S .o d d n ü K ^ibb . Clun. I I .
i.©fr.4.£,
j i d
VTplijÏAS.
pQnit,cüiusiudiciumdgfuaaftli&ipneredarguit. Quien'jmrniE
«ho miqem ex nihilo fecit, fadium impie non af-
gît Dette, vtconfuîtdatfapientes, Et infirma mundi elegit, vi
confundatfortia. Sequitur. 2imentur&mn.tà-Japkhtml^oc-
locoEliphascumde ele«ftis d iceret,'tjui reliqui fuèrint
auferentur & eis î; ilHçp adiungens.- Morientar &non in
fapientia, adillud prof inus fecutnt, iqitôd fapientius. de
reprobis prpfulit dicens. Et 'guia ntiütu inteüigip, & rcli-
: qua. ; Mortemquidem'& lapientiam pàriter reprobi fu-
, giant ,-fed fapientiàm penitus déférant , mortis autem
laqueos non euàdunt. Et qui quando morituri viuerè
mbriendo potuerant, dum mortem qusè proculdubio
ventura è'ftmetuunt, & vi*am fîmui, & (apiçntiam per-
dunt«Sequitur.
-•4 " VocÀergofiefi qui rejpondeat tibi•- Qmnipotens Deus faepe
eius p rec e mi n'p er tut b at io n e de(èrit,qui præceptaeius in
tranquillit^çonterhnit, yndefcriptumeft Qui avertit
durentfuapi neattdiat legem,pratioeiuseritëxecrabilis. Vocare
noûrum eiïhumiliiDcülii prece depofeere. Rcfponderc
Dei eft^fFeétum precibuspræbere.Acfiditat.Quantumlibet
H ig it .^ ^ ro ^ I r ffe fe r eÄ v im putat,qui
n|xfe<äitudiöisignorat.Sequitur.
I Ecefqui femurkei, nonfutttfiabiles. Natura quippe ange-
lita etfi contemplatiön^auftori inhxrendo in ftatu fuo
immntabiliter per in a net*- eö ipfo tarngn quo fa£fcura eft,.
ihiemUipfa vicifl^tüdihen? mutajbfiitais habet. Mump
autf ra,eXalio ad aliud in; eft,'& in femetipfa ftabilem non
elle^Solaatftem naturaincomprehenfibilisnefci? moue-
ri, qute.abeo quod femper idem eft, nefcit immuräri.
•HahÖaiueniin angelis^utabilitat^r^dici^quamuis irrt*
frmtabiles fünf perhöcquodei quifemperidem eft, yin-,
culisligantur; Sequitur. EtinAngelisfiis repptprßitatem.
Ploedeä^öftarisfpiriribusinfeitiir. Mire aUtem Deuxö-
mnipotensüaturamfummorurofpirituurrybönam» led
inutabilerBcondidit,vt&quirnancrenollenc,ruercnr3&
quiin conditione perfifterent, tanto in ea iani d.ignius,
quanto ex'äibitrioftarentiSequitür.
& Qft.fntomagisquihMtantdontos/«ft^.Luteasiquippe do-
moshabitamus, quiin corpora rerreha fubßftimus, vt
Paplus aiu Habcnwthefaurumiftumiti-vaj&fi&töbus. Et
rufcfura. Scinw quiafinkrreftris domus nöftra aifpflifatur, &
reliqua. Sc^ui^ti^QuiterrenumhabentJundathentum Ter-;
renuöi fundamentüm eft;fubftäntia Jarnaiis^y t Pfalmi-
ftäait. Noneft occult at um os meuma trquod feciftrin occult o,
drfubßanüdHiea in inferioribus terra.. Secpaitcn.'Confutrientur
velutatinea. Tiüea de vefte nafeituf, & eandern veftem
de qua oritur, priend^X(|rrurngir. QUafi quredamyerb
ycftis^amm x carp eft. Exqua ni'tnirumcarnalis tentatio
yelut tineatnafcit'tir , qc petdrancad inteutum lacerata
peruenit. Ac fr dicatür. S iilli Spiritus immutabilcs efle
nequeuttt,qui^u]la(arni|infirniitatedepfimuBtur-,qüa
temeritateiehörninesin bonis permanere cöriftanter as-J
ftitnan t?Poflunr quoque per angelosfän£fci D6'6fcor«s in-J
telligiW vt fliud Pföphetae^ Labtafacerdotücufiddiuntfctw-
%am, drfiegenffequirunt ex'öre eitu I quia Angelus Do minierer},
cituum omnjnonne culpa riequer. nr, cu m praej
fentisvitxitergradiuntur, qtfancalibetvjrtutefulgt'ant.
