&mbumrnmmn<lmt , w W ( ! » > j vua :u „ .,» p a lK o n k d a S, ^ n s ro Ja c a d o fi i
S l P i ^ ^
‘ kriore eins, donee vemat quimittendusefl, érïpfeeritexpectatio
gentium, red fenfüs iftius Prophecæ tic *ècipicndfiseft,
te fi paulo pluribus verbis eXpliearetiu hoc-inodo. Do-
nius luda quænuncmodioa eft & perêgrina, crefeee olim
in populùm magiium, & habebit inuterra prorniflfonis
Dominic* Patriam|füam Se-reges fîüê duces ex genere
I fuo. Nec toiietur poftea regimen fuie ducamenipfius
S pôpùiiy dé mariu iui generis. Itàut tranfnmtçturiqmà*-
' nura alieni Rë&Oris dbnec veiiiar Chriftus. Cuni èrgo
videritisybludai, feeptrum luda in manii'Regisalie.m-
gen* tranfmütatum, hoc çeito iigno Çhaftum vemflè
cognofcite. Nec expe&etis vlterius temporale regnum
^uodtranfiitjlèdgaudetepèrpetualiteiconregnareGhnfto
qui v^nic.‘Huius itaqiie Propheti* veritatemefte-^
dfcüs rerumeuidentereft eonfecutus. Poftqüam enim
D eus in terra promiflionis y clegit fibi locum regni iacer-
dotalis, fîçut præferipfèrat Moyfes fie Dauid poftea
fàôfcum eflè cecinit, non fuit in forte tribus Iudare&or,
niii dégénéré legkïiUo vfque ad tempus Herodis.alieni-
genæ, qui poltHircanumregnauk HierqfoIymisfnbCæ-
iare Augufto. Quo tempore natus eft Dominus Iéius
in Bethleém Itid*i. Sed ex illo, tempote ablatumeftfcç-
pttum dejuda tempôrfâe * & dux de feemore eius. Ex
: tune igitur Prcphetica veritate confiât, veniflè Ghriftum
qui regnaturus er afin æternum. Ghriftum e tiam de m on-
ftrat veniflè, ceflitio veteris fàcrificii fadfi in aduentu e-
ius, fi eu t Prophetauerat Malachias lus y erbis. Nonefltni-
h i voluntas in vobis, (fuit Dominus omnip o te iis fa c rific ium non
scriptam di manibusVefttis, quia ab Oriente fo ie , vfque ad Ocridentem,
nomen meumclarumfaétumefitngentibus, in omni loco
offerturnomini meofàcrifiriuminundum ,quoniam magnum nomen
meum ingenttbus, dicit Dominus Omni^otens,. Huic Pro-
pheriæaîiorum abunde præfôgiacon^mabartt. Sed,cum
Iudæi nullatenus cfs adquiefcere yellent, fed femper in-
hiarentiuguiare yi<Sfcimas,& comedêrecarrtes,cQmpefcuit
Dominus liiperftitionëm ipforum magna v i, eXtrudêns
-éos dé loeo regni,jn quôfoloj& numquam'alibi fôerifi care
eonceflèrateisiex. Sicque.tândemperfenferuntinuiri,
Veilirtleflè præfôgiumdefiniôri lacerdotii fiiiyCunvneque
extra habétëhtfecrifieandilicenriam,necîntrafuaqüondam
moenia faciilrätem;. Tranfaëto i taque veteri façert
dotio, quodàd-tempUs fuerat inftitutum, luccelfit nç-
uura atque .fèmpiternum Chrifti facerdotiurn, de quo.
