifrael ifte fe-
cundum carnem,qui radices cordis’fixit in terra, qui exiliu
patriam reputat,& hoc folum petit à Deo, vt prolonge tur
dies yitæ eius ^Vt habeat filioriim abundantia, & de inimi-
j Ä ^ r t t t y i a o Ä p i ^ B . . ^ d e ç n oe e M M jq u I
mtUeiBo.iaqmt.vobtsfraHusarborlsfukba'rmii.jpatulafque PatriarcharumimitaturVefl:sgia:dequibusrcriptumeft,^.
M t a J k  id v ftéB im vndpreaiusglorietut populus i aduen*&peregnuifocnntfupcrK rIamin.anercd?bet1n
Chriftianus^qnamcuiuDoromifuivirtutesrecü)it,âdcum rabemaculis.ytaraundrfefaciaialienun., nondiligcns
Iam de morte trîumphaffe confiditïHinc cnim per Balaam [ mundum-uec concupsfcenrias eius quia jï volueritamicus |
videtürfimuUsbruminlfrMlÈannnusDeustwtunuoift&ddn- diiaerteftlfrMlMIiuMtmuberndMlx: ' , | ,
. ......... ■*£ r n -1 • . 1 — I vtdifcantpoftertveßrtquodtntabemaculubabttarefecertmfilioslfrael,
cum eàuceremeos de terra Aegypti.ÈgoDommusDeus vefßd.
117.
Pfelm.zS.
gor victoria regis in illo. Cum frudfcib.igitur arboris pulcherri-
mae,etiam pal marum fpatulas in manibushabemusifi g o -
riamrecolentesDominiese fandtitatis, triumphum quoq*,
refurredlioniisillius, fed & martyrum coronaslnquibus i-
pfe vidtor apparuit,fo le nniter celebramus. Et ramos, inqt,
lignidenfarumfrondium. Hoc eftquodin P(a)molegimu^:
Gohfiituitediemfolennem tnaondenfis. De his quippe condemns
alius quoqjPlal. teftatur, dicens •.Vox Dominipraparantis
ceruos,& reuelabitcondenfa. Qua: ergofuntcodenia,quaeper
fpiricum fan(ftumreuelantur,nififciipturarum opaca,quibus
intelledlis, cer ui praeparantur, quiafpirkaliumdodlo-]
rutd fenfus informatur ? In his igitut condenfis diem foie*,
nem conItituimuS,Gum fh aiuirifeeloquijs ftabilem certC-
tf*m‘ II8- que l^titiam reperimus,ficut feriptum eft: Latabor ego fuper
eidquidtud,ficutquiinuenit(foliamultaiKc&&^(a\ice$dex6t-
re te, quae in diei huius ornatum cuinhis qu*pramiflaSutit
fumi praecipiutur. Infru^uofefiquidem.arbore^alicdm,
fed tamen tent® yiriditacis futit, vrarefeere vel ab cifae radi-
citus&proieiftae^yixpofliritv Wndein*fecro eloquio fali-
cu nominepro fterilitate; reprobi: pro viriditateaut,iufti
defignantur. Nam cum de DiaboloDhsad Iobloqueret,
Gircundabunt,\nc{un,eumfalkestorrmis.ln£tu&uoCtgi.qm<\\
dum amori vitae'tranfeuntis inferuiunt, antiquo hofti per*,
uerfismoribus familiarius obfequuntursDe iuftis veto per
Ifaiam dicixmiGermindbunt inter berbas yficutfaltces praterfiue-
tes aquas. Inter atefeehte quippe vitacarnalmm,&multipU-
cinnmerofttate, & perpetuame'ntisviriditate pduvat.Qui
bene iuxta piaeterfluetes aquas germinate perhlbentur,qa
vnufquifq; eorum hubertatemad frudtumperci'pit ex dolob.
40.
