A deflexit. Vnde fan&i A p oftolidicunu^ » quidemoporte-
; -4<3- batprimuniloquiverbumDeifedquoniamreptditisidudfftrijidi-
Pftd.î6.6ï
70^40.14 •
P/à/. 146.8.
Gohi.ii. '1
B
Zfr-ÏS-7-
I gnps voi iudicatisaterna vïta3eçce.conuertimHradgentes. Sequi-
tur. ' -
ïmpleretinuiam & defolatam. Quid yero cgmpluta
reddi^t,dcmo^Latur,cami.Uco'adi^agiwrfE^^»^-
ret befms virent es. Inuia namque Gentilitasfuic,ad qiwrç
via Dei verbo non patuit. Defolata etiam re&e vocata eft,
vel ratiogeëonfilij fru.étu boni op,eris d.eftimta. Sed
defolata impleta eft jcum exteriori Jirædicationi internam
afpiradonem contülit , yt corda Qentilium arenda yire-
,|cerét, iclau&patefeefeâjfdn fcriptura enirp fecra aliquan-
do herba vif or gloria temporalis accipitur, fient Prpphe*
ta ait. Ûaheftcut herba tranfeat, manefloreat & tranfeat. Ali-
quando reredfio diaboli, ficut deilloàRominodicitur»
HutCMonteshbhqsferunt.k\i<\noLtidlo fiiftèntatio prædicato-
riiin,vt illud. Production moîitibuifoenum &})erbamfetuitut$
hominum. ! Aliquanad bona operatio, fiedt fçriptum eft*
Germtnet terra herb am virement. Aliquando aèternaî vitæ
feienda defignatur, ficut per^ieremiamdifftUF* QWgfi
fteterunt inrupibwjraxerunt petit os quafidratones, defeçerunt 0*
culieorum'quïa Wnerrftije^rf.Significatludspprumperieçu-
tionem. Ipfi ^racones Virulehta cqgîtadone fteterunt ift
rupibuSinoninDeOjdicente^o»^^?»/^«»» » & relfe
qüa.Ventum elationis traxetuht oculi » ideft fpesegruiq
tetnporalia diligpns, corruitj herba'defeçit> quiaeorum
cordibus deFuit^tetnitatisfcientia.Sed hocin loeb viren»
tes herbas»fan<ftæDo<Strinæ feientiam vel çongruas ope-
rationâîaccipimus4 quia dftm fànétæprÿdiGationisim-
brem gentilitaspercepif , & vita: operafic doârigæ yerba
germihauit.HipcPropheta àjt. In cubilibusrinquibu^pxiui,
habitabantdratones,orietur yirotcalam & iunci. Vb j in çala-
molcriptores,ip‘iunco audiçotesdôfignauiQn dmcqftum
cubilibus, populum> quemÿftoftis/malitia poiudebat.
MoRÂHTfiR.Ûeferta terra fiint,qui fidej nomine Cenfen- ;
tur,verbavitæaudiüntauribus, fed ea tranfire vfque ad
interna éoixlis minime permittynt. Qux(eilicet tef rahp-*
minem non habet,quia eorum m ens fenfu rarioriis caret,
&nullnsmoftalium in hacterra cpmmpratur î q u i a f i
.quando in eorum confcientiaratipnabilium fenfuum ço-r
gitadones-veniunt,nbn përfiftüt.Sed dum miiericors im*
brifiîdcurfum ftare defignatur, compùn&i per internapy
gratiam yerbil vitæaufes çordis apeçiunt» Ètimplet ter-
ram inuiam, quia dumpræbet auditum verbo, cumulàtur
myfterip. P.tprod,ucither})àsvmnW per gratiam cpm* j
p u n 6ti onis verba nonfolumiibentèç accipit, fedetiàm y- ;
bertirn reddit,vtquod apdire non poteraÇiâm lpquicpn-
cûpifc^t.ttinçicriptum t&JSfnitteJpiritum tuutn&ÇŸeâbun •
tur,£c rèliqua.^equitur. - ' \*~L
Quis efiplumoepater, vel quisgenuit ftijlaiïoris ).Àçn'aiçe«
ret,nifiego,quificcam tferram huma|ni çortfis guttiis fçien-
j tix gratuitæ^àrgo î De hac enim pluuia alias aicitur.P/«-
uidm vmntarianifeigegabis peut, Sc reliquâ. Pater pluuiaDe*
dicitur,quiaiupernanobispræ4icatio jaon de npilroi.rrtey^
rito,fed de eiusgratiagerieratur.Stillxenim rpris ipfi iln* ,
-£ti prædicatores funt, quiaruapeiftorisnoftriinterrnala
vitæpræfentis, quafi inter tenebras ficcæ qo(ftisamentia
gratia fupernç largitatis infündunt.De^^hisftîftis çontuma^
ciludææ dicitiir.
