
Rtduiphi Deuni Tungrmfis.
e-nïus Vöcaat > qùod àlic defincnté ; ttlteriefpoiideat.
Intet relponforo Sc antiphonas ho'cdincrt * quö a tri K -
iponi'otiis-vnus verfilm dielt ; iriantipbönis autem Ghöti
alterrià'itverfus. ÀmtphônseriimgenStaliterdiéuntiir,
fiuéfiritiUi cantus , quosvulgaritet anti|ihönasappelle-
riiiisifiueinuicatoria a qtiæBenediauiappclletantipho-
B is : fide fecandambfficinmRômarium, Introitus,titter
torinm & poftcommùnid : fine fécundum officium AmbrofianumiPfaUendaiIng
re i6,A n üph o n ï>pofteuangeiium,
Offcrëndà,Corifràâio 8c T ranfitorium.RelpÔnloria
vero ad lediones âffiunguntûr in vtroque officib,8c in
Ambröfianb advefpetas , & in vtroquc ad ledionesin
Miffa. Sed in Romand, in Milfa, nbnünantur Gradüalia;
& in Àmbrofiano, Plàlmeli. E t qiiià Gantus Mifutlis ftio-
. dicum çonfueuit altcrari : videaitiusde eantu Vigiharum,
I Laudum,ôcvefperàrum. Pro quo prsenöterar quod anti-
I phonæ 8c relpöilforia advnumdiem * vc i obferuatibnem
bertinentiàjVôcantùr hiftoriax Omiies aürcmnationes fa-
I tisvniförmiterhaberitlriftöriästemporales; fiuedetempore,
Antiphonariö Rbmatiö cöncordantes. Sed de lan-
dis,fiue de diebus fandbrum Italiaùæ Ecclefiæ,Romano
iriàgisfe conformant : quia proprias hiftorias landrorum
minus âdmittùnt,Deinde È c d e fis Gallicans,deindeAn-
crlicans, & poftremo Alemânnics Ec c lc fis ad hiftorias
. {andorumpröpriasmagisfedila^uerunt.Sedqüö>dan:
îiphbnariùiA Romanüm ; hoc fuftinendum eft, quodm
ordine rcfponfbriorum-, 8c in verfibus eorundem, dccur-
runr-fspe apud diUerlàs nationes 8c Ecclefias, vanetatès.
Nam riee fimiles verfüs comft uniter habentur, nec idem
drdo refponforioruni 8c antiphonâriim vbique feruatur.
Immqin librisRomariis fspiusèâdëm notaui Varietatem.
•Ideo notandividentur,quiin ordine refporifoçoruffi,aut
ip Verfibus fcrupulum pönunt * & in prdpbfitione i 6 . fupradiâalargamconfcientiamadmittunt;
«
habent aAtiphonas jeii refpönforia antiqua fe culariu m a £
Romanis receptä: quia plura in libris Romanis réper ta,ab
eorü vfu relecauèrunt.Itém an tiphonsnoëliirnafestrium
dierum poftNatalem D omini, de de lanótis Petto 8c Andrea
.His prsmiifis, per hiftorias temporale^ 8f fandonim
breuiter tranicutramus, donee dé Vrbe vëniat id quod e-
ritmâgis perfedu-Sanétiergo Dominici dies excelientiüs
iiiR o S ian o quâin Ambrofiano officiohiftdrus folêmbus
funtdecorati. Singulfenamq-, Dominica: in aduentü,8cà
Sepmàgefima vfq-, ad Pafeha, propriîs hiftoms decoratur.
