I A.
Mem. 17.
■ Rom. 3.
>, * Deus «
iQor. 4.-
I* loan. a .
Anris de-
ztra.
Hiceftritusoffetendiholbcaufti-, deque quia fat is in
prihcipio huius opèds diftuiù eftifcquehMa videatfiUs.
Dearietc confecràtionis.
C a p. . . V.
O Btiiliti&arietem fecundupt.in confecrationem facerdotunn
Qua? ratio eft offerendi huius fecundi arietis,poft
piimi oblarionem?Obtiiht,in quit;arietcm fccundtiïn in tonfè-
crationem facer dot k'm.Ergoptioris bblatiohonnelanâificat
offerentjssrQujejaim in fua conueriationepetfeâura fide-
libusreligionis praebetexempluin, none (andkus dicendus
eft ? Scriptameft tamcn : Malediiïtts quifpem fuampo'nit in ho-
vnne.Omms;c nitri bomomcndax, Deus foins ver axe/ShËcxe yera
in tamis tënebris humanæignorâtiæ;quiseftnbmo ctaièr-
tor non fictimendus, nififolusillequi & *hbmo &Deus
I eft?ipfcq.uippe folusdicerepotnit: Egofumluxmundi,qutfc-
quitur me,non ambulat in tenebris,Quicu nque ergoin populo
D.ei duces copftitunntur, ne errent qüia homines (tint, &
poftfein perdisionem etiàm alioi trahant:necefleeft vt eu
! qui errare non poteft, fibi dueëmproponant : hoceft, fi in
; gregefidelium arietes ipfi funtjeXpedit eis vtChriftum,cu-
ius ducatU:Confecrértuirj &aberrore liberentur j arietcm
! fibiconftituant.IndeB. Apoftolus cum difcipulos fuos ad
. ftiaiiximitationem prouocaiTet,dicens:Jwù<ifom met efiote :
. ne,dë eiqs erroretimfere deberent,cuius veftigijs ipfe inhç-
ïerét ftatim fubdidir,dicens : Shut & ego Cfort/h.Hinciple
t>ominusei,quem totiusecclefîçducem conftituerat,poft
tefurreiftionem fuam præcepit, dicerîs : Seqtiere me. Moyies
itaqj poftvitulihoftiam,pijftarietem primümf-iecundum
quoqj offert in cohfectationem iacerdotum: quia fcriptu-
ia facra quæ d o&ores i n ftrui t quid de Chrifto.popülis prç-
dicenfc,quçmônet eos vt iuo exemplo ad religion 6 fideles
ëxcitent.-eadçm UëAiuftitiaeexorbicent trairiite,eiUs quem
prædiçan^ÇhriftllbrqaamiJlisimitandàm proponir. Huic
qupqiiq àrieti Aarori filijqyillius fuper caput mânüs impo-
nunt, cuiri iuxta legis m onita, eius regukm feobferuare
pjçômitniht.înde eft quod (etjuitur l
Pofueruntquefuper caput illius Aaron &filÿ eius manus fuas.
Quemcum immolajfet Moyfes, fumeris de [anguine ,tettgit extremum
auriculadextra Aaron, &poüicem manus eius dextra,fimilt
ter & pedis.
;Iam ineipitcÔnfecratio.Siquidem bocdidtum erat,ariep&
mifibonaftierit:,ad Deum & adipfifisregnumpiopiri*
quamüs.Mànus)èrgo & pes pontificii, arîetishuiüs magni,
fanguine ëonfecrantür : cuftt CHrifti exemplo; vt iam præ-
diximüSjhe in religioUis fetUita aberrëtjdirigitur.SeqüitUr:
1 Obtulii&fiios AafoH&umqiie de fanguine arietis immolatïte-
tigiffet extremum auricuUjingulorum dextriii&poüices manus ac
pedis dextri,reliquumfuditfuper alt are per circttitum.
