A
\ï>eut.ii
Lana.
Linum.
Pfalm.zy.
Radulphi Flautacenfis
J,DMterGnoJhioçtttthbciiSimref«“ * !« , Noninducrit, I tuhommeitiplagisfubdit:prôiiberæVerOjmoctt dighrini
* - ■ . -&JI..Æ t — decernit i aperte docens> quanto gràuiôn poena ple$endusfit,,
quiânimàm GHriftimbïteiarti libëifatami herum
peCcare petfuaferit > 8c ferüitutis ptiftin* iü^thïecipëre:
induit veftit)it*ttytailxUr)almiiqutUntKtiitOeft. Laiiave
ro ‘ vcà Doaotibus n o ft t is iam ante diaum eft gopus rifi-
b i l e i e o q u p d g r o f l î o t la i te f i t ! l ' th u m a ü t e m q n o d f u f t f i l iu s
e f t ,o c c u l ta tö : r t iaU c ia n v d e f ig n a t i V e f t e m i t à q i e x d u o b u s ,
i e a i a n a i ’c i i i e c r l in o q u f e e o g . t e x t à n h i l ï f in d u u n c .d e q u ib u s
f c ï i p t u m * f t :■ SÿliiqmmMfACM cm(rOêmo[uo jmdaau*
tern in cotdibus eorum»
- De ancillanobili qîâpïettd non efi redempta.
H" 1
a
C A P. IlÔmofidormietitcùm
mmierecoitufeminis, quafit ancilla jL. ^ etiam wbms,&tamenpretiônonredempta,nec libertate do*
nata vapulabunt 'ambaa&non morientutiquia non fu t libéra.
V i d ê t u r le x f ib i f a n c i tç c o n t r a r ia . N a m » in D e u t e r o f to -
*i\io,fi déjpohfatafuÈfit virgo, & concubuerit vit cm illd,iubetv*
trim que lapidibus obrïlu S Ï Ï g i tu r a n e i l l a f a è r i c .& d e i p o n f a t a ,
6c o p p r ê ï f e r i t e a m a ï iq u i s * n u n q ü i d q ü i a d e f p ô n l a t a e f t ,
i o c d d e n t u r ? a ü t q u i a â n c i l l à > p l a g tS f ä n tu m m o d o c o r n -
ip i e n tu r ? Ê r g o f o t t a f l e q t t o d d e p l a g a t u m d i l c ip lm a p ra e *
; c ip u ü r ,a d a n c i l lâm q u * f p o n f u m n o n h a b e t , r e f e r e n d u m
e l f I l l i c i tu m f iq u id em & m o r t e ,d ig n ü th y id e t ü r , â h e n u m
| v iô l à t e f n a t r im o f i îu m , f iü ê l ib e r a f i t m u l i e r , fin ie a n c i l la .
■ S iiïg itu r d e h i s qu ae m a r i t a l e n o n d u m i n i e r « c o n lo t t iu m »
h i c a g i t lc r ip tü r a 'î q u i d e f t q u o d â n c i l l a v io l a t a * p r x c ip i -
tu r v t v a p u l e n t v t e r q u e ,m u l i e r f c i l i c c t , 6 c v i r cUm c o r p o r e
fuo,&: non mottantur ? Dumeniminancill* oppreflione*
motsopprèflori fimul & fornicari* quae illi cohfenfit, remittitur
; videtut lubitttelligendüm » quiâfi mulier libéra
eflèt,afhbo mortis fiipplicio plederentur. Quod tâmen fi
teqüifiërisyàliter elfe reperies. In Deuteronomio hànquê
fie leôitur : Si imeneritvirpuellam virffmem,qüa non habetf f on-
juni, & appréhendons concubuerit cum ea, & res ad iudicium vene-
Yïtzdabit quidormiuit cum ea,patripüelU centumficlosargenti:&
babebiteamvxoŸetn, quiàhumiliauiteanii nonpotetitdimitterè
eam%näisdiebusvitafua*Siigitavneci\\t quipüellâm ad-
. hue vifginem, & indomopâtris libéré ageritem »violaüeitit
j mo«iâdàicitut.‘ quid eft quod de ancilla quafi remit
j fius aliqrtid decëtni vid etur, vt qüi cumilla Concubuerit,
j vapulettantüm& ftotimôriatur î Seddieifotfitànpoteft,
quod alien* fpofif*violatio morte vindicetur : quivero
turn libera püella dorftiierit, 8c pâtri pmaxatam pecuniâ
reddére,&eandem vXorem aCcipere cogaturi qui cum ancilla
coieritjâb Vttôqüe kxatur : qüiâhecmortisfententfe
fubditur,necrrtiTlieris illius nuptfes inire CompellitüriLex
tarnen Vnumpofuitjaliudbreuitatis caüfaprStermifit, di-
cens: Vapulabunt ambo F&non momntur, quia non fuit libera.