quia eorum greflus tangitur, aut luto illiciti opcrij /aut
puluereaEcögitatidnis..Domuslutea^habitant, qui de fiv j
lecebrö&hacvitacärnis exultant. HanöPaulus defpexe-
I FhiUp.j.id rat:H‘abitare dkcns.jNoftrhonuetfaM incalüeft.Qifitmm'
feraiuntei, non funtßtoiles, quiaavmmepsadaftafiititur,
carnis fuse CQgitatipned|flipatur.Prauit^ergo in angelis j
repetitur, durn ipfos (3|uoque qui veritätein nunciant J
. no^nunqnam fubreptio vitse faUacisgrauat.-Acfi^dicatj
S ie leöi mundihuiusiniquitateferiuntunquibusidibus
penetrantur rcptobi '? Tinea quippC damnüni & nön fo-|
liturn facit. Ita^niquorum mentes, quia dam na fua cön-
fiderare negügunt , integtitateni quad nefciente^per-
dunr.Amjttunt narnque acprde innocetitiäm, abroreve-
ritatem, acarneeontinentiam, & per accefturU teippo-
ris3£eta^jtnyita:.Sd<ihaec nequaquam confpiciunt. Sequitur.
■ }.' _v , C f if *
-pc mane vfqtiead veßgrawfucciMntur. De manevfquead
yefperam petc'aför fuceihditur, düjn a Vitae fux exordiq
'‘Vfque ad teiminum, iniquitatixperpetratione vulneräi
tß l$4.24. tu ryvt Plafin ifa^Viripnguinum non dimidiabuntdiesfuös.
$pj^mt.']ßtquiah^intßi^'materi^inperibunt. Nullus
intelligityeleordm', qui pereunr, vel eorum quiperditos
peieuiuium möresitnita ntur. Vtillud. Xußusperijt , &ne-
ino eßquirecogim. Potdft etiam per mane profperitks, ve-
fpere, huius rnundi adderfitasdefignari. De mane ergo
viquead vefperam reprobirfucciduntur 4 quia & per pro-
iperalafciuientes depereun t , & per aduerfaimpatientes
adinfaniaméXurgunt.Qupsdemanevfqueadvefperam
culpâ nequaquam (uccideret, live.l prpqjéra Fomentum
crederent, vel aduetfa feâionem fui vülneris æftimarent.
Seqüitur. ;
. Qmautetn reiig«;/«criBf3rf«jcrrMf«rexe«.Reliquos autem
huius mundi delpe^os dieit^quos præfens ieculum ad
nuliius gloriæ vfurnêligit ,jjièd quafiminimps indignof-
que derelinquit. Sed hoffpominus eligete non dedi-^
.Cer.ÿfr. gnatur. Paulo atte'ftaritc qui ait. guaftultà rntindi funt ele^
affliftus clames., Deum refpobdentem non habes.
Quia vox in tribu^atione noninuehit quern mens in tran-
quillitate contèropfit. Sequitur. Et dd àliquetnfanttorum
conuertere. _Àcli deridënsdicat. Saoéloi quoque inuenire
I in affliâionc adiutores non vales* quos habere foCiosin
hilantatenohufti.Sèquiturr" ^ f l
Virumfiultuminterficïtirdcundid. Hæcriimirumfenten-
tiavera eflèr,fiillata eonrratautiviri patientiâm nonfuif-
fefi'Scriptum quippeeft. Tu autem curt} trdnquitiitdteiudicas.
Sciendum vero. quia quotiens turbulentos'motus àni-
mæ fub manfuetudinis virtutc reftringimus, redire ad fi-
militudinem conditoris conamur. nimirumfimilitudinem
, cum tranquillitatém mentis ira perturbât, I amitric. Per iram fapientia perditur, Vt illud. Ira in finu
ftultireqUiefctt.' Per iram iuftitia reliuquitur y ficut feri-
peum eft. Irdvtri iufiittam Dei noif operatur. Per iram lpx
veritatis amittitur., y t illud. Sol non occiddt fuper tracun-
diam vefiram. Dilobus vbro modis iracundiayincitur. Pri-
[museft,: vt omnesfibiquas patipotëft cofitumelias pro-,
ponat. Sëcundus modus e f t , vt cum, aliènos exeeflijs
afpicimus., •nqftra quibus in alijs exceffimus ,?-deliâ:a
Cogitemus..; Sciendum vero eft, quodaliaeftira, quam
impatiencia excitât,alia quaffl ?elus format. Ilia ex vino,
ifta.exvirtutegeneratur. Dehac Pfalmifta ait. lrdfcimini
&nolitepeccare. Deh.tcSi.\ûmomit. Melïorefiird rifu. D e ,
ilia. Virumfiultutn interjicitirdcundid. Ac fi dicat. Ira per
zelUm fapientes turbat. Ira Vero^er vicium ftultum trucidât.
