A
quodcxercebant, fafpcndio nccauerat. Vndedomi-| baldi almas intulôruiit'reliqçiias. Vbi quadamc
* . . . I ‘ n I _ ______ r.____Cl: 1 mnllomlll ; N iuardus eum cam R e o lo , qui.neptemfuamfili-1 genibus repens muliercula?mmnbVx Vvtt ninorriullmTl Pgle’ flttamenpn
Childerici habebat vxbrem, pacificauit, 8c fic ipfcl gnetum attigit, ad fua reuocatis officianeruis, lanitati
(Theoderamnus fimulcum cxteris fratribus fuis eandem
joffeffionem fando Niuardo , commutafione ab eo
fiimpta, tradidit.-/ Mox idem Prxful fuccidi filuam iu-
bens , in honore fandi Petri, Sc omnium Apoftolb-
rum ibi co nftrUXit Èccle fiam, 8c vbi refedifle columbam
viderat.altarcinftituitiéoUeaisqueferuis DèîMonaftetium
ordiftauit. Vbi etiam prxfätus Thoderamnus mo-
nachus efficitur. Sed 8c Reolus filiumfuurtinomine
Gedeonem, de nepte faihdi Niuardi fufcçptüm ^ibi mo-
nachum ficri petijt , 8c return Idarum^pattem adidem
monafterium condonauit. Bëatus àuteov Niuatdus,
conftituto monaftetio, qüicquid pp^ffîohûra antcE-
pifcopatum fuerat vifus habere ad ipfum locum tradidit,
& exhortatus beatum Reolum, religtonis ei fuaftc aflu-
merehabithm. Pnuilegiumquqque, pofcente prxfa-
to Abbäte Berecatio, eidem contulit moûaftwiô vcfci-'
licet ipfe Præfift idem monafter|um in fôi iuris^mina-
tione 'dum ad viueret > confetuarêt , 8c vt pOT: fuum
dëcelfimrRëménfisEpifcopus ipfum coenobium guber-
net, 8c jeofdem monachos contra omnes aduerfitates
dëfendat: ipfi-veto vnonachl pbteftatem habeant Prxla-
tum fibi ldgularitcr eligendi ,-prout in defcriptione ip-
fiùs prinilègij continetur. Pofthxcin ecclefiolafand*
Marix, quamin.eodémmönaftecio conftruxërat,obifle
fertut 8c ad ecclefiamfandiRemfgij Remis depórtatus,
ibidem lepultus eft.
De translatione fd h ftaH e len * a d ipfitts •
S a n ä i Monafierium.
C a p . V I I L
AD prxnotatumhuius fandi viri coenobium beat
s Helen* regin* conftat corpus ab vrbe Roma
déuedum.Quod quidamPrxsbvter Remenfis patpehix,
Tirgifiis nomine, Romam profedus ,nodisinopinusin
ecelefia’iremanens tempore,furatuscautiffime fecunvftu-
duit deferred Qui dum iam fecundam manfionem habc-
retin filua qu*ciuitatiadiacetSutri*,in craftinum vnus
ècomitibus eius pignerafanda lejiare fuper aiellum ge-
ftiens, eaminime/valuitmouere.'Atftupidus h*c màgi-
ftronotificat: quiconcituSpergens, thelaurumpauidus
1 apprehëfum iumehtofine grauitatfe poderis impofuit, cû
I effet inferior repulfo viribus corporis, Confeflus eft allstem
idem miniftér nodurnole pöllutum fuiflcfomnio.