Pfalmifta prædixerat. Munit Dominas & nonpoenitebtt eum,
tues facer dos in sternum, fecnr.dum ordiHem. Melchifedec. Mu-
tatio qup.quéïegis Ghriftum vfetiiiïëdeiiîonftrat, quai fe-
âaeft.ipfo veniente, ficut-fiipra dixetat diuinus Efaias his
verbis. Brit in nouißimis diebits mdnifefius mons Domini pta-
fdratus incaciiminenmitium, & exaUabitutfupcrcpdesipp Her
nient adeunivniuerfegetites drdic ent,veniteafeendamus udmortttm
Domini '& ad doiHüm Deilacpbi&qnnunciabit Vobis viam
falutis, & mgrediemur in ea. BxSjàneniwprodîetlex, c&w*
; bum Domini de Hierufaletn- Quis autem adeo rudis, vt
non intelligac in his verbis mpiicem cleuatum füper
montes,-.Ghriftum efle.regëm.füper Principes ?dn huius
ergo régis aduenni videbat Pröphetälegcm exituram ef-
fè, non de monté.Sina, aderudiendäni vnam gentem fic-
ut prius, fed de monte Syori ad dücendàs genres freut
nüncfa&iim efle videmus.; ¥ etus aütem lexquinqnage-
fimo die poftimmolatioftem Paf&ilisAgni dataéft Moy-
fi ,-noüalex quiiiquagefimo die paft occifionern & re-
fiarreädonem veri Agni, ^iufiis Apoftölis inipiräti eft,
de qua lege didt etiam {än^USr ^iererttias. dàeivérllunt,
& fuper vrbetn fanitam tuarn, vt confumatur prauari-
catio, & fitiem acciptat peccatum, & deleatur iniquitas ffpad-
ducatur iußitiafempiterna, &impleaturvifio rif Propbetia^.&
Vngaturfunctus functor um. Etpaulo poft, ocridetur, inquit^
Cbrißus,&non ent eiuspopulus qui euntnegaturus efl,itepi paii-
lopoùj&indiniidioHebdomadif, defidet boßia^& façrifitium,
&tti cemploent abominatio defolattonis,&vfque ad confumma“
ttonem& finemperfeuerabit defolatio. Huius ergoPiopber^
compendium eft, quantum adpiiEfentem rationem per-
tinet, quod in Hebdomada feptuagefima vngendiis &
occidend us eflee C hiiftus ,& vécus iacerdotium defeölu-
rum. Hire autem Hebdomada euplueba'tur, perpetua-
que defolatio fecutura erat, Imperante Tiberio Iuccef-
fore Aug: quando bapuilatus & fuerit crucifixus lefusDo-
minus, Extüncigitui; Prophétie^ veritate non fplumve-
niflèGhriftum, fed eciam vndum elle conftat, & pafliun,
vetufque (àcrificium defecifle deiblatione fiepear
Ghriftum vèniflè, & quis cflèc Ghiiftus indippfi pffly1
forma humilitat-is eius ac pâlfi onis^ multis vàtibus parrieulatim
deicripta, ôt in iblo IéfiiDominbnoftro totafi-
mul inuenta. ;Nos aütem verbi gracia parte m deicdprio-
nis illius fiibiicimus, ficut eft quodinBethleemnaidai-
gnatus eft, iuxta Prophetiam Micheæ..;Quod fîtpenau-
num fedens ve nit H ierolply mam ifi'ce mporepafliqnis
vefterabeaindutus eft. Et ficut ouis, adoccifionem duïtus eft,
&cüm iniquis reputatus efl, iicucdep|prau,eratI^i^v:^«od
trigïnta argenteis venundatus eft ac fpinis coronatus érlaptdioC-
c lu fus efl, vt lamentatusiueratleremias ,quod transfixisjial*-
mis aepedibusjette & acetopotatus eiï, & diuifa funt veßimenta
eins, & fuper tunicatn eius miffa efl fors, &ipfe coUßpatustnobßu'
ris,ficut mortui fàculi, deflen teD^iùd,qupd (aJus eft (faonjpu-
tatus, &lancea yulneratus, dolente.job.'Talis i taque delcri-
ptio Prophetarurnde hnmilitate dz Pàflîonë ^lfiilE>q.uoniam
in iplo lefuChriftoDpmirionqftrptofainuënta eftj
non folum^veniflè Ghriftum ^ fed ipfum fwlum 'vg^e^e
.Ghriftum oftendit. Item Chriftum veniffe, &quiseflet
Chriftus olim præfensindifatio cpnte.mporalium fiblya-
tum oftendit, Yëlut Zachariæ Êlilabeth, Simepnis Sc
Annæ, quorum gefta feu vaticinia nota funt, ôëlpannis
Baptiftd dicentis ,EcceAgnus Deii ecce qui toüitpéccutainutidu