Teptis pàfchàle per quindënas,8c tëpuspoft Epiphamam
ScTrinitatem fecundum quarititatëm Èempons,8c deinde
abAuguftö per menfes, propris hiftorife inlpon^tm'.PrstereâreftaDominirtotà,
8c tfiafeftaVirginis glbriblæ,arigelörum,
vtraqj feftaS.Crucis,& Baptiftfe, Pétri & Pauli,
Andres,& Ioànnis Edàngelifts,Stephani,Laurentij,d e mentis,
Sebaftiani, InnoceritnmVIoannfeÔé Pauli,Maun-
tij martyritm, Martini 8c NicdlaiGônfèflorüm,Agnèris &
C s c iîis ,A g â th s 8c Luéife VirginAAi. D e faiidtë Pafcliali-
bus j 8c in commun! de ÀpôftoliS, de Marryribus | devno ,
GonfefîbEé,ôideVhavirgirte,proprü)5gaudenthifttgisin |
antiphpnario arttiquo RomanÔ, qufgnuis aliquæ funt in-
expletsi r£t nôftratës ab ÊcclefiaGallïcanaj hiftorias de S:
R emigio,& dé S.Diôriÿfib,Sclaudes de S.Ôriârio proprias
habënt cömfflodâtas. Stéphanus Tungrdrum Etoifcoous
de inuentioneS.Stephani,& de S.Lamberto, 8è de S. T ri-
ftitatè bropri âsÆïdinauit hiftorias,vt dicit Sigibcrtils in li-
.bro dëdîluftribuS Viris » q u s commÜriitèMniftispartibus
obferuaiitur.' Mohachi dê S» Benedido hiftoriam habent
fumptanrfex dialogoB.Gregôrij,&fecündum tpnumRo-
imànum, in antiphoriario Romârio déCaritatam Rèligiofi
AntiphottasnôuemLëiàiôhilm cdmmuniter fe rü àn ÿ i-
ftoriam B. Àuguftinifùmptamex libro fixartimeonfemo-
nü, fed de iftis duàbus hiftôriis nihil ad fe'culät'es. De prs-
miffiS Kiftôriis a liqus fiimpts fürit hiûcihde ëx iaeraferi-.
ptùfâ fecundumVèrba congriientia j & d üse xPra lte r iô ,
" MicetvDötnine inira: & ,S i oblitus ïâ li^, ex Le6ripriibus
îèu Paflionibus,qustuncleguntün alia; ci iatlitorurn fèr-
monihus fiuëdiëlis,profit plurarelponföriä &aritîphons
teperiüntur de Natiuii.Dom« & de B.Virg.ÔrrineSauteôl
brsdiëtshiftorisèi àùthoritatehâbere vidéràr ex; lifiriS an-
tiquis Romanis,quorum EXempiaria mecum etiàm detu-
li,làluisiis,de quibuspr^mifi.CarthufiéhfëSâutemAecre-
fponforia,neC aûtiphonaà admittunt,riififiimptas dé lacra.
feriptura. Necmouêàt, qüodfratrés Minbrepfepiüs Aon
,, qüibüs fecularès vtuntur * nonfunc de antipho-
hario Romano $ in quö älisbreuiores 8c facilrórés ebn-
tinentur , fed a Gallicis compofits alferuntur. De Beata
autem Virginë Antiphons. Ecëe tii ßulchra 8c ester
s pro noóhirnis 8clöhgiores adBenediëtus öcMagMcat
de Cahticis fumptas feculares plures obferuant.. Gumautem
eriani fircfecarentur omngs antiphöhaè 8c Refponfo-
ria, de cuibüs cëria äuthoritas non habetur: adhüc rema-
nerent fiiffideAtes pro cógrègatióAë pauciore. Idco qrdo
vefter multuhi curiole inquirerë dëbet^qus f ëlponforia 8c
quas Antiphonas in officiö ädmittatis j qiiiä in iis omni
fpiritui non eft crédeAdiim.kiftori^ tempötales frequen-
tiüs abundant in relpdftlbriis, vt ètiam pro diëbusfèrialibus
plura füpercrefcaht.Sed aliqüiRëligiofi,vt prsdicatores
8cëos fèquentés Ferialia refecauerunt, 8c Dominicalia
fecundum ordinem repetüt feriarum. In Romano tarnen
yfiiprimümdominicalenunquamrëpetiturinferiis, fed
omnibusexpletis,fifitferia,incipiturafecündo.Etquibus
hóe placet,videaht fratrum MiAorum notas. Item,Gloria
patri refponloriorum, R om s in libris ahtiquisrèperitur,
integre cantatum ad hota T oni j ficut facimuspoft introi-
tum. Etqüiapofteris nönplacuit to^um cäntari, ideo de-
cife cantatur in quolibetóétö tonorum •, vlqiie. Sicuterat.