Venieritès ad râpidfflimum fluuiumTaram, cum ilium
iron âuderènt ingredi, propter validiffimumipfiu$ im-
petum, animal, facro tutum munere ,fponte dépendit
in fluminc. Quern fequutus alter afellusferensPrçs-
byterum,licet vndis pene Videretur immerfus, tranfijt
tarnen fluämmT cum latera fludibus non tinxifle pro-
baretur almi pignetis baiulus. Item dum fuperant A i-
pium iuga quxdam comes huius itineris puella in prç-
cep^ labuur ada. Qu* dum miferabiliter voluitur per
denexa, focij beatxregin* proclamantes expetunt pa-
trocinia: Cumiubitoin prxrupto months hsfit latere
delapfa : deque demiflis fafeiolis retranitur incolumis
ad fuperiora, nullam, ceu vifiim fibi eft, l*fionem'per-
pefla. Quibus compertis nonnullimiraculis, deuotius
huius oneris faniulabantur obfequiis. Inter quos equp
quidam defiliens, beata fuperimponit pignera, defeeib-
fufque motitis àrtam ingrej|jis femitam, propriis onus
extollit humeris. At fu b ^ lubrica pede fecuto niitin
prçceps, façra tarnen brachiis aftridanuftatenus omit-
tens munera ; cum protinusyturba fcquente nomenre-
gin* precibus ingeminante, equus, qui facragefferat, fu-
am nihili pendens ruinam, ruentemanterioribus homi-
nemcrunbus amplexus tamdiu eum, Deo fefiiftinehte,
tenun ,donec ab inéolis' fubter degentibùçglacies ferro
cri fpata, Ôc tâm hômo quamequüs incallem liint funib us
reübtati. ‘ Peruenientes autem ad pagum Lingonicuminvicum,
qmvocatufQfifmu^eccleli*beatiWine-
.perfediffime redditur. Inde itinere vniusdiei pèrado,
quidam omnibus iam per fexenniuradiftolutus artubus,
linteumbeat* Regin* cum gladiö mittit in munere.Sed
antequam coniux eius ad eum, qu* h *c detuleratmu-
nufcula, rediret, infirmusidem memhrorurn omnium
recuperat munia.H is auditisiju^dam matrisab vtero c*-
capuelluladeducitur hucad fandapr*fidia,moxque du
feretrum beat* contigit dorofb*,dcpulia.lumen recepit
c*citate.Ingreffis viftam Auergam qu*daqtmuta,fed 8c
officio manuum deftftuta, progrediturobuiam, qu* fta-
tim,recuperatis membrprum muniis,optatam meruitin-
uenire medelam., T
Deinde veherando hoc in ecclefia vill* Falefi* pofitó
munere, quidam lunaticuseandembafibcam eft ingref-
fus. *jum nouiflimeyexatus, meritabeatiilim*petenti-
bus cundis pleniflime regreditur abfolutus Integra fcili-
cet fofpitate donatus. In eadem villa quidammorböat-
tritus tria grabatQ exegerat lu(ha,carne iam ita putrefada
vt viginti tria è corpore ipfius cebidiffefcratur offatqui ad
diuam pedatus medicatricem virtute diuina eredus ftu-
pente populo redditttrfanus. Qu*dam quoq; puella nomine
Baua,genibus attradaj|icpens,vrpote vtroque pp-
plite'contrado matris ex vtero ,bafibushic folidatis, red
o receffit veftigio,qu*que poftmodum Re mis itrfan-
d o permanfit propoli.to- Accedit quóque feemina, qu®
paralyii reioluta lingu*,penitus amileratofficia, laxisq;
néruiSjdextr* maniis indtilyi dependebant vincula. Cuius
allatus in munere linteolus, vtthecam lacri contigit
corpoiis, mulier priftin*muniaperfed* recepit falutis.
