
A
ffil. 149- j
• Ecclef. 7.
Ibidem. &
B
lezcch. 44.
c
p
PfidmAiy.
perterrirus,diim offenfam mctuithqrnanam.peccantéaut
redarguere non prçfumat.aut etiam dum potenris gratiam
quf rit,peccacis illi us faucre incipiat.Iudices quippe fubdir
torum eonftitmmtur Säcerdotesy vt, fieut fcriptum eft ;fd-
ciant vindidam iunattonibus, increpationes inpopuiis. Duobus
autem modiS, non coinquinaturà malo Sacerdos * fi non
confentiat, & firedarguat. Nam fi peccantem videns,a iu-
fta increpatione rimorc comperfcitur, ipfo fuo filentio reu?
ihuenitur.Vnde fcriptum e ftfNo/i qu&rerefieri iudex,nifi vales
virtute irrumpere iniquitdtes: neforteextimefcasfaciem potentis,&
pottosfcandalum inagilitate tua. T anquam diceret : Neyelis
fiifeipere regimen populi, nifi tant« fis conftantiæ, ’ft non
rëuerearis perfonàm potétis, fed cum omni fiduçia arguas
delinquentes.-hè forte fcandalizcstibi commifTos.fi te agilem
Ffalm.iyo.
Rem. I®.
viderint, & ad nutum humanü flexibilem. Vbi & apte
fubiungitur-.Nonpecc« inmultitudinemciuitatis,nec te immittas
in populism,nefy alligcs duplicia peccata: necbitm invno erisimmu-
nis.Nonalliges,inquit,dupliciapeccata:vtfcilicet, non tantum
pro fe,fed & pro fubditis cogaturteddere rationem. Nique
enim invno eut immunis,id eft>in aliquo h or um : quia & fiio-
rumôc alienorumluetfupplicia^eli&qrum. Quidunque
ergo locum iam tenet regiminis, çaueat'neceflbcft>ne adu-
lando poteftatibus, peccatis fc contaminet alienis; & dum
humanam déclinât offcnfam, diuinam incurrat vindi-
<ftam. Sequitur t ■
Non rodent caput nee barham, ne% in iambus fuisfactentinci-
furas.Sandierunt Deofuo,&nonpolluent nomen eite.
Quodhicprohibcntur caput rädere Sacerdotes , in Ie '
zcchiele fic dicitur : Sacerdotes caput fuumnon radent ; netfe co-
mam nutrient :fedtondentêsattondebunt capita fua. Quod papa
Gregorius fic exponit ; Capilli, inquit,in eapite, exteriores
funt cogitationes in menterquæex fenfu negligenter, quia
importune aliquando prodeunt, quafi nobis non fentien-
tibus procedunt.Quia igitur cun&i qui praefimt, habere q-
dem folicitudines exteriores debent, nec tarnen eis vehementer
incumbcre:Sacerdotesreófcë &caput prohibentur
rädere, & comâ nutrire ; vt cogitationes carnisde vita fub-
ditbrum^necàfé fiinditus amputent, nec rurfus ad crefcc-.
dum nimis relaxenbvt capilli in eapite facerdotis & lerué-
tur,vtcutemcoopcriant:&refecentur,ne oculos claudan t.