E t ita cantant Carthüfienfes,Colonienfes, Leodienfes,8c
plures fblennes Ècclefisi Poft Gloria patri repetitie debet
eile breuior, quam poft Verfilm, vt etiam ferüäht Rbmani
8c CarthufiéAfes. Sunt etiamm officio diuiilö, bréuia re-
fpbnforia j q ü s in offitio Romanö adparüas Horas,vt ad
Primam,T ertiam,SeXtam,NoAam,8c Completorium di-
cuntür, 8 c d e f fälmis fumuntur, exceptaPrima. Verficuli
vero parui, 'quiin Ambrbfiäno, 8c in libris an fkpiis Capitula
nominantur,fimilitëtdèPlalterio fumi debenc.BéAediéti
niim verb officium in paruis horis verfictilos habet,
8c ad Laudes j8c Velperasi 8c ad vnicam lèëtio hem sftiua- (
lem,refpoAlörium breuei AAthbritatëVèro Römähai8c B.
Patris Behediëti Felponfötiäfne'cbreüia, hec magna dici
debent cum alleluia,nifi temporePafehaliVndeidemBe-
nediiftitsin regulajcap.| 4.Refponibriavërö nuhqüam di^
carttyrcum alleluia,nilia Pafcna vfquë Sd P entecoftèn.Et
in hbcpüiäö in par'üisrcfpönfoliis pliirës abuifuhtür con-
■ tra Rómanurrt Vfiim {an8tiim,8c ‘decoïëm ccelèftëalleluia
facientes,quod fanëti Patres duhtaxatdiëkb tempore fine
intermiffionë dici*vpluërüt j id altëri tëpöri ho cócedetes.
P R O P O S i T I Ó X I I I .
Hymi eccleßaftic^CapitHlayÖraiidnes^nv^cioobferuandat
authentic#,èjfe debent.
D Ehymniicahëhiltó \ Stóaiiiatoris 8c Apoftolorum 1
habemUS exemplüta, de confecrationc 4iftin6riohe
i. cap.de Hymnis.Nam 8c ipfe DoAiihüs Hymhum diiifle
perhibetur,tëftahté Ma tthso Apbftolo.. Et hymnó diëto,
exiërunt inmoAtëm' Oliueti; Èt Paulus tam äpbftblusäd
Ephefios,qdamjtdColloffenfeS;de hymnis cantandis fcri- ,
pfit, 55t fijpra abrbpofitione o ëiaua 8c duadëcima; E ft au-
tem H^mnüs,laüs Dei cum canticosvt cft hytnnüs,Gloria
Patri,qui in fine Pfelm orum dicitur: 8c hymnus, Gloria iti i
excelfis,<\ucm Angèli Chrifto nato cëcihërunt:&hymhtiSj
TeDeutn laudatntts,zb Ambrbfio 8cAugüftino ebm^ofitys,
vt probatnt in Pröo2mibMiileloqüij,8c csteri hymni me-
trici, qdoi’beatiffimi dbiftbtës Milarius 8c Ambrofius edi-
derunhvtin d i^ ó capite de hymAifSanëtüsautëmTelëf'
phóiils Papa ï Aftituit,vt in Aoéte Nätiuitatis Döftiihi, fie-
rent tres M i Ê , 8c in iljlis hyninus aAgèlicüs,Gferwi» excel-
^y,dicëtetür, dë Ponfedrät. diftfprima^cap.NbiSlë fenëfeu
Dëindè Symmachus Papa hafiöpè Sairdiis, 8c Stepnahüs
tërtius nationeSiculus cbnftitöferiÖit, Vt bmni die Dömi-
niëb, & in feftiiiitatibuS fan 6l:óruni apoftolörühi & Mär-
tyrum,di(5fcüs hymnus ahgeli cits,G loria ihèitëelfiS^dMif*
fem cantär^ür. Sicitaq; idem hyffiAüs feAÖorütn patrum
äüthöriiate adfelliuitateS duntaxat ëft coftitutus: 8C temporctri*
v
porëtriftitisj vt i^r Aduentu 8cin Septuagefima intermjtf
ti debet. Isfec L ëo Papa nonus inhuiufmodiipitermiffio-
p.eaBquas ëxcipitfeftiuitates, deconfecraabnq, diftin-
(ftipne prima, cap. H i duo hyranfi E t quoniam hymnüs*
T e Dëumlaudamus, parilitërrefonatlaudemfenótsTri-
nitatis» ficut hymnus, Gloria in excetp: ideo R omana ob-
feruatiOneiqtroçluëtaeft re gu la ,v th id u ö h yn in i parili-
tevvqusm Laudibus, 8calius in Miffa debeat caAtari * 8c
paiiter ihtermitt-i, vtponitbeatuslnnocen;tiusrpapater-
tius,.extra de celcbrarione Mi fis ? câpite concilium, iri fi-
ne j Vbiidem Papa aliam dat nobis authoritatem : vr ficut
adfeftjuitates D ominicales8c fandorum., h i duahymni
fiiistçmporjbusfleçantantiid ita eifdemremporibus, in
diebus ptofeftis, ho e e ft, próeul à feftiuitate ^fctlicetin !