Quidam furdusanatiuitateveruecemadduxit,ecclefiam
ingeeffus ad miffarum folennia ftetin Vt adEuangelitinx
ventum eft recitandum ,verba vit* inlolitateepit aure
percipere: quo perledócuratus, confeffus eft,Euangeli-
um ie nunquam priusaudiflc.Pater quidamladentis ad-
uenit pueri, quern adexitium iam iamqjie vis impellebat
*gritudinis. Genitor ergo, votum pro vita vouensWiati,
redii't,8c puerum,qui per quinque iam diesfomenta fpre-
tierat mam m*>,teperit incolu mer^,l acque fügentem. Paralyticus
quidam Treuirotum èfinibus eftaduedus, qui i
fepcem dudum vicibus omnium meinbrorum folidhaté
adeptus,fbties,carnis fe prementibus defideriis,mifera-
biliteteftrecontradus.Qui poftquampropna ibnfeflus
eftfacinora, quod non egerat iam viccliinus volqebatuf
annus,; permanfuradeinieps eft ianitatepqtitUs.Adlata
eftitenf mulier quxdam dextro latere peftis immanitate
reiolupa, qu* perfedam coniecuta medelapi uerfa eft
fana.Item ad ducitur roanemulier c ?c|,qu*hora mti lan-
te tercia, gemina regreditur illuminate lucerna. ^ f
. Dènique Vt perlata eft ad pr*fatum AÏtumuillarcnfp
monafteriuiacratiffima gleha,quibufdam dubitatitibus,
anipfaforetHelenaCóftantiriiAuguftigénitrix, vitalifq;
ligni repertrix,id probabili Qhriftus affeuerare dignatur
aqu* indicio,triduano fupplicatusieiunio. ïdittuntur et
tres fracresexepdé monafterio Rom;a,adindagandatras-
lationis huius beat* regihx certitUdinc; quirèdeuntesSc
veritatis h uius indaginëm., 8c geminatiugaudiuro,corpus
videlicetbeatiPolycarpiPresbytëri.cóilegxfandiSebaftiani,
huic attulere ccenobio.
•Huius beat^regin* quondam natalidie imminente,
pifcatores monachorum rtodu captur* inftabant pifci-
um in Materna flumïne, caflbqt^ fru ftra^ e f tbtam fere
nodem labore, tandem conquefti, Sandaho Helenam
pro fua emperunt inclamare fatigauone. Turn in Dei,
öc in ipfius nomine laxantes rete, gemino ditati’gaudent
efoce. Sed mox vnus horum répetens matrem, quqr
dam gaudia ihcerpolauit mcerore. Dumque rurfus
queruntur , iterumqüe dominam inclamando tur-
- bantur ,Vpifcis elapfus mirabilitër dans laltum ab imo,
fuperiorem retis funemtcnaciifimo cqrripitmorfu, 8c ft 9
inhxrensfuni pependit,' doneeftupefaduseum tandem
pifcator gratauierèxcepit.
tR e m .L ib . I L fo i
De translationefanttiSindulfi ad idem
■ 1 Monafterium.
- C 'à i>; IX .
A D hoe Móhafterium beati Sindulfi translata fùnt
'offa, qu*in villa , qü'xdicitür A lfontia, fuerant.
pbfita, vbi Deo idem fandus vir facprdotàli feruierat
officié, 8c vbi pluribuspqft obitum claruerat miraculis
Cuius pignóra vt perlata funt ad •villam ,q u * dicitur
Sptda , muller qü*dam ckeapriftinumgauifaeft lumen
adepta. Çtimquc apprqpinquareht iàm port* ciuita-
tis Remenfis , obuiam pïöperaftte pqpuli. multitudine,
^cceffit'quxdam muta & debilis mand phella : qu* vt fe
tërr* pfbftraüït , ab^ytraque fanari pefte pfomeruir.
Aliataeft illue quaeddm muliercala manibus, genibuf-
quebóntradal^u* continuo vt cft ad terram.dcpofita,
fanitatHxtaturreftrtuta^ Sed vbi vida luxugloriari cce^
pit,‘ quod eam vcllet, nollet, vir mus rebiperet, qui earn
infirhiitatis hliius caufa dimiièrat, ad;depulfam türfus
Valerio , velperreliqua locafandorum. Sed duru inter
vtramque partem h*cincentio verteretur,,meditan-
tibus pacificis tandem perfonis,eo cenore ad pacem con-
cordiaredierunt, vt Gundebertus eaqux vltra Ligerim
fuerant Emrn*fgenitricis ipibrum , -abfque repetitione
Reoli Epifcopi, vel agentium fuorum,'' in fua teciperet
poteftate. Rdiqua vero^quscunque bon* memori*
domnus Niuo ad loca fandorum per fiia inftrumejita
delegauit, ad integrumeaclem Sandorum locaperpe-
tualjter abfque repetitione Gundeberti,vel h^redum fuorum
cum Dei adiutorio pofliderent. Vnde copuen-
tiale quoque fefiptum digeftum apud nosatlhuc^efecua-
tur,^rinsquepar«'säfligpation^ röboratum.
