
i f # ! , S !........ ■ ■ ■ ■ H
gern inftruâionémVtiliffima, de cauendis
f S » virmtibus , mirmnsei panier be“
Grcgotij adRecaredum'Wiftgotboïutti regem.Itftm lcn
bitadcumdemri^emcolleôtionemqüandammultaram
auâoritatùmdeEcclefijs Si Capelhs, contra difpof« o-
nem Pmdcnri| Ttecaffini Epifcopi. Scrib.t etiam ad in-
ftruûioncm ipfios regis, de dnoftecimabufluis, (antto
tummhiscoïligcnsdiâapatrara.&praitentorumconftttutlones
rcgum.Sed SC de promiflîonefiiaeum admoncs,
tniam » erbo ac feripro, antequam rex confecraretur, pfimatibns
& Epifcopis fecerat.Seriplit quoquemulcas ad l-
pCrm regem epifto las , vt qui eiufdem Archieplfcopt de
multisrequirebar confilium,Stpcrchisprudenriseluggcftiohemmultaindüftriedifponebat.
QuandQ etiam films
fdus Karlornannusclerlcüsaduerfuseumconfiirrexit , K
iofe rexadViennam contra Gcrardum comitem, ( qui a le
delciueràt ) profcâus erat, Kuic Piæliili noftro littet«
(bas mifit,mandans vt connocatet Epifcopos regm,aclai-
cosipfifideles i-vtËpifcopilecundum mimftertutn luum
prohibèrent Karlomanno, ne aliquod daipnutflinhoc
ieendfaceret.&laVcirefillerentilli.nehoçfacere pollet.
Qua de re Engilranno, Gpffino, & Adeîelmo Cominbus
fcripfit, qustrens abeis, imtno confilium dans, quid toper
hac re fdrctïllis agendum. Litteras quoque deptecatooas
régiiam proeódemKatlomannodirexerat , &ptopace
interipfnm St patremeiuslaborabatimultatarnen mala.
-, a r • • __L <-r>mnlirihns natiebafloÀetrdi
Hifi. _____ __________________
Ü j I S S f u s e f t Ècdefiamquàndam , in qua teperiHe vifum
fibTeft'Hincmatum Epifcopum .ptiepatatumçumclen-
cis reueftitis Vt miiïàm celebraret : dixitqüeil i hoc quod
Karolus eius tnartdauerat. Statlrn regteflus ad locum, vbt
eundem regem laccntem viderat, inuenit eum mlocp lu-
cido t a i n corpore, & indutum regljs ycftibus.dixitque
illi: Vides quomodo me adiuuittuus miffaticus ! Sc eete-
i Quam vifidnem domnus Hincmàrusfiblrelatamde-
ra. vifionem Hmcmaius.iu.i»w«.‘. uc-îcribens I . , ScperloCavbi ------ ,-Ui n.relTe necelfe vifumeft vifum exponens,eft exponens, ai
ad
multorum rtotitiam peruenire fecit, de tarn per fe quam
per aliosregiafîdelis fibi quoljue fubieâos, pro ipliusab-
folutione animae, Sc adipifeenda tequie, pie fideliterquc
la Idem veto Prailul demultis régi neceffarijs fïpiffime
Suggerebat.Interqu*fcribitadeumproeleatoneBelua-1|
cenfisEpifcbpi, poftobitumHildemanmPoelulisipfius |,
vrbis.InquaepillolaregemftudetàSimoniacahsrelico-
pefeete : afferensfibimulto amabiliuseffeiftqmEpifcopatumlecundum
fxciilumdimitterc , quam Epifcopum
'contra canonicam inftitutionem non tara benedicere.
quam æternaiécummdediaionemaledicere. Itempro
ccllavel mooafterio Flauiaco, quodidemrexfibi» dum
mipfiusanteEpifcopatummoràretutleruiiio., dbnaUerat.
