A
Lepta ia
c api te. , J
ÉM B
Barba. -
P faim, i j z.
B
Lepra in *
barba. '
.Cor.il,
Capillus
flauus.
i C \
Albugo
oculi.
Maltas.P
R adulph i
remold eft? & eùm qui éarnis lu i vitia qüadam virtüte pre-
mit}&eumqeneruiteriliisfuceumbit, apparenté leprain
Capite aut in barbaipforui faeerdotalimdicio contamiftan
dós deCernk.Igitur lëpra in capite,error eft circaeflèntiam
déitâtis. Péus quippe omnium qn* côdidit,caput & prin-
cipium eft. Arriusergo qui diuifionêintrinitàtefecir, Sà-_
bellius qùiproprietatem perfonaru côfudit, leptam in ca-
pité habuit.De perlbifta quoque Domini Chrifti qüicunq-,
peruerfe fenferût^ non abfurde intélligi potéft, leprarùteos
capitisincutrifle.Chriftusenim caput ecclefiaeeft.Fuerünt
autnônnüLi hærëtiei, qui euro ndtt^erura Deum, àlijnôn
verum hominem, alij non ex virginënatum dogmàtizare
plrééfurnpièrunt. Barba véro in homine,peife&**tatis in-
didiumeftvVnde &per barbamvirtus fan&orumdefigna-
rifolèt/ficut in pfalmo legitur:F»^«ëro»» incapite,quoi défie*
dit in barba, barham Aaron:id eft, Ipiritus làn&i vn&io quae a,
capiteGhrifto iniandosApoftôiOsTüccéiToresAaron fpifituali
virtute perfeâos', emanàuit. Et quia per barbâlàn-
ôtorum defignatur petfedwb, quicünque aut Prophetas,
àùt Apôftôlos blafphemare præfumpfit, leptam in barba
portauitiAffuntManich*i,quiquantiUninPatriarchia$&
legislatorem.inProphetas & iplum Domini praecurforém
properant, horree pietas cum legit : ncc fine dolore mens
Deodedita, tantorum virorum tantas concumelias audit.
De lepra igitur capitis & barb* tradandum eft, & quid
lex fupetça décernât -, dilcutièndum. Di cat itaque : Yitfiue
mulïerin cuius cap'tte vel barbagerminauerit lepra ,videbiteos Sa-
cerdos. • " ;
Etfiquidem bumiliorfueritloculcarne reliqua,&capillus flauus
folitoquefubtilior, contaminabiteos $quia lepra capitis ac barba eft.
% Totjièeclefiavnum corpus eftjdicente Apoftola.*Vose*
ftis corpus Cbfifti,&mèmbrumde membre'. Quiconqueigfturi
commupifide dèfecerit, & a veritatedogmatum quævni-
uerfàlis ëcelefia.prædièat;, abérrauerit : in ifto locus leprae
carne reliquahumilior âpparet, quia erroripfiusrede cre-
dentiurn fanitate por^o inferius iacet. Flauus veto capillus
fojitoque fubtiliotj^uid nifi fuperbas eorum cogitationes
infînuat,quide ingenij luilubtilitate prçfumentes,patrum
autPritatem poftponunti&quod vnieuiq;red:um videtur,
impiatemeritate difêniütïSicut enim pernigredinem h u -,
militas^ ficpëreumcolôremqufelbedini appropinquat,
fui fiduciaintellîgitUr. Habesin légeeosà facerdotio prohibe
«,quiaibuginem in oculo habuerint. Albuginem vé-
rq(vt ait B. Gregpr.)habet in oculo,qui arrogantia fàpien-
tix feu iuftiti* caecatur. Pupillananque oculi nigra^videt;
albuginem tqlerans?nil videc.quia videlicet quife ftultum
peceatoremqueintélligit , çognitionem verælucisappre-
hendit.Quiautemcandoremfibiiuftitiæfeu fapientiæ tribuit^
lucele fuperüae cpgitationis excludit, Subtilitatem
qu oquénimiam, per quam Arrius & multi ali) circa fidem
naufragauerunt,düm quod in ecclefiaaudierantjfimpliciter
credere nplentes, Jp f i magis de fuis fenfibus quod per-
ùèrfe döcérènr, fibi alïumpferunt ; reprobat lex in ebdé de
quo agimus capitulo,dum gradem & tortumpafum,ficut
oculi albuginem, deteftatur ; & præcipit, ne homo huiul-
modiad fâçerdotale minifteriü recipiatur. Perhasuquip -
pè diferetio acçipitur.Sed funr nônulli,qui dum le çftimari
hebe tesnolunt: fæpe fein quibufdaminquifionibuspluP
quaro Uecciïè eft exercentës,exniiuïafubtilitate fàllüntur.
