$ V iâ o r i.
j abfconvfq;
quo;
$ animam
<i Hoftes
mci,* -
S ^ Confido
Àrgumentum Pfalfn. X I I .
C Rejfiic'teni Ptophetamundum idololatriA mânct-
patum'. credulitatemfaam aduentüfanfta incar-
natïonïi pojcit expleri* v t v e lfie oonfufa gentil^
tasjuumpojfetagnofcere treatûrem.
TT. £ i n finem Pfatmüs Dauid.
C Totushîc pfalmus de charitaceloquitur Chrifti}ple-* ï
fius prophëtâ doiftîiii charita,te, coftfidènter dicit difterri
ïè diutiuS ab expeétàrione fùa&aduentuillius,qu,em licet;
firniâ ftde crèdérer elle Vèntururti tarnen deeiùs facdicace
cônqueritür : cuius adhuc fperatum aduentum citius nor^
tóerebarar ëèrnefe,qiM>niam'omriï defiderantirvalde mo-
leftadilario eft.
z x rSqüequo Domine obliuifeeris me f iu y finem:
Vfquequo £ auertisfaciemtuamàme?
C Vfquequoçum dicit,apparitionem poftulat Chrifi,
quart in%irituvidebat^vwuequo,id eft,quoufquequarijdiu
non libéras. H. Poteft veto,cum propheta quilibfet
poenitens fub peccatis gemens dicere, vfquequo&c. j>er-
lequuntur enim dæmqhesfêc mali homines grauiilirêie,
vexe pceniterites & Chttfti ‘rtandata fêruare cupientes. G
Infinem, id eft, vfque adChrifti aduentum.
2, f Qükmdinponàm confiliain £ anima mea:
t Dolorem in corde meo perdiCm i
G Cunj dicit quamdiu, exprimiturhicmaximusardog
expeâantis aduentum,Dei.(H A c fi dicat, patioriftam an-
gaftiamquoüfque te videam, ficut promififti venire. A
Ôidtvêtp-cônfifià, id eft-, çf>gitationes&tEa6taçus,quo-
modo Bt quàndo à ïêruitute peccati & diaboli liberari
poflit per àduéritürt faluatoris, & quia fpes filurispro-
trahitür: crefeit defiderium in dolorem. C Per diem, id
eft, perfingulos dies illeamor tui aduentus, verfus eftin
dolorem mentis qùod tâtdaueris.
5 Vfquéquo exakabicur inimicus meus fuper
me:
; f Refpice -r- & ;• exaudi me Domine Deus
meus.
C Inimicum »diabolumdiçit, qui dicitur exaltàtus afite
aduentumDomini, cum gaudèbâtde humanacaptiuita-
te. Super r t ^ id eft, fuper çredulitatemmeart. Exaudi
me, non fîbi tantum fubuenire petit fèdvniuérfls fidëli-
bus. Refpice, âd illud referendum, vfqueqüo aüertisfàci-
em tuama me. Exaudi veto, ad illud quod dicit in capire
pfalmi: vfquéquo öbliuifcerismein finem.
4 illumina oculbs meos ne vnquam obdormi
am in morte.*
. Nequando dicat inimicus meus præualuj
aduerfuseum.
..G Durn^dtîlluminarioculos,cordisoeulosdiciGqiii
ôfi jlbrnfiiintin morte, qliandô fideilîMinefepulto: car-
nali deledtaripne çlaudunnir, ipfe eft enlm ibmhiis, de
qüo lætaÈur inimicus. Inimicum î diabplum dicit & angelos
eius, quorum conmetudô eft : irtfultâre düîii capi;
uni, & gaüdérè diith déceptos à iè cognôuèrint pômde’ri
5 * Qui tribulant me exultabunt fi motus
fiiero:
u . Egoaütem in mirericordia t u a f fperàui.
C ÊxuitàbüntfîiriOtiiS fuerp j id eftfnsUe fuéro diuiluS
per inCredùlltâtert velpeccatüiti: inimici éffidurttur laâti.
In tria mifencoidià dicit, quia qui,aliiindÊ uvajn {pempo-
nit nifiifiDeuiti a {uafides vaôua eft. G VirtuS fiaei & fîr-
rtitàsrnagnacredêbtis:in eam tredètè aquöpröceirtöfcit
fe pofte faluarh \ . 6 Exulcabitcormeum irt falutâri tuo.
