B
Auguftini
verba.
quôliiecquæftioïcncüatur, dumriapgiiurhoftï^dumi^eus>&verusJï0mo,&fiBgens,&:afcehifcns.yeutnica-
^nWis<iecaUceiriorafideliiinifli.aditûr : omd^udqua !‘meaaliü4 c1ft'ffgin^ntumccrreni)CLnens; , a^qdin ccciuro
Dcwnihi ci corporis in cru ce imnloIatio,éiiuq«e làngaihis |* vfcritâs àfcendctis. Ncc ahquis îçadefipii«tf,vt propterea
<k laterèeffufio dednarar. Aliofluin Sactâmenmm p M abnegaoe præiiimat fingentem fe U H m , c ik W »
-ff«. f. tamen Sacramertti nominc&inrfligamrmodô t'KWmr<]ÿft| «iqNBJWfc **jfcÊ£ÈÈSÈP:
quommcùuelligùnusâemtelHgiàteôioribuSjfeuaudkô-$ uifyeçu^Ch^p^alceù^rumiHCoeiam.i’ orro Sacràribussftimamns.
‘DicimrnaraqüeSacrâmenrumriiam rrièntifideiintpfaadBonifeciumEpiftolabcatusAugin
iurmrandim.nQnqaodreiCdinrpiainfimUimdincm ha- '-ftmàsbaprifinufflVQcar-.Vcrmarrtcm | f g g § g cbhliat
beat- 6dauiafuprares&ras,alicptosrciconfirmatiovei, riSntamabliraone.cotpons,qoamfidc cordiÄremad-
abneaaridnat; ^ndebcatusGfegorinsm^piftokad lu- rriodiirnApoftblicadominarradiqrfecirs « f e f i k o j
ftinum-'At beatùihqniÉ,Pétri fàcrarilEmum eorpusdiftri- dans corda eomm.Et id ib ü S c S lr ta filaw S a t b jp o f
tfeeutriexab,tmdantifeeimusSacramentap'rä:bere.Dici-.| ’majnonçarnisdppoiitiofcrdirim jfedconrcienbæ ponte
<turquoquéSacramentumalieuinsreifacrænçurargumé-1 interrogàtio in DSiim.AlterumtämenßgnificaTOrperä -
1 dubiærcàapprobatio, folcimcntcmüs eàfuraeteifnb- | J
Vr r .r ... j __" „U;„a„ j ; t - . i i r a o r i r > amm» eT? ftentatio. Illud Vero quodexiibro de cätechizändis rudir* n r i mi mr - a u a mr ics interior
bus a|üni«fifti,afife*:ns ittjfebüs vifibilibus;resiäulifit>ilies''
honorändas, nec ficKabedam (peciem benedidione fen-
dificiaram, quemadmodumnon fandificatam: quid tuae
parti profit plane non video. Imomägis videtur tuam op-
pugnäre fehtehtiam, noftrajferrc lublidiutn. Nös etenim
in|pecie panis & vinrquam videmus,res inuifibrles, id-eft ;
Chxifticarnem & fanguinem hbnoramus.; Necfimiliter
pendimushas düäslpecies, ex quibus confecr^tur Domi-
ilicum corpus quemadmodum ante cofecrationem pen-
debamüs :v cum fideliter feteattiur , ante corifecratio-
nem eile paneraPvinumque, id eft easres quas natura for-
raabit: inter fecraudutri veroxonuerin in Chrifti carnerti
& fanguineqj,quas vtrafque res benedijStio confecrauit.
Quamuis beatus Auguftinus in eo libro no magis loque-
batur de hocSacrameri to,quant de caeteris, qua: Chriftia-
na conluetifdine exerceti iuhentur, 8c folettniter exercen-
tur: inftrUens EJiaconum quendamCarrhaginenfis Eccle-
jGae,qualiter ipfiilri quoq;, rndes de his&de caeteris oportet
inftruere. BERENrVnde beatus Auguftinus in Epiftola
adBonifaciam:Sicut,Mquit,SacramentucorponsGHrifti
fecunduip quenda moduna corpus C hrufi eft, Sacramen-
tuna vero fanguinis Chrifti fecundum qiiendänv moduiii.
