: G al. 4.19.
■ GaUt.yi.
: P f a i l l i .
ffid-99-fi
>' Pfd.XLJi
3Q \ |§ j||| g , ________ _
præccpta fublimia audiunt,&infirmitatis propria» confcij
ebs implerepóllè diffidunt,mâiorum vitam confpiciuut,
acq^ùieorumconfidëratafortitudine bonorum opérum
foetus ponant, verbi gracia. Vérborum contumelijspref-
fiiscum virtutem patienrix feruare non fuffieit,Dauid fè-
dum ad memoriam reducat. Parturientes enim ceruas
obferuareeft, ipfôs lâbotcspatrum qui fpiritales filios ge-
nuérant,cautaconfideratione penfare. Cauta quippe fè
obferuatione circumfpiciunt, vt fi nr fortes inprxcëptis,
compatientes in infkroitàtibus,ih minis terribiles, inex-
hortationibusblandi. Quipervigorëm difdplinx patres
Tant, per piefatis vifceràëfTe matres nouerunt, quia labo-^
rés fand* coriceptionis toleraôt,8c profereiido Dei filios
intràVtërum charitatis portant. Séqüitùr;
Sinumeraftimenfesconccptusearum. Subaudis, vtegq,qui
irt fan «Skis prxdicaroribus non folum frudus exteriotis o-
peris, fed ipfas diutin|§ cogitationes numero, quia ad re-
tributiônënvferub. San&ienim viricüm de profedu au-
ditorum cogitant, quafi iam in vterum conceptum portant
: fed cUm nonnullaquæ dicenda funt, différant, & a-
ptum fuis exb^rtationibustémpqsquîeruntjvelutiaper-
to quem fieri appetûtin menfium prolixitate dilatahtur.
Poliunt per menfes,' quia congefti dies funt, etiam multi-
piicatævirtutes intelligiîlrt menfib.qüoquéluna renalci-
tur,nihilqj obllat fiper menfes nouxrègenèrationisi erea-
turafignetur. De qua Paulus Apöftoïüs ait. In Cbrifiolefu
nequecircumcifio aliquid valet,nequepr£putium,fednoua create
ra. SandiigiturcuMTeadprædicandum pafànt, priusfe
interiuS virtutibus innouanÇ. vt ad hoc quod loquendo
docent, viuëdo concordent.'Curant fummopere vt con-
trairathjpatientiam^ contraluxudam, cordis munditiarrt
ponant, ficquein conCeptu fand* prxdicationis menfes ,
virtutum fiunt, quos tarnen menfes Dominus fetus dinu- j
merat, qui eadembona in eörum cordib. non nifi qui de-
dit,penfat.Sequitur. Etfciftkempus partus earumiSnbuiidis,
y t ego,qui dumin cogitatione virtutum menfes dinume-
ro rquando hoc quodimpier&appetunt, parère valeant,
,| fcio.Sequitur.,
j I ncuruantur ad fee turn, &*aperiunt, érrugitus ein ittunt.^Aû-
> ginnt quippe dum per incuruationemfuam in conuerfa-
! tione lacis auditorü animas gignunt ; quia ab xternisfup-
plicijs nosremouerc, nifi flendo & dolendo non poflunt»
L Hinc Paul9 dicebat. Eifiohmei quos iteriimparturio,donee for-
metur Cbrifius in vobù.Et O infenfati Gd/<itb<e,&reliqua.No-l
I tandum veroeftquod incuruantunftxceruæ vt pariant,
j quia ab immenfirare cöntemplationis intim*,ad infirmi-J
tatem noftram condefcendunt.Hinc Paulus ait. Now potui
vobis.loquiquafifiiritalibus,fed quaficarnalibus, tamquampar-
uulisin Cbrifto lac vobispotum dedi,non efcam. Sequitur.
Separanturfilÿ eanim ,fergunt adpaftum| egredientur & non.
reuirtentur. Paftutn Scriptura faciatllud viriditatis æternæ
pabulum voeât. y nde Pfàlmifta ait. Dominus regit me, 8c re-
li(\u0L.EzmtCum.T$osautempopulusem&ouespafcu<£eiut.Vet-.
gunt ergo ad paftum , qüia de corporibus exeuntes illa
pabula intern* viriditatis inueniunt. Et non reuertentür ad
eas. Quiainillafufceptacontemplationeiam nullatenus
indigent verbaaudire dicentium.Hincenim feriptum eft.
