ï - M
XXXVIIÏ.
m S.ödoHisXJfbb. Clu nd i.
ge’at:Qui autem fiiper Kis contriftari poïïunt Deum dupli-
ckec qui fuper miferias filiorum lfraël legiturdoluilTe,fu-
per perituram Hierufalem fleuifle.^
Ob hoe autem iniquitas vndatius ebullityvtlfaiasait,
quia veritas in obliuioneedt, &longèiuftiriaftatyquia)
tibus herbas inuenit ,quibus fuæ malitiæ ventrem tendatr |
quern tan to dele&abilius quifq* pafcit, quanto fordidius j
inquinatur. v
Sciendum vero qttod in hae peregrinatiöné,;vbi Ba-*
bylonici& Hiërofôlymitæ mixcim procurtünt, &reproficunam
diximus, temporapericulola venerunt, Sc fine i bifréquenter fuperbire, Sc èleëfcihumiHari ioleant. -Sed
fuo mundus vrgétur. Qui finis cum ex ipfo fuo ordinè j fuperbis mcnrihUs hùmtlitas alta eft : Eticcirco cùm hanc
pendeat, peruerfiores tâftien qubfque inuentürus eft, | fpèdetenus confcendcrenituntur, diu în-ea morati ne-
qui k illius ruinis digne xômprimantur > & ex illorum i quaquâm poflarit, qüoniàm aliçnumeft quodapprehen
meritisverfa viceeiuldem ordo rerum eonfundatur. Eft
iquoque & alia ratio, quia proeo quod homines poft re-
uél,ararngratiam dilexerunt magis tenebras quam lucem,
ôe Vocàti funt, vt ait, PrOpheta, 8c non refpotiderunt * Sc
quænoluic Dorainus elegerunt , 8tcognofceht^T)eum
non fiçpt Deum glorificauerunty propter'hóe flr ie t il-
los Dehsin defideria ëordis fui , fteue deqùibumam A' _
poftolus dicit : Vtimpleantpeccatafua'femper; & qiïtinfordi-
buseft/fordefeat adhuc: Et quia illumina» iufta agere ne-
glexerunt, iuftè cæcati ad nue faeiant vndè ampliuspuni-
ri'mereantur: Ad quod videlicet agendum, Ôcimmifïio-
nes per Angelos malos iuxta Pfàlmiftam , Dominus fe-
mitanlirsefùæfacit, vtcorprioribus meritis aggrauatum
iuftc permittat etiam iubfequentibus malignorum fpiri-
tdum perfuafionibus falli. Vndein Apocàlypfi dicitur.
Cum completifuerint mille anni ,foluetur Satanis. Quia Videlicet
velad v tilitatem eledtorum, vel ad détrimentum re-
proborum tanto acrius, quamaritea feciflet, in totis vi*
ribas fuis fe in finem fæculi exercerepermittitur, quanto
fol lira beftia violentior eft quam ligata.Tuncenim fittan-
coteruentior ad fæuitiâm, quanto fe viciniorem fehtit ad
pcenam. ^Confideratnamquequodiuxtafit, VIlieentiam
nequilfimçlibertatis amittat;&quanto breuitatetempo-
ris anguftatur, tanto multiplicitate crudelitatis expan-
ditur. Sicut de illo voce Angelica dicitur ad Ioannem:
V & terra, & mari, quia defeendit diabolus adv os babens tram ma-
gnam,fcicns quod modicum tempusbabet.-Tunc ergo in magnæ
' iræfuiorem fe dilatât j ne qui in beatitudine ftafe non potuil
, in damnations fuæ roueafn cum paucis ruit. Tunc
quidquidnequitervalHeritcallidusexquirit. Hæc itaque
temporaiam venifle, iamque malignum hoftem myfte*
rium iniquitatis operari per hocmanifefte pater, quod o-
mnis prdo religibnis aut Chriftianitatis immutatus eft,
nec impie tas iam erubefcerefaltem dignatuCjfed iniqiio-
iiim multiplicitate roborata caput vbiq-, locorum extulif-
feVideatur.