V Çafitabo Öömiriö | qui^botlà :• tribuit
mihïJ-r&
pfaifam nomini Domini altiflimi u
X l ï / . . ’ ... ■ , - • • |
G Interior homo ialutare Deicpttfpexeratj quidèérne-
rë ciipiebàtcarhalibus ocülis. Caritabp, fcilieet corde, v-
bininiia laetitia complëbatur. Pfallam, opëribus p>ius,
qüodmaxime diuinitas quærit.
O ratio ex Pfalm. X I I.
^ l Eauertasfaeietn tuam a nobis omnipotent Deus, ne iHimtct IN nojîrï exaltentur aduerfiu nos : [édita cor nofirumfalutaris
tui exultat tone perfunde, vt faciasfomnumfecund* mortis euade-
tè. PerDominum nojirum.
A r g um e n t um P & lm . X I I I .
C Ecclefta iud<eosincrepans qut vifo Domino minime
crediderunt, inant eos trep'idatione dicit confundi
qui fructuofum timorem Domini cognofcere no-
luerunt, eorum in fine fault conuerfionempra
dictns.
T T . f In finem P falmus D auid. >
C Firiis C hriftum fignificat, ideo frequenter repetitur,
Vt temper a'd ômnipütentem audientis animus erigatur.
C Pfalmus ifte^ iüdæorùm vefaniamyehe^entimerepa-
tione caftigat j.alpfer inuedionibus, terribilis prophanis,
amarus incredulis j vt hax increpario merito derur eccle-
fiae. ’ '''Wfc * ••••;•• ; u
i T ^ I x i t iin fip ie n s in corde fuo:
•^■ ^Non eft Deus. . ' : >
GC Videnspopulis Iudaeorum Chriftühumiliter veniftè
dixit, non eft Deùs,nëcintéllëxitipïum eflèquià prophe-
tisprædiclus eft. Et ideo iniuper grauius eft, quia dixerunt
hoc nonidlabiis, fèdin corde, Vtmâloyëtb peiorincre-
dulinfè; iungeretur. A Vel infipiens ejjam sentilis did-
tur, Deum non eflèputans, qui corruptus mente, lij
.gnuinfibiDeumfaciens. ' J j
2. Gorrup ti lunc 4- & k abominabiles fafti
f i jn t f in ftu d iis -rfu is . G *
N o n eft qui faciat bonum non eft vfque
. adj/num .
H Si'enim noritiam habuiflfnt Dei, cbrruptiper infide-
litatem 6c abotninabiles, id eft , odibile« non. fuiflent.
Nonéftyfqüé ad vnum. C ReuerafolusChriftus eft,fine
quo aliqüod bonum vel incipere vel imp 1ère nu|ljis valet.
Alia litera habet corrupti flint in voluntatibus fuis.
Vohintas autem didaeft à volatu, qut^iam animus quo
vultnimiavelocitate transfertur. Corrupti igiturfuntiu-
dæi, dum à feripturanim fanitate recedentes, in vidofos
- lên fus inçiderunt, & i ta nephandiffirna inctèdulitate ma-
culati, in poenam peccari; etiamDeo ab o mipabiles fedi
lunt. - * G • -
} Dominus d e cælo profpexic fuper filiosho-
minuiTi:
V t f videatfi eftintelligens aut :• £ re-
qtiir'érs Deum* .ï?
; C Profpexit Dominus fçilicêtvtnqbis ihitterètviiige-
hitumfilium fuum. Super filiosvideft5, h’urnanumgenus.
H, Vt videré fànétos fubs faciat,pèr 4üWrefpicit,&,iiiq«ibus
habitat, fifitlàpiens. G Qui Deummeiiteintelligat
elfe verum Deum & hominem , & requirat operationc
Deum, fequendo mandata êius, Vt abeius voluntate non
diferepet. Sedquid viderint fandiDei, per qnos Deus vi-
I derPdicifur, fubdit, ortnes declinauerunt &c.
4 Onfnes ƒ declinauerunt,limulinutilesracti
funt:
N o n eft qui faciat bonum, n on eft vfquè ad
vnum.
G Hic dicit omnes, id eft #tbtfum » & ftgnificatpàrtfem.
Declinauerutit fcilicetd gratia Dei, & faâilùnt inutiles ü-
bï^c aliisi Tanti éfii'm & tôt de iudæis irtpii fitènint^vt
poenë ortnes perfidi effè ac perifte putarentur.'H Sirtihter
dé génribuà, ortnes igitur non intellïgunt n.ec requirünr,
feddëclinauenmt tam iudæi qüart gentiles^» ; __ 1
F
tViftoriJ
Infipiens
Gentil«.
fyiäei«
i'qgl
1 0 hliin
ftico
‘ aben
^etab
ftolo
y 4^ Sepulchrum patens eftguttur eorum > >
-r Unguis fuis dolofeagebant :• ;
4- Vènenum afpidum fublabiis eorum :• .