■ férptinus ïmber non fuit. Rorem aipergebat Paulus çum.Co*
ri n thiis d i ce 1 e t. Non enim ïudicauimefcïre aliquid intervos,nifi
Çb&jlùytléjum & bunt crucifixum. Et rurium pluuiam ma- ;
naiuitdicens. Osnoftrumpatet nqjfnyp
dilatatumeJl.HmcMoyCesak.Expecteturficutpluuiaeloquiunt
meum, ^^dn^ntficu(rnys jt^ b 4 ti^ .^ e^ tv^ :::
DecuiutvterQjgrèffa èftgtÊciei&gelü decpelo quûgfmin
Quid enim aliud i n gelu vel glacée ,* nifi nigidaç, & pérfi-v
dix torpore conftri6ta accipimus corda Iudxorum? Qui
quondam per acceptionemlegis, per mÿfteria, facrificiâÿ
vel prophetiæ fie intra finum gratiæ quafi intra ytçrqm
creatoris habebantur? Sed quia veniente Dominocop-
ftridtifrigora perfidiæ, feruorem fidei &charitatisamife-
runt,âJl’cxretograciaifinu p roieâi, quafiglacies de vtero
creâtoris egreiu fiint.Per coetum:autem,yiçâ.fublimis San-
dtorum ihtelligitfir,cui Coelo .diçitur.Attede ctxlum&loquar<
PfaU 105.30
28.
Pf.67.10.
D
lerem.}.}.
i.Cer.z.z.
i. Cor.6.u.
Deut.\z.
Efa 66, ]
HincDominmm.Calorummihifedeseß. De ,quafede alias
„fçriptum eftfJl»jw<* iußiJedes efi fapientia. Qiiiä ergo fapien-
tiaeftDëUSjfedes Deicoelum eft,animaiufti fedesÊpien-
xix.Coelum eftytique ânimaiufti. Ccelum fuit Abraham,
Ifaac & Iacob. Sedquia perfecutores Domini P,onçifi.ces
îudæorum ,perfidix torpore frigidi, de illorum Patrum
pr ogen ie proçeilerunt,qüafi de cpslo geluexiit. Qup4ta>~
men geluidcirço nöbis Dominus genuifiefe dicit,opia
Iudæos quos naturaliteripfebonos condidir, iuftoiüdi-
cio prb eornmfnalitiafrigidosdfe exire permifit. ppmi-
nus enim anäor eftnaturoe$on culpæ. Aliter. In geluSç
glacieSathanpil obftatintelligi Jpfe quippe quafi.de Deji
vteroglacfèsproceflitjquiaà Çalore fccretorum eins ma-
li t iæ tor p ore frigid us màgifter ini quitatis exiuit.Ip fe gelu
de coelo eftgenitus, quia çonftri6turus cordareprobo-
rum,àfummis cadereeft promiftus^ad ima, M 9 R a l i-
x e R. Mentes namque hominum omnipotens Deus dum
timoré format, quafi concipit, eafque adapertas virtu tes
dumprouehit,gignit.j fedfî de.acpeptisyirturibu« e^tol-
lentur,reiinquit‘ Quafi enim de Dei vtero glaciçs egrc-
ditur,quando hi qui intus incaluerunt ex yirtutü do n o
frigefeût, 6c inde exteriorcm glôriam torpetes appetunt.