' Qui autem fintquos fuis ditionibus ifdem hoftis man-
cipar , perhocoftënditur, quod1 Rex effe fuper omnes fi-
liosfuperbiçperhibetûr. Superbia vero & multos in fecu-
laribus ftudiis, & multos in gradu religionis pofttos pro-
fternit.De iftis namque feripttim eft: Mifitcaudam fua Draco,
&traxit tertiampartemftettarum. Quod eft extrema per-
fuaftone multos terrenisamoribu$inuóluere, qui Audio
vitae cceleftis yideUtur inhærere.Sane deillis alias; Çircun-
dabunteum,inqmt;falicestorrentis.Saliccs infrudfcuofae arbores
funt,fed torrentodgantur.T orrens hyemalibüs pluuiis
intumefeit, fed-æftatc ficcatur. Per felices ergo faeculares
quiq; iignificantura bonis virtutum frudiibus aheni. Per
torrentem veromortalis gloria, quæ caducis honoribus
tan quam hyemalibus pluuijsinflatur* fed vitæ huius ter
mino annulatur. Malignum itaq-, fpiritum falices torren-
tis circundant, quoniam, hi,quos in'fuis cogitationibus a-
mot vitæ carnalis inebriat, tanto illi ardtius inhaerent,
quanto largius deledatio tcanfitoriae voluptatis eos in-
fundit. Qui fcilicet more falicum frudtus non ferunt, fed
in folijs viridefcuht: quia aliquando verba honeftatis pro-
ferunt, fed nullum vitæ pondus ex bonis operibus often-
dunt. De quibus feriptueft: Imitantur autem ilium qui funtex
■ parteeius-y videlicet feriiper fuperbiendo, nunquam refipi-
feendo. Item de his & illud : H«ic montes herbas ferunt. Per
.montes, tumor fuperboriim, per herbas fluxæ voluptatés
eorum exprimuntun Ergo montes huic Beemoth herbas
ferunt, quia femper in eis poenam aeternæ mortis efurieós,
duro ipûiè çidem ad omne vitium fternunt, dum nullum
malum aut cogitando aut operando prçtcreunt,quiaiem-
perineisfua defideriarecognofcit, quali fera per in mondere
quærunt, & quafi à cliuofis itinèribus mox relabun-
tur. Nam quoufque hancabijciant ,& ad cotlfuetam ela*
tionemredeant, quafi graue pondus m corde patiuntur.
De iftis ergp dicitur. O mhi equideîti tempore vitæ fuper-
biunt impij, quia licet fpeciem humilitatis aflumant, hoc
tarnen àd acquirendam inanem gloriam faciunt, & ita de
ipfa fida humilitate gloriantur, vt etiam inde fupetbiant,
hcontraiUperbiam fubtiliter difputare norunt; Soient
quippe & eledifuperbirë , fedhonomni tempore, quia
priufquam vitarh finiant, côrab elatione ad’Kumiiitatem
commutant. Superbifleeiiim, cecidifleeft. Vnde&per
Pfàlmiftam dicitür : NonveniatmihipeifuperbiA. Pes, inquit,
no pedes : liquet enim quod nulfus vno pede diu graditur.
Ob id ergo quolibet alio vitio tentari permittuntur , yt
humilientur.-humiliati vero diid>oliefledefioant, cui fuperbiendo
militabant. Hinc per Sophoniam diciturt'df
ta men, fub an d is, licet ad horam fuperbias, timebis me, &
accipies difeiplinam.
Quod autem inter omnia mala grauius nocet, ita pe Hinaus
peccandi vfus ipfa iam confuetudine roboratus eft,vt
pene nullus iufto iudicio peccatum difeernere queat. Sed
heut Aaron filijs lfraël Deos quærentibus non reftint, fie
omnes aut iniqui funt, aut iniqui cati cedunt. Quaprop ter
illachrymans Ilaias de Deo dicit. Quern docebitfeientiam, &.
quern mtelligerefacietauditum ? Sacerdos&Prophetanefiierunt,
praebrietateabforptifuntdvino,nefcieruntvidentenl, id eft D ominum,
& ignorauerünt indicium, id eft »difeernere pondus
peecati. Q u inpottusa dulten s, quos arguere debuerant, vt ibi
dicitur, facer dotes applaudebant, &populus meus dilexit talia.