Seqahnrs Etfaruulum occidit inutdia. Inüideree-
Iatob. 1.10,
mph. 4.1J,
nim non poftij^nus ,,nifi eis quos inaliquo-nobis meliores
putamus. Paruulus_ergo eft qui liuore bcciditur, quia
ipfe fibiteftimonium pérhibet , quod eominorfit, cuius
inuidia fbrquetur. Quia nifi ipfe inferior exifteret, de
bono alterius nop doleret.' Hinc fcriptum eft. Inuidia
Diabolimors introduit in orbemterrarutn. Inuidia eniin cum
mentem tabefeecrit* cunâa quæ inuefterit bene gefta
fcdnfum.it, vt illud Salomonis. V ita carnium fanitas cordis,
pütredp'bfliüminuidia. Qui ergo liuoiis pefte plenè
càrere defiderat, illam l\jefeditatém diligat ,quam cohae-
redum numerusnonanguftat. Immin^rio ergo liuoris eft
affe<ftus vrgensiiitetnædulcedinisplena mors èjus eft
perfedus amoraêternitàtis. Quiacum nulla terrena defiderat
i nihil eft quod eius ergaproximum ch.aritate Con-
tradicat. /
S, O DON IS AB B AT IS
C L V'N LA CENS I S II.
M O R A L I V M I N IO B
' i v B E R VI.
SP ; .
B Go vïâï ftultum firtiïÀfadkK^ifys.fMUÀixi pulchritu-
dinem eius ftatim. Sfultus qüippe Iudæorum po-
pulus exutic * qui » iplàm incarnationem ®ter-
næfapientiæ Ipreuit- Qui quafifirmaradicecon-
Sapx. 14.
ualuit* I
ôlforalitimin lob LtbiVÎ. # 9 5
ualuit 1 quiaeleâorem vitam temporaliter exringuendo I diuitias ftultùs oculis afpicit, & in ore mMfisiuæ|fdm|
fuperauit. Sed.hünc eliphas maledicendo^lefpicit,quia I minime aftumit. Ad compreh'endendaenflw/erba isullp
nimirüomneshæretici quorum tenere fpeciem amicosB., ftudipamoriselaböratjatcontraalius fitim habet^è^foepé
.»inpetp^
crauone..
lob diximus, cum de nomine- Chrifti gloriaqtur, Iudæo-
rumperfidiam ex andpritate reprehendunt. M o r a l i
t e r . Quafi firmaradice ftultus in terra figituf , quiatotis
defiderijs in terreno amore folidatur. Cuius ehim fortes^
gloriàmalpiciunt , protinus poft glorjam quæ poenale-
quatur,atceiidunt, & tacita intus çogi^done defpiçiünt.
Putehritudinem quippe ftulti maledïcere eft,eius gloriam
ex confideratadâmnatione i^dicarëyStatim acfi diceret
Contra ftulti pulchritudïnem mpram in maledidtione
non babui,quiacamhæc cernerem , fimul etiam;,poenam
fequen tem vidi.Neminl ftatim maledicerf^fi qüà me films
1 Prsu. ji. i s
I Prou. 31.31.
I Matt.J.S. -
gloriæ delèâatip!|enujffet. S e q u itu r .^ !
> : Longefiantfilijeiusà^/«is.:Filqieius ftulti funt omnes
q uip e rfi dix îlli üsprædi caitiouege neran tu r. QüiTc i licet à
falute loge funt, qui etfi temporaliter vitam fine afïlliftio-
nepercipiuut^æterrià grauius yltione feriuntu^4;§ieitt
de eifdern filijs illius diçituf. Vavobîs Scriba gr Ebarifti hy-
pocrita,quicficuitismar/&.qridam,vifdciatisivnümprofelitum,
ércmifueritfaàus y f^ttimrdfifi»i^geh âm^ ^uAni‘yos.