S i igitur locûs lepræ fuerit humilipr, videlice t fi virille aut
mulier à communis fidei reditudine prolapfifunt,fi capiU
hts flauus folitoque fubcilior,id eft,fi de fubtilitate fui confidentes
ingenij, à Patrum dotftrinarecëdére præfumunt:.
con taminabi t eos lacer d o s, quia lepra capitis acbarbre eft
Sequitun ^
Siautem viderit locum tndtâl&aqtialem vicina carni, videlicet
fi errorem qui fibi obijciebatur, ipfi fié aduer fari j te fte n tur:
&in quodefécillevifi funtj vniuerfalis eçeléfiæ ndem prô-
fiteantur :&capillum nigrum, cogitationem feilieet rllorum,
au t oritati ecclefiafticæ ( vt aiunt ) humili ter fubiacen tem,
recludet eoffeptem'diebus.
Supérius cum de meribus àgeretur, tecludi hominem
^xiinus, qui ahillicitP opéré cohibetur-. Eadem ôc nunc
ratio eft,Cum ad fidei caufam ventum eft.Nam & ilium iu-
eincludi dixerim, quiadmonitione&doôlrinæpaftoris
Flauiacenfis
lui »neerrorö deula fequâtur, légitimas fidei méras tran Ç\*
re prohibetur.Séptenaria vero inclufio, eiusdem peruerfi*
tatis(vtlupra)vacationemdefignat.
£tdïe,in(\nk,feptimointuebitur. ?
Hocipfum qüippéi qùodérrorem fibi obieftum publi-4
cedeteftati, quod autoritärem ecclefiafticâm fe fiifcepiflè
profeffi funt „ non protinus ampletftendum, ièd diligen-
tius perfcrutandüm'qft'i ÔC maxime ab his qui fàmiliarius
illisàdhserent,neforte împictatem fecreto laudent,quam
publice damnant. - ' _
Si non cteuetit macula,id eft,fi:fiilpiçiônem fui errorisnul-
là fighifieatione illeqüi difcutitur, a u x e r i t capillusfuico-
loris eft , vt videlicet ex verbis illius deprehendi no n polfit,
quod cogitatio ipfius colorem pietatis abiecerit. & locus
plaga carHi reliqua aqualis, dum Icilic. perlèuerat hpmb fieu t
priuSjinéo etiam fuper quoinfamatur, nihil aliud profite-*
ri, nifi quod Communis fides habere Cognolcitur .* radetur
homo âbfque loco macula.
'Hicmùneriledoremëxiftimo, quid caufie,quæve ratio
fit, cum Homo ifte radiprxcipiatur j cùr locus maculære-
linquatur , cum macula potiflimum exiftimarecur raden-
dà, Vt quod notabile fuerat,fic ab homineauferretur. Séd
nouit quid loquatùr fpiritus fandtus. In Moralibus beatus
Gregorius de oétoginta loquens viris , qui venerunt de Si*
chem rafi b u b 3.&cldQisye^ibus:Barbam,mquit,radunt,qui
fibi deproprijsviribusfiducïamfubtrahunt. Erin hocitaq-, locOj
vt tam capitisquam batbærationem traâ:emus,hor»0 in eu»
ins capiteaut barba maculaapparuit, videlicet quide tantis re*
bus aüt erra.flè agnitus eft,autcerte erroris noncontem*
nendam infàmiam incurrifle .* radendus eft vtiqùe,& edi*
d o ecclefiaftieo lùbtrahenda facultas» neinfirmoadhuc
ingénio tanta myfteria difeutere præfumat .* & patrum do*
drinis fe conferat,neenoua cuderejfed eorum Veftiigjs' ftp
dëat adhaerere. -Locus au temmaculae radiprohibetur, vt
erroris fui memoria homini rclinquatur. Raditur nanqî 8è
caput&barba,cum de diuinis homo tra&are proprio fen*
fu non finitur.Rélinquitur veto maculælocUs » cum quod
in talibus iam aberrauerit, lèmper memor elïè pr*cipituri
Tanto magis nanque praelümptioilliretundiÉur.v quanto'
crebriusin quodefipuerit » feucerte minus fapiéterloqués
eçclefiam fcandelizauerit,videre co mpellit ur.Radetur ergo
homo abfq; loco maculae, & includetutfeptertt diebusalijs,
Reclufioifta fecunda, Vt in moribus,ita & in fideidifeuf*