Gontigit ergo nobis quodillisfolet, ficutloannes Cfiry-
foftonaus dicit, qui vèl frenefin patiuntur,vel mente capti
font, à quibus cum multà turpia & periculofavel dicah-
tUr vel gerantur, nec pudoris tarnen aliquid nec poenitu-
diftis capiunt j quinimmo Sc magnifici fibiac fapientipres,
fanis videntur ac fapientibus. Ita ergo »•& nos cum omnia
qüæ fanitati contraria funt geramus, nec hoc ipfum qui-
dem quod eft infànius nobis cognofeimus. At çnim li in
corpore paruni aliquid morbi pulfauerit, ftatim & medicos
adhibemus, Sc pecuniam profundimus » & omni
obferuantia curam, quæ medicinæ competit, gerimus,
nec prias ceffetur, quam quæ moleftal mtmitigentur, fi
vtcumqufc fieri poteft. Anima vero cum quotidie vulne-
retur, cumperungulalanietur , vratur, participetur, Sc
modisomnibus pereat, nec parua quidem pro ea cura nos
follicij^t. Sed hæc caufa eft quod omn||pariter morbus
obtinuit, &tanquamfieueniat,multismDynolanguen-
tibus præfto elfe neminem fanum. Co:tüeft quod omnis
pariter corrumpat&abfumatincuiia, dum nemo eft qui
vel opportunepræbeat,vel i raportuna prohibeat.Ica &no
bis accidie : dum enim nemo lanus eft corde, fed omnes
1 anguemus à làlute mentis, alij maiore, alij minore pefte,
nemo ytiqué eft qui euren Etenim fi quis vtcumque adef-
fet, qui vel præcepta Chrifti, vel tranlgrelfiones noftras
difcerneret,nefcio fi vllos alios magis quam nos ipfospçç-
ceptis eius contrarios iudicaret.
Pro hiS Ôifiiuiufmodi quæ in huius vitæ noftræ ftaru,
iamfrigefcentecaritate ,S c abundante iniquitate,gerun
tur, Dominus per Amos queriturdicens : Nunquidnon vt
filij Aethiopum vos eßismihifiljlfraël, ait Dominus 1 poll deai-
bationem, quæ fit in Selmon, ad nigredinem peccati re
dimus ; Niue,inquit, dealbabuntur in Selmon. Et cum feriptu*
ra dicat : Verecundos&reuerendosfautefilios ifraelab omni im-
munditia. Quo videlicet verbo generaliter omnis inqui-
natiovelocculta velmanifeftacompfehenditur: quæ,vt
Hieronymus dicit , nominareturpilfimumeft. Nose
[ contra in paffione defider i j liait gentes æ ft uam us ,Sc o m-
Cotiatiorrum Libér j ï t .
B m
•j-ftigmatd
C
në^Vtjâifcifaias », àdauaritiàm dcclinamus d fiimmo vl-
que ad minimum , vt.equusemiffirius, hinnientes , vt
merito quafi dégénérés à coelefti Pâtre audiamus. Naw-
quid vos nonfilqfcelefti, fernen mendast. Etitem ipfç^I» indal-
ventiafuaredemiteos , &iüiadiracundtam prouocauerunt, &
affixemnt Spiritum fanäum ems, &conuerfus eßeisin inimi-
1 cum. fiin c quoquein perlona eius Iacob diçit i Sinefiliis
faillis fum ? Ecce qualis eft hviius vitæ Ûatus , fi tarnen flatus
dicendus e ft, qui tôt cafibus deii&Orum ad ruinam
yergit» & quem tanta fuæ prauitatis moles ad ima de-
mergit. Prohis&huinfmodl* quæ tammultiplicia funt»
vt magis defied, quam referri polïint, lugendum eft his
qui confolationemlefu expédiant. O quam bonum eft.
Venerabilis Paterfuper talia contriftati l Qgifquis enim
illeeft, Angelus pacis yoCabitur, juxta illud Ilaiæquod
præmifimus iam : Angelipacis amarèflebunt : Etinter eledos
aflignari meretur, ficut per Ezechielenfdicitur : Signa Tau
infrontibusvirorumlegentium. Tau littera fpeciem fandlæ
crucisgerin Videtecrgo quam magnum bonum fit, dole-
repro malis, pro quo dolus quidem quilibet feemate f
fandlæcrucismereturinfigniri. Hæçigitur cohfolatiovos
interim maneat, vt dum Principes Sodomorum caput ex-
tollunt, dum filij Gomorrhæ luxuriant, hi qui iuftUm
Lothimitari meruerint, yidendo Sc audiendo mala, cum
iplo crucientur, fub vmbra alarum diuinarum.fperantes
donectranfeatiniquitas. . ,
C O L L A T I O N V M S A 2( C T I
. Odonis.
