SS* Sanctï Anshehni
D
1 Exti'it.
non client quos vindicaieminifterDei vindex in iratn ei,
qui male ageret,haberet,qui non line caula gladium portae.
Nos veto in nullius fanguine mifçuimus, neeprote-
genteDeomifcebimus, nçc de perditione morietfrium
exultamus. Vindicate prpnriara iniutiam otnnes.prohibe
mf )s,vt ilium Ipetftent iudicem, qui pollicetur di cens :
Mihivindtftam,ego rétribuant, Defehdere pupillum & vi-
duam,armis,etiam carnalibus, tueri landau) Eccleliam,
npneos,quiin caufa lunt,fod tïifi pro communiRej^lbli-
ca fub quorum regimine funt vniiterfalis Ecclefiæcupi-
..ritus.Pecuniarri eorum & tetram non conettpifcimus* led
vtthefaurizentimpiorumdiuiriæiufiis,& Ipoliaimpiorü
tollant iufti, ea tamen intentione vt eos lucrari p o ® nt, &
non lolum quæilloram funt, led omnia etiarn lua in chà-
ritate di'ftribuant fummoperefotagioxus & defideramus.
Nondtaquè.aduerfum nos clamatfonguis Saxonum,
led contra vos cum yniueçlo mundo,qui leelêris yeftri ta-
be inhorruic. Clamat ccelum,clamat terra,clamat ornnis
Ecclefia iuftomm,&quæadhuc peregrinàturj&quæiam
cum Chrifto r é g n â t clamat GhriftuS^ clamat Pater pro
Sponlà Filij lui,clàmat Spiritusfondus qui quotidie.po-
ftulat pro ea gemitibus inenarrabilibus. Vos liquidem
Eccleliam laniatis & fcinditis,qui partem veftram ab .eius
vnitate præcidiftis, eamque crudeli^is gladio Schifmatis,
quamidololacriæ fcelere in fruftaconci^iftis,vt iam non
cumgranis palea, lèd præcifo à vice in ignern proiiciantur
làrmenta. Vos enim Ecclelîæ Catholic*, quam inualiftis
per totum Regnum,quod quia int^cecidit,foris diulta-
re non poterie, membra diftrahitis,&in ferukutem ^da-
daquaii vile mancipiumin veftrumdominium redigitis,
& diuini iuris libertatem veftro o b lequi#man cipacis,&*
centes:omnia Imp^ratoris iuri elTcfubieda,Epifco|$itus,
Abbaciasoipnesomnino LjeiEcclefias ,cum Dominus
di car lEcclefiam meant columbam meant,out* meat. Paulus di-
cit: Nemo ajfnimtfibi honorent,nijtqui veut us ettaDeo tan'fuam
Aaron,in parte tua quis præfiritur,nili quem autgratia exha
uftoheenore , velmunusàmanu, vel munusà linglia,
vélfnunusab obleqijipattraxerit ? Qujsmoribus-. quis
hpneftate,qui? vite integritateebgimrJPeriequençu funt
itaque lupi,vitandi lunt vniuerfi qui.ad h o c , ÿt hæretici
fianf, promouentur ,~,'quilepram Giezicum diuitiis luis
po Aident, &malaquæiita mercede , non tam pa^rimo-
niumfacultatum quam thefourumcriminum congtega-
runt. .
Quia itaque neegrat« dacis ,' nee gratis accepiftis j&H
mandatis Domini déclinantes, maledidi eftis,& quia no >
pbeditis Apoftolicispræceptis, formidamus commiiceri
vobis.Dicic namque geatus Ambfblius. Si qua eft Et^fftb-,
qua Apoftolica veritatufundamental nonpoftidet, ne quant tibi la-
hem pofiit ingenre,deferend* eft.Hit enim legibus adult a, taltbusjft
document is extulu bit in [nodi inftirututnibus eft propagata. Jstit "
aduerfatur, quiiftadtfimulat,qui hanc veritatu lutfernamful
modioabfcomUt, non paftor Ecllefia fed inimicus ex ft it de eiuf
manibuspereuntium fanguinem Domtntu requirn.Si ergo%tbrftu
caufUmperditionis eorum, adquosmijfuseft, & vocem eius nonau-
diertint,dictre non pwfumis, nec Paulo audes dJfcribereftÊtitiam
gentium & fcandalüm ludxorum,a noftra quo que dgtraftione It liguant
compefce, qui compeüimurdicere veritatetttpeut per Prophe-
tam Dominas fomminatur: Sacerdos ingredient ®rediens ntfL,
fonitumdederit.morietur : ltem:malediclusquiprohibetgfydium
fitum a fanguine. t ' % •
Innocentius Papz:Errôr,cuinorireJiftiturapprobatur',& veritas
cum minime defenditur opprimitur; Item eiufde m \ncghge-
re qyippe cum poftis deturbareperuerfos,nihil eft aliud quam fan ere,
nec caretfcrupulo Societatis occulta, qui manifftofacinori dfi\it
obuiare.