Sc vtin vita fuaillud teneret,ptieccpto confirmauerat:
quodque à quodam inuafore deftrudlum reftruxeiat, &
veligionem, prout valuit, in eoreftaprauem : quodpo-
fteatexidem cônabaturiniufteàiureipfiusauierre. Item
1 . m.sutlsm famfHmfinialem libl
Sup.cap.I
: Vjfio Ber.
de Carolo
. Calao qui
‘I obijt 877.
j. dalcoré
réeoationesau ipiv j.»—- - - ç - -
tur. Accedens autem cumali js fidelibus regis ad ipfius
K a t lo m a n n i c o l lo q u iu m , o b f id e s e i d é d i t , 8c a c c e p î t a b 1-
pfo, vtpaxfieretin regno, 8e homines ipfius Karloman-
nipacincein regno conGfterent. Ericfem Karlomannus
invillis fanfti Medardi cumpaucis pacifice maneret, donee
milK regis venirent, 8c Karlomannus cumhdeUbuS
regis ad patrem luum pergeret, 8c placitum cum eo lace
tea vollanusadfuosrèdirec.Sufceptisâutemmilfisregis,
mifitliterasadKarlomannum. vt venireteiusad colloquium,
auditurusibi quid rex mandaret : vbretiamhde-
lesregisconuocauit , vtibi quod rexmandaret de pace
Habilite poffént, agelequeccrtarent. Quod 8c tune qui-
dem fa£fam eft. Sedrexeumdem filiuto fuum cum luis
poftcaexcommunicari fecit abEpifeopistotiusregni,pro
m a l is q u a te l in q u e r e n o l e b a t , in f u p e r 8c c o m p r e h e n lu m
o c u l i s p r iu a r i iu f f i t . D o m n o v e r o H i n c m a t o t e x i d e m n q
f o l u m d e r e b u s E c d e f l a f t i c i s , l e d 8 c d e p o p u l o î n h o f t e m
conuocands, vt ipfehocageret.maHdarcfolebat: 8ciple
acccptoregis mandato tara Epifcopos quam Comités
conuocatefolituscrat. . .
De hocregcKaroloi.n vifiorie Bernoldi rediumi ( de
quafuperius aliqua iam narrauimus) talia teferuntur vint.
Venir in quemdam locum tenebrofum, ad quèm ex alia
patte lux refple ndcbat de viçino loco latis Iucidilïimb , 8c
pulcherrime Hondo acodorifero : ibiique iaccre vidit hue
regem Katolum inlutoexfanie ipfius putétdinis, 8cà vetmib.
edi, quicarncriiiplïusoinncmiampeneabfumpfe-
rant,8cnonapparebatiucorporeipliùsaliud, nifinerui
8colïà.Qutvocanshuncexnomine,dixit: QuaremeU6
a d iu u a s 3 C u iR .e f p o n d i t :D o m in e , q u o m o d o v o s p o lu im
adiuuare î ôcille.Prende, ait, illampetram, quæiuxta
tccft,8cponeillamfubcapitemco. Qiibfadto , dixit ad
eutndem : Vade ad Hlncmardm Epifcopiim ,8c die ei,
quiaillius, Sc aEorumfidemmeorumbonaconfllia non
obaudiui,idèSiftaquævïdesproculpismeisfuftineo : 6c
die illi quia femper in illo fiddciam hibui, Vt me adiuuet,
quatenus deifta poenafimEberatus , fiepetomnesqui
mihi fuerunt fidèles , ex meaparte poftulet vtmeadiuuent,
quiafiiudeccrtamenhabuetinr,citodeiftapeena
ero liberatus.Cumqucintcrrpgalïet eum. quis locus efict
vndeilla lux refplendcbat,audiuitlânaotum elfe tequiél
conatufque proprius àccederc, vidit tantam claritatem,
lenfirquefuauitatem, tantum que" de coi'cm, quantum
humana non potelt ediàerc lingua. Viditqtte inibi mu)ritudinemhominumdiuerfibrdinisinalbisveftibuscollçtant
ium, 5c quredam fediliïlucida,in quibùs nemoadhuc
fedebat eorum quibus przpatataerant. Etinillo itinere
pto quouam retnga , q u iq u « .,- .. —,— -- ,
.copulauerat, fuggetensregi, vt cum compvehendi lacérée,
atque fuaregia poteftate fepataret ab hoc cnmiiie,
quiaipfcftupracorEpifcopaliiudiciqrenueratobedire.I-
tem pro caufa* Rothadi Epi,quem rex adeaufas fuas vocauerat,
8c aduocatum'ditigereptxceperat, quirelponderet
contrahominemquemdam ipfius Rothatdide benelicibïpûus.
vnde inter eoscanfaverfabAur: pro quare
fubtiliter ac diligenter eumdem regem reprehendir . yb
hacintentione, factis auaoritatibusinterpofitis .reupeategeftiens.