L I B E R . I I I .
Ibello hoc vtcunque expleto , tam vobis
quam domno Abbati fatis, vt fruftrâ credi*-
diy meiamfecifie putabam : feddominus
Abbaiuflionemlegationis veftræ, quam femel
fufeepit, nimis, vtita dicam, imperio-
ffr exigit. Nam licet promptuariolum cordis mei exhau-
ftum iam pronunciauerim , tarnen ficut præcedentem
libellum, ita quoque hune fequentém aggredi coëgit.
Ea ramen occafionefadtum eft, quod in præcedentibus-
duobus libellis de afflidlorum confolatione pauca didta
fin t, & ad confilium Pontifici dan dum cuius men-
t-çm ficut- Moyfi malorum prauitas exacerbât, ego fane
qui nce præcepto tefiftere, nec alia-nifi ea quæ vos melius
noftis, pofium referre , fado quidem quod valeo:
j fed dum veftra vobis tam prolixe refero, faftidium ge-
; nerare perrimefco. Cui ramen dudlus verborum,force
; dilplicuerit , comparet ilium protelatis , prauorum
! nequitijs , qui fupra dorfa pufilli gregis Chrifti fabri-
cantes prolongant iniquiratem fuam ,,eifquepotiusin-
! dignentur qni trahentes peccatum , vt Ifaias dicit, in fu-
niculis vanitatis , exigunt vt contra fe tanta dicantury
: Vos ergo præuidere debuiftis cui & quid iuberetis, di-
! dta hæc veluti'quoddam vas modo transfufum confederate
, & fuperflua quæque tanquam guttulas vafidefor-
miter adhærentes lima diferetionis recidite. V^heidis
frugibus quædam matiiraleguntur , ita in ifto calamo,
I cum plurima, quæ merito reprobentur, forte inuene-
tiris, pauca faltem vtilicatis quiddam gerentia reperie-
tls.
Interilia mirifica, quæad exprimendos ordines Ecclefiae
Deus adbeatum lob loquitur, quædam animaliafi-
guraliter nominans, ibices quoque pariter interponit.I-
biees autem quædam quadrupedia funt fle morantur in
etris. Quae videlicet ibices fi quandó dealtis cacumini-
us faxorum ruuhtyfefe in fuis carnibus illæfàs fufeipiunt,
ita vciaäüram fuicafusnon fentiant. Per ibices igiturcjjui-
queboni viriSccauti defignantur, qui inpetris habitant,
quia fecundum Patrum exçmpla viuere ftudent. Qui Sc
cornua habent, videlicet feripturas duum Teftamenco-
rum : de quibus eft illud, Cornua in manibus eius. Hivelut
ibices cum ceciderunt, non colliduntur : quia li quid eis.
ruins temporalis acceflerit, feripturæ duum Teftamen-
torum quafi' duorum cörnuum exceptioni innicentes euadunt
» Sc néin perturbàtionë deficiaht -, feripturaruffl
lolatio fe luftentanc. Sicut Paul us ,, qui in mundi huius
*d\ierCnzicdeicâus àiccbat, (^cunquefçriptdfÙHi, adnor
ftrarn doilrtnamfctiptafunt, vtperpattentiam & confolationém
feripturarumjpemhabeamm Hæcadlegendi ftudiumditfta,
fine, nunc ca, quæanirao præpofita funt, aggrediamur.
