intrent „necàlios intraté finant. Eteunuchum v num, id
efl,àpflinentes. V nus dicitur,ob fingularern continentiâ,
& eunuchus ob profeflam caftitatemquos itaplerumqüe
faliit,vt de iplfis virtutibus non Deo , fed hominibuspla-
ceregeftiant.ToLlic quinque vi*o$,qui fleterant coram
rége,id eft,iîlôs» qui ad fànétirtnalcaris miniflerium depu-
catiféruiëntes quafi præfentiores Deo affiflunt, quinque
fenfibuscorporisferuirefacit. ÉtSopharquiptobabatty-
rones,ideftmagiftrospuêror<un vèî eonuerforum, quos
àd hoc in fuo ditcipulacu ruicipiût j.Vc eos in difciplinaD o-
minierudianc. Sèd è contra magiftri autper immaturam
libertatem,aut etiam per malum exemplum,illos corrum
pünt& diflipant. Vnde ScSophardiffipans intcr-pretatùr.
Hos igitur omnes rex Babylonis tunchfflorialitcr de -Iùda
captiuauit,& quofdam interfeeir, quofdam vero in Baby-
lonemduxit.quianuncrex confufionis diabolus multos,
qui in EéHefia ftâtum religionis fulcire debuerant, aut per
Te,aut'per exemplaearnaliûà rcligione detorquet.Et ficut
illequofdam intçrfrècit, fie ifte irreuo cabiliter nonnullos
p'eccati gladio trucidât* Illi vero^quos çaptraauit, eos fi-
gnificanc qui miferiis huius vitæ tanquam in aliéna patria
iûbijciuntur ÿVt refipiicant.Vnde prophet^ talium euiufi*
libë t priftinam repromit tens iüftiçiæ lib ertatem.dici t : Vf%
ad Bkbylonemven'tfSy&ibilibetdberis.
Hæcvitiorum vaflitas,ex cuius rnerito- exterior accidit,
iam fibi to turn orbem fubiugauit, vbique fæuit, vbi q; graf
fatur.&tarnen tanto minus omnes dehaefe plâgun t,quâ-
to m agis vniucrfi ma nus d.ominio'eius fubmiferint. Ex te-
rioremvero cunéti f ugiun t,quæ, vt diôtum eft,animarum
(aluti ptodelTe confueuit.Sed contta interiorem fuerat la-
b oran dum,&:fufFûgium certatim quærenduna. Sed quis
medebiturhis, quilponte vulnetantur , qui libentiusfe-
quunturSirr.onem magum,velÂnaniam,quihærefiatchç
huius malitiæfuctunc,quam fanéios omnes qui abexor-
dio fidelium contta peruer fi tatem illamfemperpùgnaue-
runt? Malitiam dicimus, qua malignus hoflisita mentes
carnalium inficit.vt ea quæ Dei funt non pro Deo, fed pro
lucro terreuo, vel pro h umanis laudibUs gerant; imitantes
Si monem magum ,qui domum lanóli fpiritus ad hoc com
parare Voluit, vt ali is ad lucrum venderet : vel ea qusepro
Deo relinqucre debent, cupidinelenocinante, ficut Ananias,
re petant.Nc enim ill a vafti tas fideles occuparet, citii-
tati fuæ t quæ eftEcclefia,DeusPater Filium pro' muro de-
dit,iuxta illud Valuator ponettir in eamurus:6c Patriarchas 6c
P rophe tas ,ficut i 1 li c lequi im,pro antemurali ,6c Ap o flolos,
qui fupër muros eiUs dieac noéle liantes non taceant. Et
quid plura? Temper ab omnibus doûoribus propugnacu-
la,3c verborum Ipicula conficiuntur, quibus à cordibus fidelium
iliamalitiarepellatur, qua gloriamhominum di-