, Notartdus eftordo.Primus Aaron, déindëfiliieiuSipo-
ftrémo verb alt are,hUjus arietis fan guiri£ conlecratur. Sic
e nitri rëgulàfidéi ôcnotmaiitftitiæ îhuiolataperenniteriri
ecclefiâ cUftoditur;fi per ChriftümApoftôli;perApoftolos
verolèquens ordo doétofum ; fed & per iftos vniuerfdlis
eccleftadoceatur. Hoccftrtamqyaltarë ; per cuiùs circuitu
fangUisiftefuttditur. Vnde& Apoftolus Petrusïdëles o-
mnes Chrilti do£trina muniens, tan quarti fanguitie arietis
altare perfutidens, dicebat-: Memorès èfibteeorum quapradixi
verborum fan [loruni Prophetarum & Apoftolorum veftforutifa <&
praccptorumDomirit & [aluatoris. EtOorninusipiej O««; in1;
quit,we« vocemmedmaüdiunt,alienumàutem nonfequuntur,fed'
fugiuntdbeo, quia non nouer untvocem alienorum. Seddehoc
ariete quid lex adiiciat.audiamus. 1
Adifim ‘vero&caudani, omnemqtiepinguedinem quaoperitin-
teftina>reticulumqueiecorisi&duo$ tenescum adipibusfuis &anho
dextroyfeparàuit. " ■ / . , A
AdepshuiüSàrietis, gratiaeft fpiritiialis, quæhomini
Chrifto concfeflà eft.VndePfalmiftaprohac gratia fuppli*-
càns ,ai ti Shut adipe &ptnguedine repkatur anima mea. A deps :
itaque huius arietis fepatâtur ; quià Gnrifti gratia ab aliis
hominibuslonge difcermtur. Vmcuii^tvihxi nofirumdatur
gratia fecundum menfuram donations Chrtfth De ipfeautem
dicitloannesBaptifta, (}uia non admenfuram datui eji eiJpiri-
rMj.Ipfeetiam Ioannesvidit'fpiritumdefdetidëntem &ma-
nentèm fiiper eum : quod fighum fingUlafe accepit, qüia -
hic ëfrqui bàptizatin Spiritufanéto. In cauddauttm-ftnis
eft corpbrisiCauda igiturarietisfGhrifti confiimmàtib efts
Sedcâudaifta leparacur, quiaeiiis contummatio magno
i n teruallo à noftra diftinguitur; Ipfe quippe pafltis, tertia
dié rëfurrêxitmos verb cumdefunCtifuerimUs, noftra re-
furresftionem in finetënipbrum éxpë6fcàrtiüs.De his au terri
qu& fequuntür,dc pinguëdiné-,fcilië6t, qiiae ©périt intefti^
najtetibtilbqueiecbris&dUdbüsreriibuscutn àdip'ibsfuisi
iri vitulo qui prô.peccâto offertUr,qüiipfîusDomîni(ficUt
! Sc arièsifte^ perfonam tenet, midta fuperius difpütauimuss
Vbi cum lex deiftis adipibus præciperét, vt offerreritur&
te.mhunciri confccrationemfacerdotum offerrit Vbifatis i adôletfehturlùperàltareholocauflaV ficut fietifeiet deÿi-
apparet,quantæ digttitatis & exceiléntiaéfitiqui etia pon- tulo hofttëpa6ificorüm:diximus,Sicut hbc;riôri ad iquatifici
filiifqueip.fîus; per quos ad inferiores ordines conie-
cratio defceridiit,cônfert gratiam fan Êlitatis.Tan git i taqiie.