Quod veroetiam barbamradere pröhibentur * iamfupra
expofuimus.idem namq; populo prçcipitur,vtfcil.virtutis
fpeciem in vidtu prçferre videantur.Sea & de incifnris quç
in carne fiebant,diximus fUperius, hunc ritumfuiftegenti-
lem,vtin charorum funeribus prçnimiodolore feipios in-
ciderent:quod ne faciant.populö Déi ÔCmâximeSaCçrdo-
'tibus interdicitur : quiarelurrcftiohis fidem yidentur eua*-
cuarc,fi mortuorum fuorUm luóhim non ftudeant tempe-
rate.Inde eft quod fubditur; Sandierunt Deofuo, & non polluent
nomen eius. Sanófcitas quippe in tegritas eftfquæ turn in'
fide,turn in mof ib us corifideratur .Eides aiitem integrand
eft, fi diuinis non creditpromiffiohibus, maxime de mortuorum
refurredtione, & omnium in fine fidelium repara-
tiont.Sandi ergo erunt (inqirit)Deofuo;&nonpoUuent nomen
eius. Inhonoräre namq-, eft Deum, in magna mortis necefi-
fi täte, quafi tunc virtus eiûs dèfeceritjnullüm ab eo folatiü
expetftare.Non ergo polluant-nomen Domini, indigna de
illqfentientcSj&inblafphemiam alios mitténtesidum illis
in trîbulatione defperantibus,àbinfidelibusinfultatur&
diciturïVhieftDeuseoruniï Gurautçmfandi efledebeant,
caufa redditur,cum fübiungitur :
IncensitenimDomm,&panesDeifui offerut:&ideo fandlerüt.
Incenfum, orationem fignificat, iuxta.illud Pfalmiftæ:
Dirigaturoratiomeafuutincenfum in conjpedu fao.Scripium eft
autem: Quomodo imocabunt,in quemnôn credideruntî Necefle
eft igitur v c fidem integratnpoflîdeantj&maximeillius reis
pro qua om nis ianâorum curainuigilat, æcernæ (cil. retri-
butionisfquorum hocofficium eft,vt tampfo^equam pro
populo Dei,fuse orationis incenfum offerant. Panes vero
Dei funt,qui fide ac bbnis operibus Dominum pafcunt,&
feipfosinChrifti corpustraijciunt.Hos,facerdotesDeoof-
ferunt; quiadodfcrinafuaadcredulitatemillps perducunt.
Iuftum eft itaque vtipfi fandti fint,qui alios ad fandlitatem
inuitant& fidem quamabjs praedicant, ipfi conftanterre-
tineanc.Sequitur : • • •>
Scortum &vtleprofttbuluffipon duegtvxofem',neceam quart-
pudiata eft a marito -.qma confecratus eft Deofuo,&panespropofttio*
moÿert'.Sipergo fandus,quia & ego fondus fumDominus,qui fan-
dificovos,
Poftfideiintegritatem, etiam de conuerfatibnis fandti-
tate cotamonet,dicens : Scortum & vileproftibulum non ducet
Sacerdos vicorem.Vxorevn inferipturis myfticc fscpeintelligi,
res eft fatis manifefta. Nam de Sapiential quidam ait : Hanc
amaui&exquifiui àiuuentutemea, &quafiuijponfammihiaffu-r
mereillam,&amatorfadusfumformaillius. Sed&Iacoblpa-
rentibus ad auunculum tranlmiflus eft , vt acciperet vxo-
rem generis fui.Dixit enim mater eius:Tadet me vita meapro-
pterfilias Heth. Siacceperit lacob vxorem deftirpe hum terra, nolo
viuere. Etvenienslacob adauunculum, duas filias illius
fumpfitinmatrimonium. inquibus (ficutpatribusvifum
eft) conuerfatio gemina defignatur, aftiua fcilicet ÔC con-
templatiua.Sicut ergo prohibetur Iaçob,neaccipiat vxoré
dégénéré ChanaanrficinterdicitucSacerdoti, neIcortum
& vile proftibulum fibi coniungat. Tunc enim homo vxo-
rem accipit, cum hancvelillamviuendiformam fibiaffu-
mit. Accipit vxorem generis fuis fi Deum creatorem fuum
refpiciat: fi fandos patres qui praecellerunt, attendat : & ek
illorum forma,viuendi regulam fumât. Accipit vxorem de
genere Chanaan, feortum & vile proftibulum, &quaerë-
pudiata eft à marito , fimundihuiüs amatoribusconfor-
metur,&luxuriolam ampledatur vitam: quæ ab omnibus
viris virtutiSjlicetfortc primitus illi adhseferint, poftquam
tamen fponfæ illiusquam fupra diximus,(apientise fcilicet,
pulchritudine captifunt, tanquam meretrix & immunda
repudiataeft. Dicitur ergo facerdoti vt fàndus fit, quia ego
fandus fum>diât Dominas. Vbi notândum quia ad Dei fimili-
tudinem inuitamur,iuxta quod ApoftolusPetrusgratiam
Domini Chrifti nobis commendans: Per <j«ew,inqüit, maxima
&pretiofa nobûpromijfa donata funt, vt per hsec efficia-
mur diuinæ Confortes naturae, fugientes eius quæ in mum-
do cft,concupifcentiçcorruptionem.Nonne hoc eft quod 1
per legem Sacerdoti præcipitur,vt feortum aut vile profti*-
bulum non accipiat Vxorem, fed diuinam imitetur fan&i-
tatemîSequitur: •
• Sacèrdotisfiliafi deprehenfafueritinftupro,& violaueritnomen
patrisfui,flammis exuretur.