pdteft itaque liter*fenfus h|c fatisfadione fulciri : feien-
dum tarnen quodin myfteriiim tôta refpicit,& præterfpi-
litum plenàmfui decréti abfolùtionèm noninuenit. N«w-
quid émmpèïfondrum Acceptor efi Deüsvt libertas feruitufve
feculihuiùs, diuétfiltft apudillum mêritum iortiaturj gra-
uiufque fub eiüs iudicio liber* concubitus, ancill* autem
rémiffius vindicetur) Keqüà^Uam. Siue feruus enim4fiuc
liber, paris apud illùin merit! lumus : in hôcfolüm aifeer-
himür, fi ïn timoré ilßus, praèceptorumque eiuS bbedién-
tiâ>alter âltèrum prâecedàmusi In populo itaque illo,cüi o-
mnia pêne (ùb figura præcipiebanturi vbi d e artcillâ decer*
nitur, cum qua quifpiam concubuerit j Vt etiâm fi nobilis
fucrit, tameri pretio non rédêmpta jneclibertàteerohatâ,'
yapulent paritër,6cnon moriantun Forma dus traditur fa-
çramênti, nobfe(fiintellexerimüs) abundàntius prôfiîtu^
ta* Ancilla enim nobilis, anima eft humanaj ingenuitatis
fu*praerbgatiüàm trähens abipfoDeo ,ficut ôc pauloante
tfââfatum eft :,quia ipfius genus fumus, no quidém dé fub-
ftântiâeiüshatij fedadèiusirnaginem fimilifudmemque
creati. Quia veto pér pêccatum cap tiuat a,&in feruitutem!
rêdaâat^ftUobilisifta: quid riifi ancilla eft, donee Chri~
fti fanguihe rédimrâtur,bapÿzata inmortèrpfius,&^ratûi-
taeiusgratia libertate donata? N amfifilius (inquit) vos libe-
rÊuerit, tune vete liberi erir*f.,Corrumpitur autem anima human
a , cüm malignacuiufqua perfuafione trahituradpec-
canïm.fex igitur,vt fupra diéturndhpro ancill* concubiquämiicUmäncillaaliquapeccandifceduSfiifcipienSjhö
nifi qùodfcêdum eft, fcedàire volaérit. Indé êftillüd Apb-
ftoli : Qui templum Dei vtolauèrit, differdet ilium Deiis. item ad
Hebraiosî irritamquifaciehsfegemMoffi, finevlla miferat'tone
duobm veftribus teftihfà monitir : quanto mugis put at U détériora
mereiifupplicia, quijmum Dei Conçu Icare ^oluerit, '&fangùtneni
teftamentipollutum dussent,îm quo fanctificatuseft, &Jpirtm gratia
contupieliantfecerit ? oiquisitâqàêdùih ancillâ edièrir,
!hon quidem fine téatu ntVtriufq; > & idcifcO vàpularfe de-
beht : qui àutem liberâm violaueritjmoïtê dighus èft etim
ilia quàm pecCare fiiâfit : quiatefte Apöiftolö Petrö , meliui
erat vnicuique non agnofeere viatn ventat qu am poft agniiionetit
retrorfum Copuerti. Ergö(ib<q\yt)v*pulaburitambó>&rioH momntur,
quia non fuit ïibeÿl. Deinde fubditùri ;
Pro deliäo âutemfuo offer et Domino ad oftiurA tabernaculiteftï*
inonq, arietétn: orabitquepro eoSacerdos, &pro déliâoemeffrani
Domino.&repropitiâbitur ei,iimitteturquêpeCcdtum. ; le
ArietëmDeo éflerteieft humiliter prçceptis èiüsTe fiiba
derej&itinerisagendi ducem eüm conftjtuete. Hdnc àrîè-