t^ n n d^enim.ifii’^Dominum le fiimperfpn^^
runt, non modo veniflèGbriftum,fed quis eflèt Ç^i^us»
finedùbioofterîderunt. Itemfignavei rniràCula,qüæin
natiuitafe &Baptifmo dcPaflioncDoniini npftri Iëlu qua-
fi extrinfecus, red tarnen diuinitusfaétafiint , non modo
veniflè Ghriftum,dèd ipfumyere ellè declarâii’erimt, fieut
vifiones Angelorum laetantiunr in nauuitate eius, iieue
ftella noua rutilans, ad iudicium eius i ficut Magi cunr
muneribusvenientes ad cunabulaeius, qua: nfiracubànc
turbaûeruntRegemabufiuum,vtin;emulationem Çhrifti
nati coaîuorum eius infantium crudeiilfimamftiagem
ederet. Præterea^fiçut toiiitruùm patern*yoçis, & Spiritus
fenéli columbina (pecies in Baptifnio çifiS j& fie-it
quando foîobfcüratuseft,& terra tremuit,& velumtënv
pli {ciflùm eft in occifione eius. Super hæc omniaCbriftumyeniffedembnfti'antopêra&:
fermônesenis,dequibus
ipfe confutabat olim. incredulicateni Ilidæoriim di-
cens. Si opera non ffciffem mets ,qüanemo alius ftett, peccatum
non h obèrent. Et de quibiis CorroborabàtinteraliOsfidem
difcipulorum IpannisBaptiftx diGens.^rfc dicite Ibanni quid
audißis& ypdißis. Cxci vident, clattdiainbti'qnt, leprofiniun*
dantur, furdi audiußt ,mortuirefurgunt, puuperes euangcüzun-
tur. i t beat us eft qui mnfHeritfcandalizMtus in me. Hæcènfiï)
&aliamultafaâcurumefle Ghriftimi Prophetæ prædfia'
dicitDominus,&confirmabofuperdomumiacobTeftamen- — ------ --- . i
tum nouutii, nonfecundum Teßamentum quodconftituipdtrißus, ranoQuæ Omnia q|BQitiain,a Dominq;nQflyöleittGMitto
indiequaapprehendi mumm eorumvteducerem eos J e terrd fieri
gypti,&caterd. Qnoniam.igiturin aduentum Chrifti no- teraveröGhrifti aduentüs aigumentafidut
& ipfiiiamdiidum prolaraeft,legislatorem quöqiïe Chri- j videntufoMnestribusterra,8Cß\i(imnuhaeraMiaipontepra“
Iftumpriusveni(re.manifeftum eft, Sanélrflimds qüoque tecimus, q.uiafatis copipfe quofipropölitum
Daniel non folum veniflè Chnftum, ventmetiam tempus monftrauimus , ideft4Chnftum tempore iüO venu
*L— —•1— -----;—I I I rä'.'| ^ s : ‘ ■ ‘ ■ i ■ *’ : ( Il Nec hatneum
Nëc habet' Iudæus quid liifeère contra. Nam fi dixerit
feeptrum de luda eflè ablatum, perlpicüe fallus eft, quia
circSterannos mille diiperfeefttribusludain omnesvën-
tos, 8clbcumregniSacerdotalisalieni poflident; QuOd
fi dixerit facerdotium eius non eflè defiinéfcüm , inehti-
tiir plane » quia néc extra Hierufelem habet facrifican-
dilicentiam, nee intrafeeukatem. At fi dixerit tèftamen-
tum non eflè finitum, & hoc ptaicipue falfiirn eftr quia
finefengüinefàçrificii üon flat iüs veteris teftamenti^. Si
dixerit nuirierum fenéti Danielis , in temporê fiipradi-
éto non fuiflè compfetum, hoc qüoque rilfum eflèra-
tiones G hronicarum facile probant. S i dixerit ilium non
eflè Ghrifturii f étti ftuperiüs relata deferiprio éonuenit,
cum téftîttiônio Prophetarum-,- tum ètiam ëo fâlfiise.flè
probatur, quOd' nullus eft alius cui conuenire-poffit. Si
nouis & iUoicibus Prophëtis obganire tentauerit,xefel-
lunteumvetéres & circumfulgentia fignorum miracula.
Si autèrri miracula Natiùitatis,&CiEterafaaafiiiflë non
crédit, arguiteufflinhocèntiumeædés, & hiftoriæ mul-
ne. Magnifica vero Chrifti opéra obumbraré non valet,
quia literarum, ædificiorum & aliis fîgnis imprefla, vel ex-
preflâ iîmt vt fine ruina mundi dflparerè non poffint.
Tantaigitur mtione conuïétüs, tantifqüe fànétorumte-
fiimoniis confutatus I u d æ u s , fi legali& Prophétie* au-
toritaci non acquiefcit, extra fÿhagogam eiieiendus eft.