fengursChrifti eft,itiSaeramentu fideifides eft.L a n .Sa-
qramentu corporil Chrifti,quantum adidfpedtet quodin
ernce immolatus eft ipfe Dominus Ghriftus,caro eins eft, •
quafonna panis dpertain Sacramento aedpimus, Sfi-lan-
guis eiut-quefiib vini ipede acläpore potamus-.qgrOyid^
hcet carriis,&fangius Sacramenf^n eft languinis:c3rne &
fang&ine vtroq; inuifibili, inteljigibilidpirituali figniftcatm,'
redcpt'öriscorp'a'svifibile,palpabilemanifefteplenü
"gratia omhiu virtutü,&diuinaTnaicftate. .Quorum altcrfi
quide dum fi:angitur,&in populiialutem diuiditut alterfij
yeroieffufum de cälice ab orefideliu fumkur: mors eius iri
cruce,& finguinis ciusde latere e'ujänatio figuratur.- V-
trumque beatus Gregorius &r lolerter attendit, '& enucleate
ii^ quÄto Diaiogbrum libro ita^exporiit, dicehs
Èibetur,purgatio animae eimrimiSir,, quani files interior
operàrur. VocacutqUe baptifmus' fides, fècundum earn
locuriotiisformam qua myfterium, eius rei cuids rriyfte-
riunj eft^ceriferi nomine-Confueuit.HUius rei cauû,fifiîili-
tudö é frquam in Sacramento & in re Saeramefiti teperiri
lemner ne ceflè eft,fiait inbaptifîho& fidé. Ytruiqquee-
nimjauat,purgat,purificat : illud carnem,hôc mintem.
SicutergoçoeleftispantsVqu*vera càro Chriftitfft, fuo
modo vocàtUrcoxpus Chrifti: cum reuera fit Sàcramen-
tum corporis Chrifti, filfiis Videlicet qUod vifibile, palça-
bile,mortalein crùcé eft fiifi>enfiim,vocaturquejpia èar-
nis ipfiüsimmplatio , quae ucerdotisnianibus fitChrifti
paftio,mors,crucifixio,nô rei vetitate/edfignificante my-
fteriOîjicSacramehtum fidèiquod baprifina intelligitur,
fides èft.Berengarius.beàtus Auguftinus in-Epiftola ad Bo
nifeciunvSemel immolacus eft ChriftUs in lemétipTo>: &
ramen in Saaamento non foluni per qmnes Pàfchae fo-
lennitaces,fed^& omnidiepopulisimmolatur. Larifranc.
In feipfo femel immölatus eft Ghriftus.\quia'inmariifefta-
tiône fiii corporis, in diftindionern membroj^im omni-
um,vërus Deus & verüshomo femel tantum in cruce pe-
pênditjofferens feipfiim patrihoftlam viuam,^affibilem,
mortalem,vittôrum açmortuorum redemptiqnis effiça-
cem, eofum videlicet quosdiùiniconfilii altitudo redi-
mebdos iudicauitipraerciuit,praedeftinauït, vocaliit, mb-
dis âtque tempôribus quibus id fieri cpngruébat. .InSa-
crameato tamen, qüod in huius rei mémoriam ftequen-
tàt Ecclefiaicârb Domini quotidie immolatür,diuiditur,
tçômeditur, & fanguis eius de calice,fidehum brepotatur:
vVtraquevera, vtraqùedeYirgine fumpta. Sumitur qui-
dem caroperfe , &fangüis per feynonfine certi ratione
myfterii: quamùis Uio locucionis modo tdtus Ghriftus
rpanducàri dicàtur & credat ur, feificet cum vita æterna,
quaeipfeeft , (pirituàli defiderio appetitiu:, çûm reçorda-
tip màùdatorumeius fiiper iriel & rauum dulcipririfmen- |
te hàb e tur ,cu m fr aterna êhariras cuius fîgnum hocSacra-