tem illi obtûlit, quidecCèlo proftratus, clamauir t diceUSi
Dominé i qutd me vis f acéré ) Reôfce igitur qui àncill* ÔC ipfe
feruus per peccati contagionemadhæfit, pro deliófci fuifa-
tisfaâion e ofrerrè iuhetur ätietem: vt qui dudlimaDeo a-,
lienus extiterat j pr*ceptaiUiûstontéftinéns, nüncàudiat
ëüm quafi magiftrum i & qüi i (èruitutc illius alids àbdu^
xerat, nuncVeftigiàeius ipfefequaturi höcqueadöftium
tabernaCuli teftimonij, Vtper haricfcilicèt hühïilitâtemi
tabernaculicäblcftisintföitummereatÜriSicautemfietj'vt
orbtSacérdos propeccatO eius coram Domino, 8çtèpror
pitietutei Dominus :dc qüod commifëràtirêlàxetur.Pdft^
quam enim adDeuin tottuetfi füetimuSiVtiarqin luce am-;
bulemus, fi eut ôc ipfe Cftinluce : aduocatumhabemus apud
pattern îefum chriftum magnumfdcerdotèm,&ipfe eftpropïttdüb
propeccatistioftris. Sequitur*.
Vtauferdntüypr&putialigûorumporniferorum.
Q Ÿando ingrefiifueritis tènani ', &pïdntdüeritisitt éa lighd
pomifera, auférétispfâputia èorüttii
Hoë præcipere'vidétur * Vt cumtëtfàm fibi promilTam
ingrcffifiietinr,terrain iciliCét Chanaan^déligriispômife-
tis primitubxftUéibusabijciâht,&'nÔn veïcahturék eis Inde
énimtft qitod fequitürl
TontdqÜigerminantiimmündaéfuntHbUJtécedetüexWr'.1“
Pomâgerminantiàidicit poma primftèmporîsidûad-
hue fcilicct tenèrà eft arbüfdula, 8c ad frùdüum abundan-
tiam minus idonea : hocin feqUentibüs apértius déclara-
tutl Quarto ,inquit,4««o omnisfruStuseorum fanclificabiturlati-
dabili Domino. Qmntoenim anno comédetis ftuttûs, congrégan-
tespoma qüaproferunt.Ego DominUs.
■ T rium ergo annbrnm frudlùs immÜndôS decetnihÊürtl
autem quarto annöDdrhihó fücrintfiindlificatii quinto
taridém 8c deinceps efüi illorUm^cbncédit. Sèd'qu* hiçrâ-
tio âppàret? Nohtte Détisfeciti« facit brtinia bona vàïdef
Quid eft quod Déi çrêâtürà aiccüfatur, Sè âb ipfo qui créât
uitjàccüfatur ? ¥ ah pdtius accufari videfür 1 Iudàico qùip-
pé animô agit , qui bécidentèm féqüèttislitëiàni, à tantp
autbré’bpüs fuüm *ftimàtimprobari:illud videlicet,quoi
per manus ipfius àrtificis non côntraxitaliunde,vt ^ n im-
iherito debeat difpliceré. Nulla eft;igitur ratio curTru-
dtuspritnianni, fequndi attt terdj, immundi dicantur mâ-
gis quam qüiüti,féxti vel feptirhitqubd fiçutApoftdlo docente
didicimus , omnia hac iti figura praâpiebanturîÜu, ét.fi-
guratiueobftn’uabanturabiUùfMyûïriümbcgoobl'ctüa.tionis
huius difcutiendüm,eft:8c quid fibivélirquod ^ræçipltur,
inueftigandu'm. Terrapromiflïônis, v'nicuiqüçhpftruiq
anima fiia eft.De hac quippe dicitur ? Béati mites quoniam ipfi
pofiidebunt ten am. Quod alibi expoheUs fpfé Dominus, ait:
rlnpa-.
A
tucM, -
Matth, i?-
Kom. 8.