Haébenus expedito , quia venit Chriftus & quando &
quis f i t , ab nine qui^verus Öëus e ft ingrediamur often-
dere. Hoé ergo primum pónimus, Ghriftum fuperom-
nes homines alios excellere n fua quaedam gloriofa propria
manifeftant, à Prophetis expofita, velut hoc quia
eft homo de vitgine natus Êfaia tefte, Et Chriftus efl homo
fineadiutóriointer mortuos /ièer;tefteDauid. Nec enim aliud,
hominem Virgo mater peperit , nec alius virtutè fua liber
amortuis re&rrexit. Deinde vero fiint alia Chrifti propria,
quibus omnemfiiperètninetcreaturam, ficut illud
ab Efeia cum adlniratione proiatum. Domine quis credi-
ditauditui no firo & brachium Domini cUireuelatu efl ?, 6t illud1
Dauidicurh, Dominas dixit ad me : Eilius menses tu, ego bodie
Neque enim Angelus , neque alia creatura Dei,
brachium eft, aut in*temo die naturàlis Dei filius eft; De
qua filiatióne yël generationë diuina fetis extat copioia
Theologorum àuthorîtas, vnde Rex mire fepiens mbti-
lilfimam quæftionëm proponebat dicens, qùis afeendit in
ccelum at que defcenditi quis cóntinuit fiiritum in manihusfuisî
quis colligauit aquas qudji in Veftimentoi quisfufritauit omnes ter-
minos terra } quod nomen filii emfinöfti ? Ex hisergb*propriis
fiipradiiftisquai^ Ghriftum à cirëàtüra feparant , fit pito ra-
tione demonftratio diuihitâtis eius hoc modO.Quidquid
eft, aùt creator, dût ereaturalpr-oinde quOdeft, fi creatiira ;
non eft, creator eft. Cum ergo Ghriftüs fit Dei brachium
, quod creatura non eft', fine dubio creator éft. Itêm
filiuS naturàlis , ëtfi numérà differed pâtre fiio qüoniam;'
alter eft, natürali taniën definitione pani fiio vnum idem-
que eftv Ai: Chriftus Dei fil iüs naturàlis eft. Chriftus igitur
idem quod Pater, id eft Deüsèft. LiquetigitufChriftum
qtiiaDëi brachium eft Domînum eflè, & quia Dei
nlius effeflèDeum. Prætèr hæc denique fiint vaticinia1
quædainde Chrifti diüinitàte fie apërta, vtinëorum tra-
âatu non fit opus vti ratiocination'è. Qupniam euidentér
ilium ipfo nomine Dominum clamant'cum lattdibus
^ eo mgüis , qtiàmuis non fine coriirriemorationë’hnma-* ’
nitàtis eius', qua fit vt Deus vèrus, & hom'0 fimul eflè
credàtur. De qüibus illud Dauidicum. Sedés tua Deus info*
culumfaculi, & cater a. Et illud Êf^iæ ,paruulusriatus effcnôbis,
filius datus efl nabiS) & vocabitur nomen eius admir Ubilis f 'confia
varias,Déu$fortis,tpaterfdturifaculiiprinceps pacis,mülfipticabU
Mem imperium & pacis non eritfinis. Vbi in his vérbis Ëfaiæ
5-?u®ü4aeft Iudæorum interpretâtio, qua vatiçinium
Efèchiænomeniilfliéterëlaborant, quando Cüm
Ghriftianis fimplicibtïsaltercantur : falfa certe, quia bon
_abetutfctipturii in Hebraico, & vôcabicur nomen bills
tiechias , quod interpretâtur fottis Domini, fedvoeâ-
KurnpmeneiuiÈlgibef, qlidd mtèrpfetaturDeus fbr-
S Uoiftéhid eft, El, (bit Dëo eöiiüenit, & non Efe*
Cæteruin in vatieinio Datiicj., fiftiul cum diuinitate Ghri"
fti, diligehtèrattendendaeft.diftiiiélioPatris, Filii &Spi-
ritiis fàn«5ti.; Gum enfin dicitur ,/êd« tua Deus in faculum
faculi, virga direüionù v.irga regni tut >. dileXifti iqfiitiadt & o*
difii iniquitatem, ad filium Domini loquitur. Cum didt
proptereaVnxit teD'eus,Deus tuus,deDe o Pâtre loquitur.C um
;vero fubiungit, oleo Ztóiri^^ Spititiim fitnâum fignificat,
nilhominus Deum vt loco^io demonftrabitur*
. Sermo. contra ïudaos*
MÀgnà difleftfio èft intër filioS hominüm Cum dê
multisaliis, tumetiam de confeflionefidei. Qupd
viaenS Apoftolus dicèbat s nospradicamus Cbriftuincrucifi-
Xum éludais qüidem feandalum ,gentibus autemfiultitiam, ipfis
autemvocatis lu dais at que Gratis Del virtutem ér'Del fapienti-
am. Nônfolum autem Gentiles & Iudæf* fed& ipfiqüi-
dem qui fe Ghriftianosappellari voluttt > nimiam nabent
inter fe differentiam. Guin alii ëorürtîCatbôiiçifilit j â* j lii heretici multis modis.. Ego vero Fulbertiis qui ,'pono
talia, Heet peccator,& indignus ËpifcopûS j tamen quia
vel fide Caiholicuin me éfle defideró , acqüe pröfiteor,
grariaDei volo àliis quibus potero de meafide & fuo etc
rorealiquam portiunculam feddëre rationis eius, quæ in
me fiiitis èft & copiofe. « Et primum quidem ludæis. Hi
ergo nobis cpnfentire dicunt. In hoc y num Deum eonfi-
temnr omnium creatorem.> Diffentiunt autem demul-
I ris ,iedpericulofiusferedehis quod Trinitatem petfona-
rummvmtatediuinitàtis nôn agnofcuntv/&quod Ghri-
ftfi m Detim eflè negafit,vel quodnondum venifle dicunt.