mentumgeftat,pro Chrifti amorediligitur, cum dulciter
arque lalubriterin membria recon^rtur, quod pro falüte
hominum Cbntômeliis ficaffedusjcruce fiiïpehîus, clauis
afhxuS,lancea vulnerâtns. >Vtraqiie comeftio necéflària,
{Vtràq;fiu<ftuo'là:alret;a iiîdigetalrerius vc bljhi aliqtiid o-
î peretur: Nam prior lîdéfit,pblîeiiornô foliim peccata no
';riirgat,fedetiâauger,|çpræ{uraproi'esiadîcàri QiAnMan-r
iq.fine prioièbflerionpofeftjàOTioh debet.Hiili?hàmqf
patitf quotidianus àtîqmiho'dicimr.fitut Ibeato Ambrbfiq,
& (andoCypriano exponitiir.Ecin Enangclio lcgitiu-.-N;/;
itianfaicauentii carnëfMbômtnis&bib&itiïèw
habibitis vu am in vobis.Ei Cacti can ones iiibe rit non ha.be h-
dos inte»catholicj^, qui S^aCramentb coiporis Chrifti no
çômunicantjÿifi fórte-pceniton tin more & Epifebpali iu-
■ dic'io pio capitalibus p^cjms^abftifréàrit. Ffüftrà ërgb in-
'fets & dieiS.Si lémdpaftüseftChriftùs in fëmetipfoifemel-
• étiam'in cqrpbre fiioiejû quod coipus fiu'i riullo modo fc-
paraïi poteftafeiplo.Quöd non proccdir. Militaquippe
fiint in rebus,quç rent ni pàrdbüs qo n ue uiren ob po Ifiirit.
Nam cumipfeDoipiriüsIefiisyprus.Deus fit,& veriis ho-
Eius quippecaro ibifumitur,eiusfitnguis nöniam in ma-
nns infiaeliuiiTjIedan oiafideliumhinditur. Penfändnm
ergoeftqiiälcfiehpcfacrificium | quod^roabfolütioii^
noftra mortem vnigeniti Flii fempeiimitätur. Imitatur,
dixit, io n opi>ratur:^refpfgehs exmortUigiam^ifan
moritur,mors illi vltra liön dbmiiiabirm^aroefgo &län-'
gUis,quibusadimpeErandampro peccatisnoftri^D'ei mi-
fericordiam quotidie alimur, jphrifti cörpüs ac iänguis
vöcantür: nonfoliim qjjiae ftcndalitefiae m fixnrjquali-
tatibus plurimum diferepäntes^. verum etiarh eo locurib-
Uis modÄjuojres fignificanSjUgnificaitae rei loletvöcabu-
lonundipari, Meclufte äuifquam mPuebitUr,, fie^dem
carojidcvnq- fanguts l'iii ipl'orüSacramenta exiftancV fecu-
dum aliud acqj auiudacceptarcum ipleDominus Iefuspoft
rcfurreöibnem fiiam fiu ipfius diuerfä teipporum ratione
typum geflerit & figuram. Appaiens emmduobus dilci-
pulis^ locätufqüe eis «jüantum fatisefle iu^icauit; dum
finxit felöngiusire ,ficutbeatus Auguftinus dicityfignifi-
cauit fe p oft paiicPs dies m coelunialcenfurum efle-Quod
iterlongeremotum efta communi hpminumvita,qiue in
Cotpus
Chtiftif'
■eft Siera1-
Bpiftolt
adßonifac
I jehriftos
I Chrifti Sa-
J ipfisduobus DifcipuUseuidcriffimefictirâraeft.'ChriftuS rito, odtttifque b»mócóhfte#anirfta fàtionali ôb’cpr-
;igoChiifti éftSàcramenmm: longius videlicet ire fe fifi- poré‘ :- nqri Âméri ^ani irltfip' ||$ ipfibri corpus re-
gcns,longiusfiuotêmporeâfcèndentisîn ccelum. -Idem, de>y^)cabitur homo vel Deus.v B e/r s'n'g a r iv '-s.
einrdem,neotamën vfquéquaque.çiufdpm. Verus nan^qj Gonfentro,inquit Burgundus, fàndiàèRbmariæ E cclefiæ.
Reue-
Buchari- !
fiiachiri]
citis ft»- j
iiçiDZ W
‘bolurocll
H
Luc. U
'Panis q“?
tidianus- !