Pïus Papa :quid pro deft ilium errore’fuo nonpollai, qui Confen-
fumpraftat erranti \ fine dubio contra mandata dimte^t, &qui
confenfumpraftat erranti.
Clemens : Ceftifiimum eft quod neque amicitia,nequepropin-
qUitasgeneris, neque Regnifubimitas, homini dtbetejfepreiiofior
veritate. .
Ea.bia.nus: Qui omnipotent cm metuit Deum.nec contra Euan-
geHuÿt,nec contra ApoHolos,vel contra Propbetias,autfunctor uni
I patrum inftttutaagere altquid vllo modo confentit.
^ L e o : Qui alios ab more non reuocatfeipfum err are demon-
ftrat.
Auguftinus: jQuifquit mttu alicuiuspoteftatis verttatem oc-
cuWxt.tramDei fuperfeprouocat,quia magis timet hominem quam
Deum. ^ WR
G regotias'.cohfentirj videtur err anti,qui ad refecanda vt.cor-
rigtdebeant,nonoccurrit. Nonigitur quod propter bonum
& licitum facimuSjlicut fiiperiusdidum eft, nobis^fi quid
mali inde accident imputabitur.
Quod autem didfe, <pi vniuerfalis Ecclefite curam fu-
Icimpius licet inuiti, nunquid vita comite ad tam imma-
neracinuspertrahidebuifti ,-vrteroerares thprum matris
tuse&patris tui l Et'fiviolentiamluftinuifti, cur laltem
iam adulrer non relipilcis ?
’ Quod autem oblecras perlefum, nenobilifllimam fee-
minavum ampliuscircumuemam , deludam, 0c fallam,
Deum teftem inuoco, nihil terrenum, nihilque catnale in-
ea vel ab ea ex intend one concupifco, & line intermiflio-
ne pro vcabhocleculonequamcitoeripimerear, nimio
afFedlus txdio, quiaincolatum meum prolongari video,
leruiens die acnodle in cuftodiendoillam Deo meo , 8c
lanfts marri me* Eccleliae, cuius prtecepto mipi commit-,
raeftj&lperorquodmulcamihiretiibutioper ^ratiamDei
in eius cuftodiaex^efcat, qutenoninuanum fua dilper-
git,fedindeficientemin ccelo thelauri%atlibi thefautum
quem tinea non demolitur, vbi fures noneffpdiuntnec
furantur,paratapro defenlione iuftinte non folum terre-
na omnia^diftribueie, (edvrqueadlangliihem proveftra
confulion^& reuerentia ad land;* Ecclgli* glotiatn &
exaltationemcertare , doneetradat Dominusminneum
liiumin manu feemin*.
Tu vero memeco vnde excideris, & age posnitentiam,
lifprte remittatffibi Dominus, vt nos reddita pace Eccle-
li* xq>ti noftri mereamut fieri compotes. D e C i d a -
rim, auferCoronam& indue lugubribus yeftibus, canto,
humilior & abie&ior'omnibuselFe<5tus,quanto prae omnibus
difFerentius luperbi* extulifti cornu, D icRegituo
vt cognofcat, aliis omnibus generationibus inauditum
ta an us fuum , qui duos iam adulteros matri (ax ingelfit,
& calapiitates totiUs orbis, illam prscipue, de qualupe-
rius diximus, tecum deflAit, quxnouo fcelerinouaiufto
Dei iudicio fuccellit. Veni ad dolentcm & pro te gemen-
tem matrem Eccleliam , vtiplaproteofferar facrificium
acceptum Domino, Solaenimeft per quam lacnficium
libenter Dominus accipitjfbla q t * pro erranubus, ‘fidu-
cialicer intercedit, extra quam quicuque inuen tus huerit,
peribit regteante diluuio, extra quaip quicunque agnum
co^aederit,prbfanus de cuius camibus,lex eiFerri foras,
prohibet.In mu!tis quidem eftis lecum,ledin hoc no--
licegaudcre : Illud potius timetequodineodpm Plalmo
loquitur! Contanunauerunt teflamentum eius. Si cut nonpros
fuit Pilaco 8c Herodi vindfcus & flageilatusGhriftus, head
impietatem & perditionem veftram magis officiunt Sa-
cramentaeius. -
Cum fiducia veni ad pinguedinem matris Eccleli*, a
cuius vtero erraflfcvt coalelcas ei.Potens enim eft Deus i-
terum rei®lS.'ere,cui1iihileltimpolIibile^^ertegaude-
bitin tl^irruetque fuper collum mum ^priTha ftolain-.