B
P faim. 41.
ibidem
falm.îy.
Ctr.ij.
C
Pfdm. 41.
W u t
lomn.u,.
D
Rom. 8,
lob.iQ,
Wafmêt,
in Lèuicicum, L ib. XIV.
fnpatktitia \>eftrapofiidebttis animas veftrds. Qu* etiam poflèf-
fio quanti pretij fit, ôc quiaomnibusregnis mundi huius
auteponenda.docet nos idem màgifter alibi, dicenstQttid
prodeftbominiji vntüerfummundumlucretur, animaverofuade-
rrimentumpaùatur î/Hoc nec huius mundilatuit fapientes,
quibeatitudinemhumanamnonin facultatibus exterio-
ribus,fedin anim* virtutibusefle dixerunt.Vnde quidam
iilorum: « jfeA ; V -
LatiuS, inquit, régnés, auidum domando
9-Spiritum, quàm fi Libyam remot ü
Gadibus inngas,& vterque Poenus
Séruiatvni.
Ah hacterra longe pefegrittantutj qUicüque ille&i vo-
luptatibus corporeis, 8c adfenfuum fiiorumillecebrase-
greifi.carni fiiç fubditi,Ægytiac^(èruitutisignominiofum
iugumfçrunt, 8c repro rhifl* patri* fertilitatem nondüin-
relligtint.Hi funt quinoïn anima, fedin carne fua habitât;
dequibuscdampetApoftolumdicÿur.îBÙîaim«™./«« c t e ^ c S f e c ^ t a m o a a M d S S iw 'S i i l ^ q V à d
f« tt,D a t U (m n o n t fm Nihilenim ptætcr.carncrr, fa- opefaris.vtppillumfaciàsquod &cis : nifi iUi refaderia a.
îicèt fan^*.'conuërfiitiônis,cUtn poftÆgypti tenebraslucé
îuftusingreditùr, donee compleât curium fuurrt, & dicar
cumApollolo:Bonumcèrtamencè/tâut,turfu)ncônfiimmaut.Si
igitur jntellèximus qu* fitterra ad quam tranfiç populus
Dehvideamus qd de ilia pr*cipiatur,Dîiadoingrefii, inquit,
fuetitù terrain,^ plantaueritisin ea;Ugn/fprontifera;âuferefis pra
putiaeorum. In hadterraligna pfantantur pronnfera j cum
euulfis ab anim^. vitidrum ipitiis, virtuturh plànrariainfe-
runtur. Ex his .n. cum mentemoccup^uprint, laudabiles
prodeuntfruétus.-quorum tn aiiTerimus pr*putià, cüm ad
pnmameorun^apparitionem,gaudian0ftratemperamps;
n'ec laudare pr*fum5mus,quorfi qualitacem ttondüdilcer-,
humus; Quidamin.bonafaciUhtnon bene : c^iianoô Dei
gratiatrijfedhumanam laudcm-requirür. Quiidâ bonà'q^o-
perantur,fibi.a(icribunt> 8c de donis Dei (ii^rbiüri t ingra-
ti, qui in eo g|oriam fuam quærunt^iiodfiriâDeo aurore j
fua virtute facere non potuerüc.Fmdlus ergo npfter dortec
bumspafcundirvolupcatibus,mquibustotallLoiu[ accepiftiy^tnoruaura.&dipflasel&fatearis.ftuaaitavrs
‘verlamt meditano.-qmbus adipifccndis&rcttacndis, o-, idoneusnoneftadefeam: qaianullamtibfyddiligcGtib.
Ë m w m Qdocontraiuftisdicitur; K.pStpræftatéfidnciara. Comeditnrnanqaeq,approba-
VosmnnurmMKfeimftmtu ■ Catn1squ,ppeillccebrisre-jitm>&qttodopciàntemc£rtafa*remuncratiomscxpcâànunciantxSjôcacorpottsfendbusfcretrahentes.