N011 docebitvltra quisproximumfuum, &virfratremfuumdi-
ceqs. Cognofce Dominum : 0nines enim cognpfant me,& reliqua,
ÉiDominu«.^Palam,incimtfiipatreannuntiabo vobis.Secpiitur.
r. ^ r_ -- , ^
Quis dimifit onagrum liberiim infolitudine ? S ubaudis vt e-
go i Per onagrum eorum vita fignatur, qui à turbis popu-
lai ibus rëmoti conuerfantur. Qui apte etiam liber dicitur,
quia magna eft feruitus feculanum negotiorum, quibus
mens vehementeratteritiir,,quamüisineis fponte defu-
deturi at ft quem fqmel à domination e defideri orum colla
mentis excufferit, quadam iam libertate perfruitur, ab
hoc grauiiugo feruitutis Dominus reuocat dicens. Venire
ad meomnes quilaboratis, & oneratießis. Liber ergo dimitii-
tur,quia calcatis tertenis defiderijs appetitione rerum te-
poralium fecuritatem mentis exonerat.Mysf icE.Necin-
dignum quis iudicet percale animal, incarnat um D omi-
num pofle figurari, qüi in Scriptura facra vermis & feara-
be us nominatu r. V cülud. Egojum vermis. Et,$çarabeus de liü
gno clamauit.Sic quippeagno &ferpenti coniparatur.-Per
h*c enim bmnia dici fingulatiter poteft, quiä de his omnibus
crediali quid eflentialiter non poteft.Poteft ergo o-
nagerincarnatum Dominum deftgnare,agri quippe efta-
nimal onager. Et qüiaincacnatus Dominus Gencilitati
magis quam lu d ** protuit, quaft non in domutn,fedpo-
tius inägcumvenit.Hincferiptum tfa.Speciesam mecumeß. ;
Et quia incarnatus Dorninus particeps nöftr*fa£tus efl
naturx,tion culp*, liber dimiffus dicitur, quia fub peccati
dominio non tenettir. De quo alias dicitur. Inter mortuos i
liber.Omnis enim quifacit peccaiumferuus eßpeccati. Hic quippe
dimiffus eft liber,quia haturam noftramfufcipiens,ini- 1
quiratis iugo nullomodo tènetüf. Sequitur. Et vincula eius
</«u/ö/«ir?S ubaudis, nifi ego ? Soluuntur vero vniufcuiuf-
qiie vincula, dum diuinö adiutorio interna defideriorum
carnalium retinacula diffumpuntur. Soluititaque Deus
onagri vincula, quandoab elcëfci vniufcuiufque animo
inftrmarum cogitationum nodos erumpit, & propitius
diflipat omne quod in eléëta mente ligabatur. T ïp rc E.
Yiricüla Dómini tune foluta funt, cum infirmicates-paf-
fion is,illius re furie<5tio nis funt gloria c6mutat*.Efurire e-
nim,fitirc,lacefïere,tencn,flagellari,crucifiginoftremor-
talicatis vinculü fuit. Sed cumexplecamorteinferniclau-
ftrapatefcerentiquidaliudnifiinfirmitatisnoftr* vincula
föluebantür ? De quibus vinculisPetrus ait. QuemDeusfu- -
fcitauityfolutis dolor ibus inferni, itixta quod impoßibile erat teneri
ilium ab eoSequitur.
Cui dediin folitudine domum. Hoc loco fplitudinem de-
bemus intelligere corporis, anfolitudinemcordis? Sed
quid eft folitudo corporis,ft folitudo defuerit cordis?Qui
enim corpore remotusviuit,fed tumultibus eonuerfatio-
nis human* ac terrenorum defideriorum cogitationi fè
inferit,non eft in folitudine.Si vero prematur aliquis eor-
poralicer popularibus curbis,& tarnennullos curarum fc-
cularium tumultus in cordepatiatur, jion eft in vtbe. - O-
mnes enimtnotus importune fè offerentium leuium co-
gitationum quäfi quafdamcircumuolantesmufeasab o*
culis mentis abigitmanu grauitatis, & quoddam fibi cum
Domino fecrctumihtrafe qusriti ybi cumillpexteriore
ceflanteftrepitu,perinternadefideriafilenteripquantur.