Quistamen de hoc vltima fiue tertio f eo$ rationàbili-
ter coniiincere putos quod non habeat pofteà mtlltum
labotare de cæteris* Probâto enim qfiia venit GhriftuSi
ipfepoteritdeincepsintimare quærentiludæo, quid fen-
tire decæteris vel quid facëre debeat. lam ergo incipia-
mus. Ghriftum venifle probat impleta Propheria, quam
fciipferat Moyfes in hæc vèrba. Non aufferetur feeptrum de
luda & dux defotmore eius , donec ventât qui mittendus eft, &i+
pfe erit expeBatio gentium. Non eftenimablatum regimen
tribus luda de manu fui generis, & trauïpofitum in m inus
regum alienigenarum vfque ad adueutum Domini
noftri Iefii ChriftLj quern nos Catholici Chriftiani fufee-
pimus, eft autemex tunc reuera ablatum feeptrum de luda
, & tranfpofitum in manus extraneas , eiufdem Domini
noftri Iefii Ghrifti. Ex rancigiturauthoritate Pro-
phetica pairec, veniflè ilium qui mittendus erat, id'tft
Chriftiim. Ecce pfopofirionem noftramdlicciniftecon-
clufimus, nunc ad approbationemipfius hiftorieam ve-
ritatëm breuitet attingàmus. Demonftrantes quales Iu-
dæorum populus dégénéré fuo restores habueric, quan-.
do amiferit, &qüomodo fibi obiatio regiminis &aduen-i
tüs Mefliæ concurrèrinc in diebus Hcrodis. Igitur poft
Moyfern, qui Prophetiam hanc protulit & Iefum fuccefe
lorem eius, Restores habuit populus ludaicus de generc
Iuo,quiFudices appellati fiint, vfque adtempus Samuel:
lis Prophet*'. • Dëfiide qui fëgës âppellatifunt,fimiliter
de gcnëre fiio, Saulem, Dauid & plures alios vfque ad
cranfmigrâtionem Babilonis. In ipfà qüoque tranfîni-
gratione non defuerunt illi dêgenere fua restores & con-
lblatofes Deo pleni, &ipfis regibus excellentiores vfic-
ut Ieremias & Daniel Prophet*. Poft redirum de Babil
one fuerunt illi fimiliter de genere,-fuo bene difcipli-
nata fegimina Pontificum vfcjue ad Ariftobuli tempus,
qui Pontifex Iudaiei populi fimiliter de genere fiio , &
rex vltimus. fuit. Hune -autem Ariftobulum expugnata
Hietofolima vinâüm cum liberis Romam mint Pom-
peius Romanorum Dux', Hircano fratri eiusPonrificà-
rum relirtquens. Omnem vero Iudæorum genrem ex
tüncRömanoImperio tribütariamfecit, ftecmiilto poft
Hircano a Pârthis capto, qüi Iudæorum vltimus Pontifex
per Iêgitimam fiiccëflîonem generis fuit, Herodés
primus ex àlienb genere Rex Iudæorum fartas eft per,
Senatas Corifiiltura ImperaUre ÀüguftOj ; Quo tem-
. __ pore Chriftus feCuriclum Pfôphetiæ fidem in Bëthleem
cui neè cætera qu* fequuiitiir conüèïiire pofliint. natuseft. Hadehusergofid eft vfque ad regnum Herodi^
Bibliotb.Ver.Patr.Tom.il. . | D { | &non