Hanc feueritatem,vtin libro de ciüitâteDeiB.teftatilr
Auguftinus,etiamgentilestenuerunt circa illas, qpæcàfti-
tatem profeflæfuerant,&Deorum iuorum minifterio cô-
fçcratæ.Antiqui,inquit,Romaniinftuprodptedas Veft*
Sacerdotes, viuas etiam confodiebantjadulterasauré foe-
minas,quamuis aliqua damnatione,nulla tamé morte ple^
debanr : vfqueadco grauius putabant adyta diuina, quam
humana cubiliavindicanda.Hadenus de facerdotibus ge-
neraliter adum eft. nunc ad fummum tranfitur Pontifi-
cem,de quo quid lex decernatȍonfiderandum eft.
Vt Pontifex,id eft, Sacerdos maximus,aà nullum omniM
1 mortuumingrediatur.
C a p . I ï .
POntifex, id eft,Sacerdos maximus inter ftatres fuos, fuper cuius
caput effufum eft vndionis oleum,& cuius mantis in Sacerdotio
confecrata funt, veftitufqueeftveftibus fandis : caput fuum non dift
coopertetyveftimtnta nonfcmdet,&'ad omnem mortuum non ingre-
dieturomnino.
Iam omni fcrudito, quem dicere intendat, manifeftuth
exiftimoi Gum enim nominat Pontifice m & Sacerdotem
maximum inter fratres fuos,ad quem tanta verborumex-
cellentia referenda eft,nifi de quo teftatur Apoftolus,quià
babemus Pontificem magnum qki penetrauit ctelos, lefum ftlium
Dei} Hie eft Sacerdos maximus : quia alij pluresfadi funt
Sacerdotes, idcirco quod mprte prohiberentur permanc-
re. Hie autem eo quod maneat in sternum,, fempiternum
habctfacerdotium : landusjinnocens, impollutusj fegre-
gatusapeccatoribus,&excelfior.coelisfadus.Ltemaxim9
eft inter fratres fuos.^^jf enimfimiliserit Domino inftliis Dtii
Maximus eft inter fratres,no qubsfracresinuenitcled quos
magna fua gratia, ex inimicis fibi fratres fécit^ Gratiasilli
I " . v . ...... ................L ... 1 /
À
■Apoc.i.-.
rfalrm .4+
t-phef-V ;■
Apoc.i. ,,
p fdm .6 7 .
B
j Ifai.6}. i
ibidtm.
tfa lm . 44.
W ,$ ;
* S a c e t d o -
]ffa i.6 y -
! G -
Ibidem'.
• Cor. i t
D
loOnn. 14.
lom, 7.
loan. 8.