#«•44-
Hoeeft quodfuperius dixeramoiS, fcftiûitatèm iftam in
memofiam praeteritôrdm jud ®is traditam : in eo tarnen
quödpopvdus ille carnaliter qbferuauit, ecclefiam Chrifti
iam aliis oçulishéc omnia cqnfiderantemfpiritalitetjsdi^
ficauit. . .o.,
Locutuffa eft Moyfesfuper folennitatibus Domini adßios ifraeh
De lucernis çandelabri.
c a p. iyk
■ Idetur hie ^legislator quicqd^ de folehnita..t.i..b..u..s.. .d.j.e..e.n dum fuerat ,^conclui(ifle;,mnquam'adalia migfatu-
Reftat tamenadhuc quinquaeefimi anni feftiuita's,
quiiubileus dicitur l.intercsteras feftiuitates quanto ra*
rior,canto celebriqnPraEmittuntur autem qujedam, & in*
hac rolennitatumferie interponuntut , cum ad eafdem nii.
hil pertinere videantur. Cuius interpofetioriis raiiq inqui*
rendaeftyPrius itaque propohere incipimus quae fcquun-
tur. ^Pertraiftatis nahque illis ac dilucidatis , intelliget
vnufqUifque quam rationabiliter fit infertUm :>quod,
antequam intelligatut •* locum occupafle credituralie* .
ife Et locutus eft Dominus ad Moyfen , dicens : Pratipefilijs ifrael,
vt afférant tibi oleum de.oliuis purißimum ac lucidqm , ad
concinnaridas lucernas iugitei extra velum teftmonij in taberrtacu-
lofoederis. \ '- > • / ' V; T ^______ .
iLeuitici.
ea. XXI'
Princi- '
À
t.Petr.j-m
iatob.> ,j
Gal. J* . '
facie. 9. -|
y * “ • !
i-Cotmt-M
Exod. i7 ’ f
B
Pfalm. tjtf4
Matth. 6 . .
• ç '1
Matth.j. i
Litfdz,
Rom?}. ;
I m
D
Ibidem.
Rxtd.z}.
Ibidem, m
3-Meg. 8.
*Oreb.
Principalis fandtoium laetitia nonde vfu braèfentium,
feddefpe nafciturfututorum.Spes autem ipta vt ribii fal*
lat èxpedkantès, per bonorum opetum exhibicioné foli-
dandaeft. V ndebeatus Petrus in epiftola foa:Sdtdgite,m-
quit yfratres mei, vtper bona opera certdm veftrqm vocatiPftem &
elecbionem facialis. "Opera vero. bona rion prodèunr nifi
ex radiceclutitatis. Eides enim qua fine opertbus mortudefi,per
dileclionem optratur. Èx auditu ergo lëgis djuiri® cbneipi-
musfidem , êcDéidifcimus voluntatèm: ledvtfideSea-
dem vi ua fitjOperan do quam didicit iuftitiam, ccrtam fpei
noftr® pr®beat nobis l®titiarh, charitateanimandaéft, &'
oleo illo impinguanda ,d e quo diei tur: Oleum deedpitetuo
nondeficiat: & qutaimpinguafiiin oleocaput meum. Non igi-
tur foluÄdoyfes fatis eft ad folentiitatem, cuius miniftra-
tio:, per Apoftblummoftis rriiniftratio dieitur , eo quod
peccata punire tantum potüit; nénauferre. V nde & quo-1
dam loco tnänus illius grauës fuille perhibehtur. Eracipei-1
taque, in quit,filijs ifrael t vt after ant tibi oleum. SieHimCum
gratia fpiritus fendtiad te accelfèrin't, irttplerè poterut feaq ■
audiunt?, Quod fi de viribus fuis prxfumunt, literatuaoc-
ciditeos: quiadeiuftitiaedbiftqis, & ad exequeiidumin-
ualidos, pr®uaticatores réddit. Oleum igiturafferendum
eftadlegem, fed non qualecunque oleum , nonilludde.
quo fcriptum eft: Oleum autempeccdtoris non impinguetcaput
meum. Nequéenim faubribus humariis ad bene agendiim
excitäri nos oportet,vt non per omne quod re&e getimus,
diuinam potius quam humanamgratiamreqUitamus. Afferent
ergo ,i n qu i c ,oleumdeoliuis purißimum ac lucidum. Cha.-
rites nanqüé ilia ä nobis exhibenda eftiper quam idfti omnes
faniftificatifunt, quifuerunt quafi oliu® frudifer^in
domo Dei: charitasDéiac prQximi, qu® in cordibus ele*
6borum lacet,inxta illnd quod feripttim êft: Prac'eptüm Domini
lucidum yiMminansoculos.Quicrdtxsodätfratremfuürn, in
tenébris eft ,-&m tenebris ambulat: qui autem diligitfratrem fuu,
in luminepermanet. Ad quid autem afferatür hoc oleum,
manifeftat cumfubdit 1 Ad concinnandastucernas iugiterSed-1
ptum eft, Lucertia corporis tut eft oculustuus:<k,Luccant opera ve-
ftra bona cordni botninibus. Lucerna itaque intus eft limplex
intcntio, qu® mentem coram Deblucidamreddit: & lu-
cerna exterius opus bonum, qu®imitari völentibüs iufti-
ti® v.iam oftendit. Vtraque h®c lucerna charitatis pleo nü*
tritur: quiadileÓtio & fan6t ® aétiPnis lucem emifctit, 8c in
; jpfa aétione-menrem a duplici tare cuftodit. Cum his ergo
lucernis fpei noftr® (blenia délebfattius, fitUrfctiptum eft:
Sint lumbi Veftripracinäi,&lucerna ardentes.Etvosfimilesbomi-
nibus expeäantibus Dpminum fuum quando reueftdiWrk nuptijs.