Vnde ad interna diligenda afdentius flagrare debuc-
runt» Hane glaciem nuncin vterp Dominus portât, quia
intra finuin fandta: Ëcçlefiæ tolérât j ièd per.èxtremum
& publicatum iudicium hanc repellet,dicens. Ncfcio vos
pnde fuis> difeedite a me omnes operarij iniquitatis. - Ccelum
vtique fàçrumelpquium inrelligitur, quod diem nobiy-
intelligeatixaperiensSblenos iuftitiæ îlluftrat. Quod
dum nos yitæpræfentis nox continet » ftellis nobis man-
datorum fûlget.Sed quia oportetharefes eJJe%vtprobiiti magi-
pt^/îi^»r. SaçraScripturxèos quiie fuperbire appetunT,
arque exteriores fauores per il lam fequuntur,à fe rrigidps
emittit , qui dum à iuperna intclligentiarefplendentes e-
loquiis & ob d urati,ipfi feducun t cæteros, çorruunt adi-
ma venienres,6c gelufunç,ôcalios adftringunt j duratuf-
que in ima corruit,qui ad cognitipnemDei priustradajji-
ljsinfummisôdiqtudusftabat. Dominus tamenjipçge-
lu gignere perhibe tur, n on quo prauorum m en tes ip fe ad
çulp^mxormet, (edquo à culpa non libérât. Sicut fcri-
ptum eft. ÊgQ pb,tlmabocor Pharaonis. Potèft & in bonam
partem nobis eius intelligentia fine obftaculo difficulta-
tisintelligh £ erra enim fi poft iaékatum fernen compluir
t.ur,irrigatur:quam * fi immoderatus ¥accipit , pinguedi-
dinem rr umen ti yir-turemqne m utat : fed fi pluuia gelu
premitur,quovetatur fernen progrediforaSjCogiturintus
radicariac mulripUcari. Quid ergo eft, Dominus prius
quide m pat rem fe pluufis, infinuat, poft m o dum vero de
fiio.vtero egrediglaçiem narrat,feque gelu gignè^e de cm:
lopronuntiat, nifi quod miro mQdpPomiuuspeâioris
terram ad fiifcipienda vçrbi femina, ôc prius per. oqçuI-
tamgratiâmcompumftipnis pluuiam in fundi t % 6c poft-
modum ne in conceptis virtutibus immoderatius pro-
fluatdifeiplinaintimædifpenfationis premit î Vt quum
percçptâÈgrarûçpiuui.airrigat, etiam difçi.p.Unætigprad*
ftringat, ne fi aut an t equam deb e t aut p lufquam neceffe
eft conceptas virtntesproferat, frugçs in herbam vçrtat.
Videâmus_,Pauliâs,infufa videlicet terra,quid ait* Y,e1lead~
lacet mihi,per fiter eautem bonum non inueriw.'Et rurfum. Vt non
qiMVultif illafaciatis. Poteft etiam in gelu Vçj,glaciepræ-,
fentis vitæ aduerfitas defignari, qux dum fub afperitatc
firafandos comprimit, valentiores reddit. Mire) quippe
confilio DominuS eleifos quoque in hac vitatanquam
in hyemc aduerfa ventorum & fri go r a toi er are permittit,
vrvelutinaeftiuaferenitate poftmodumfru<ftus. quos hic
conceperunt,demontirent. Vnde iponfi voce vnicuique
animx dicitur. S urge proper a arnica mea ,formofa mea &veni,
Ipfi m fwnlitu dinern lapidis aqtu dur aut ur. AquasApofto-
los. accipnnus, lapis vcço prccipfa durida aliquando Gentiles
populi defignantur. Ipfi quippe lapides coltierunt,6c
de eis diékum' eft* ,$imtlw^ßaWt[<^i(fAejnmt.e^ .Quia.ççgQ
primumIud«aDeocredidit,Genulitateomniin perfidie
luxobftihationeremanente,poftmodum veroadfidem
GeurUium cgrdamollira funty & IudxQiium.infidelitas
obdii-
“y Qran
.forcaflis
fCODgmc
;àor, qui
imir.üdi
pom. 7
Gal.yi
pät.'-v
JO.