Itcm de miflaticofüo,quod exécutais eft apud
Lorharium imperatorem8c LudouicûTranftheUenfern,
frames ipfius Karoli, prb paâo pacis inter cordera très traites
componendb. Itemaliam epiftolamde eademrenn
quaeumdem Regem Kmolum infttuxit, qULilitcr agete
ergaftattesfuqsdeberet, fimulque deteçeptione velreieftionceotum
, de quibus ratio ventilabatur. Item de
caulâ Lotharij imperatoris fratrisipfius, qualiter Romæ
habebatut, 8cquandoventurusefietiniftas partes. In-
ftruénsetiam hune fegem , qualemfe cam coram Deo,
quam Ctiam cotam hominibus exlfibere deberet. Vnde
teginam qdoque admpnet, vt regemad honeftamSc régi
eongruam ftudeat exhortati. cbnuerfationem. Item de
militaris rei difpofitione, pro foluenda Beluacqnfls vrbis
obfidione, inquadefignarecurauit, qualiter Eçdefiam
fibicommiffamrraaaret : Ecclefiafticaslsicet aftiones
per monafteriorum prapoficos , 8c Archipresbyceros : eu-
tamvillarum ac difpoïïtionis domus, regaliumque lerur
uitiorum Scholpitum, querelafque clamantium vcl in-
terpellantium.perfidlliirimoslaïcos. Item de innere ad.
futmrioremFranciam, quali ter difponatur, 8c quomodo
regnum iftud ordinatum dimittatur. Item de fynodo qua
prxcipiebat rex conuocari infra parochiam Remenlem.
oftendens quibus excaufisconuocaridebeatlynodusioc
dealiis quibuldamvtilibus rebus. ItemdecaufaHilduini
abbatisdefundi. Item de caufa Geratdi Comitis. Item de
caufaLudouiciregisGermaniæfiacnseiuidem Karoli. ltemde
caufa Lotharij regisItalix.nopotlsipfiusKaroli.1-
tem de opéra pontis, quem rex cum ipfo ac cateris non-
niillisfidelibus fuis faciebat ad Pillas in foquana. Item de
caufaHincmarinepotislui , montisLauduniEptfcopl,
plûtes fedbit epiftolas : pro quo mulcum apud eumdem
regem laborauir. Item deinfirmitate fua, 8c deperegums
quibufdim monachisfulcîpiendis, Atem de rebus lanf
t iR em ig i j f i t i s in p r o u in c i a V i c n n e n f i jV e lA q u e n ü . l t e
de ordinationibus quorundam Epilcoporütn,8cnbnnularum
Ecdefiatum. Item de itinere ipfius regis ad Italiam
-^(VmortemneporiseiusIroperatorisLudouicirquonio;
X ----------- S ----- ---------------------------------- do iter
8. Dectmb.
iter ilïüd (îifponati & quôftiodo regnum iftadôrdina- !
tum dimittat.Irem de quçftiônibus cuiufdamMancionis. j
Item de villa Nouiliaco , & rébus ad ipfam pertinentibus.
item prolitterisLudôuici Régis fratris ipfius Kàrolûciuàs
illi pro vifionc,qua pater fuusubiapparuit,ei mifçratîqua-
rum exemplartranfinifît eidem régi Karolo, cumexem-
plari epi ftolaCjquam pro hac re ipfi Ludouico direxerat. I-
tem pro caufià Waltarij defunâi, viri clarifilmi Sc de imagine
f y tß II
îrtu I
u edidit
R. P. loan.
WhutLt-
V. • " c
* iijt Lud.
‘«W.870.;
"W. Apr.
Saluatoris.Itempro caufa Laudunenfium,&ordinâ-
d o eis Pontifie« poil aeieâionem Hincmari. Item de ea-
dem re.Item de paffioncS.lAonyfij à MethodioConftan-
tinopolitanoGratcedidlata , & abÀnaftafio Romans
fedis Bibliothecario latine confcripta, &devitavelaâ;i-
bus b eati San 6tini, & quid in hisinuenerit de commémorât
io ne (anâi Dionyfij. Item de villis fahfti Remigi j in
Vofago, quali t cr vfque ad id tempotis fint habitæ.. Pro
diuerfis quoq> rebusalijsdiuerfas ad eumdem dédit epiftolas
» g
Qus, Ludouico eiufdem Karolifiliofcripfit.
G A p. X IX .