liguntmagis quam Dei. Sed tamen fuperabundatiniquioffen
fionem contra hoftes’a fee ndere > perM oÿfên pto'hi-a
buitj dicetis: Néàfcendviiu,HecaditU-.non eHimfitmvobifiutti.U
ratum feindicat,& tamenab interim, quern merebantur,
e os cauere monenS idpleVu n que paruulo fuo deli nquenci
mater irafiiituryihcrepât'eum,«:irataverberat,acfi non di
ligat.Séd fihuricin pïæcèps ire eonfpfexerit, manum ten-
m m . 'fic dilige ndo retihetsaefi Irata no vcrbetaffet.QUâ-
proptèr,venerabilisPater^fttperefl,Vt Vos,qüemarticulo
temporis huiusàDeocrëdimus referuatum,ad ïlludApo-
ftolicum ftudeätiSjCorripere vidëlicetinqüictos, confola-
ri pùfiUànimes,!fufcipere infirmes, 8c itâ patiéntem efle ad
omhes.Bèatï'Gxègorij qùofdàm raptores æquariittiiter to^
lorecisrquibufdam veto fub AùdioTeruatç caritat-is obuiè-
tis.;Sednedéraritate'bonorûmfratrumcàiifemini,meruê-
tote quia folus èràt Ezechiel -, (blus & Ieremiàs , 6ctamon'
non ceflabantloquil
Vtautem Po ntifex P ontificum iftnitaför exemplis, pat
eflde quibufdàm fainSlis Epifcopis, qiiid pèrtülèrint, aüt
qualiter'fèin anguftiis egerint, parumïèferreï A'e primUrn
de patrèAuguftino.Sub eius nanque tettipioreciüitasïdip-
ponia,cuipræerat#p e rX iy . menfes,dbaibaris öbfëflbefti,
Quia verdfeifclem prjedicahdifacaitasei'nbn eràt,Coëpi-
fcopos,dc quoflibet alios qui tum forte ad yrbëm conïu-
geran t,ad to 1er an tiam in lltueb at, orans iugiter Deô qua-i
tenus aut duitatemlibèrarÊt, âtit fe de (àéculô Vocare di-
gnaretur. Qui non poll multum effeâum fuæ precis ade-
ptus eft.Terdo fiquidem obfidionis menfedecubuit, qüî
inter cæceiaquibi exitu rti comm uniebat, fepteta Pfàlmos
Poeniten tiales flendo decantabat. Ait enim poft percept u
baptifitlum}& laudatos Ghriflianos,& facërdoteisabfque
dignaôC competènd prénitentia riojfi deberé de corporè
exire. Hinc non folum clericos, fedetiamlaicos ab omnî
iuramento-compefcebatvLoqüacitatèmvero,& detradli-»
onem,quæ in conuiuiis abundare folet, ita cômprimebàt
vthosverfius in fùa menfa feribeter* ' •" b
Qutfquisamàt diftis àbfentum roder évitant,
Hancmenfam indignant noueritefft fui.
VeftesvÆro eius ,& calciamenta, velledtüalia, ex mo-»
derato 6c competcnti habit U erant, nec nitida aut fpeciô-
fa nimium vel abieélàplürimüm.
. Libet quoque verba B. Gregorij, yel querimonias eitis
ad medium deferre.Nâm quando vltimas Ezechielis partes
aggrelfus eft -, nuntiatum ei fuèrat, quod Agiftulfus f,
rex Longpbardorüm ad obfidendam Romam iam Pa-
dümtranfieUs fummopere feftinaret. Ait enim, Nemo,
autem mereprehendat, fipoft hanc allocutionem ceflâ-
uero, quia ficut omnes cetnitis, tribulationes noilræ cre-
ueruntjvndique confoffi fumus, imminens periculum ti-
memus. Ali j déttuiicatis ad nos manibus veni unt, ali j ca-.
_ _ . . ... .. . ptfialij interempti nundhntur. Et iam cogor ab expofitiotas.