bit »i
Y* h if |
•Cor. iz.ôd
ob dur ata .benedicitur. Âquainfmilitudtnemlaptdüdurdn-
rwr.HincËaulusGentibus dick.Sicutaliqudndovosnoncrer
didiftû ï)eo, mine autem milencordiamconjieftiiefiis,pr.o i]lor
increduïitate.ita &ifti »««r non'mdiderunt in veftratnmïfericor-
dtatn ,nf&ipfimifericordiant confequamur. Conçlufitenm Deus
j}mntafubincredulitate,vtontmummifereatur. Aliter. Pera-
quampopulos, per lapidem yero eiufdem S athan duritia
defignatur. ïllo igitür âd ima veniente * m ûmilitudinem
Jamais aquæ duratx funt, quia eius mâlitiam imitati homines,
mollia yifeera charitatis amiferunt. M oRiALifer.
Aquæ enim per glaciem in iuperficiem durefeunt,fed ilu-
uidain intimaremânent.Ëtquid per aquas nififluxaacci^
pimus corda reprobotum î Quae cum ôc pxopofito virtu-
temdeferunt, rortàiTe in bonis operibusper hypocrifim
oftendunt, dumqueinintimisfuisad vitia defluuntj &
fortaflis imitatores S an&orum fefingunt, ttqua infimilitudinemiapidùdurantuŸ.
Mitcr.Qm&ûaxxcogixzùoncsïiite*
riusla.ceilunt, nequaqUam tamen viquead cottfenfiitn
praüi pperis trahünt : fed mens yiuêdi confuétudine qua*
fifubqtiadam duritia eXteriusabfeondit, quicqüid intus
çX tentationis pulfatione molléfcit.MèhteS enim qüæper
profpera molliter fiierint liquidæ,conftri(ftXaduérfitatibi
durefeunt,& ad fimilitudinem laptdis aqua perducitur, quâ-
•doinfirmus quifque per acceptam defuper tolerantiatrij
pafli ones fuiredemptorisimitatur.iw^wi/ùtt^iwè)» quippe
Z/f/>îdtf indurauerat, qui diccbat. ïtnpleo ea qua défunt pafito*
num Chrifiiin carne mea:Se<îükur.Etjuperfieiesubyficonfinn+,
^ir«r.Quiafuperce£to quodamignomntix veftrç velàmi-
ne, incompreheufibilitàs diüiniiudicij humante mentis
oculo nullatenuspenètratur.Scriptum. quippêeft.ia^icM
tuaabyfius multa. Aliter. Aliud quidem Sacbânae,intrinfec;
latet, atqueaUudintrinfeçus ofkèndix.transfiguraieninife
velut Angclumlucis, quia dum quafi bqnaperiuafionis eius
fpècies,velut folfcla defu per glaGies often ditüt,inptofuhâum
latens çiusmâlitia non videtür.M ôràLitèr iSuperfi*
ciesabyfi cofiringituf, quia fu per dudtam fanétitatis fpeeîem
fluxa ac inftabilis eorum confcientiahominibüs tegitür.
Nam cum fibimetipfisturpesfintintrinfecus»antéâlienos
tamen oculos quadam viuehdivenuftàte veftiuntut. Aliter.
Quia praua cogitatio etfi vfqUêadfüggeftionem venir
vfque ad confenfnm non profilit, quiafimftuântesmotus
animi fuperdutftus rigor fan dkçdeliberationis preminSo-
k t enim lætitia arcana mentis aperirè,atqüe aperiendo a-
mittere : adUeria véroeüm nos exterius deprimunt, inte-
rius cautiores reddunt. Poft gelu itàque vel glaciem fuper-
fieies abÿfieonjlringitur, quia mens noftraad conferuanda
profunda dona qute acceperic, ipûs aduerfitatibus muni-
tur. HancabyflUm tegebat Efaias dicens. Secretum meum
wifci.EfPaülus. Parcoautem ne quis meexiftiMetfupra id quod
videt&audit aliquid ex meSequitiit.