duet, immoUbitque vitulum laginatum pro filio prodi-
gO.QmnipotensPeus qui viiltneminem perire,quilupra
mater num amorem diligit peccatores, illuminet cor tuft
ftratii.lua* Iplendore SI reducatad viamlalutis, vr cogno-
lcas qu* fit voluntas eius beneplacens 8c perfeda. <
• 9 ■ ,*. *
* itfcipii Liber fecurfltus.
OPitulante Domini Dei noftridementia , qui nos &
lermones noftros fuo mirabili nutu rfg it, atquedi- :
Iponic, accingimur refpondere hisq*i dicunt Regalipb-
teft^ti^Ihrifti Eccleliam fubiacere, vt eipro fixo libito vel
prece , vel pretio v vel gratis lieeat Paftores impo-
nere, eiulquejpolleffiones vel in fua, velin cuius libuerit
iura tAnsferre. Et lie diutius exordiu protrahamus,in pri-
misdicendum videtur,quomodo certu eft,q> beatilfimus
Petras
B
Conftitut.
Apoftoi, .
....... > ______ ,f ________________ Ltoer secundus. . *
mc
v “ i-uuo .jiu iu u u u u u i vti^ÿiimOS mi
hahbiisfedibusOnentis; po^modumwiajnmosmi- lium rtmlrimdo Clcri fcilicct & p o p u l i Qu„a
lit Pontifices ciuitatibus Occidentis.Occident«. Ipli enim h hæcordi-eP Cl 01 vl I —
! _____ I ^ /. .
natio maxime competebat,cuiprincipaliter ChriftÉi Dei
Filins Æceleftis regni clauibus tradijis fuas ouéspafeere
iuflerac , & pro cuius fide ne de^ceret Ipecialiter Oxaue-
rat, ciiique fratrps fuos in eadem fide confirmare præ-
cèpërat. .
Sed& reliquos Apoftolos, quosreliquimundiparti-
bus nouimus prædi^afiè, finfblis^rbibus, illarum par-
tin m quibus quifque verbum Dei prædicauic, iticfjp Pa-
ftores non dubitamus mififlè. Et qiiombdo Spiritu fan-
d o docente cognouemnt feculi Principes ad fidem ven-
turos, & luccedentibus temporibus ftimulante auaritia
quofdam eorum Dei Ecelefiam fuæ dicioni vçlle fiibijr
cere ,fuaque audoritate& libitu Paftores eidenJfubro-
gare, inter reliquos Cariones, quos pro religionis caute-
la , & Ecclefiaftica difciplina ftatuerunt, eorum prauis
conacibus hac conftirutione obuiauerunt, qüæ italê ha-
ber : SiquisEpifcopUsfecularibus poteftatibus vfus, Ecelefiam per
ipfos obtineat, deponatur & fegregetur, omnésque quiilli communicant.
Hangautem conftitutioncm^ quçeeoaim f$ribimr, fi
quisauthenticam non efle contenir, làndælèptimævniuerfalis
Sync^i CCCL. Patrum,nec non & AntiochenæSynojdi,
quibusàuthenticaeflè docemr, euerfor: ac
per hochæreticus iudicabitiir: Nam &Califtus & Gregorius
& quidam alij Rohiahi Pontifices vt curiofo le-
dori notumeft, eorundem Apoftolicoriftn Canonum
audoritate fuas conftimtiohes firmauemnt. Steohanus
verb Quartus &Iohannes Septimus vt air Anaftalius in
prologo ièptimæSynodi, quinquaginta capitula eorun-
aem Canonum inplenillimum aftdoritatis roburrecipi
cenfiili^int.