Quia verb nunc hora malorum efl,& poteftas tenebra i nelinguàm retinete,quia tædet animant vitæ meæ. Iam in
rum,fiprædi(âæyaflitatireûftere neqiiimus,prohis faite/ . mè nullus facrieEöquij ftudium requitatï quiâverfâ eftin.
qüos captiuat,doleamus;&adeaquæ de exterioti captiuk ludlum cithara meæ Et qui côgoîquotidie àmarabibere,
tatedicendafinit redeamus. quomodopöfTumdulciaptopinare J Qujd igitur reflat,
Iudex nofler dulcis & redlus efl,vniuerfæ yiæeiusmife^ nifivt interflàgella,quæ ejtnoflrismeritispatimur,gratias.
ricoraia 6c iudicium,âciccirco in ipfaanimaduerfionefua, j agamus ? Qui vt oflendatur quantum etiam inter lu ûs ob ■
qua tn iuflis propeccatis infer tjblandimen turn miferiepr-| domefticam curam angüflaretut*dicamusquidin ptimis
diæduldsintermifcec; Quod etiam in præfatisgentibus eiufdem prophetiæhomilijs, cum defpeculatofce lo^ue
demon llratu m efl. Quando enim ab Ifracliticis luda ca-
ptiuabatur.mifTuseftProphetajquiprincipem arguit, 6c
omqescaptiu9srelaxarifecit.Et cum idem luda lnBaby-
loniam duceretur,Ezechielem Deus cumeis profieifei fecit,
qui afflidum populum confolarctur.Ieremiam autem
cum reliquis qui inHierufalcm reman feran t, flare yoluit.
Quos etiam in i£gy.ptum, licet fupef: eius interdidlum de-
feendentes, ifdem Icremias comitatusefl. Sed 8c nunc
interquotidianasprelfuras, quibus a paganis yelamalis
Chriftianis cingimur,nonnullos quamuis paucos conflat
diuinitus referuari, quorum aut exemplis»aut yerbis, aut
etianiprecibus Scaffliifti confolentur,& afflfdores repri-
mantur. Quodomnino miradifpenfetiqhefit,.vtpeccata
perillatamafflidlionempuniantur, 6c peccatorespecin-
dultam coufolationerq adfpemreferantur. Q inetfabilia
diuinxpietatisvifcera.' Deus culpas infequitur,8ctamcn
pcccatorCs protegit. SicfUios Ifrael, cumyelleqc pdft eius
retur,ait.Quifquis inquitipeculator ponitux, in alcum de-^
bet flare,defebditorum opera tranfcendere^quatdnus tanJ
to plus eis prodeffe per prouidentiam polfit, quanto ter^
renisrebusanimumnonfupponit. Ac deinde* O quam
mihi durafun t ilia quæloquor, quia me ipfum loquetldo
feriof fed dicam, dicam Vt etiam per me lermo Dei foHfct
contra me. Gogor namque modo Ecclcfiarum * modo
monafleriotufn caufàs difeuterè, fingulorum vita a<5luf-
que penfate, modo quædam ciuinm negotia fuflinere j
modoirruentibus barbarorum glad)js timere, modora“
ptoresquofdam æquanimiterperpeti, modo eis fub flu-
dioferuatæ caritatis obuiare. Quis ergo aut qualis fpecü*
lator ego fura, qui adhuc tot return perturbationibus de*-
prellusininfirmitatis valleiaceo. Tacemus de illo famo-
lbac mirifico Moralium libra quern valde infirmus pa-
trauit.