M o r a l i r . jFili j qüippe ftulti funt qui iiïam bi tione
huius feculi, exciusirqjtatione pafcuntur, qui profeifto à'
falute lopgius fiunt ,, ‘quan'to ^.impetràtionp pequitiæ
nullainm-mitate fèriuntur. Sequitur, Et conterenÿir in
porta, & non erit qui eripiat. Quis portæ nomiftei? nifime-
diator Deijôt homi/iümdcbet intelligi ? Qui ait. Egofum
ofttuin. Ter mefiquisitpoieritàfiduabitur. Filijjgitur huius
ftuJti extrajSprtam proijciuntur . in porta concçrentut,
quia-.pj:auæ Iüdæoiu.m foboleslante mediatoris aduen-
tu.m in legisyobferuafipne noruerunt, fed in ipfa Redem-I
ptoris noftri pi æfentia à diuinitatis oblequio perfidiæ fuæl
meritis repuîliceciderunt. Quosnirnirum non eftquie-1
ripiat. Quia fcilicet dum ipfinn redemptorem extinguere
perfequjpndo.conati funE.i.pblatæ.fiib^remedium ereptiof
nis abfcohdof unt. M o r a l it e r', Sicat%bis aditus.pôr 1
fadicitur,itaeftdies iudicij porcaregni, Ôtpereumabe-
iëâis-çmnibusadcoeUftisp.atriaê'gloriamintratjur. Hincl
Salomoaait. Nobilis mportdvirewyquandofeviderifjcumfa
natoribiu terra. Ètxurfjum. Date ei deffUttu ntdnuuijffuarum, •'
& Undent eum inportis opera eius., Ffif j igicur huius ftulti ante
porcum eleifti funt, fed in porta-cçxn teren tui , quia huius
lèçuliamatoresinpræfentiyita fupetbiUnt3fedinipfo te-
gniadituæferna animaduerfiope ferinnrurr.Illos quipped
veritasæcernaadueifitate eripit, quos in temporalibu -
profperis per ftifciplinam premir. Qùî.ergo nuncfënuit
premijtuhcnonvalete'npi. Sequitur. S j ;
Cuius mejfan fameheuscomedat. Huius ftulti meffisfue-
rat,facræ legiseloquia. Quam ftultus comeder^Quiani-
mirum Genfilis populus verba legisintelligendoedidir,
ad quam plebs.Iud|uca fine in tellc<3:u lab orauit. H in c
Veritas ait. Beatiquiefuriunt &fitiunt uijhtiani, quoniam ipfi
faturabuntur. Mo r a l i t e r ,^ - Habec etiam famelicüS*
meffem , quando iniquu^ quifque donum intclligentiæ
reétæ accipit. Quam nitnirumcqmeditfàmelicus, qpiais
qui ad Deum fan«ftis d efi deri js anhclat, djfcit quod audit,
agit quod didicerit, & dum Do£tores praui reâa prædi-
catione reficiunfur ,quidaliudquâm ftulti fmgèfiitian-
tur ?.Sequitùr, Et ipfum rapiet armatus. Antiquus hoftisIu-
daicum populum armatus rapuit, quia in eo vitamfidei
fraudulenta fuggeftione-quaii'iaculis extinxit. M o r â -
l it e r . Antiqüul namque hoftis quaft inermis vineitur
cum mala aperta fuggerens, humanæ menti bona omnia
fimul defttuere conatur. Sed armatus venir, quando bona
aliaituââ» deferens^larcntèr alia corrumpif.^equitur.
hoc indiuinæ legis eruditione quandoque ftudendoin-
telligit, quod per negligentiam ingeniofus nefçif./ Hinc ^
Salorfibn zii.Steüio manwisnititùr, & moraturin adtliys régis,
Pletumq; enim aues quas ad volatum pennç fubleu-ant in
vepribusrefident..Sequitur., ’ i • ^
Nihil in terrafine'catifa. Idcitcoenim fiepe defidiofus
mgenium accipit, vt de hegligentia iuftius puniatur,
quia quod fine labore aflequipotuit, fcirccotuemnit,&
idcirco ftudiofus tafditare intelligen,c% premitu^, vteq
maiorapræmiatetributionis inueniat, quo magis ftudio
inuen tionis élaborât. Sequitur. Et de huttenen egreaïeturdolor.
Dolor namque quafi de humo egteditUr, enfn homo
au Dei imaginem con ditus,de rebus irifètifibllibus flligel- !
lacur.Sed quia per occftlca mérita mentiû.apejpta pi odeunt !
flagellapcenarum , de hump, dolot non egrèditur , quo- •
modo fjffliùs noftri malitia exigit,yt drebusinfenfibilibus 1
feriatur: Nequaquam pcena’de eänäfcitur creatura quæ p
percutit,fed de ea proculdubio quç peccando vim pereuf- ]
upnisextorfit. Sequitur. ' 1
Homo àdldborem nafçitur, & auûfi volandum. A dla- 7- *
borem quippe ho.mo nafiitur, quiahimirura i§ qui fu i,
acceptaeftfationepræditus, confiderat quod valde fibi (
ttfimpoflîbile, vtbæc peregrihationis fuæ te m pore fine ■
gemitu euadat. Sed in eo quod caro fiageilis aftîcirut, {
mensad appetenda fùbleuatur altiora, Paulo atteftànte
qui ai t. Et licet qui forts eft rtofter hptnocorruntpatur, tarnen is qui 1 Cor. 4.16.