Moyfes fànguinearietisextrèmüauriculædextrài Aaron;
vt tatftiiipfopontificis audicum fanSrifîceti Auris namque
dextra quæeft, nifiquæ contemptisfabülationibüsini-
quorum, percipieiidæfe applicât iapifenriæ? Ifta tarnen ne
decepta pro dodtrina falutari venenu m hauriat, facro fanguine
munitür: cumdodtrina euahgelica quæ Ghrifti ver-
nat eruore, ne in errbrem incidat.informatur. Huius fari-
guinis ta£tu Pauliis difeipuliaurem confecrabàt; cumpoft
litatem debere àccipi, fed ad àliquam fiiriilitudiriem : rrih-
gnaniqüippe interhos & illbs âdipësëflè diftantiâ. Quod
euidentitis hicâppàret,cüirieofdem feparahdbsl’ex mani-
feftë décetnit. Armus verb dëxter, dominiea Opéra figftifi^
cat.Vere énim omnia de-Xtraipfe habuit; & nihilfiniftftiftls
Peccatum qtiippe n&nfecit, née dolusjnuentus efiin oreéii»; Qui
armus qübq; cunvcæteris feparatuPrijuia (vt ebdêm pèrhi-
bente diditimüs)^«<e nemô alius fecerat, ipfefedtl^ QUod & (1
quisalius riiagnum aliquidffacere potiïîtv fleuti illi quibiis
pblliccri 'dignatus eft, dicen»:*j^fei credit in mè, opera qua ego
multa mobitàfalutària ne aliéna dogmata fufeiperet, in- J facto,&ipfefacïet,&màiora borumfacïet : eius vtiq^graüa poftruébatjdiëehs:
IÎ<«c dpce & exhort are. Si qttis aliter docet,&non
ac^uiefcitfahüfemonibusDominilefuChftfiij&eiquafecündum
piétàtem efi doctrina,fuper bus ; nihil feiern, fed languens circà qua-
fiiones&pugnas verborum: tu homo Dei,hæc fuge.Item:OTi-
mothée, depofitum cufiodi, demtansprophanas vocum nouitates &
öppofitionesfalfinominisfeientia. Sed quai putas cauiïeft^vt nó
diçetetur,Tetigiraürcni|eius dextram:fed;Tm^if èxtremum
auriculadextra iUius? An forte idem efty féd mod’ llbcutionis
eft’Nefcio vtrum hoc innuerevoluèrit, némine ppr vëtba
fonantia ad feienriæ fontem poffe përti ngere : guttas tan tu
illius,&quafi extrèmaqu£édam& feiifibiliafigna, conferüt'uit.
Ipfe vero inhis qüæfocihalteriusâuxilio nó'öihdiguit.
Aliorumitàqueôper^bonà,eocôôperante,fiuntcqu£eàu-
temitife per ft fecit ; illfföli fcMbsndafeht. Omhia^itUi:
quâïadillum pertinehtsaliörum hominum^ ötriniumvira
tûtes excëllunt.Sequituf :
Tollem autan de camfiro azjjmonm quod er at cbfatto Domino,
paneth abfqiie fermenta,&colljr;dam cofifperfiiu oleo, Ugahumqué
pofuitfuper1 ddipès & atmum dextrum,trddensfimulomriia Aaron
&filiiseiusi
Dé hocepniftro mEXôdo^Dôminôiftaomniâordmaté,
ficlegimus i Toùtyitüluin.dearmento&aftetes 'düosîmntaciila*-
re.Qüia yerb non folapontificis feientia, fed 5c Vitæipfiiis ! töSfpMefifoazymbs,&cfujhlamAbf^fermentoi qtiAtonfferfafit
qualitas fànélificandat ft; në âries gtegis Ghrifti fi primüs à ! oleo: lagàna qttôcfoazymà; oieolita: Defimilatriticeaçunâ^facîés:
iuftitiadëüietjàliôsdeceptùsdecipiatj'manusfcius dextræ
acpedis pblliceSjëqdëmfangûine confecrantur. Quide-
nitti pet irianum,nifi a£tio noftra defignatur} Man us vero
dexttàeftopUs pietatis, per quod Deo placere contendi-
mus. Pesquoque eandem exprimitasftioném : quiapeti-
&pofiia in'canyiro>ojfeteï.l!itgô in canifttoillô multipahës e -1
rant; oCmultà laganaj quæ proi^cerdotibus bffeffcbdfimir.