De hoc^fecreto cordis alias ditStum eft.^ Faäumeßfilentium
in coelo quafi media bora. ALLEG01acE.PerT0litudinem.Gen- .
tilitas defignatur, in qua dum Patriarcha non fuir ad in>
telligetldum Deum, qui rationev teretur nonfuit, homo
Jjenenonfuit. HincECaißsüit.Ldtabiturdeferta&inuijt,ck' ?
exultabitfolttudoy&florebitquafililium; Etrurfum deEccle- j
fta dicitur. Ponet defer turn eius quafidelitias, & folitudinem eius Idem.?,
quafihortum Dominii In folitudine ergo Dominus domum-
acCepit,quia poft mortem ac refutreftionem (uam adgra-
tiam fidei Gentilitatemyocaredignatuseft. Sequitur. Et
tabernaculumeiusinterrafalfüginis. Salfugoaccenderefitim
folet,& quia fanéti viri quamdiu inhujus vit*tabernacu-
lis degun c, ad fupernam patriam defideri j fuiquotidianis
^ftibusaccenduntur,in terra falfuginis tabernaculahabe-
reperhibentur.Sicut feriptum
iufiitiam,8c reliqua. Allegorice. Terra falfuginis Genti-
litas intelligitur, qu* priufquam verä Dei fapientiam co-
gnofceretjfalfii ginemprotulerät,quia nullamviridi tatem
boniintelledkusprofcrensperuerfafapiebat. Dequafcri-
ptura eß:,Terrafruäifera afalfugtne, & reliqua. Tabernacu-*
lum ergo i nterra falfuginis Redemptor nofteraccepit, qa
incarnatuspróhominib.dereliótaaDeoGentilitatiscor-
dapofredir. De quoTpnptum eft. Pofuit defer turn in ftagnd
aquarum,&teramfine aqua inexitus aquarum.S equicur.
Contemnit multitudinem ciuitatis. Multitudinem ciuita-
tis contemnereeft« human* conuerfationis praua ftudia
deuitare,vt iam nonlibeat terrenprum honiinum(qui pr^
abundancia iniquitatis multi futit j perditos mores imita-
ri, Cum paucis namque ingredi anguftam portam deftde-
ran t,&n on cum multisl*t%jtinera ingredi appetunt,qux
ad interitum duciint. Vnde & fponfi voce fponfkin Can-
ticisCaticorum dicitur. Nificognoueriste, opulchrainter muller
es,egredere & abipoßveftigid greguni y&pafce hcedos
RALiTER. Coptemnit multitudinera ciuitatis, id eft mores
defpexit human* conuerfationis. Homo quippe inter,
' ® homi-
'ApocX\
ffa.106
idtm w
hóminesfaëtus^ vfum tenere hominum noluit. Idcirco
namque inter nos homo fa&us eft, vt npn folum nos f^n-
guinefiifa redimëret, fedoftenfo exemplo comrautaret.
Iaconuerfatione igit noftra&veniendo alia inuenit,&vi^
uendo alia docuit-Studebant enim omnesfuperbaAdam
' iera vit*pr*fentisappetere,ftirpeprogenici proip. W Ê Ê I . .aduerfa
deuitare,opprobria fUgere,glonam fequi. V enit inter eos
incarnatus Dominus aduerfa appetens, profpera fpernes,
opprobriaample&enSjgloriamfugiens.NâcumludxiiJlum
regem fibi conftituere voluifTent,fieri rex refugit, cü-
que eumiaterficere molircnitir, fponte ad crucis patibu-
lum venit.Quia ergo noua cönuerfatipne vfus inter hoes,
quia mores fecutus non eft,bene de eo feriptum eft.Cowte-
nit multitudinem ciuitdtisfifel certè quod multôs perfpatio-
fam viamvagantesdeferuit, & per anguftam gradientes
paucos eiegic.Multitudinemnamq; ciuitatis contemnere
eft,humani generis partem, qu* latam.yiam ingteditur,
qu* &Çro abüdantia iniquitatis mulca eft, à regni fui forte
reprobare.Sequitur. cUmorem exaitoris non audit. Quis
intelligi exa&or alius pôt ni ft Diabolus? Qui femel in Paradifôhominimalçperfuafionisnümumcontulit,&
quotidie
ab eo huius debiti exigere reatum quxrir.Huius exa- ^ . . . . . 4 ... ^
iftoris fermo eft mal* fuggeftionis inchoatio. Sciendum j quis itaqiintrinfecus arefeere formidat, arentia extrinfee1
pmerea'eft, quia quinque nos modis gui* vitium tentât, j mundi huius defideriafugiat. Quifquis à Domino per-
«.14.17 Aliquandonamqueindigenti*temporapr*uenit,vtIo- quirere defiderat xternam patriam appetens, interna
1 I nathan in guftumellisedendi tempus anteceffit.Aliqua- cordis plantacione viridefcat. Hxc aucemde onagro
I do vero tempus npn prxuenit,fed ciboslaucioresquxrit,- expofita dupfici intelle&ui fufficiant , ledoris vero
-u1.3i.j2. ficutpopulusiaeremocibos carniumpetijt,quoslautio- iudicio relinquendumeft , quid magis duxerit eligen-
resputauic. Aliquandoquxlibetfumendafintpræparare ; dum.