j§tqg9tantum actalèmvirumtot flagella manebanr,
__________________ ■ quippe
| quippe queni etiamipfe Mauritius Impetatoc, qui'eum,
j inuitum ordmari fecerat, VehemehVery rgebak quidmi-r
j'rumfi Pontifices no'ftri temporis affligUntur) Sane quia,
mentionem taiiti patroni feci mus, dicendupaucisquan-i
ropbrefu'p pudori fiiaeque Fama: cohfuluerit. Sic riamque
in illaRomanayita, ciiius fupra memimmus,fcriptum ha-1
betur. Mox vt fummum Pontifici'um fortitus efl fuperfli-
tiofum Vniuerfelis vocabulum refutauit ■, pnmumque fe
fej^umferuorumDei-m fuis epiAolis hofhinauit, Sc me-
diocribusindumentisadfushiimiiitatisindiciuinin Pon I
tificalibus vtebatukEtenim aduertens fe ideo fummum
POntificemaDebcQnftitutum/!, vtiuxtaillud prophetieu, i
tadie'em ^iriorum.ieueuere.ti virtutefque plantareribmnes
confuetudinesquas contra A pbllolicam tiaditionem rii>
uiterpullulafle cogft'ouerals fub anathematis intermina-:
tionedamhauit; .Turn vero afuo cubictilo non folum iuuenculos,
fed 6c bmnes fecularesexcludens, cleficorum
quofquc velmonachorum prudenriflimos fibi familiares
cpnfiliariofque delegit. Gum quibus die ho&eque verfa-
tus, nihilmbnaflicaepei'fe(5hionisi nihil ppAtificalis infli-
tutiphisjlicet fuper gentes & regna conflitutus,amifit: Vi-
debahtur i'taque paffim cum eruditiffimis clericis religibfi
monachi adb?erere Pontifici,&ih diuerfisprbifeflionibus
vniformis videbatur hpneftas, tantaq^enfiira mores mU
niftrorum excolebat, vt eorum nullus barbarum Vel quid
incohfueilim religfonl fermone vei hafeitu proferfe prse-
rume"ret,&qui forte fandimonia vel fapi6tiacaruifler,fub-l
fiflendi coram Pontifice fidUciam non haberet.Quo fa&o
redarguituriliaquonimdam lafeiuia, quirdlibuscohabi*
tare malunc,quia tarn cfltxnat a libercate vel loquendo le-
uiter, velagendo coram eis, quos magis vCreri deb ueran t,
potiuntur : vt ipfos etiam ab ftatu grauitatis e molli t os ad
last leuitatis leno cinium incUruent, ita Vt necin me m oria
quidem fermodifciplin^ehabeaturi contra illam fuperni
infpe£loris querimoniam, qua dicit; Attend) &aufcul-
taui, n e trio quod bonum eft loquitur: ita perftrepunt,vt fi
pauper/ immoChriftusinpaupereclamauerit, vixaudiri
poffitf R atine tiuic videbitnr illud fieri quod Efaiasilla-
cry mat i aicem i Tibia & lyra in conuiuijs veflris,&opus Domi-
mnonrejpicitis ? Priedidus vero Papa Gregorius ita paupe-
tibus feriiiebat, vtquaslibet ciborum fpecies eifr fuo tem-
pore miniftraret.' Equibus pauperibusdum Vnum in quo -
dani tecefruvefpillones moftuum repferifient, Gregorius
&ftimans euni flipis inopia perifle,per aliquot dies a Mifla-
tlimcelebrationequafi pdenitendb ceflauit. Qui fui Aao-
ftoiatus gloriam ita omnino vilipendeBat, vt Angelus ad
quendam Heremjtam/ qui vnUrri batumproreleuando fe-
cum habebat,t^dio de eodem Gregorio teftafetur,dicens:
Maiorem dileiftione habes tu itt hoc tub Cato, quam Gre-
goriusin omniimperioRomano. Tan ts autem humilita- -
cisfuitj vtcum ci quidam peregrihusin folenni apparatu