Sed de panibus vnusjdë laganis quoq; vrium,cum adiplE»9
arietis,cauda 8c armo dex n?b, feparabatür.Quqd vérbfd(r-<
petius dixirrius,nunc apparerie'am quant inLeüirico cpllyV-
^ nda.cn
ii.Pe/.3.
Joan. 10.
F
Pfal. 6i.
| | t ó
loan. 3.
loan, i;
i:
P U
t
jArmu*
aèxcer.
i.Petf.x.
loan. ij.
loan. 14*
B g
jjExed. %9\
Paoej-aiymi.
tagana. •
Collyrida.
m Leuhicutn, L ib . VI.
cu h sc °n tc iatu r,^n âa d cïlg natrci:i|)Curain,quævananoi | cmniafacerdotibus. ic x q u ^ p c f a c r a q ^X h a cY auatri
bispatmöf didta&excmpUadxdincationcpiopomt.Pa-1 nocaôimiisJDoçiiiniexcclferulamagiftiosimbuk v^ean-
ncsvcÂab%fcrmeiKO,quam^gunihabcant,(amlçpcdi^ ^emfidelibusintimcn^DfHcioüIorücommiEti^Scquîmr*
dtumeft. Significantenirnfandtorumtöleranna,qm-^jafi - S f t g fr
m camino,bcin ,gne pretTiuamtemporalmrafincfcat fLU >**mbuS'otum,Mm\tfutnaltm boloc*„ni ^
caula deeoâafitnt. Lagana vero zetum cotum ipintualem m m O M i WT?
P‘ ' ^ dn 7 - r j S° 7 SlnPr* c;d e n tlltbt°dmimt ^ ftrjccckG;I;m\ 7 , ,b usfidclmn,dominicas
traëtatu eft.Igiturad confeerationemfacerdotücamftrum dibusextbllunt Et crtramDnmi««
p.'tr-'.i
ibidim.
mllidem.
vu «.««,» fjanv.il na v|uannuau ae
oëant;illisrecitatur.Eftinhoccaniftro&collyridajCÜfym?
bolüfideinoftræpaginæomnesdiuiniatteftantureloquij;
De hisauré panibus v,nusfequeftratur^cadipibusiungitur
arietis, eu dominiea paffioabaliorüfanâorumpafijonib9
magno interuallo diftare docetur.Ipfe .n.abfque ornhi fud
protfusipeccaco, noftrisipeccatis débita fuftinuitniortem :
alij vero omnesqui tnüdi huius prefluras fuftinuerunt, etfi
non in homines qui cos affligebant, tnin Deum peccaue-
rant.Vndelfaiasin Cantico vineç meri,ideftsfanâ:ç ecclef
t r Ä p s s r » = r Ä s a ? E a
en Tanâos martyresfiliosecclefiæ.impiis occidipermi’ f
---------11 iiiauiLmsrcuauntîCU
e^ ï ® j Cetltinefii1acf&ydeantur)fcriptljrarfiantoritinSefundonti
cum fc non de faô fenfii hrec proferre, fed de
lonribusdminishaufilTeinfinuanr; Moyfes verp (ufeepta
demanibu^pbrum firpcraltare adoler holocanfii.' Altare
quippe holocaufti, funt cordafidelium, nondnm irirra ra-
bernaculû pofita; fed adhne pio ingreflù rcgnicoeleftisfolrcita.