C Merito ergo fepulchtum di<ftum eft guttur eorum:
quipeftiferosfermonesproferebant, ficutlepulchrum fe-
tidos odores exhalat. Linguis fuis dolofe agebant, quibus
mortifera verba loquebantur. Alpidum immane genus
eftferpentium, quod naturali obîftinatione verbaincan-
tanriumperhibetùr non admittere, necdvotofuopQteft
remoueri, & quod non val?t vllo carmine rtitigari, fic-
ut alia genera terpentina,quod fignificat furditatem mor-
tiferam iudæorum. Vcnenum diàum eft quod per venas
currat, fie & vota malignorum occulta cogitationegral-
fantur. 6 rr Quorum os malediâione& amaritudine
plenum eft :• *
4* Veloces pedes eorum ad effundendum
fanguinem G ^
C Quorum os, id èft, iudæoram,quando pro bonis ad-
monirionit^is blalphemabant Chriftum. Amaritudine:
cum de néce eius tra&âbant, Pedes cônGlii progretfas ap-,
pillât,quibus deinçeptoniouernuradexitusrerum.Çum
dicit vëlqcésîdefiuflèlllispfténdir confiliamoderationis.
Ad eftiindendum lànguinem, idèft, Domine faluatoris
6 fuoruni, vt fteleratæ rèi aéfeat immanitas aftionis,
dum in Domiffùm fàluatorem manusnpxiasiniieiunt.
7 ,-i-Contritio &infoelicitas in viis eorum :• 4-
& viampacis non cognouerunt :
~ Non eft timqr Deianteoculos eorumte*!
H .Contritio,fcilieet corporis iudæorum, infçelicitas a-
ni ni2 . In viis, iii operibus eorum. Cur? quia viam pacis,id
eft, Chriftum, non cognouerunt,nec per fidem neeper o- 1
peria, Quare?*l[uia non eft timor Dei in fènfueorum nort
enim metuuntfiiturum iudicium. C Viaimpiorumcon-
tritio eft, quia terit & teritur, infoelicitafque in eâ èft, quia
nunquam peripfàm nifî ad infàuftà fupplicia peruenitur. '
8 Nonne cognofcent omnes quioperânruriniquit^
tetp :,
Qm deuorant plebem meam ficut efeam |
panis'î
H Nonne cognofcent, ac fi dicat, fi modo non cogno-
feunt venturam vltionem: cognofcent iniudicio,qui modo
mali operantur. Plebert n\eam deuorant, id eft hære-
ricipopulum Çhriftianum feducunt, vel mali occidunt
bonos, vel idqlolàtræ credentes.Sicut nullus efùriens fine
pane bene poteftfaturari, lie hæretici nunquam fàriantur
irâqUitatibusiuis: nifîpérfequantur Chriftianos. A Vel
fâtiantùr pei^cutione G hriftianorum, ficut efeapanis fà-
riatur efùriens.
p Dominum non inuocauerunt:
trepidauerunt timoré 4- vbi non erat
timor.:- .
H Dominum non inuocaueriint, fieniminuocafïènt,
falui eflènt. Illictrepidaueruntin idolis&ritibüs yanis fi-
wulaçhrorum , qui Deum timere debebant. C Etquan-
do dicebant de Chriftè. Si dimittimus eurhfîc&c.
10 Qu°n*am Deus in generatione iuftaeft,
Confilium f inopis confudiftis ;
Quoniam Dominus fpes eius eft.
1 ^HP,n*am Deui eftin geneiatione iufta, id ëft, inpo-
pulo Chiiftiano. C Chrifti confilium confudiftis, icreft,
ulcipcrcnoluiftis. H Dicenris, poenitentiam agite. In-
ops dicitur Ghriftus, quipro nobis pauper fàâus eft. Dominus
fpes eius eft. Patervtique filii,quiahûmanitas conj
eft de diiunitate* A Vel quilibet, mémbrum
hnfti exiftens } quia Dominus fpes eius eft : inde çon-
cmnitiir magis jvnde rtagis reuereïldus efîet.