fione,voluntatiscohibetpcruërfitatem:Noüerunt quippe
qui hiftoriasecclefiâfticaslegerunr,quotieshçreticfeCclé*
fiaftica poteftate publice condemnabanterrorem, quern
in conlcientiæfécretô proprio iudicio comprobabät. Ma-
nifeftum hoc fie bat, mpx vt poteftas quaé timebatür » abe*
rat:rabx vt euomendi vèneni tempusartilerat. Quifquis i*
taque ad plenam fidei intëgritatem feducitur, ficutde pris
cortfeffione , fic admonendus eft etiam de interioris fidei
caftitate;& quafi bisconcluditur, dum voce paftoris& ab
impietatis profeflione a sêfius fui depiauatione cohiben
Sidiefeptimo vifa fuerii ftetijfe plaga in kcofiio y j videlicet fi
poftquam fan&ificatio interior diligentius céepitinUefti*
gari, nihil agereautlpqvü vifu'seft, vndecriminis obiedi
fufpicio creuerit,«ec humiliorcàrnereliqua,d\imfa.des eius à
communi fide non valet inferior deprehendi » inuhdabit
cum, id eft,mündumpronunciabit./dfißf«e f veftibusrmundus
eritt
,Veftés lauantur,dum exteriorinfamia qua refperfus ho=-
mo fuefcat, perfaeerdotalem comprobationem ab-eode^
tergitur.-.-V
f Sin autemfoft emunddtionetn fur fus creuerit macula incuté-,
videlicet fi poftquam à facerdote quafi red * fidei-pronün-
ciatus eft, rurfuï errorUlius fe^prodiderit,»»» quaret arnplius,
ptram capillus in flauum colorem fitcommutatus : quiaaperte im-
munduseft.
N ulla ertim iam reliât dubietas^quiri leprofus deputâti-
dus» 6c â coetufidelium teijciendus fit,qui immunditii| fiiç
tories ligna dédit. Porrofi Heterit mae’uld, id eft, fi homo in
errore fuônon vltraper(cüerauerit, nec fufpicio ipfa, fi fi»
necaufainfamatuseft,certis,deficienrib.argumentis,Yltra
proceflèrit:&aapiüinigrifuerint, verafçilicethumiütas, o-
mm præfumptione fublata, in cognitionibus illius appa-
Auguftr
tn Leuittcum Ltb.VÏIÏ.
ruerit. noiierit bomïném effefanàtum, & confidenter eumpronun-
ciet mundumMandas itaque efthumano iudicio. Nam etfi
qdlateat quodfacetdôtausdifcufliospehetrarenô valeat,
fcaménfacerdosidem fiducialitçr pronüciarepojeft,nihil
- fe inuenire potuille'i quod fub leprænomine debeat côn-
^émnàreiNequè enim décet Sacerdotis fententiam prçci-
pitem elïÇiEtàbfoluere quidém nonullos cogitUr,de quorum
innocentia certus non eft,dum Iciliceteorum culpam
manifeftisiudicijsprôbarenonpoteft : condemnare au-
temneminemlicet, cuiusimmunditiafigniseuidentibus
nonapparct.Vnde apte fubiungitür:.
VtSacerdosnonfit tenter arm in iudicio.
C a p . V I.
\ T l r & mulier incutus cute candor apparuerit, intuebitur eos
V Sacerdos. Si deprehenderit fubabfcurum alboremlucere in
dite, fcïat noneffe lepram ,fedmaculam colons candtdi, & bomi-
nemmundum.
Vt enim fuperius iam didum eft»in cute macula candp-
risâppâret, cumin fupeificie vit* human* aliquid cer-
nitür i vnde fufpicio oritur. Si tamen albor idem dé-
prehen fus fuerit fubobfeurus, videlicet fi reatus qui in fuf-
picibhe eft,legitimis argumeptis nondumfueritcompro-
bat us, damnati ex fola opinio n e homo n on poteft. Sciât -
; itaq; Sacerdos non elfe lepram, fed maculam coloris can-
didij&hominem mundum: vt pro cejrtp noucrit quicunqj
iudicis locum tenet, .accufationem quæprobationib.de-
ftituitur,fufcare qUidem ho minis famam pofle,nec tamen
ad conuincëdam hôminis îmmunditiam fufficientéefle.
| Pronunciàbit itaq; Sacerdos homihem mundum , quem
uondum lùp iudicio di-ffinire poteft imtnundum.Vnde B.