accuratius expetit,vt puer filiorum Heli,tló eoaëtasmore
folitode fàcrificio carnes,fed crudas qu*rebat,quas accu-
* ratiusexhiberet. Aliquando autem in ipfa quantitatefu-
mendi menfuram refe<ftionis excedit, quælibet fumenda
fint.Vtillud. Sodomamquitasfuitfituritaspanis&abundan-
I tiaaqua. Aliquando^defpedus éft cibus, fed auidius fumi-
^.13.34. ! tur,vtEfeuprimogenitorügloriam lenticula védens.Serait.
Mm cib.eft,vtfaciem volumatëeius qui mifume.Dc his mo
tib.fcriptumeft.N5’repe//er Dominusplebemfüam, quoniam in
manu eius funt omnesfines terr^&altitudines motium ipfius funt.
Conuertit namque eum quem confpicit ficut feriptueft.
Conuerfus Dominusrefiexit Petrum. Et ficut Salomon ait.Rex
quifedet in folio iudicij difiipat omne malum intuitu fuo. No t an -
dum quod non ait,infpicit,fed circumjpicir,in Iud*a quippeincarnatus
eft Dominus, quæpofitain medio gentium
fuit,at que ideo circumfpicit montes quia latos^huius fe*
culi circüquaq; pofitos ex Gentilitatis vniuerfitate Colli-
git.In his itaq; môtib. pafcitur,quia bonis operib.conuet-
ferir
E
pyÄi.?4.4.
Torum quafi herbisvirentib.fatiàtur.Hinc fcriptumeft.F-
bipafeis, vbicubas in meridie.Scc\. Virëtiaqu&queperquirit. Virentia
quippe funt omnia,qu*temporalitcr condita ven-
turo fipe iocunditate v it* prxfentis quafi xftiuo foie fic-
cantur.Virentia aütvocata funt, qu* nulla temporalitat«
marcefcuntjhinc onagro dcfpe&isjreb. tranfitorijs viren-
tia perquirere eft,in sternum manfùrafendo vnicuiq;vi-
ro defiderare.TyprcE. Arentia namq; funt cPrdahominu
qu* in huius feculiperiturisplanta(a*ternitatis fiduciam
non habent.-yirét aüt,quç illi h*reditati inh*rent.De qua
Petrus Apoftolus dicit.I» hareditatem incorruptibilem.Qm f-
S<@DONIS ABBATIS
CLV N IACE N S I S IL
I M O R A l l V M IN IOB
L I B E R XXXI.