diebus priuatis, quandptres fiuqt le6fciones,dióti d uo h y -
mnicantari non dëbent :.vt iinter éomroemorationem 8c
folennitatem differentia pftendatur. Et-hoc deljëntob-
feruare,qui diliguntdecorèm domus Dei.
te,miïefurgmes:8càdlzudes,Eccc tam noüitln fecuridis ver
Iperi? Dominica, Ltau creator.Ÿcxiz feeundadn Noéluriibj
Sçmno: in laudibusiîplendor/>«r£rwtf, qui eft Atnbrofianus
tëporalisinfine matutmorumdnVdperis,Immenfe!Feria
tertia, in nö6ttu:no,Cö»jfer« In laudibasjilfo</iei: ln VefeeiiSjT^
wrà.FeriaqùartajinNoëfcuvnOjRerüctëatonlnlàii-
.di bus,Nöx & tenebudnve fpem, Cali Deus: Feria quint^ in
N o d ü rn o , ijfpx auteht: In lalidibus, Luxecce, In velperis,
MagneD e u l F e riafeitainNoiftunio, TüTrinitdr. Inlau^
dibus,Ae'ternnocuü'.ln vcfycm'plafenator. Sabbatö, innö-
^pa^ySmmeDeus:ih\zndibixs;AuroraiamJparoit.Omncè
ffti hymni ferialesRomano vfuj vnicam 8c facilcm habënt
notâ-De noftris aüiAlemannis^liqui omittut N o äu r iia -
les,vtGoloniefes: ahqui,omiflis Iäudü'hymnis,no(äurna-
• P°nütadLaudes,vtLeodiéfes,alij,ôés feriâles omittut,
ScDominicalcs sftiualcs.in feriis repetüt,vtprsdicätores*
Securius eft,fequi morem Rbmanum.De Quadracefi-
1 n in rlivn in i « J __ . V
•••)«. S B . j ™ J f w h ymni.ri*<iffei!^B«:Ainoiaurnos,i*wmIi!iau-
NamhcutdeeorcftjUqsinfcftiuiuobusferoarctita'de- dibus.ON.^rtBe:Secundauuindenä,AdvefperasNum:
cor eft, dips dimtttere in dfcbusgriuatis. Q u ito enim has a tempns.-InNoiäumofclarfi decits.-In laudibus Iaht’ Chti
glorlficationeadlebu^nustismjgisfugpritoimus.tanco ; fte:adCompletorinmJp criiiëfenlj Chriftequilm-auteft
i||asiucttndiusinfeftMijätibusflifypiemüs.Etift'udvide- i Ambref^anus. AUomvfitfuntalij hymni l a A . :
mrd eçerçordme tnvefenm.Naiiidfmfqquuntui^lures les4ctiritfnhisiaroyfiis6-oeneordent.l5epaffioMadvedpe
as>: Vexilld: Ad cóplctoriüm, CultorDii:Adnö&ufnöS
&ad lau d e s>(\H^e/i*^s.,qmafitdiaifio.Derefan:edHöi
finit hymni, Ad ccenattiayü. Ad complcconum, Iefu noftt^.