11 dabic i ex 5yonfalutarelfrael, cumf
auerterit Dominuscaptiuitatemplebisfuæ : I
e t ' ^ xu^cabicIa cob 4-&c ;• lætabiturlfrael.l
^ Cum dicit guis dabin, vult intëiligi Dominum pa- <
tremjqui DomihumChriftum in Syon,ideft,in leru&lert
mittfcre dignatus eft. Ipfe eft seterna falus Ifrael, id eft, cre-
dentium. Dum auertir, ideft, diab olum d.amnauerit, Qui
■ * pjcbem perfequi & captiuane feftinat. Exultabit la-
cob, id eft, iudKoriim & gentiutn populus colle<ftus pet
gratiamDei. LaEtabiturlfrael, ho C eft vhiuerfalis ecclefia.
f i ^ O r a r i o ex Pfalm. X I I I .
l&nareDominedeccelofanao tuorejpicerefuper,numi& da nobis agnofeire viam pacts, vt auerffialt ovisc thoormumh ncaupmtt nuottjairtue,m cc. ele,fiit leriifalem babitacuioperfruamur. Per Domi-
Argumentum Pfalm. X I V .
C P ro p h etic* in terreg& tion i re jfm d r t D am m tis, in
d e u lo g i exem plum decern v irM ib m td fu ec bea
titu d in u a trid p e ru en iri.
TT. PfalmusDauid.
C Pfdmnsiftc non profunditatt velatus eft, led pro
pheticsinterrsgationi relpondet Dominus, in decalogi
exempluin : decern virtntibus ab bcatitudinis fu* atria
perueniri.
1 r > 0 mineq“ 4 habitable intabernaculo
^ tuo:
Ant quis requiefeet ifi ftonte fanito tuo.
^ Tabernaculum didhimex duobus nomimbus, id eft,
a raberna (quae eft domuspaupemm, quia non adhuc te-
gulis fed tantum trabibus tegebatur} & camaculq (quia
lbi cxnabant ficut antiquis mos erat femel in dibcibum
fumere)flgnificatcatholicamfideminquahabitat&naa
Deiecclefia. Mons fignat futuram Ietufalem. H Non
autem quanit, quis in ecdelia abiolute habite t , in q ua &
boni&niali funt,fed fubaudiendum reliquit,digne. Quis
ineafcilicet digne habitet. Quod ex eo probatur quSd
fubdit, aut quis &c. . '
z Qiii ingreditur fine macula :
bt operaturiuftitiam.
C Irfgredi tabernaculum fine omnimacuIafeliusDo-
minifuit.Operabacuriuftiriam.cumciedtdetcmplo-Ven-
dentes&ementes. H Membrorumverofiiommeft,fine
maculapeccati morralisincedere, Sc per baptifinum fine
omni macula, ingredi, quiafine minimis cflanonpolTu*
4 pCTl^À-
iiatMturm
quishabitabif,
j 3 Qui loquitur vericatem in corde fuo:
Qui non f egit dolum i n lingua fua.
H Multi loquuntur vèritatem labiis fed nonin corde,
qui videntur vera dicere,fedror cum labiis non cbnfonat*
quod Chriftus non fecit. Non egit dolum Chriftus, quia
quae locutuseft ore, compleuit opere. Ille dolole agit, qui
aliud agit & aliud dicit.
4 N ec fecit $ proximo fuo malum :
Et opprobrium non f accepit aduerfus
proximosfiios. ' r j
H Proximi funt nobis omnes homines , Be nülli debe-
mus nialum facere. Ille opprobrium, id eft, detradrioncm !
non accipit de fratre, qui prius non credit mala de illo an- *
tequam probat. Qui ifta fuperius comprehend complet,
ille habitat in vita æterna.
•5 *J* Ad nihilumdeduâuycft in confpeÄu eius
malignusf ,v
Timentes autem Dominum Sglorificat.
H Adnihilumdéduâusefttnalignus »ideft, diaböliis
quiaapud fanétos pro nihilo habetur. Quitiment Dominum
timoré fànëto, Dominus eos magnificat. C Vel ad
nihilum deduétuseft, quando ei dixit, redi retro fatanas,
no h ten tabis Dominum Deum tuum. -
Qui iurat 4- proximo fuo&nondecipit, j
quipecuniam fuain non dédit ad Vfurakh':
Etmuneraf fuper innocences noöaceepit.
.... ........................................ .. ..... G îuràré
f eft fâd-
hs ia ling.
£ amîco f-i
• f fill tin uit ;
fu »er viel- ;
H
no fuo>
Proximi
noftri.
f Delpici.
tarin oen
li$ieiasnn<
probus.
& glorififiarat.
Tt
fè afBigac & noiimu
r*t: petbol
ani fifec.
£ idiieF j