Inhis itaqvradipesarietiscûiuperpoficisfibiadoleïia
tür.cnm fideles populiredemptoris fui virtntes Scrota mile
diligunt, Sc at! 1 milan du m propciib ilio totis liifeeribus ’
rnardefeunt. Haïe vero oblatio confecrationis eft. Confe-
Matth. 3.
fphV+
• Qorint. ij
* Chrift»
r .vur.w.uua.arivr-viuvatua Cil« VUlCælUJCipie OCCIOlt,
eu fansftos martyres,filios ecclefias, ab irapijs occidi permi-
fo- Plaga tnipfius& mors quâpro nobis pertulit* longe ab
illoru plaga & mortediftirailisfuit.Qùod oftéditipfe Pro-
pheta,cu mbdidit: In menfura contra menfuram, eu abieclafue-
titjudicabis eam.T an qua diceret:Ipfàmenj(uram tri b ula cio-
nis &pricftnrishumilitaris,iuxtainiquitatum fiiarum men-
furam fuftinebic.-cu verb cum pro nobis mortë guftafti,quç
non rapueras,exoluifti.Separetur itaq; panis vnus de pani-
b.us a b fq; ferm ento,qui in, caniftro pofiti funt: quia nullus
eorüqupsinnocenterpaffos facraquælibet teftaturpagi-
na,dominicæinnocentiæpoterit comparari. Illienimetfi
non obeam quæ fibi obi) ciebatur cauiam,ob diuinifc.no-
n^i nis eonfeifione m, digriierànt morte: npninitaareatu
étant immunes, vt mortis lèntentiam quæ geneti humano
impofita eft,euadere deberent.Sçd cü paneifto etialagana
feparantur.Cumenim lagana hçcazyma eilè prçcipiat lex,
VtftiLquiprpximum arguit, puro dileëtionis affeôtu ahfq;
otrinis perturbationis & i’racundiç ferméto hocfaciatmul-
lius hominis zelus tâfimplex & purus iuiffç credendus eft, !
quä Hlius çuius fingulari innocentiæ & manfuétudini Sni^ 1
ritus fanëtus teftimonium perhibés,in columbæ ipeciefii-
Dubium eft de quo hoc dicatur.dehloyfe.an de Aaron.
Nam dë Moyfe prius loquebaturlex, dicens quod arietis
adipesde manib9 iàcerdotum fufeeptos, feperaltarëadoleuerit.
Vbi ftacim quàîî deepdem loqüens,iùbdidit:T«/if
& peâufculum,eleuans iüudcoram Domino.Sequens ctiam vèr-
fus,adMoyienfinëdubiorefqfcnduseft.Namftquitut: H
Affumenfque vnguentum & fanguinem qui er atfuper altare*
afperfitfuper Aaron & veßimerttaeius,& fttperfilm Himaeveßes
eorum. J
Hoc nifi de Moyiç nô dicitur.Videreturergo & hoc vn-
de agi mus,ad Moyiert fine dubio f eferéndum,nifi hlc opi-
monenoftramreuocaret, quodnüfquâ lëgiffem^rëcolo;
Moyfen hoftiæ cuiufquamautfacrificijpaitem aliquSfibi
aflum pfiite.AdExodumergo rëuertàm ur, v bfbmnia quæ
hicnarranturexpleta, àDomino præcipiunturimplëHda.
Ibi *ta<15 Domin9 ad Moyfen de his fie loquitnr: Sûmes quife
quepeäufeulu de artete quo initiatus efi Aaron, fanäificabifq, tUud
eleuatum coramDomino,&cedet inpartemfuam. Ecce manifeftc
lex peëkufculum arietis Aaron habendum decernit* Inufi-
tata ergo & multum notända locutio hæceft, qua in Leui-
-ticovtitur legislator: vbi cam latenter perfoiiam pontificis
in .re rn n n ir.v rm m pprefivo lu itapparere.Arduuirrnamqi eft, SComninohu- jin re ro o ^ r v fcum & o le c e d en sa&,CfLt_C__r_P_e_r_^0Ar.i, fm-c n . .