§ Hie pastern vill* Diciappofitusln Epift«paj:ij eimt. I
Item manlupi 8ccampösinvillrari¥ßetfinia66.jtem.'tnanr “ s-He fi-
fos aliquos plusquam quatuor infcayciuitatem.Reme^- niac<>*
femadiuerusperfonis,8caliaqii*dam. Itemportipnepr
de villa, qu* dicitur.Iii6ni Allonis. Itetn partes vi.Uft-
rum Roficiaci ScPopiciaci 8calia nonnulla, tam praedia !
quam mancipia, eius temporibus tradidit vir illuftris -
Waratus adccclefias fandg Mari*, 8c fiindi Remigij Rer
eft miftriam reuoluta. Itemv.t pbfitafunt beativiri : mis Çfuciniacummontem^^Gurbam villam, cum Acci-
membrainEcdelra, coramàltanfiind*Mari*, aduénit] niaco,in pagoTardonenfi. *Qu*dam denique Hie b’ea? &°Arcini^
qu*dam puella reptans genibus coptradà, qu*virtùté ; tus præful Reolus ex rebus Ecclefiæinuenitut-cum qui- en Tarde-
exeda1, huiusfandi meritisàftitit fana. Adtiuciturëti- j busdam perfonis cpmmutaiTe^parcium fcilicet libera- nois,
am quædam iam per annos féptem cæca, quæmox vt taopportunitate.
val^^témpli atdgit,lumenrecipere,meruit. Célebratis • HabuitfiliamDeo facratam in monafterio, quoidE-
Miflæ SàcramentiS , defertur inde corpus beati viri ad broinusSueflionisconftruxit, fub. fanda regulaxonuer-
bafilicam fandiRemigij.e In craftinum perfertur ad . fantem,nomine Odilanx, quam ex legitimo fuiceperat
monafterium-Auennacunx, 8c qccurrentibus fandimo- ràntpclericatunamatrimonio; cui-villas quafç|am tam in
niaïibus, aduenit quidam iam duobus arrnis clauduS: j pago Remenfi , vel Bellouagenfi, quam etiam in partibus
qui vbifeproftrauitin humum , furgehs prifeum ccepit
figere grefliim. Affertur etiam qu*dam .'contrada,
membnfquacefoluta|qu* fine morafofpitatigaudetre-
ftituta.-?.Turn perlatum eft munus hocvenerab.ilead
moriafterium Altumuillarenfe, vbi qu*dam puellulaad-
ueda, a pif monatipitatis anno coéca, vi ad ianuanxmo-
naftdrij péruenit^lucem videre ccepit. Duo Germdiii
prouedx fiatres starts fub vno anno luce priuatiorato-
rium ingrefli, vt fe^dedp^unt inorationepa, crüor eis
pro laéhrymis flue^e ccepit..ex figulis,, moxqiie’lumine
recepto, iaetantur fepulchrum videre fanStotis. Qu*^
dam Deb' facrata ,Vocum Habuit cum fociis *yt irefaa
locum pignoris: qus de itinere mèdib c*tem iter pet-
agentibiis cceptum, reuerfa, vt ad fu* locum cellui*
peruenit,poplitibus,brachiifqup coritraéU dlriguit. Po-
ftea plauftro ad pr*faturn deueda ctsnbbium, poftqua
aliqnamdiu ibidem in hac eft *gritudine remorata, ex-
ultat tandem priftinafibifo (pirate redhibita. 1 ^
I>e Santto Reolo Epifcopo.