PoenittDtes
Euch^
riftiasli'l
'ftineot- j
Pecca» I
càpitilia
mEccl.j . ’
■Mjracula
■ circa Eu-
pbatiftian
lP/Wm.8.
34!
Reuera non fandamËccléfiam, expèrcaeft veri.tasipla, •
(ed Ecclefiammalignantium,concihurn variitatis: neçA-
poftolicam,fed fedem facanæ.L a n f r an c v s.Non debe-
resdfeerCjConfentiojihquitBurgunduSj feficonfentio e-
goBerengarius. Tua enim hæc verba füerunçhæc te ere—
dere fendum concilium fcfellifti, hæc te feruaturum iu-
reiurando firmafti.VenérabilisH umhertus quem expro-
brando Burgundum nominas , quafi non poflit Deus in
B urgùndia habere feriios fitosmihil aliud fecit, nifi quod
jferipturarn iplam præcipiente lynodo , jnanuih manum
•tibiporrexit. Vertun O iafèlix anima, de hærefiadperiu-
riiimprius tranfiifti-. nunciterum dC periurio ad hærefim
remeafti^ Propterea tradïtus in reprobum 'fenfum , fen-
(fta.m Romanam Ecclefiam vo cas E cclefiam malignan-
tium, cphciliüm vankatis , fedem iàtanæ. v, Ethoçim-’
pio ore garriflä, quod garrilfe nemo legititr jnó hïóreticus
nori fehifinatictis,nQrifalfiis aliquisGhrilbanus.i.Qupt-
quocenimàpfimôrdiaGfiriftianæEcclefiæChriftiânino-
minisdignitategloriatirunt,' & fi àliqui relido veritàtis
trämite per deuià erroris incèdere malueruntjfcdetq tamé
fahdi Petri Àpoftoli magnificc honorauerunt, nullamq;
aduérfiiseath nuiufinodirblalbhemiam vel dicere,vel feri-
bere præfiimpferant.quod inaubit^tum habet qui eorum
feripca legit,quædiuerfis tempôribus, ac diuerüs de cau-
fis redes Apoftolicaab eis trammiftavel porreda recepit;
Denique ipfe Dominus honorificealloquitùreaminEu-
angelio fuo dicens:T« e$Petrusi&fuper hanc petram'adificabo
Ecclejum meant >&por & ïnferinonpr&ualebunt aduerfus eam,&
ttbidaboclaues regni coelorum:& quo Ac ton que ligaueris fupèr ter-
ram,eritligatum & in ccelisi&quodcunquefoluerisfuper ter ram,
entfolutum & incoclis.Qux tametfi de paftpribus iandx Ec
clefiæ dida e flè credantur, & a quib ufdani catholicis ex-
, ponahturipræcipue tarnen de Romana Eçclefia intelligé-
da eflè fecri canones & Pontificum décréta tçftâncur. JBe^
reng.Quisïnim autratione concipiat, aupper miraculum
fieri polïe concedatjpané frangi in Chrifti corpore,quod
poftrefitrredionem tota vigetincorruptibifitate,& viqüe
in'temporareftitütionis omnium,coelomânet irideüoca-
bile?L^nfianc. Quoniam modo panis èfficiatur caro. vi-
tiumque conuertatur ifrfànguin e m vtriu Ique eflèntiah ter
mutata natura: «r qui ex fide vi«fi,fcriitari argümentis,&'
cóncipere ratione non aqærit. Mâuulc enimcceleftibiis
qlyfteriis nunc finem adnîbere, ytad fidei præmÜ quan-
4bque valeatperuenireiquamfideomiftamcomprehen-
oendisiis qûæ cömprenendi non pofiitht fuperuacuela-
. bbrare,fciens feriptu cCCtiAltioratenequafierüy&fortiorate
nefirutatusfiteris^fedquàpracepittibi Dm,ilia cogita femper, & '
inptunbusbpenbus eius nefuefiscuriofus. Non eft enim tibi necef-
farutm,ea quaabfconditafuntv’tdereoculistuis. Diuina tarnen
p'otenriaipiirabiliter opérante,fieri poflè cocédo. Nec dé-’,
îuerequibuldam dubitantibus digna miracula,quibus re-
f ü vifibiliiim atque cormptibiliu ablatis tegumétis, licuti
reuera eft,apparet corporalibus oculis caro'Gfirifti & fen-.