Sed vbi ardere debent lucem® i ft&Extrd velums inquit,fe-
ftmonijin taberttaculo foederis. . Tabernaculum quod fecit
Moyfes, diéturn eft taberriaetilum teftimdnij. Area quo-'
que dicebatut area tefthnorfij: & generaliter qu®cunque
ibi gerebantur, figur® noftr® eran't, 8c teftimpuiuiri nobis
fere bant, diced te A p o fto 1 o: Nunc fine lege iuftitia Dëi manife-
ftata eft, tefiimoniuin babensd legè& Propbetis. ArcaVero,quo-
niam mfiguris illis qu® teftiWbniam hobispr®parabant,
potiorem locum tenefiat, 6c eminentior apparébac, foe*
cialiterquodammodoipfumteltimoniumjOuncUpataeft.
Habesin Exodo: P ones, inquit, qltdre contra Vetunt quod ante
ar cam pendetj teftmonij y coramptopitiatorio quptegitur tefti-
momum. Hocipfum autem 8c in tide Leuitico dixiffè. vidé-
tur, ne ingrediatur Aatonintra velurti coram,ptbpifjätp*
no quo tegitur area. Item in Èxbdo: Facies, ait, fhymiama
compofijjptn. ponefque ex eo coram taberttaculo teftimonij , in quo
locoapfdrebo tibi. Velum ergo quod ante arcam pendebat,
hoc eft quod dicitue velum teftimonij. Poteft tarnen, 8c
forte congruentius, lex ipfa teftimonium intelligi: cuius
decalogus tabulis lapideis feriptus,in area fuit recondi tits.
Vndein Exodo cum arcam fieri Dominus praêcepiflet Pones,
inquit,iwarea teftificatiOnemquam dabo tibi. Et paulopoft
ap er tius, cu m deduobus cheru bim 1 oqueretUr :Rè/^ic ièntfi,
inquityViutuoverfisvultibusinpropitiatorium, quooperiendaeft
area, in quaponesteftimoniim quod dabo tibi. Tabulas nanque
I teftamenti in ea ppfitas ftiifle , Regum liber flobis often»-
ditjvbilegitur, quiainarcanihiUliiideratnifiduatabuUlapi-
, dea, quaspofuerat inea Moyfes m * Choreb. Sed §c iltócapitula
j qu®fuprapofuimus,in huncintelledtum concurrunt.Vbi
Bibliotb.'Vet.Patr.Tomfi cß'
per ceftimpnium 3 legem! acapitnds.- qu® cyrn1 îhâtcâin*
cluderetur, fegenteàrcam propitiàtorip, ipfaquoqae te-
gèbatur. Sic&illiidquodde thvmia!màte «friftümeft ,v f
ponatprçoramcaberuaàilpteftîmd;nïj,ficutadarcam fie
ad tabulas qiiæin éaferiiabanpir, refërri potéft. Lex iginir
(vt fuprâdiximus)teftiipo'hium npmm'dtüf : qliia doçenté
ApoftolOywftttia Dei quafiib temporegratia miel at à cft:, âb ea
tefiificàtur. •. Velum crg’o teftimonijilludeft i quod diuide*.