Auguftinus : Quod vides»aicdudicaîquad non vides,Deo
committe.Ecquidam fapiens:Inceftàiinquit,damnari nul- j
la poteft,nificui violatum eft corpus.Incefta tamen eft etiâ
fine ftupro, quæcupitftuprum. Hadenüs de lepra q u * i
yiti js oritur,difputatiim fit ; nunc verp iux-ta pcedentes di-
uifiones ad earn tranfiet oratio, q à virtutib; origine ducit.
De lepra caluitij &recaluitij.
C a p. V l.
CLamat Àpoftoius & dicit : Ômnia mundamundis, coin-5
quinatüauteménmmundü nihïleft mundu. Iam de feipfo
teûamt^filijsfumus odor mortis in mortem, alijs odor vita in vita.
, Hocidcirco præmifimus, ne cui inccedibile videatur, fi ex
$ Virtutibüs vitia oriri diczntm.SicmeaimdiligentibusDeum
omnia cooperantur in boHum-.Cic auerfis à Dëo,etiam fi qua b o
nafuntjVertuntur i n malum. Habés & in corporalib. mill-
tali milia. Alius ex cibolalutifero inordinate fumptoypeftê
languoris incUitit: aliusv^nenoferpentisin mediCamine
ordinat* eortfe&ionis adhibitô jlâùguoris moleftiam viu-
cit. Oculos fanos radius folisiliumioat, lippiétësopprimit
& excæcat. Pari modo & virt’utum executio.qu*alijsacq-
rit vitam,alijs opératurpetnicièm. Superbia tianq; viticSi
radix, mentem quam intiaferir, in omni labore fuo corrô-
pit; & qüicquid ilia inuadehtë agitür,etiam fi elfevirtus o-
ftenditur, non per hoc Deo, led foli vah*glori* feruitur.
Qjantovero arnplius resvirtutis fine humilitate agitur,eo
latins ifta dominatur.MoXcunétaquç abàlijsVel bène ge-
runtürjdifpliceht:&fola homini quæipfevel prâuâ egerit,
placent. Sépet aliéna opéra defpicitjfemper miratut quod
racit : & quicquid egerit, egilïè le fingtilaritét credit. Hinc
virtus perniciofaefficiturj dum ftultüspereâm non curât
profîcere,led & apud fe intumefeere,&melioribusincipit
inuidere. Sicut érgo lex manifefta reptobat vitia , fic & éâs
virtutes, quasfruétuum noftrorum vermis çpnfumit fu-
perbia. Eft tamen & alia ratio,cur bon* noftrfa&ionis a-
pudlupernumiudicê mercesdepereat: cum feilieet quod
reerça nobisgeritur, criminis admixtiohe fufeatür. Sunt^
nanque nonnulli facultatumfuarum etogatorés indi?6re-
ti,qui cum omnia lùa effuderint,necelïïtate cogenteurapé-
re compelluntur vnde ôdpfi viuant.'&quod erogadomo*
relQlito,liberalitàtislaudem non perdant. Grata verolargitas
eile non poteft,dum quod alij tribuitur, fubtrahitu r E
. ^ r^/*c?nc® ^ om^ oPc^ r0phaam:E^i)(>j»i«^^j/jp^[
tudtcium:&odiohabensrapinam inholocaußum.Hßüeaas itaq*
legislator de cormptionedilTcruitvitiorum: abhincvcrol
quandiu lepra fingularis in manibushabctur,daprauatio-
flemtraiftabicvittutum.Sequitur:.
Vir de cuius capite capillifiuuntscaluus ac mundus eft.Etfiafron-
tececiderintpsli,recaluafteracmunduseft. -
Notaexquq virtutes tra£tariincipiunt,n©nhomincm,
ledvirum npminari.Quid fit autem calnitium autfpcditi-
cium,mxta literam difciitendum eft.Caluitiumeft ergo cü Caloint
capillidecapitefluunt,nulla capitis parte nudata,fed qua-
quauerfum cselarie attenuata. Recaluitiumveroiuxtalegem
intelligitur, cum decidentibus capillis fronsdenuda-:
cur: & facies vukufqjhumahus adcontemplationem corn
,qu^appolitafunr,liber efficitur.Porro caluitij fignificatioyf .
h leripturam reuoluamusferiem,in diueria refertur. Cum |
enim perlfaiam minatur Dominus, quia decaluabtt vert teem
filiarum Sio:6cj>ei Micheam dpmui Iacob loquitur,dicens: VaA-
-Decaluare&toderefuperfilmdeliciaru tuarum,dilatacahuuum Mich.i.