fccnm h^-Uroncconfolatur. Hocaurquodfinerefla intentionc vel
:bttant:otdecordtbus-fuiavtttaextirpantes,ibithanfionem typofnpetbiaegeritutr.pôtquidetnpietàdshabetefpeciemj
Deoparant.Habesvöceiniuftï .mpfalmo dicentis : Effû-\ fedpietatisnonhabetvirmtetn.Idcitconôcotneditatiaa
AtmmatHtnammum.Qjiovfqueautemperuerteritingref- nemofanumfaptens.fupeteolætatut.ManifeMefgo.cut:
' * u s a n i m a m î L i a m . / / i _ f...Tus animam fuam, fèquitur8c diçit : Quoniam tranfibo inlo- a ..___r r.• n t r 9 >
cum tabernaculi admirabilis. Sed quia tabemàculum i n itme-1
j;e potius quamin ciuitate fieri folet,tabernaculo * iftov titar^
fruftusnofter Domino fanâificandus fit, vt mundusefle
pollît.Curvero quarto anno-Ian<âificetur,di(tutiendûeft;
Quaternarius numerus,iToliditatis.8c perfeijeranti*figurâ
ümtranfittquovcrotendat.docetcnmfnbiûgit,-^' tenet.C^dtttmqaippeKiqnodcunqllatusverten^folidé
neeptoHdeudçde- ftat.HinceftqaoqidequàdratislignisarcaNoâefabticàti
ncit-,creicensdevirtutein viimtcm.donecvideatDeumdeo-iubemr.-na
E
iT/m.4.
.ficip, crefeens de vircute in virtutem, donee videatDeumdeo-
rum in S ion .‘intérim fcilicet perjpeculum (y inanigmate ,poftea
pero facie adfacïem. Qjuo tarnen antequam peruemat, dum
'mentem fuam cxcolit, 8c Deo apud fe locum purgarecon-
tendit; via ipfa quantum habeat iucunditatis, hic de quo
loqüimur, fatisinnotuit; cum tabernaculum, in quod ani-:.
mam fuam ingreflus, tranfierat, admirabilefedeprehen-
difleperhibuit.Hinpenim iucunditatem ipïkm,quam ibidem
expertusfuerat, expofuit dicens: Invote exultationis &
confefiionisfonus epulantis. Magnam quippe lènférat multiru-
dinznidu.lccdu\is,(]uamabfî;onditDeustimentibusfe:(]\iitLi(ïaz
funtfpiritualesdelici*, Tolls Deum timentibus cognit*,
carnalibüs vero penitus inexpert*, iuxtaquoddefpiritu
fanâo dilcipulis Dominus loquens, ait:;QUprn munduspoteft
accipere, quia nouit eum, neefeit eum. Vos autem cognofcetis eum :
quiaàpudvosmanebity&invobiserit. Terra ergoquam iuftus
mgrediturjreceflTusfuntanim*interiores; quo (e confert,
vcquietusDeo adh*reat,vacet meditationi verbi ipfius:Sc
ipfius etiam vifibilis creaturæapud Ce ordinem perpendés,
perea quafaftafunt,ctesttorem inueniat.Hàsc eft terra repro-
mgfionis, terra fluens lade 8c melle': de cuius felicitate fi-
lijs Ilrael fub figura terr* Chanaan,Moyfes inDenterono-
mio loquitur, djeens : Terra ad quàm ingredieris pofiidendam,
non efifficut terra Aegypti,dequaexifti : vbi iafto fernine, in bortoru
morem aqua ducuntur irrigua: fed monta fa eft atfe capeftrisje coelo
éxpe£tanspluuiam:quam Dominus Deustuusfemper inuifit,&oculi
eius in eafuntdprincipio anni vfa adfinem eius. Carnis habit-a-
^ tio ( de qua fupra dixi m us, quia qui in camefunt, Déo f lacéré
nonpojfunt) Ægypto fimiliseft, viciorum tenebris obfcura,
qu* terreno rigatur flümine:quia quicunq; in ilia Tub Pha-
raonisdeguntimpçrio, terrena tantum gaudia nouérunt,
nec nifi dé terrena voluptate confolationé àccipiünc. Qui
vero afeenfiones in corde fiiodfiponit, 8c cxiensdd Ægy-
pto,ad>terram fandam afeendit, poftpofita carnalî l*titia,
vr can tare cum Dauid poffit, Renuit cortfoUri anima me a : exiubetunqa
videlicet ccclefia ex iHorüftabilififmicate corn-
ftruiturj qui nec mûdanaprofperitatc çorrupti^iec huma-
nainfeftationefatigati, abftatu reditudinis incliuantuf;
Hinc quatuor sut euâgelia, y t ir refragabilis eorü autoritas
demôftretur.Hinccortin,ç tabernaculi quatuoreubicos hà
bent lacitudinis,in qua chantas fandorü exprimitur,G/j4-
ritas nanq;^omniafuffert,omnia jt(/fo«ef,charitas nunquàm ça-
dit. Rede igitur quarto anno frudus noftri Domijno fan-
dificantur ; vt intelligamus quia tue verein iuftidà folidamur,
fiqüicquidboniagimus, non nobis, fed Dçpaffcfi-
bimus.-fi nô de noftra virtute, fed de ipfius gratiâ prælumamus.