. guisipmhiporente Dêb miferiebrditer fenarite infirmo-
tutn imbeçillitatem '& terribifiter- damnante atque e-y
îtertéhte omtiem hærericorum deteftàbilem prauiratertt,
quorum officium eft,fimplicem infantiumatque laftentiu,
ex quibus fe«t/mperfirif Chriftus,fidem irriderc,ratiónib.
omniiveUe comprehei^çre,i;um ipfifint.rationis exper-
t£Sfadi,propter arrogantiam&fterilitatem ficut equus ér
■mulus,quibus non eft intelleäus. Quod vero incorruptionèm
Dominicicorporis,& quod ccelovlq; in die iudieiideuo-
cari non poflit,fidiei noftræ qua ipfum vere afidelibus fiiis
manduçari credhnus, quafi caufam impoflîbilityis oppó-
nistprofedó fidem noftram autriqn intelligis,autintclle-
dam male exponendt, ad tuam ipfius^peJniciem depra-
parecontendis.Sicenim credimus verefelubriçerq; man-
ducaii in terris 1 digne {umentib. Dominum Iefitm Chri-
ftum: vtcerttflimç teneamus exiftere eum in cceieftibus
1 incötaminatirrn,incorjuptum,illxfum. Ineptus fisfi pró-
ptereadicas Sareptanamyiduam non pbtuilfe comedere
ypleum quo plenus erat lecythus fuus, quia fecra teftante
hiAotia,lecjfthusoiei non eft imminutiu: earn eädem fcriptura
dicat, Abiit & fecit iuxtavetbum Helu,&comedit ipfe & ilia,&
domus dus. N6n diflimiligrauaris væcordia,fi idcirco moliaris
aÄruere,nonpofleah iam Ecclefiam carne & ferigui-
ne redemptoris fui,quia Apoftolus dicit.: Chriftus zefitrgens
ex mortuis iam nonmoritür,mors illi vltra non dominabitur f efi
ipfe Dominus loquens dilcipulis fills teftetur dicçns:Acâ-
pite & manducate, hoc eftcorpm me urn, quodpro vobis tradetur.
Et:Hiceftcalixfanguinismei,my(ieimtafidcit qui pro vobis &
promultiseffundetur'. Ec, Pams quan ego de der o, caromeaeftpro
mundi vita.Ev.Nifi manducaueritis carnemfilti hominis, & bibe-
rittseitts fanguinem,non habebitisvitam in vobis. Ex quibus
Domini verbis ortæ fiint duæh<erefes antiquis tempori-
bus.Et in hoc quidémçôrifenferunt omnesquod panis
8c yinum in veram filii hominis carncm, verumque eius
fenguineiri conuerterentur:fed quis eflèt ifte filiushomi-
nis,nonomneseat\demfeqtentiam tenuerunt. Quidam
arbitratifiiht, hunc oportete infelligi quemlibetEomi-
nem,fiue iuftuqi.,fiuepeccatorem,in cuius çamem ac fen-
gtiinem conuerfe tggrena fiibftantia fiimeretur in remiflio
nempcccacorum.Aliiarbitratifiintnonhunceflèdétur-
baquemlibet hbminem,fedvitumiuftum,landificatiim, ■
acommuni hoiTiin^m vitaperruæ vitæ celfitudinem fe -:
gregatum,qui templum Dei eflet,qui diuinam in fe habi-
tationemveriflimepôflidéretun cuius çarnemaç fengut-:
nem commutari poflè panent, vinumque altafis hæretica
pertinacia delirabant. fadumeft autem hocpaucis annis
poll: obitum beati Auguftini,tempore Goeleftini Papæ,&
Cyrilli AlexandriniEpifeopiiquiDUS præçipientibusatq-,
annitentibus,indidaac celebrata eftïy nodus Ephefinav-
na de quatuor ^ quas beatiif Gregorius in epiftola adPa-
triarçhas fetetur fe itafixicipëré -, compledi ac venerari,