Numquidconuincerevalebis mic antesflellas,Pliades,aut girum
Arcturipoteris difopare î Pleiadesftèlla Apo tu pliftu, id eft
àpluritatevocataefuntyita autem vicinçfibi&diui&funt
conditte, vt & fimul fint, & tamen coniungi nequaquam
poifint. Arâurus veroita nodturnatempora illuftrat, vt
in coeliaxe pofitusper diuerfafe vertat, nec tamen occi-
dat. Quid enfm micantes PIeiades,quas& feptem futtt*}à-
lios quam San6tos omnes denuntiant,q.uiinter prçfentis'
vitætenebras, fpiritu feptiformisgratiænoslumine iliu-
ftrantî Quia ab ipfamundi origine,yfqtteadeius termi-
nura diuerfis temporibus ad prophetandum funt miffi,
iuxta aliquid fibi co niun 6ti fiant, 6c iuxta aliquid nô con-,
iundi. Coniunâi. perintentionem mentis, & difiunâi
funt per diuifionem iuæ imaginism quam diuerfis tempo-
ribus Ahel,Efaias,ôcIoannésapparuir.Diuifi quidem me-
runt tempore, fed nonptædicatione, quia & confeflione
vocis & virtutum fibi vnanimirate iunguqitur. In At&urO'
autem, qui pergyrumfiium nodturnaipatianon cafurus
iUuftrat,nequaqua particulatim édita vita Saâorumj,fed
totafimül Ecclefia defignàtïîr ; quæ foçigationes quidem
patitur,nec taméaddekélum proftratainclinatur. Dum
emmfandta Ecclefia irinumeris tribulationibus quati t ur,
præfentis vitæ vmbra terminatur,eaque ftante nox prétérit,
quiail la in fua incolumirare perdurante, morralitatis
huius vitapercurrit. Aliter. Ardtmus in feptem quidem
iteiiis .voluitar, &modo quidem tres ad funima ïleuat,
quàtuoradima : de quatuor fuperiüs erigitv&tres in feri us
prémir. Sanôta quoque Ecclefia cum modo infidelibus
Trinitatisnoritia, modo aüt fidelibiVichitèSquatuor, .i.
Prudentiam,Fortitudinem,ïüftitiam,tcpérântiamprædi-
cat,quafi rotata pr^dicationisftatus fui fpe ciem qùodam -
modoimmutat. Nam cümfconfidentiamprfepnj laboris
èuacuatj&fidem T rinitatis exaltatjtrés A r<fturus ftellas c
leuat, de quatuor in clinat.Hinc Paulus ait. Si Abraham e*
operibusiufiificàtns efi, habetglonàm,fed non àpud Dam. jQuid
enim Scripturà dicit l-Çredidit Abraham De<J& reput at um efiilli
ad tuftittam. Etcumdcfolatafidfepïælümèteprbhîber, fed
operari enixius quæ précepte fimtiubéi,nbri'qbahibr,fèd
tres déponit. Hinc Iacobus ait. Sicttt corpusfinejptriiu imor-
tuumèfi -, ita&fidesfineoperibus mçrtuaeft. Àrdturus itaqüë
volui tur j quia fan 6ta Ecclefia iuxta auditorum fuoruitl
rnehtes in diuerfo latere prædicationisSrteverfatur. Sed
hune Arôhirî gyrum quan doque Domin us difïîpar, quia
labores Ecclefiæ ad requiem permutati'Tune6c Pleià*
dés plenius iunge t, quia mmitiih) Sanâi omnes ëtiam vi-
fionis fpecie fibi copulantur,quando in fine mundifanéla
Ecclefia abhis quostnunc fuftinet, laboribus feluirur.