intus eft, renouaturdedie ttidiem. Indé-ènim menladfummaj
euolar,v;nde caföin infimf^durius.lEbbtat.P^tëft quoque j j
appelladpne hominjscarnalibm vit^. fignari,vudePâulus
ait. Cttm enimfit inter vos zoelùs &cotttèntio nonne hominescftïi
& fecundum hominem ambulatis} In hacitaqué ❖ itahomo
laborem nafcitur,quiaparnalis quifque contra fe viciaajK
petit, defideriorum ffiorum (è pondéré,affligit. Tanto.e-
nim quifque huius mundi vefaciter mala &ntiëE quanto
eiusbonainhianterappetit. At contra canto animusàla-
bore affliótionis fe fubtrahit, quanto perfpem ad fumma
fuftollit. An non quafi auis ad volandum Paulus nards
fuerac, qui tot aduerla fuftinens dicebat. Noftrayonuerfatïo
incoelis eft'^Sequitur.
Qujtmobrem egodeprecabof Dominum,& ad Dcumponam
eloqutityi me«w.yVcfiaperte diceret.'Ilium rogoperquem
hæc tribui fcipfSequitur.
Qtùfacit magna. Quis ommpotèntis Dei mirabilia
perfcrutanfufficiat.'Quodcumftaexnihilpcreauir, quod
î pfa mundi fabricamira potétiæ virtute m fppfîta ,& fuper
:ëtcum coelum fufpenditür, & fupêrabyfturri terra libra-
mr?Eene autemadiunxit. EttMfcrutabilta.Mhuis eni mfue
rat magna facere, fi tanien q ® faéla funt perferutari por
tm{Qûi.Seqaitm.Et niirabtl^abfquenumero.,]^'moï\t3.\i-
temeflètmaghitudinis , fi qua infcrutabilia pauca fetii-i
fent. Sed inter hæc feiendu m eft, quia dïuina miracula &
femper debent confiderari per ftudium: Ô^cunqüâ difeuti
periritelleiftum. Sæpe eni.m fif,yt dum non£tu)U hofuïnes
mortuprum corporain puluerem redadta confideranc, èc
refurreâionis vim colligere exfatione non poflunc, hæc
ad ftatüm prifti nu m redite pofte defpëfapt. Sequitur. ;
^ Quiaatpluüiamfuperfaciem terra, Scrcliqua. Qmnipotens
ettim Deps, terræ pluuiaîn^trifiuit i cum arentia
corda Gentilium fupernæ gratia‘pfædicationis perfun-
dit, & aquis yniuerfairr igat i^quia fterilitatem ,perditihp:
.minis; repletione fpiricus adfnkftificationem format> fie-
ut per fern etipfum Veritas dicic. Qurhïber'tt aquam & j loan. 4.13.
teliqua.^niugrfitatiji&urem nominehomôfignificaciir
Et bibunt Jittentes diuitiasem. Huius ftulti dmitias fitiëntes f quia in 1 pfo vera fpecics & magna communicatio vnitier-
bibunt,quiâflùehtis facræ locutionisyquæludaidusgp- j fitatis oftenditur. Vnde & Veritas Pifcipulisdicit.^^
pulusin lilperbiæ oftent^jipnç poflideç, conûerfægenti- J tesïnmtindum vniuerfumpradtïarèEudngelium omnicreatura.'
Hum mentes irrigantur. Ÿnde & eisperPr^>heramdici- Quamuis hoc loco vniuerfa intelligi & aliter poflUncfj
tur. Qmnesfitïentesveniteadatÿtas,& reliqua.MoaALiTER. j Cum enim diuites ôç pauperes » fortes & debiles , fa-
Sæpéftultushabetiaterniliqüprisforitem,fednon.bibit, J pientes & infipieutes f'piritüs ad fuanveognitionem v o j
'quia ingenium>quidem açcipft intelligéntiæ, fed tamen cat , vniuerfa Deus aquis irrigat. Poffunt auteni vjii-
veritàtisfentcnciasqogtiQfcereloquendocontemnit.Di- v uerforumnomineipfçmorumdifïïmilitudinesdefignari,
uitiæquoquementis fiinc yetfiafacrælocutionjs^edhasj Aliusqarnq;ePatibneerigitur,aUuslibidineinflammattù,;