bat, primamddmümàTàntftisfan^bfumvbi^ mJ
bulis cpllpëate erat.^fdbernaculuin
famrn éfipfmm; ïriqdoifàntcdnieUbü
panum quadïmur fatiiïd, pbftyeUtHèntübïm^
bernaculitrnquod dicïtür fanâa fdticïorüm, babehs àridm tefià-
wr«ri,«rc«»ue^we^fl>w»i|i4rfe4/irolC^iigiturinpnailifta-
banttabernacùlb , yelbinterpofitdViiltériote'iila videre
nbhj poterant.TabernaÇülum efgp'pt-i’niüm ;'præfétisçft
eCclefia £ ifèiifita verb fah^orum^ ifanâ'a. illï fan c
quo jjræcuforpro nobis ih'trbiuit ïefus.Sed tips qui adhuç
in'hbc corporeperègrinamuf a Domino ilfainterna giü-H
diactederé pplTumus .•’videfenbn polfunius, riübë caims
obfiftënte,vifufoquejrfter<duderite.Vëlumérgb,teftimpprædicit,
credimus: illhctamenyifumtràijcerdnondum
vdlëmüs. Quia^verb quod non'vidéhms fpetemm: nefru-
ftra fpefemus-,‘& infine fpes nôftrà Cbhfündatnos :inhpc
tabernaculofoederis, inHacvidelkétecclefi^
c®leftis à Deo profoiffiohëm accë|lt,dum adltkcertte te -
ftimonij velümfumus, 8cquodfcripturâprbmitnt, Ppn-
ldum'afpicimus:^çc4t/«xnoftra coràrithombiibus,8c lüéëiflâ i
noftra impinguetür olèo çharitàtis : ne.fi àtteridàitiaslau* !
deshumahâs^ppërantesiuftitiam, dicaiiur de RàbisîÈectpèf
ruant mercedent /«a^Sequitur:
PonetqUeéfisAaronh vefiiërevfife in manecoramboMno, ciâttf j
trituqutffèrpeïuo in generationibus iefiris^f
f ' Q S ^ f t Aaroh qailuc£rnasnbftrasponit, nifi fumthuS !
Pôritiféx nofter Chriftusf>ominus qui dixitfiiis,«o»vw me
elègifitSifedego elegi Vos: &piifuîVosyteatisy&fruttim affetatjsi j
Nosenim qui ténebræ fueràmus, inipfodc peripfumlux I
fabti fumus:& fru£t,ura lucîs* offerre coépimus.Pbnüntür
autem ift®liïcern® à yefpérévfquein mâtiè,td eft,fcbt
<fte huiusfeculi ,ex quo primusparêPs peccanâo fçdtoc*
cafum, 8çin tenebras léfeututam prblem déiecit .'db'ftèc
mané fucutum lucefcat, & tenebris pr®fehübüsdfe«!®cer-
ïius fuçcedàt. Toto enim hbefempore, diuino münere
non defuerunt needeerunt, quommbpefâçoram homi-
nibüslüceanc, 8c qui érrahtibuS fuæ conuërfotioPis rébti?
tudine viam yétitatis o'ftèndant. Pp.rrpeprâm Dominé
ftàtuiintur luçernæ'ifti, fi atténdàmüs ihktà pr®péptum
dominicum inifàcidtritts tdftitïdm noftr am c'oramboùiùïhusyVt
videainurabpis: fed inocculib cordmpdtrcnoftro.^pater nofter qui
vitetjnabfconiitOyŸeddet nobis. Qupd ahfcetn dicitür, ciïlturi-.
tàque fètpetuo: ritüs àd hiimânam Cbnfuetudinëm , cuitits
vfcroad diuinum bblequiuip réiféfëhdüsbft. Tàii quippe
obferüàntia tune tempPris'cblèbàcur Deus.Seduîtùr:
Supercandelabrum mundiftimitm ponenturfemperin corifpcftu
Domini. .*
Qt^isin candelabro, ai^eatusGregoçius, hifi Humant
generis redemptordefiguMif ; qui jprfatüra hupanitltis
infulfit lumihëdiümitâtis, yunundi cahdelabrumfietèt,
qüarttûsih eius lumine omnispëccator, inquibusiacèret
tenëbris,videret|§uperipfum iteqüe eollocatùr eius ec-
clefia, vt in hoc fundàttiepco po fita, frubfcnm afferat: quia
qumanet, in quit, in me, fyego in eOyhicfet-tfruâüm multùmiji-
ne me autem nihilpoteftisfacere.
Depanibuspropofitionis.
P . . C A P. ',,V. ■
A iÇcipiesqUoquefimilam, & toques ex ea duodecimpanes, qui
x J L finguji habebunt diias décimas : quorumfenos altrïnfecus fuper
men f ampur iftimam coram Dominbftatues.
,s Memoresefte debemus, folennitatum difputationem
in manibus nos habere. Inferuntur autem ifta tanquam
Q. J