manamexceditvirtutcm,2eliferuorefiiCcendii6cnunqua
cedere. Collyndaqu^qjcumcartensfeparari præcipitur. I textumexordineponoTDeMoyfeagésferipeura Suiipm
Notandumq»(;u.mjlupanes,multalaganapofitafint,col- \iiiquittadipesdcmanibKs[accrdotumadtàuit(ïtoeraltàrcTtdtt&
l^lf^!«Namq^!cadafiinDlexfid^t^ 0|^0 \îfou[culumleUuansiMicoramD,mtno.deafaeconfecr'at'wnisin » « “ f-MamquicqdliraplexfideireguU.tradit.abomni- lpancmfuam,fmtpmep"it„j,,mimi Alt,«menü.
b n ^ a th o b ? S ,rfdi#erent«obreruatur,H*ctncruftuiacfi r f n C f i S n p f
ad * ib n s a t1e t i s f e p a r a t o r :q u ia f id e i v e r i t a s l i c e t a b o m n ib ^ f e „ - x , , „ „ „ i „ „ . r f ', ._ . !. l :^ T ^
cat noli cis prædi ce tue doótoribus, dominiea tnautoricatc
fpecialitçr eófirmatfir.Nam de noftra reiurreâione fperftmil.
■ . . . . . . vu.uimiaiciUlLCUlUllCipcramus,
Ç.inlpnfin Trtln oa.-Un f. J a. .. .. i r n '
ipfe non folû verbo docuit/ed Sc exemplo fuoaffe-
ruit. Vnde & Apoftolifs côtra eos qui de tâca hacfpe n.oftra
defperabant,hoc argumento vritur,dicens:S<C hrifius pradi-
catf i ^ u°d refurrexit a mortuis,quomodo quida dicut ittfiobis,quod
refumttio mortuorUnonetlt netfe Cbrifius refurrexit. Nuncautem
Çhrifius refurrexit'a mortuisprimitia dormientium, & in * hfo 0 -
w»ww«iJîwk»f«r.SeparatÙEitâq}c.pllyrida;&adipib.,arietisiungitur
: quonjam omnes alij quod per eum didicerut;
hocannunciauerücnobis:ipfevero^«od vidit&audiuit.hoc
teftatus efi.VndcSc ipfe adNicodemiim ait : Amen,amen dico
tm,quta quodfetmus,loquimur:&$ vidimus,tefiamur.&tellmo-
mu nofirum honacctphisMetizo itaqj fidei dogmaillifpecia-'
fiter aflcribitur, cuius teftimonio & autoritate ptincipali-
ter fohdatur. Poftquam ergoHpyfes de ariete adipes, caU-^
dam ôc atmùmfeparauit, poftquam de caniftro pancmgc
J . O I ------- J T ” pumo
& in tertio veriu tam aperte Moyfi perfona exprefla fit,
quisin medio Aaron’hon npminatü intelligendü crcdereC
nifi & hocaperte alia feriptura monftraretfSed ad myfteriü
ven iam us. Tttüf Aaronpè£tufculum,eleuansilludioratnDominOy
de driete confecrationis inpartem fuam. Quid eftarierispeótu-
fculum,nifi fapicntiaquæ homini Çhriftb côceffâ eftîHoc
pedlufculü Aaron in partem fu5fultipit:quia doëkorum eft
quanto ampliusvulgilènfiim exçedunt, tantoperffeëtius
Chriftidodîrinâ &intelleâ:u capere,&altiùs mënte retinc-
re. Peëtufculum arietis in partetri fuam fùfeeperat Apo-
ftolusjcum dicebat : Nosuutemfehfum Chrifii babemus.Vndé
& dicere non dubitabat: Sdpientiam loquimur interperfeftôs;
Sapitntiam veronon huiusfeculï, fed loquimur Dei fapientiam in
mjfterio qua abfcondtta efi. Pc<ftufculum arietis in partem
fuam accepit difcipulus i l l c qui fiipra peëtus magiftri
recumbens in coëna, Inde fiimpfit quod poftea eruôfca-
uit, dicens.- In priticipio état verbum. Sed pcdtufculum
hoc Aaron eleuat coram D omino , cum là cri do-
Pedufcttlum.
'ibidont.