Matth.y
loan. 17.
quirancum dilexicnos, vtabluendispeccatisnoftrisi fan-
guinis fui lauacrum exhiberet, & fecit nos regnum & Sacerdotes
Deo'&patrifüo. Super cuius caput fufum eft vndionis
oleum : quia vnxiteum Deusfuusoleo UtitiapraparticipibUs fuis.
Et cuius mantis in Sacerdotio confecrata funt : quia non folum in
eapite,,ad mentis.videlicet fandificationem, vndionem
fpiritushabuit, fedi&inomni couuerfàtionefiiahomini-
busirreprehenfibilcm feùftendit. Veftttufqueéft, inquit, ve-
ftihU6fandis.VçftisChnfti cum fingulariter dicitur, landam
ecclefiam fqlet fignificarc, iuxta illud Apoftoli: Vt exhiberet,
inquit,fibigloriofam ecclefiam, non habentem maculant aut
rugam. Gum autem pluraliterveftes dicûtur, nel'cio vtrum
ad illam quæ vnaeft,valeat referri: nifi forte quomodo di-
cunturfeptem ecclefiæ, quæ tamen vnam faciunt;: ficdi-
canturôcmultævéftes, multæplebes qtiæ Chriftum in-
duunt, Nam&fpoliainPlalmodida funt, quæDiabolo
fubtrahuntur, & in ornatu corporis Chrifti per Dodorum
prudentiam diftribuuntur. Domintis dabit verbum euangeli—
xantibus : érjpeciei domus diuidere Jpolia. Puto quia de his ve-
ftibusper-Haiamipfeloquitur, filiosluoscommemorans.
cur,quia ad omnem mortuum non ingfedietur omnino, quïdma-
nifeftius.fi ad Chriftum referasîquid difficiles,fiab illo.o-
.culum auertas? Quisenim fine peccato fuit in mundo, nifi
qùipeccatum tulitdemundo?Huic& cæteraquæfequun-
tur,apriffime congruunt
Super patre quoque & matre noncontaminabitur.
Quianec illam,quf ab ipfa natiuitate nos omnes inficic^
vitiatæ originis Chriftus cbntagionem fenfiti
Nec egredtetur de fandis.
Hoc quoq; inillo completum eft, quifandiratismetas
nunquam exceffit,&quem femperintrafuum ambituccn-
furafaçræ legis inuenit.HQctamen-quodait,nó egredietur
die fanétif videndum eft iuxta literam.qualiter legali Pon-
tifici valeat conuenireiNeq- efiim crcdibiUeft; Pontifices
iUosàfanduario nunquareceffillTemempe cum domos ha-^
herent-, quo necelTario reuertebanturvel pp curam reifa-
miliaris,vel faltem,vt vxores cognofcei ec,& fui officii fuc-
ceffionemin liberisconferuarent: Sicnamq; deZacharia.
legttur,quiapö^«4w implètifunt dies officij eius, abijtin domum
fuam.Quid quod poft * r ■ * ■ ' t , ■ , ■ 1 —--,r Babylonisw caappwtiuwiituat.tjLemcu.ijiarafublatis';£w i*
qlios penecutorummambasdederac: Crf/««», in q u it ,m j regibus>toti‘*populire(publicapcrPontificesadminiftrata i
mfuforenttoconculcautcosmiraTiica. Ipfeenim calcabat.l eftiOhj^pictastuinfacroramadminiftiationc tuminpo ' ;
qUjmim1clSvecalcatcp0flent >P0teftateminclulferat.De- puUragimine.&Oco&hominibasamabilisfi.it.Ionathas
lndelabdiauiEtajperjwejtfanguuiorumfuperveftmentamea,' &SimonpoftmDrtemfratris,ftolafan<aavfilbnt‘intem
&omma indumentameamquinaui. Tempore namqueperfc-! plo Sacerdotes,in belio duces. Oaodereopiscipimr vt
curioms,facies eedefiat marcytam'cmote tefperfa, in con-1 p ontifex de fanftis non egrediatcn7ad hoerefcicir q, pr* ^ M
fpefla mimicotum fedaqnodammodb & ^foimk^-fm iS a ia td .S u flrpmc& mm mn co n umm b u u , vtSilicct
pamit. Nam & ipteJpeao[uspr£filiu bomimm, inter manus! adeotumfuneranonintroeatr&defanajsnonegtedietnt
tamenlmtnico^umquafifeedus vifuseft,cumiuxta Ifaiamj eodimtaxattempore.quoparentumexeqmecelebrantur
nonmeuimcusntquedtcori&ms.mcimt.futamtmueumquafi' Sic namque B.Auguftimts hanc quaeftionemdifloluit Nob
leprojum,&percujfumaDeo & humiliatum.Hqcidcodiximus, I ergo (inquitj egredieturdefandis.