Sc, Aufm lucixum vetitlius,qui diuidi pöifunt ad noflur^
nos&adlaüdes,vtfàcinntPjædicatores.Romanibabent
in N o a u in o [ • ] &inlautü'*us diçunt hymnü,Aurora,inc
tegre. Eft & Ambtofianus, HictMiesrirua. De afcenfionc;
leftum turn cihiri,AturnaaiUgloria,&Hpmumcanämus:Se
Ammrofiamis.optÄtus vocis.De fimdto SpititujVeni crea-
tor:In noftumo.Ia Chtiftus aftta: qui eft Ambtofianus.In
làudibus.BeatanobiSi DeS-Ttinitateadvefperas, Olux
beata: innódbjrno, T u T rinitasiin laudibus,Oi«.De«i. De
Natiuitate loannis, Vt quant laxisicfü eftprolixus, & dir
Uidi poteftperNoaurnü&laudcs .In Ambrolianceft,.«!
mi Prop(Kf...DeapeftplisPetfo, Aunalucr.Sc hytnmis-M»
fer»»»!B.ExqmbuiM!Äöfes aliquot verfushabét,reliquis
ttdecatis.Eft Ambtofianus, ApöJlolorupaßiKV)e(iiii£tol.ä u-
renQofüntplures.lBwaHjTO.Mun^tnCfc-i^bqiiiSapplBi
cus,& Ambrofianus, Apoftolorum; ' -
De Afepnfiohe, p quamglorifica : & , Gaudevifceribus. Et
proquolibetfefto äd velperas, Auemarüfleüa : ad nofäm-
num, Qiiem terta; 8c ad iaudes eius p b r tio ,O g lp r io& & :
Ambrofianus,Myfteriümecelefiai. D eS; Michaelead velperas
8claudes,Chrifte lànâorürinNqôlurno.TibiChri^
religiones,Et fi ita ferip tumeft; vtcantari non debeafrt ex-
traDoipinicas&feftiuitates ,feeundurapra;cepcutnRe-
gu l»n on captentur^Pehy mnis autem meprigis välde pu-
randqtneft, ne cantentur ahqui, nifi apprbbati 8c editi,vt
fixpra diblum eft. Reprobi autem vt plurimum nofei pof-
funr,vel quia non funt generales,vel quia metrum habeftt
corrupcum.Adj3rimamautem,T ertiam,Sextam 8c Nona,
Hymni coni'ueti more Roniano non mutantur: 8cinmi-
norfcoqgregatione fub facili Tonofeiruaridebent; N am
hoegenerfeiirer euftqdiendum eft, vtquinqj paiuje H o rx
fiib humilitateferuentur,8ctresmaioresfelHuius celebre-
cur. Ad qucfl acccdit authoritas B.Benddidli,qui in mino-
ri congregationePlalmosiri paruis Horis direäanee did
permitric. Aliquorumauremcongregatiopaucisrempo-
ribus illos HprarumhymndS cancat lubTonofeftiuitatis,
yltimo verlu variapo. Et aliquorum vfqs ad Primam, Ter-
tiam,Sextam 8c Nonäm,tempore Natalis Domini,häbet
hymnum, Agnofcat, qu iin Hymnariis Romanis reperitur. 5ed qui quoridieiji reftiukätibus Hymnos confuetos o-
mittuntj&adealtlem Horas aiüidunt hymnü feftiuitatis,
necauthoritatemhabent,necexemplam,fednimiumab- 1
Utuntur.Ideoillos fequinödebetis; fedinhumili congte-
gatione.veftra»hurnillimadecantare. Q u iin completorio
hymnumpoftCapitulum dicunt,agunt contra authorica-
tem Romanam, 8c Ordinem B. Benedidi, in quorum of*
ficiis ftatim pfalmos lo catur, ficut in aliis quatuor paruis
liorisJiymnfis dicitur an te pfelmos. Ec in Ambrofiano, tain
completorio, quam in eifefem paruis horis dicitur fimi-
literanre plalmos.Prsterea inÄmbröfianooffido ad ma-
turiiläsilempeirdicutur duo hymni, in prindpio Sc in fine.
ltfe:8c Ambrofianus,Myfteriorum.DefariótoMartino-,loëalesplures
habetis. Ambrofianus habet* Bellator arm#. In
dedicatibnë Ecelefiscö mmunicer habetur, Vrbs beata-.qm
diuidi poteft.Atnbrbfia Aus habet^Ghrifte cumftorura.De
Apöftolis ad velperas,Exulcet:innoëturno,Æterna^Ghnffii
nianera: qui eft Ambrofianus prolixus,Romano more
partim capiturih Noëtumo Apoftolorum,pairtfm inN o -
élürno Maltyrum.De Apollölisad laude^ Ortu Ÿhçbi.