proccdentiadbenedicendum profternere vellet, ipfe ei-
dem peregtino prior de eijuo nletineam faceret. Grimiria
femel audita nullaten us indifeufla prasteribat:' S u b diaco-
num ordinari yetuit/nificotitinentiamd cohiUgioplbEte=
retur / nullumque alriusprogredi permifit,nifi cuius cafti-
tasinSiibdiaconatuprobatafuiflet;
IoaririgsEleymonbs mox vt ordfoards eft , omnes Dominos
fiiosqui erant In Alexandria yiritim iultic defcribi/
quatenuseisfuffideriterftipem^pnumerOdaret.GiiiniinL-
ftrir Quinamfii nc.inquiiint / o Pail tiarcha j.D omi ni tni ? At
ille: Ili), inquit, quoS vos thendicbsappellatis. Quietiam
cerco tempore perfingtilos dies inveftibulcJ domuS’ refi-
qebat, vt quifquis vellet ad eum fine prohibitions caufam
fuimi^erferr'e/poflet; i)icebat Shim qiiia ficut nos petito£
res ubflcPSjficDeus rips petentds exaudit. Quiddm ex tri-
bqtarij&riepotem eius tiirpiter lacefiuiit, qui curmdeeb
vindijStahi expereret/illepedlus eius deofculas dixit/ Fiiifi
fiepps meus es/ meimitlre: iiiflitque Vt ei cotiuS annide-
bitii|ri relaxaretur; Eidemnamqiie Ioarini miferiebtdiairi
Ffccie {»nicherrimas mulieriSapparuit.qui de hinc eleemo-
fynis tatopere dedituseft, vt 6b HocEleymohos/id eft mi-,
ferxcors VbCiteturiSah£lus Ambrofius nullo exceffil fidem
he dicit grauari, quam fi irinOcentem paupefrem (acerdbs
bpem fi valet,-fimilis eft lædenti. Irem-,Hîs,inquit,Faue-
mus/d quibusvicem fperamùs - fed infir mis confiilere macbnuenit,
pro quibus GhrHlus femunerator 'eft.Item iii,
eodem ; Grandis culpa eft.fi tc'nefcientc fide lis egeat/quia
hæc eft lex natüræ, vt àltcr aften tanquâ pars ebrporis partcmcohFerat.
C^ihbhtribuïtfratri/ne'cieris cÔhipwadu's
eft, quæ fuis foetibus trihûunt; . Nihil tam contra naturam
qùam lædere altérum tuï cautè^quod tamen fi canfalbei e i
fides perpendeirët. In tua caüfôfilerf tibi lîe'er.in ca'ufà Dci
diffimulàtè peccàtum eflnbh leûë. Si quid alite in VÏti j in
fràcrc eognoucris, corripe : etfi fe lædi pùtet yeefi aftimum
eius correptio vulneret, tu tamen ne veréàris, quia vt feri-
ptum efti vuïnerà quam aduüntiüm 0 0 a .
Licet érgo inferior fitâmicus, lamenfii'espbpofçerit, vc
pbiurgé^audiatufquafi par & âequalis.De cubicularijs yçro
fic-Decorum/inq uit/illud eft, vt àdiü nga mur ptpÊâri ffimis
quibufqüëfy^fenioribusi quorum vfüs tutioÈeft. Nr-
hil enfin piilchrftis quâra bofii teftimbnij viîrbs telles habere.
Qui cum fapieutiijüsgraditurjapiens erit ; & è con-
trainimicihommisdbmeftici ëi’ .QubsyidéiicetmihifïrOs
itâ caftificabat , Vt nee verecundiota membra nec ëoium
vfushisquibusà rufticis appellari folen'tnominibus nun-
cuparëhtur. BeàtusqdoquePaulinüs^ôlahæciuilatisÉ-
pifcbpus, cum à barbaris propter thefauïüm infinuaSaum'
extimüifTet torméntari,rogabat Domiinurfi,dicêhs-0 Domine,
non crucieiprôpceraurumi qûia nôh diligoaurûm;
’ Hoc H; Augüftinus in gbrd de Ciuitatfe Dei falétùf.Hççde*
fandlis POntificibus di£la fiiit, vt tioti recensquîd vel no-
uiim notlri temporiS Epifcopo videatur.fi talia fiu^certe
multo leuiôra pertulerit.