vtintelligatnrlicniin vefte,fic&inveftibuSSummi*Pon- ^pollrnfanaumum Domini, quia oleum fa„a* vnaioni,
titlciseccleham-poliedeugnari. Nam etiam nonnultaplu- DomimDeifuifiipereumefi.EgoDomimu.
ralitetdidta, iinguiatiteraccipifolent: ficntitemlfaiasde | Quoddicitur.aepoiiaat/anSaariamtficinteHiEendiieft
^,‘^ , ^ ° (Viens:ltB Itfidetquit,iftequtrenitdeEdom, tinftu . nepoilnatvndlionem capitisfuiquam deiandiuarioacce-
veftuiMdeBofraiTLdora.tettam ionat: Bofta antem Id n n ce pit: quamquafi polluiffc videtetur, fi ad momminerede^
ciuitaa, mterpretatur.mtribulatione. Veftesigiturift* remr.Etnehominesilliquib'hxc obfernatiotradebatnr.
quas tindas dixit,nqn nifi caro Chrifti accigitur.fin qua et- | graue hocefTereclamarent,pietatique contrarium,ahfeniamcumdetribuia.
tionequamin terris pafius e f t , refur-
gendo afcendit,effufi.cruoris veftigia refetuauit. Veftis erg
o carnis ru b rica te , pluraliter nominatur, cum tin d is ve-
ftibus Chriftus de Edom venifle perhibetur: Vnde & in-
ferius fubditur: Quare rubrum eft indumentum tuum, & vefti-
menta tua quaficalcantium intorcularit H o c dixitindumen-
tum quod & veftimenta, nihil difeernens, vtrum fingulariter
an pluraliter loquererur. Vte rgo ad e a , quae noftra
fimtreuertamur,Pontifex facris veftibus veftituf,’cu Chriftus
nationibusdiuerfis, in fide fua congregatis, & fid e ii-
pfius beneficio fand ific a tis in d u itu r . S i igitur iam tene-
mus quis fic Sacerdos maximus inter fratres fuos, fuper cuius
caput fufum eft vn d ionis o leum, & cuius manus in Ql-
cerdotium confecrata funt,veftitufque eft veftibus fandis:
videamus nunc quid lex non illi faciendum imponat, fed
qualem eum futurUm praedicat. Caput, fuum ( inquit, j non
dtfcooperiet. Habes in Apoftolo , quia caput Chrifti Deuseft.