Poteftigiturper Ar6lurum,quiaàplagalfigôrisnafcitur,
léx:perPleiades vero quçab Oriente furguntjTeftamen-
ti noüi gratiadefignari. Quàfi enim ab Aquilonélex vénérât,
quæ tanta fubditos rigiditatis afperitatè terrebatl
Nam dumpro culpis fiiisaliôS præciperct lâpfdifeüs ôbr
rui, alios gladij morte miilcftad, pläga torpens ,&:velüt i
Sole charitatis aliéna, pfXceptorumTuorühi féminaplds
premébat éxfrigote,quam ex calorë nutrièbàt. Hide Pë^
trus ait.. Quid tent at is DéuiH intpónereitigutUfüper cerutcemdt-
jcïpuloTum, quod nequepatres nofiri, nequenospOYtarèpOïutihusk
Perfeptëmnimirum ftellas T eftamentum èXpritói tiir vëi
tus j quafi in veneratioiié lègisdics fèptimus, & per hé1
bdomadam in tegram coilftituti fecrificij VOta tfcn'deban*
turf Pleiädesvero quæ feptemfiintiTeftametitiftotii grâ1
dam defignanc j pilludenim fidélës fiios feptifonnis mu-
neris limine illultrat. Qua igitür fe AróbatUsVetrit, PleiäJ
desoftendit,qüiaperomnequodT eftàîôèntüfn Vètüs loquitur,
Teftamentinóui Opera nutjtiantür. Redejnptof
autem fiofter in carne vëöiénsPlëiades iühxit, ,qüia opë‘
rationesfeptiformisSpiritusfimül in fe&iü&aS&mafté1
tesbabuit.T)e quö perEfaiam diciti&.Égrêdletüt Vlïgd ie t#
dice lejfe, 6'ßosde raàice eius afcendet,&féquiefcetfuper euSpiri-
tus timor is bwwiwi.Dequo Zacharias ziuSupérlapidetot VtitïrH
feptemoculifunt. Du Pleiadesitlngic, A râû figytümdiffi-
pat,quiadumfemétipfumfa£lumhominemhaberécon-
iunâasiadétfSpirâus operatiöiiés innotuitvin Tèftamé'
to vetefis literçlaboremfôluitiVtfidelis qdilqae i&firï cum
libenatë fpiritus illud intelligat, cui prius in formidine
intertordiferiminafemiebat. Sequitur,
;.v. ïlumquid produces luciferHtnintemporefuo ? Pater quippé
in fuotempore lucifcrumptoduxit, qüiaficöt-icriptöm
eft. Gum renem plenitude temporis mißt Deusfilinvnfküm fa*
üum exmulerefaiïawfub legeyvteosquifub legeeranrridrmeret".
Qui natusexYirginevclutlddferin têrîebrisiiollræ no-
6tis apparuit,' quiafirgata obfcurkare peccati, sternum
nobis mane nûdauic. Luciferumfe inno tui t,quia dil ucu-
k> ex morte furrexk,&falgöre laminismortaiicaris nöftr$
tetram caKginèm expreffit.Hinc loannes âh.snüjcjflendï-
da & matutina.ScqakarÆrvcJperumfuperftliosteYfAConfurge^
refacis ? Vefperum vero- Domimis ç&nfurgere facit, quia
infidelibus Iudæorum cordibus dominari Anöchriftum,
eorum merito exigente perroittit.Terrena quippe&nöfi
coelcftia requirentes, fponrefil^wrræe& voèùemnt, &r
ad percipiendam luciferi nsftfi dar i tat é cæcati fiunt.Hinc
ïïommustâi.Egovemiitno'minePaPritmeii&nmmepfâsme,
aliteveniet mnominefuo ,&Hlum:aceipTetis.MoKAmTER.Ele^
â is lucifer oritur, & vefperum reprobisDso permktente
dominatur. Vnns enim arque idem ferm® Dei eftin ore
prædicanfis. Quem dumiftigaudendb jilliyeroindiden^
do audiunt, claritatem fibi luciferi in. Vefperi tenebras
vertüt.Hinc Paulus dit. Cbrifti bonus odorfumas Deo inlmqai
; fitltttifinnt,&inlnsquipereuntialiftqmdemodor mortis inmor-
tern, alijsautem odorytu mvkamSex{mtm.
K k "
Aäu.iy ib
Apoc. ii.i6[