De vno Martyrë ad velperas & la u d ë s ^ m ^ Dririnho-
(fturhojDm f«ör«w:qui eftAmbrbfianus.SÄTbl pröhxior
aliis placet, hos t^iosecôtra dici,De Martyrihus ad ve§Ä'«-
ras, Sanäorum meritisi In Noiftürno, vtfupra: Inlaudtbus,
Bèxgloriofe.Dcvm C onfeffoKjfleGonftffi.Sutit al ij duo*
lefit redemptor oinmum-.lefu xsrona «§ïor:qui eft Ambf ofianus
De vna V irgine adA^efperas 8c lindes,lefinorona virgtnunr.
qui eft Amorolfentisvin NoâorAO^- V’trpniïprtkt, Omhei
àürë prxdiâi hymni, & adhuc plürès alrj reperiuntürRo-
maün hymnariis aAtiquis,8caliqUï hi officibAm'brofiano;
Necêlïarn àUtero h ym p i& aûthenticiadmicriclëbent. Et
fecurius de commuhioahtabiintür * quain lo çà fe s& apb-
cryphiadmittantur.Quo aurem lo co adLaudes&Veqje-
ras hymni fticidebeant, inftadicëtur propofitxone.r 4'.
Nunc de capimlis videatur; Scîenduïn qüo„d ficûtad
V igilias Aoëtislegüntur leéhonës m>gni,ita adLaudés'&
JVelperas, & adqùirtqj pâmas hpräs dießrur parafe ïeââ'b-
Aesifiüe lediunculæ,qüasS.Behedi6his in RegufefiiaVo-
cat Leëtiónesi E t ita fiepe appeliantür ihmultis feripturis. \
Cdmrmini autemvfqIzculari* appéllantur Capitula. In
Etfimiliter in Romano 8c Benedidino ömcio ,adno-r
durno^ diqtur vnus hymnus, 8c ad laudes älter i 8c hoC
feruant omnes Reljgiofi Ita lic i, Gallici,8c Anglici. Ate1-
manni autem in hoc degenerant.Nam adNodurnos nullum
dicüt,8c ad laudes raro. Ex- quibusvidetis, quos fequi
debeatis.Hyroni äute fubfeque tttes,vidbncüfob&rüa#.di.
Inaduentuad Velperas, G^dör.o^No&aiQW^Verbum:
ad Laudes, Fox clara: äd Cbpietöriü Ar,fecundü alios, Veni
redow^roriqiiieft.Ambrofianus de NatiuitateDömmi. Ire
■ deNatiuitate ad ve^eras* A foils: Adcbpietbriumj^Fitporti:
A d n o durnas, Corde «4f/«: A dLaudes, Gbrifie redempiorikd
paruas horaSj^^wö^f: vtfupra.InEpiphaAiä^adVelperäS
a c laudes, HoßkHerodes:^no^ninos,Apatr^mgeniius:vcl
Ambrofifeius,Ifi«>«i»4W<*/f^i/»j«.pominicisquötidianis
in Sabba to, Deus creator, cqi eft Ambrofianus velperrinus
quotidianus,cuius m|mmic Äuguftinüs lib.^Gon fellio-
nü,quando per fomnü a lu d üänx ib i A dolöre mortisM^
ttisrecepto fuit cüratus.llt hüc hymnü ftacres Mihbrcs,8c
alios plures male omittunt,qitia auchenticuis eft,8c niultü
nulcher. Ä d hoplurhoä ih hyemfePriihodierü :8c ad laü-
[cs,Aeterhe return conditor,opii ih Ambrofiano,onjnl die dicitur
in prin cipio ad matiitinas; Itc adNodu rn os inzfta-
Ambrofiafte
Çapi)
tulis.