Porro eilHem Apoftolis decedenribus, Eccleliae vbiq;
terrarum confuetudinem ab eis tràdirâinuiolàbiliterleh-
uauemntjVtdecedete cuiuslibet Eccleliae Pontifice,Clems
&: populus eiufdem communi deliberatione de lixO
velalterius Ecclelîæ Clero fibi Paftorem præficerent. Et
hçc tam landaramque Deograta coÆfuemdo tamdiuin-
tegra illibataque permanfit,^lioiifqüe fidelium multitu-
doDeiEcclefias amplilfimis polfelfionibusditahe coepit.
Tuncenim ambitionisSpirituinterueniente.alii luaruln,
alij etiam aliarumEcclefiammceperuntEpilçppamsam-
bire,'&nefandi SirabSis commertio fuisrautoribus, etiam
quam non habeban t pecuniam pro mietere. Qupd
videntes Deo digniffimi Romani Pontifices* quiSacer-
dqtij primamm in toto orbe tenébant.fcilicetBonifefiiis,
Celeftinus, Leo, Gelalius, Symmachus, Hormifda ,.<Sre-
gorius,alij,Simoniâcam hçrefii^ius à Petro damnataim
ex tunc&in æcernum damnaueiuni' alij prifcam cqjifiiê-
tudhtem decretalibus conftimtionibus ita firmauerunt,
veftatuerent nullum exaliaEcclefia alij Ecclefîæpræpo-
ni,nili forte qui lùæ digne præficeretur Ecclelîæ in eadem,
quodipfi vix polie contingere crediderunr, nullatenus
poflètinueniri._
.m.u ..iu«uUuu iwiu.ee oc popuuextitille , quod
Pfeudoepifcopos eorundem nullatenus voluerunt fufei-
pere , vt ex hoc aperte clareat, eundem Clerum^cpopu-
lum idcirco eoldemPleudoepifcopos relpuillè,quia con-
ftabat eofdem abfque fui eledione in Dei conteiiptum,
& errpris augmentum à præfatis Principibus promotos’
fiiifle. ' ' ,
Et vt exemple quoddicimus aftruamusj AnaftafiusS.
Ecclelîæ Romanç Bibliothecanus,in Chronica quamde
Græco in Latinum lèrmonem tranftalit,fÿiamque ex ve-
tuftiflimis Çhronieis Græçorum eompilauerunt quidam
Gra*i Dei.cultores , Thçophanes Icilicet & Georgius,
quqs idemin eiufdemlibripræfàtione mûris laudibus at-
rollit: ineàdem inquam Chronica delraperio Anaftafij
fie inter cætera lcribit : Vicefimo lmpertj Anaftafii anno lóanne
Alexandria antiftite hareticö mortuo ,Diofcorus tumorpralatus
eft Eptfcopus Alexandria. Cum autêm venijjèt Conftantinopolim
pro Alexandrine apud Imperatorem intércejfurus,propter occtfio-
nemfilij Calliopij Mguftalis,ab Orthodoxit publice conuitijsappe-
tebatur cumprocederet, aftimantibus eum contra recta dogmata
aduemjfe, ergo cum ob homicidium interceßijfet cumfeßnatione
dififßit. Caufa vero cadis ifta fuit : Cum idem Dtofcorus mantis
impofitionem accepijftt, recejferunt multitudines rufiitorum di-
centes, quia nißfecunduni quod fanctorum Apofiolorum canones
continent fiat Epifcopus, non recipietùr. Principes vero intbroni-
zoauerunt eum. Diofcorus vero venitadfanólum Marcum,,ve-
nientes Clerici indue^nt eum fecundoér iter um confecrauerunt.