tuumficut aquila, q,a captiuiduäifunt exte • fatis ap pare t,quid •
percäpillösleüperdecaltiädonemiritelligendumfit. In I-j F
faiananq;fuperfluus cultusfili^Sion,per capillosexprimi-’
tunperdecaluationem quoque,eiufdemfuperfluitatis ex-]
poliatio defignatur. Vnde ibidem fubiungitür: Indteilia
auferet Dominus ornatum cahedmentorum & lunulas & torques,
&c*tera qu* deinde multiplicitet enümeranxunqü^ om-
nia velutcapillorum ornatum,invcrticefili*Sion radices
h$buifle,ideft,exfuperbia illius procellille »intelligimus. ■
InMicheaquoqjpercapillosfiliorum,populiilliusmulti-
tudoexprimitur,inquibusregniipfius decor afpiciebatur.
Horum captiuitasin caluitio defignatur, ficut&eadem le-
rftio fatis exprimit, cum dicitnr: Dilatacaluitium tuttmficut Mich. i.
aquila,quia captiuiduäifunt ex te.Aquilq nanqjcaluitiesn o u !
rn vna corporis parte, fed in totofVt aifitjeius corporedi>*; Aquil*
latatyr. Sic & populiillius multitudinem non eX portione ca,Iiy«es.
vna,fed ex integro captiuitas tulit. Sunt&alij caluitij figu-
r*:(ed nos ne logins digrellum faciamus,ad ea qu* nobif-
cum faciunt,ftylum cohuertimus.Chriftum in loco calua-
r i* crucifixum, euangelica tradit hiftoria. Elileusquoque
Prqpheta,eo quod caluus efletjab infipientibiis pueris de*
-dfuS cft.Afcende calue,afcendecalue.S\int & aliqui plafmi,qui
-filijs Chor*intitulatur. Choreauteminterpretaturcalui-1i"“ '
tium.Eftitaq; caluities laudabilis,'qu* landtorum peculiai ^ arc
riseft.Memipifle debeihus mulieremillam,quspedcs do- j
minicos vnxitvnguento,&eapillis capitis fui terfit.Capil- [Pfaln,.^.
liquippe fuperfluuht cotpori. Et quid ait B.,Gregorius,ab- [43 -44 +j-
undans terrenafubftantia, nifi capillorum Ipfeciem tenet? ^ 4^-47.48.
Quae dum ad vfum hcceiritatis luperfluit, etiam ab cifa no E f ‘
lentit. Horutnitaqjcapillorunriurelaudaturimminutio,] Lhc.j .
ciim ex abundantiapr*fenti nonnulla nobis lubttahimus:
& Chrifti pedibusjlandtis videlicet qui membtä eius funt,
&C adhuc in terra verfiihtur,ea miniftramus.Si quis Verop-
fe&u$eife cupiens,vendat omnia qu* habet & det paupe-
ribus, &iuxta pr*cep turn apoftolicum, habens vi6tum &
vefiitUm,hisfitcontehtus:hicaciem vultusfuiadvidenda
qu* Dei funt, terrenarum facultätum obumbfatione nu*
dauit:& primtim qu*rens reghfim Dei,ab intuitu fiio om-
niaiftaremouit,lblaq; cflelcltiirmentisfu*'oculis ^>ponit. J
Adherent tarnen«,ledin pofteriotibus^capilli: dum non
voluptas,led heceflicas qu*dam luggerir-prouidenda>fiiie
quibuS tranfigivitaneqthumana. Quitame (vtdiximus^)
capilli retro,non ante lunt:quia lequuntur fugient^,Arde-
tinent etiam nolentem. Hanclex nobis recaluationem,id
eftjlecundam monftrat caluitiem,cum non lparfim de ca-
pite fluun t capilli, led a fronte cadunt vniuerfi. Dicatur ergo:
Vir de cuius capite capilli fluunt, caluusac mundus efi. Etfi
afronte ceciderintpili,recaluafter & mundus eft.Vtraque
enim virtus eft, & cum plus, & cum.minus homo fibi liib-
trahit,Chriftoq; imp6dit:fedampliorilla,qü5 rehüciätio-
: ne integraperfedtionemfibi acquirit. Invtraqjautem vi-
tanda eft ea qüam,diximus,&fuperbi* peftis, &alien* co-
mixtiol*fionis. Namplacere Deo nopotentliberalitas,q
aut ex van* laiidis appetitu rjeedit: vcl qu^ bine alios dan-
doleuat,hincaHjsrapiedp dolqrgpätat. Vnd]e& fixbditun
G
Matth. 17.
Matth Xç>.