V m q v id vultRinocerusferuiretibi? Subaur
dis? Qui cum prædicamentis quidem hominum
diu refiftere perculi, fed tamen;repente
cum voluî miraculis ftraui.Kinocèrus
enim indomit* pmnino naturæ eft, itautfi
mo ergo huius exadoris eft neceflafia poftulatio natur*:
clamor vero eius,menfuram peceffiiatistrahfiens,appeti-
tus gul*. Hic itaqj onager exa£toris huius fermoné audit,
elamorerii non audit,quia diferetus ac continens vir,&vf-
que ad temperandam neceflitatem ventrem reficit,
w.13,14. voluptate reftringit.Hincquippe feriptum eft. Carnis cur a
nefeceritisin defideriisM-YSTicE. H uius exaëtoris violentos
F*|jpl| motusDns non expauit adueniens,ficutipfe zk.Venitenim ,
, princeps huius mundi , & in me non inuenietquicquam. Venit | qfi captus fuerit,teneri nullatenus poffit.Impatics quippe
j quippe ad eum exaéfcor humani generis,quia ilium homi- i vt fertur,illico Hioritur.Ei^ vero nomineLatina lingua in-
nem vidit •, fed quem in fe infirmitate delpeótum homine terpretatum fonät in nare cornu.Ét quid aliud in nare,nifi
I crediditjvirtutcftupra hominem fenfit. Hui9 nimirum e x - . fatuitas.quid in cornu,nifi elatio defignatur?Nam quia in
adoristypum Laban tenuit, quando cum furore venies 1 narefatuitasfolctintelligi,Salomoneatteftantedidicim9
I"}1, fua äpud Iacob Idola requifiuit.De hoc exadore Redem- j quiait.Circulusaureus in naribusfuis mulierpulchra & fatua.Et
j ptorinoftro Gentilitatem ab eius dominio liberanti per | cpin cornu fuperbia defignatur, Propheta demonftrat di-
Prophetam dicitur.Ittgww enim oner is eius,&fceptrum exaäo- Cen s.Dixi iniquis,noliteiniqueagerey&delinquentib.nolite exal-
' riJ«w}«/)cr^»,&reliqua.Seqüitur. — i. j iu »
1/.83.7,
Circumjpicit montes pafcua.Montes pafeuæ, alt* contem-
plationes intern* refedionis.Sandi enim yiri,quato ma-
gisfe exterius defpiciendo dei j ciunt, tanto am pli us inte-
rius.reuelationüm contemplatione pafcuntur.V nde feri-
ptum e(t.Afcenfus in corde eius dijpofuitin valltlachrj/marum.A-
liter.Montes ctiam pafcu*funt, fublimes virtutes Ange-
lorum,qu* ideirep hic nos miniftrando & adiuuando re-
ficiunc,quUillic intern* conteplationis rore pinguefeut;
qu* quia largiente Deo in omni nos certamine protegur,
rede circumfpicidicuntur.Aliter.Montes pafcuxpofluint
altæfententi*Scriptur*facr*accipi. De quibus feriptum
eft.Mowrej excelfi ceruis. Quia nimirum hi qui iam dare con-
templationis falcus nouerunt, altas fententiarum diuina-,
rum virtutes, quafi cacumina montium afcedunt.MYsxr-
c e. Montes accipimus elatos huius feculijqui in corde fuo
altitudinem terrarum tenuerunt.-fed quia etiam talesDns.
tare cornu.Quid ergo in Rinoceroce hoc, nifi potences huius
feculi defignatur? vel ipf* in"eo principatuü poteftates,
qui typo fatu* iadationis elati,dum falfis exterius infian-
tur honoribusjverismiferijs intus inanefcunc, quib.bene
dicitm. Quidfuperb it terra & cinisi Sed cornu fuum Rinocerus
iftereriendo Ecclefiam in Martyrib.laffatus inclina-
uit,cum poteftates huius mundi non verbis,fed miraculis
Deus fregit,fibiqjfubditas fecit. Aliter.Rinocerus ifte,qui
eciam Monocerus Grxcis exemplarib. no minatur, cant*
effe fortitudinis dicitur,vtnulla venantium virtute capia-
tur.Et ficut quidam dicunt , yirgo ei puella proponitur,
qu* fe veniente finum aperit, in quo ille omni ferocitate
poftpofita,caput deponic,fiçqueab eis à quibus capi qu*-
ritur,repente velutencruisinùéûitur.Buxei quoque coloris
effe deferibiturV qui etiam Elephantem comu ( quod
irùmane fingulariter geftat) in ventre infigere perhibetur,
v^eum facile fternat.Poteftergo per huncVnicornemiil-
Ecclefi* fu* corde conuerfos inuifeerat, eofque à priori ! le pppulus defignari,qui dum de accepta lege,non opera,,
elatio ne commutans in fua membra transformat,ifti mô- ■ fedfolâ intèr cundos homines elatiopem fumpfic, quafi
tes pafeu* eius funt, quia nimirum de conuerfationeer- inter c*teras beftiascornu fingulariter geftauir. Vnde
rantium,de fuperb oru m humilitate fatiatur ,& ficut Apo- I feriptum ç&Aibera me de ore Leonis,& a cor nib. Vmcornuorum.
ftolisad pr*dicationem miftis pr*çepitdicens.0per4wi»i, Ac fi ergo B.Iobtypum beatæ Ecclefiaetenenti dicacur.
no cibum qui périt, fed quipermanetin vitam aternam.Sioxt ipfe J Numquid ilium populumquem fuperbirein necefide-
••'..j ----- ----------------- ; ? - * liUpi
P fi 11,1 1.