NecpigetquçdamdeÂpbiogiafanteregorijNazuni
zeni verba referee. Siqùis,mquit,iii te&êèt morbüs viciO1
rum éft,t hisquiâdobtempèrandum eipræfto fiinc rtîulto
facilius tratisfunditur, quam fi aliquid virnitis in ëo vide-4
rinti Qüapropter riccefle eft, v t quralios i n flituendosatq;
eurahdospræfumimusi neinffehidmur ipfi fiüexlifcîplinai
6cexcatentesvlceribusvitiorum. Sednéquefâtiseftmalû.
non ëffeoOâorem. Quqd Vfiqae culpatiiririhis qüido^-
éentur/hifi& onïrtibiis bonis aâibüs^^præditifirit,necvi-
can^fuam nifenfuréntex cômparàrione imperfeiftorum fi
digda loco & gradüfuo gérant, vtprôüeaus eorum polfit
illicerè cæteros ad ftddia virtutum, eorumquè tam eicm-
plo quaiia exho'rtariohe Vitia purgàre, propbfituhi ad me^
lioracôtiuèrterci fummutriq; eorum ftadium fitillosvin-
ceré / qui fe càrnàliter amàriçcohtra làlutem fiiarii dimicâ-*.
tes,&vitià fuâquàhtiim pofluht celantes,ddientesços qui
àrgdunt,&ébruni fermonem cdntemnerites,& huftquati»
quod peiuseft, peccata fuâ publiée defèndentes : infuper
diosTie corriganturexcufantes^ atque tuentes. Erequi-
dem qdandomaliprælacbs ipfos hbnlædânt, quinetiàm
verierentur, quia tamenéisobuiate prb iuftitia negliguntj
interdüm Véropcrfeqüdriturebs; Qupdinfidiànte diabolo
fit/ vt cumipfi concütiunlur à vaciilantiu-m rufténtatio-
ne pigrefcaht. Sed vt fcriptdm eft / qui Détint timet, nihil ne-
gligit, & ob id cuiuS méntem vera charitâs poifideti fi iuftitia
quæ diligitin alijsferitur, ipfe nihilbmirius eadem pèr-
cufïiënè cofOditür. Qübd fi 8c ipfe àpperitür/iii dolore tri^
bulationis fuæ Cutam non deferit vtiliratis alienæ. Nam:
quafi riiàgousquidartimedicus jpCuflus ; ijui eufti ipfe feik
furas vulneristolèreri alijs medicamêca fanitâtisproferat;
ita & iftèlieèlitife àduerfa fenriat / alijs tamëti necefiaria
doceridô ptæüidet. Valde aütemleuius ëft aut ddeèïe cdm
rtihiltbletes j auttolerare cum ddeerè Üûri ifidigeas: Sed
neceflceft fân&iviri fefe àd vtraque folertër extendarit.fic
nimirum vtrôbique circohfpeélî / qüâtëtids Ôé audacès
'ante fe vevb o rum iaculis co'n fodiant / &debiles qiiafî pô-
fitospbft fefeilto confoiatiotiisï vel ab édrudrimpetu vel'
amurmurationis vulncte dëfendant.Sicdt miles caftro-
rumDei Pauïusiqu).cfirtïtantâactahapateretur,quænec
ipfe referiez née nOÿenumeràrèfufficimus | difputàbàc ta*
rrieti cum Græcis / & rèuinccbàt îudæos; Nàm prôptërâl-
teruni hûrutii difcit, grauati fdiiius fdprà modum; vc t^de-
rètrios viuére; Propterakerurhvero^inquft^dfce/îi^p«-
g . — * . i t -----—i gnàuit Epheji. Qujtamenplusde ïnfirmôrüitipüfiUanirui-
"TSdaC s ix aiuitèm teum exeufet; .Et qui non defeildit in- täte/ quam deptoprio d olore follicitus. aiëbâf : Nèhtà ino- ■