Vniuerfam .Ghriftifantiliam » id eft , qmnem elèëtprum j
colleëlionem, qui vel in clericali, vel in laicali ordine,aut
in diuitijs , aut paupertate degen tes , cidem Chrifto vi- :
delicethumiliregi,humili corde militant, per Iudam,id I
eft,perdomumDauid,fiipradiximusfiefigpari* Perde-j
cem vero tribus ,. quæ licet de genere Patriarcharü, fie,ut
Sc tribus Iuda, defeenderint camen.k Dei çnlrura difee-
dentes vitulos in Samaria coluerunt,. illos Chriftianos fi-
guratiqui myfterijs quidemfidei regcnerantur» f^d aua*
ritiam, quæ eft idplorum feruicusicolentcs, aut aliis qui-
bufiibet defideriis male inhærçntes, Deum, quemvoci- "
bus confitentur , faâisneganr. Per Afiyrtos autem quafe
libetgentesexpei^fi, qtii-Deumnon colqçran.t, IgiturSc
tuncillae deeem tribusab Alienigenisafïlidlæfuerunt. Sic :
& modo peruèrfi Chriftianipaganorumextermtniofub- j '
ijciuncur, & lie domus Iuda, quæ decern prædidlas tri- :
busin malisa<ftibus frequenter fecutafiierat, tamabipfis
decern ctibubus quam ab alienigenis vehementer legitur
opprefià tunc fui Ife. Sic & nunc boni quilibefÇhri- j
ftiani, proeo quod malos frequenter imitantur, & a pa- !
ganis , Sc ab ip (is malis Chriftianis plerum que crucian^
rur. Per illos igitur quibus omnia in figura continge- !
bant, hoc fatis oftenditur , quodfilios Ecclefi#non(o-
lum à paganis, fedetiamabipfisfuis concribulibus multa :
opoiteatpati. ,,
Hæc fane captiuitas -, quæforisingeritur, tanto leuius
colenda eft, quanto Sc animarumfaluti probatur acdOm*-1
moda. Cæterum eft alia vaftatio, videlicet fpiritalis, qua
non rebus , fed virtutibus fpoliamur , quç tanto vehe*
mentioreft , quanto pcculriuspcrftringit. Quam fcir t
licet vaftationem ilia captiuitaslpecialiterdefignat, qua
tribusludain Babylonem translata eft. De ilia namque
feribitur ,qa Rex Baby lonis regem Iqachim captiuauit,&
de fuda principes Sc fabros&indulores, Sc facerdotem
primum, Sc facerdotem fecundum, & ianitof es, & Eunu-1
chum vnum, & quinquevirosqiii fteteru n t coram rege,&
Sophar qui probabat tyrones. Rcxigitur Baby lonis Ioa-*
chimrege captiuato Mathaniam, quiinrerpretatur, mi-
mus,pro eo inftituit, & vocauit eum Sedecfiiam quodeft
iuftus Domini : quia,vtHieronymus ait in Ecclefiafte,dia-
bolus,quieftrexconfufionis, idagit,vt faptentesSc reli-
-giofi v.iti quad viles premanturjne in popnlis àppareant, q>
eftloachim regem, ne appareat, abfentafle, Sc hi qui fer-
uifunt yitio.rum peraliquod munus locum fan£litads ob-
rineanc, quodeft per Nabuchodonofox.Mathaniam in
Sedechiamverti. HincSalomon, Vidi, inquit,feruosine*
qûis Hinc.-namque ilfe Simoniaca hærefis,, quam Prin-
ceps Apoftolorum in iplo audtore, Sc beatus Gregorius
in fequacibus eius terribili anathemate"multauit. Hie
ergo Màthanias vndecim annjs reghauity qui, nutmerus
pro eo quod denarium excedit, decalogi transgreflio-
nemfignat. Itaque fub tali rege.captiuanuir de Iuda
Principes , quia videlicet his in Eçclefiæ principatufin--
fidiante diabolo conftitutis, ita in toto grege fraus i*
pfius Diaboli debacchatur , vt principes , id eft , illos
qui boni.operis agilitate cæteros præire debuerant,
per quodlibet vitium fibilubftexnatj & fabros captiuat,
id eft , dips qui fpicula verborum in igné diuini ZeU
conficere debuerant, atque alios ad fpiritale certameri
armare , talentum ingenij coëgit in terrenis aélibus irn-r
plicare. Et inclufores :, id,eft, eos qui muros virturam
j per aliquod vitium incerruptos cçmento prçdicarionis
refarcire debuerant y ab ftudio corrigendi ceflàre farit.
Et facerdotem primum , id eft, epifeopps ,&laecrdo-
cem fecundum, id eft, alios inferiorisgradus j qui ran to
faciliusinprçceps rUunt, quanto eofdemEpifcopos,qui
fibi ad imitandum pwlati funt , quafi hçitè feqùUn-
tur. Etianitores, idefifeos, quihabentes clauem feienri^
reliquos introdticere debuerant ».ita fiibuertityvt nécipfi
Y 4 v intrfent
t
G
H