POft S. Niiîardum præfatus domnus Reolus'Epif- l
copium hoçeft adeptus >quod tam hæreditariis,quâ
emptitiisinuenitur auxilferebus. Qui expræcepto dora-
ni Niuardi caufas apud regiam maieftatem pro rebus Ec-
clefiafticis, vel colonorülegib.us egiflè ac euicifle reperi-
tur. ;Ipfe verobeatus Reolus inEpilcopatu iam politus
magnam habuitibtentionem, pro rebus prxmiflï iandi
Niuardi Ep.iTcppi, cufti’ Gundepercp régis optimat%ip •
fiusdbmni^uaidifratrègermano.dicenté Gundeberto
quod villægermahi fui^îiuonis ^ ife o p i, tamdepater-
na, quam ae'majterria nîèreditate, quas Niuo moriens
dereliquMat, ipfi-iiicé iegitimo(deberentur. At contra*
domnuSjMeqlus yelagentes füidicêbant, quod domnus
Niu^rdul .omnem rerh fffani ; pro anim* fu* remedio,'
aqlbga fandorum pér jruaiBftramëdtitónchlUïèr^cili--
cet adecclefiam fàndæ Mariîe, Ôcfandi Remigij, atque
ad ^ o n a^ ü um ÂltûmfiilVare, pee'non8c Vimtiacum^
• ^rbfqÿ'in-'cqlip'o»e.'requieIcici-quasï-monfiçeria
ipfe domnusNiuo’fùoconftruxerat,vel reftnuerac-
opete. Itém Remis a’d moriafte'rium puellarum,^biBo--
• prfe%videbatur Abbatifla.- Iteinfendis Rihfino-8ç
Translationis , eo-tradidit iure , vt ad idem monafteri-
um res ipfg poft eiüs decefTüm proficerent omni tempore.
' - ■ •
Conftruxit hic venerabilis Pr*ful monafterium Orba-
cenic j in loco quem promeruit dono regis Theoderici,
per ipfius licentiam , fuffragante quoque Ebroino'Maibr
re dgmus. ^ Impet-räuitqut dom nus idem Reolus .a mo- j
nafterio Rasbacenfi fex monachos, qui regiminafändx |
regul* ibidem tenerent, 8c alios eadocercnt. Ex qui-;
bus vnum,*Landemarum nomine, in eodemloCo Ab-
batem conftituit,qui rexit idem monafterium do/iec vir
xit. Nam licet ab Odone quodam fucrit expulfus,äChil-
deberto tarnen rege poftea reftitutps eft . Poft cuius,obi-
tum domnusRigobertus Archiepifcopus ipfum recepit
~8crexit. Huius monafterijmonachum nomineHucbol-
dum,nuper Hungari comprehenfumttucidare nililunt:
fednequaquam ferroinci,dere potuerunt. Nam vtidem
refert,8c nonnulli captiui qui viderant,reuerfi nune^uo-
que teftantur, dum fagittis eum nudum yndique Barbari
petiflenCjVtab adamante jeHf*, ficabeius corpore refi-
liebant fagitt*, nec fignum idus vllumapparepatift cu-
te; fed 8c omni conatu glädio percuffi|s, nihilominus
manfitintemeratus. Vpde8c Deum dicentes .eumefTe,
duxcnintreueritiiecum., donee redemptusä quodam
Epifcopo, atque dimiffus reuertitur.
ßefanäo RigoUrto.
C a p. *X I. *
M Rxfato domno Reolo beams Rigobertus fuccef-
, fit,! in Epifcopatu, eius,„vt traditur^etkm carne
propinquus in regione Ribuariorum nobiliprofapiage-
nitus:patre fiquide m ex eodeMpago,nomine Cqnftanti-,
n o,matre vero.gx Portenfi oriunda rerritorio: vir piis mo-.
ribusinftrudus,& vfrmtunxmfignibus adornatus. Qui
npnnulla in Epifcop4p-^collapfa, reperiens, reparar
Uit.5 ed & Canonicam clericis reftgioncrh reftituit ac fuf-
ficiebtiavidualia conftituit, 8c prxdia quiedam illis cön-
pplitjtiec non *ratlun»commuu6: vfibuseorum inftituit,
Ad qubd has villas delegauiti^Gerniacam correm, Mu-
fcbii5^oceiurn,WulfiniacumRiuum,Cqi:cellas;Ecclcfiä
quoqj S. Hil?rq,cuPa füburbio adcam pMpnente:fgilicet
in än'huä tra'fi fi tbs füi diefuffkiens eisindp refe d i^n n -
&:i.
n.abbas
drbas.
Hacbol-
dusiædi
aonpo-
cuit.;idc ! _
Jrefcrc| £U-
£tor in
chron. : n>