Etiffa veniens aftfanäum loannem perfeeit collettam.Curn autem
dfetillic Theodofius filius Calliopij auguftalü, ér A chatius magi-
jier militum,ttMa turbata, ceperunt irimriis afftcerefilium augu-
ftalis, eo quod läudaret Imperatorem Anaftafium. Cum vero iur-
gium motumfuijfei, infilientes quidam a fedepofuerunt filium
Aa°uftali$i& interemerunt eum: at vero Achatius magifter mili-
tum,quotquotcaperepotuit, interfecit.i Quod audtens Impera-
tpr , iratus eïl aditerfus eos. Porro Dtofcorus interueniens niittga-
U1IU1UUU1IU. 9
Haric it^gaequam prædixï confuetudi^ctn ab Apoftolis
traditain ntîllatenus violarè prælùmp&mRtChri-
. ftianilfimi Imperatores,Conftänrinus, Confiai^, Valen-
tinianus,Theodofius, Archadiiis, Honbrius, Carolus,'
Ludouicus 8c his imperio & religmniî eonfîmiles, qui vel
àlèvelabalijs ædificatas Ëcolefias amplilfimisäonis di-
tâuerant, ôt in Clero & rebus Eccleliarum. nullum fibi
dominium vel iudicium védicW%olu#rur»t, imo ne quis
fibivendicaret, qtiklameorum, vti*le<Juentibusdoce-
bimus, legibus vetuemnt.
At conrra Zenpn & Anaftafius Imperatores Eutychia-
niftæ, hilegunturpriu? fandamDei Ecelefiam fibifub-
didille,ica vc Catholieos Epilcopos in exilio relegarenr,&
Apoftolica traditi'lnepoftpófirafibiconlèntaneosin eo-
rum lèdibus videlicecmbrogarét. Nam ante hon^m tempora
leguntur quidam hæretici In^eracores, Catholieos
Epilcopos. muleis modis vexallè, eledibïiyero & pro-
mbtiohi cuiullibetPontificis milquam legünturÄmmi-
lcuiflè,liquidem ^ b eilHem Eutychianiftis & Coriftanti-
Biblioth.Vet.Pag.Tom.il.
Ecce qui primum Apoftolicarii traditionem de P«»,,,-
ficaii promotione auliluntviolare, ecce quibus primum
autoribu» feculi principes fuos Pontifices nituntur Dei
Ecclelîæ promoûere: Ec vt cepra perlèquamur,lècuti lime
:hori»n exempla hæreticorum quidamgræcomm Im,pe-
ratores, regni lui vrbibus, luos Epilcopos imponen tes.
Roman* vero vrbi Deo. præftante meritis Apoftolorum
quiinea viuunt Ôcprælîdent, inhocpepercemnt., decre-
tum tamen eledionis fumri Pontificis à Clero dcSenatu
fubferiptum prius, quam idem conlècrarémE , libimirti
flatâerunt. Quod cum legatur eilHem lmpcratoribus,!*-
pe diredumfiiille, nulquam tamenlegitur eoldemRo-
rganorqpi eledionem mutalle.^ Hoc autem quia Deo
coatrrarium erar,vt EccleliaP.onrifice careret, vlque.dum
,quidecAtumièreibatiret& rediret, penitus relpuemnt
i fequentes Imp. pierate religioneque.præftantes. Si eiuin
legit A in Romano Pontificali : Benedicts enimnatione Ro-
manudufeeptt tufitones clementifiimi Trincipis Conftanttni ad
venerabilemClerim, &populum Romaiu huit at is,per qttas con-
ceftit, vtqu&leclusfuerit Pontifexè vefiigio confecretur abfque
£trditate:
> Itaque qui adiiertic alios Græçorum Imperatores ante
conftprationem decretum fibi mitti voluille i attendat
eofdei#Romaitam eledionem nun^uam reproBalle,
actendat etiam poftetos eorundem , quia hoc contra-
rium Deo erat, penitus relpuilfe,. Itaque percurramus
^ndorum Patrum décréta quæde Pontificum prpmb-
tTone ftatuemt, vt Iciamus quid iuris Im peratotibiis luo-
ram velquorumlibet temporumin eifdemlëruauerunt.
Leo Dodor eximius & primus Ecclefiç Romanç Pon-
tifex, Anaftalîo Theflàloniçenfium Epilcopo, qui vices
R^omantPontificis fiiper, quadraginca Epilcoposilllyrici
ô^Gcæciæ hab‘ebat,ficinter cætera lcribit; Deperfoita confe-
crandiEpifcopi,&deCleriplebifqueconfenfubgtropolitanusfra-
ternitatituarefèrat:Et paulo po(ï:Metropolitano verodefunito,
cumin loco eius alius fuit fubrogandus,comprouincidlesEpifcppiad
emtapem Metropolim conueniant, vt omnium ClericorumMque
omnium ciuium voluntate difeuffa, ex Presbyter is eiufdem Eccle- \
C c c
Leo Papa.