Qui enim confidunt in Domino,ficut nions Sion. Malediftus
Exod.,16.
& if -
i. Cor. 15.
àutem epjpemfuamponit in homme, & braclnum fttum point car-
nem.Quarto igitur,inquit,anno omniffruftuseorum fanclificabi-
turlaudabiliDomino. Ipfe quippefolus laudanduseft,àqua
bona cundajpeedunt,fine quo nihil poffumusTacererquia
ipfe eft qui operaturin nobis &veUc& operari probona volùntate.
Quinto autem anno cômedetisfruttfts, congregantespoma quapro-
ferunt. Co médis frudus tuos : cum fiiper bono çp agis, gra-
tularis.Sed tune dernu pcriculofa non erit lçticia tua,fi pri-
mitus frudus eofdé Dno fandificaueris, y t difeas cum nu- !
militategaudere, cogitans quia vndegaudes ,dona ipfius
funt,non metitatuaivt fi gloriaris, np in te fedin Dno glo-
rieris. Notandumaûrquod-dicitur,^cqngregantespoma qua
jpferunt. Vere.n.ille congregat, quiliçëtcrcfcat virtutibus,
•humilitatétnfolicite confëruat. Vt .niteftatur Papa Greg;
qüi cumfupërbiavirtutescongregat, quafiin veto puluê- I
remportat:8Cvnde aliquid ferre videtur-,indc ampliüs c*- '
,catur.Habesinpr©uerbijs Lamuelemillü,virum T. in quo
eftDeus, in hoc nobis humilitatis fu* frudum comràcn-
dantem. Sic.n.incioit:Verbdcogregantis,filii vdnientù. Cogré-
gâncÉfe dixit,quaffqfrüdUs fuosin cuto collocauerk.Filîü
aut vofflenris, eo çp mundusifte omnifi noftrü pater fitrfed
maris more,çp mortua 01a euomit, eos q fibi monühtur,8c
Deo viùçreincipiût, à fie abijcit.Vt.n. ibidem pr*mittitur,
G
Pfal. 114 .
lere. 17,
Phil. i.
Gregor.
i h
pe at de ccelo pluuiam, quia folo fpirituali profedul*ta- j abominanturiufti virumimpium: Scabominantur imjuj
turicum per lpiritum fan dum interius vifitatur. H ie terra | eos qui in reda funt via. Qu* aut fint verba huius congre-
montoiaeftatqj campeftris; qa mens iufti,cüm per virtutfi: gantis,fequentia docetivJtuitifimus,incffntfum vïrorum,&
nerementum ad alta fe collie, per humilitatem tn itüaiion j fdpientia hominum non eft mecuin. Tanquam dicerct:Ideoca-
, * ? 1C;HaticDn$Deusinuifit(emper> vtfciïiëétvifitatio j grego,quiademehumiliafertlib,fócundumillud Apoftq-
eius lpiritum lufticuftodiat j 8c oculi eius in ea funt, iuXta! XiiSiquts videtut intet Vos fdpiensejfc,ftultus fiat vtfiifdpiemi
oc quo per Pulmiftafti pollice tur, dices; F ithtdbofuper te J Quidam enim dicentesfé ejfefapientes,ftttltifactifunt: & durp tri*
Qffi 0ï meos-aPrincipi0*ttnivfqueddfineméius;&piinctyidvidc-\ buunt quod acceperant, perdtderunt. Poftqüam ergo quär