quemadmodum fenda quatuor Euangelia Domininoftri
Ielu-Chrifti. Iri qua fynodo damnatæ fiunt vtræquefiipe-
rius comprehenfe letales peftes : xoborata eft fides, qua
credimus panent çopuertiin ëam carriem quæ in cruce pe-
peridit,vinumqueirieumfenguinem,quidependentis iri
cruce latereemariauit.Deniqueditcenti, qüieidem con-
cilio:interfuere^pflcopi,mrerçætèradehôcfecraniento
fiçferipferant:& Neftoriô Epyfeqpp quafihæreciçorii capi
J titranfiniferüt.Ad benedidioriesjinquiüt, myfticas âcce-
dimus,Si: fendificamurparticipes fandi corporis & pre-
riofi fanguinis Chrifti oiririiuin noftr u Redéptoris efiedi:
Noriyt cömunem carnempercipientesjquodabfir^necvc
viri fendHficati, &verbo cpniundi fecundum dignitatis
vnitaté,aut ficut diuinâ epflidentis habîtationé, fed vere
viuificatricé,8dpfilisverbiproprian>fadam.Vitan.natu-
ràlitèrvtDeùsexïftens * quia propriæ carnivniaiseft, vi-
uificatricem eam eflèprofeflus eft.Etideo quamuis dicat
ad nos : Amen anten dico vobis, nifi manducaueritiscamemfilii
hominis,& biberitis etusfanguinem.non tamen eam y t hominis
vnius ex nobis exiftimaré debemùs. Quomodo enim
Mmtth. l î
Imc.i l .
lo-tn.6.,
De vera
Clu fti
earn;in
EuJiari-
fti a nulla
vnquatn
concrouer
fia.
4.Syao-
,dus vc
harecipu
rnagnus
Gregorius!
Ephefinü
concilium
de carne,
iuXtanaturam fiiarnyiuificatrixèflè càro hominis poterit?
Sedpjfofitemutyerepropriameius fedani , quipropter
nos hlius hominis &: fedus eft & vocatusu Et circa finem
çoneiliirSiqùis non confitetütcarnemDomini vifiifiça-,
tricerit efle, ôepropriam ipfius verbi Dei patris,fed velut
altcriusbræteripfitm coniundieidem per dignitatem,aut
quafi diüinam liabenris habicationem, action potius vi-
.uificatriçeifi eflg,quia fadaeftpropna verbi viuificare va-
kntisijanatheiid^fic. Quid manifeftiusaudire defîderas,
! fi ftudiofiut\nouæ contenfionis animumftudioantiquæ
pads omictas?Nou eft vefenda (vnodus definit,hæc caro
aficuius de vulgo hominis,n ö iuftiSc fendificati hominis,
fed potius cuiipfevnitus, A: incam.uus eft, Dci&homi-
nis. Qupdvero ait , benedidiones jrpyfticas ; fiedi-
. dutri accipe.quâfi dicerct fecrecas. Mylleiium nam que,
• ficut beatus Auguftinus in^ibro de catemzandis ruchbus
dicit, à lecreto.nomen accepit. ' Quid enim fecretius,
quampanis viniquefpeciem conlpicere , feporemgufta-
. re,tadum fenfire : & tamen mirabiliter opérante Deo
veracàrnëm, Verurriq; fenguinem aeaere,comedere,bi-
! bere ?- Nas & çiufmodi feripturasper cocitm fere diuina-
I rum licterarumcorpus jparlim diffufes, fi amoto inanis
iadanriæapperitu, prointentione vitææcernæ humili-
ter legeres , fi inter legendum efFüfis ad\Deum preci,-
büs fmpetrata diuinà gratia anteiligeres , fiea quæ ad
literamaceipi , Sçea'^quæ (picitualiter oportet intelli- |
g ! ; I | P.l~ 4 ' gi,Chfi-
G
Chrifti
quzdam
habet.
*. alias qui
cidcm pro
pria*)&c.
loan-6.
Myftctiû
vnde.
Prec« in-
ccrlcgén-'
dumlcri-
peuras di-
uinas. P ii
l i l l
I I