H o c caput Pontifex nofternon difcooperuit; quia in o-
mnibusquaeagebatjpätremglorificans, honorem illi de-
bitum non fubtraxit. Verba (inquit) qua ego loquor vobis,a
meipfo non loquor -.paterautemin memanens, ipfefacitopera. I t e :
Mea dodrina non eft mea.Licet enim patri aequalis & confufe-
ftantialis,tarnen quicquidhabet,dpatre hab e t: etiam hoc
iplum, vttotum habeat quod pater. Ipfe namque a patre,
non pater ab ipfo eft. Rurfus Iudasis conuiciantibus: Ego^
in q u it, damoniumnonhabeo ,fed honortfico patrem meum,&vos
inhonoraftisme. Capici ergo fuo ornatum velamenti non de-
trahit.cum patris gloriam qusrit. Vnde & fubditur: Veftimenta
nonfeindet.V eftimenta fcinderet.fi propriam gloriam
quaerens, populos fibi adhaerentes, i diuino cultu fepara-
ret. H o c enim Antichriftus facie t : qui in nomine fuo veniens,
&fefupra omne quod dicitur Deus extollens, fidem diuinam eua-
cuarecontendet.Chriftus antem veniens in nomine pacris fui
aperte teftatur quia non venitlegemfoluere,fedimplore: nec ve-
ftitnenta fua feindic, quipaffioniiä proxnnus, pacte preca-
tur,vt omnes quos dedftfibi de mudo, ram in partis cogni-
tione,qua&infuavhumefficianturiQUod * ‘ '
Eiblioth.Vet.Fathom.to.
tare fe parentum exequijs, non intelligentes vtiqj quid hic.L
myfterij continéretur: diuina illis autoritasobijeitur, cùml
fiibditur:EgoDomiK«5.Mediatorvero D e i& hom in uho tno Tim 1
C hriftus le fu s , fic in fand is a ffiduus fuir, vtn unquamadj
mortes noftras egrediés, id eft, nofttis peccatis communi- j
cas,m entis fuæ fandificationem pollueret, velfpirituiigra-.
tiaealiqua contumeliainferret.Ipfe eft namq; mOiis,in quo fy1-6?-
beneplacirum fuitDeohabitareineo :&cuius fignum Ipe- loan* '?
cialeBaptiftaloannesaccepit.vtfuper quem videretfpiritû
D e i venientem.Scmanentem fuper eum,ipfum efïè intelli-
geret.qui in Spiritu fan d ô baptizaret.Manfitnamq; apud
ilium Spiritusfandus, nihil in eius mente reperiens, vnde
offenfus aut reccdere, aut gratiam fuamfubtrahere coge-
retur.Ipfe eft enim vir.quem iuxta Ifaiam feptem mulieres t
apprehenderuntifeptem fcilicet gratiæSpiritus fandi:qua- \ Î
rum ipfe Opprobrium abftulic, quia fandifieationi earum
fied e tu lit, vt quod nufquam apud homines inueneranti
perpetuam atque indirupram in cordis eius puritate re-
quie m po ffideren t.S eqüi tu r :^.,^
Virginem ducet vxoremtviduam&reptcdiatam &fordidam atque
meretricem nonaccipiet ,fedpueüam de populo fuo-, necommi-
feeatftirpemgenerisfuivulgogentisfua: quia ego Dominus qui fan- ‘
difieoeum.
Quod dicitur,de populo fuo,intelligendum eft de ftirpe j
fua.Inde eft enim quod fequitur,,ne commifcear ftirpé generis
fui vulgogentisfuf.Habes alibilocutionem fimiiem; !
Loquens de tabernaeulo diftinguëdo.leuando, erigendo:: I
Altcnigena, in qüit, quiaccefferii,moriàtur. H ic v t teftaturB. Num- J*
Auguftinusjalienigena intelligendus eftjeuam exillis filijs ,
Ifrael,qui non de ilia tribu fuerant; quam tabernaeulo fer- !
uire prscepit : hoc eft,qui non fuerantde tribu Leui.Si igitur
alienigenæ dicun tu r, etiam csfereri fih) Krael qui non
fiintd e tribuL cui , putoquianoninconuenientc rpopu-
lus facérdotuminfolatribufuà poteftinrelligi. Quod fi
ad myfterium reuerramur.fummusPonrifex nofterDomi-
nus Chriftus virginem ducit vxorem , ecclefiam fcilice^
cui per Apoftolum dicitur : Deftondivos vm viro , virginem
1.0 . II.
' O } ' caftam1