T Tem ad Ludouicum regem filium huiusKâroli, quem
X vnxerat 8C confccraUerat,de coniedoNormannis dan-
do. Item de diiponendis regni t tilitatibus,& ordinatione
atq; confiliopatris Imperatoris ièquerido. Item poft obi-:
tum eiuücmlmperatorte, de ordinandisregni fuipriuci-
pijs, proponens eiexempla praedeeeftorum iuorum3& in-
ftruenseum per capituladeiuftoregniregimine,&honô
refandæ DeiEcclefiæcæteriiqae fibi ac regno neceflarijs
rebus.Item de quibufdam prçfum ptoribus corrigédis, 8c
temperanda ceniura corredipnis,&aiijscÔmoditanbus.
Item ne quippiam contra Canonicas moliresur régulas,
BecalicuihbcËpifcoporumprçciperec,nefententiamdi-
uinamincurreret. Item qualiter cômonueritex prscepto
regis ipfius Hugonem Lotharij regis filium, fuper malefa-
dis quæagebatj&de hominibus fuis ad regem cum hofti-
li apparatu dirigendis. Ad filios quoque ipfius defundi
Regis, Ludouicùni &Karlomannum, pro elediône cano-
nica Ecclefi| Tornacenfi velNouiomenfi obtinenda poft
obitum Ragenelini Epifcopi. Item prbipiaelediône iam
fada,quamindignetulerantab ipfo Archiepifcopofuiftè
difpofitam. Item pro eademre, oftendensqüaliter in ele-
dioneiplbrum confenferit, quando eledi funt ad regni
principatum &quçab eis pro hac elediône mandata per-
ceperit:& qualc fit minifterium regale,Squale Pontificale,
8c qualis eligédus vél ordinandus fit Epifcopus,& qua-
lisyel qualiter non debeat otdinari, 8c vt diuihasaudori-
tates addifeere curent. Item prb eadem rê, facrisdcmon-
ftrans audoritàtibus, quam grauiterin Deum peccarent,
qui ordinationem illam tamdi u differre facerét, &deob-
iedisfibiàGofieno fuper Ludouici regis patrisebrumaf
fenfit. Quare Anïgardimvxoremabiedameum recipere
non coëgerit, 8c Adelaidim ab eo retineri non prohibuc-
rit.-& de litteris Ludouici regis ad eum pro filiorum fuo-
rum prouedione datis, 8c de màndatis iftorum regum ad
fe inaebite mifiisdtem ad hune Ludouicum üolum de cô-
filio , afe petito, qualc fit vtile Régi confilium, & qualiter
debeat agere iudiciumSc iuftitiam, & quid hæcboni
conférant obferuata, quidve mali negledairrogare fole-
ant, Scc. Item ad regem Karlomannum adolefcentem, 8c
adEpi(copos,admonitionemdedifponendorcgalimini-
fterio per capitula.Itemaliam admonitionem ad eundem
rcgem,fimiÜter per capitula.
S*P
r-
«rolicÀ
De ijsqtta Ludouico fratn eiufdem Karoli fcripfit.
BVdouicoregi Germanise, præfati Karoli régis noftri
fratri,nqnnuUa quoque fcripfifièrepérituri ' Ad peti-
tionem ipfius regis, de quibufdam quæftionibsfuper quitus
fuerat intèrrogatus ab ipfo pro quodamFulciico,red-
uenseirationern dignam, cur excommunicaueritipfum,
liibliotb. Vctt P at.Toni. io.
quemfub obtentu abfoluitagéndç poenitemiæ. Item prb
tuition«aedefenfionererunsR'èmenfis Ecclefiæin Tho-
rîngia cohiacentium. item deperuafioùe regni fraterni,
dignisÔcvtillimiseihocdifiuadens admonitionibus, ne
idad fiuamaggrediatur damnationem. Item aliam de hac
eadem re cum câetcris regni huius Epifcopisad eumdem
regem feribit epiftolam, Epifcopali moderatione refer-
tam. Item femelac fecundo ad îpfum per fe , dehisquæ
mandauerat ab eo fieri in aduentu fiio Remis, vtnon fic-
utdifponebat,nectalivcnirettempore:quiaincongruum
effet, 5c animæfiueinopportunum.Itemad eümdem qualiter
de pace inter ipfum & fratrem eius Karolum ftabi-
liendalaborabat : referenseigratiaruma«5tionesprofilijs
EcclefiæRemenfis , quiinipfius bene tradabamurregno
: petensvtfècureliceretilhs fuas,quasibibabebantv
cendre proprietaces. Itémde métallo quod ci tranfiUifit
ad faciendum ftgnum : fiibiùngenfque de pace atque câ-
ritatc feruanda, & voluntate Dei ièqüenda, vtiHimandat,
admonitionem. Item pro rebus Eçciefiæ Remenfis
apud Thoringiam fitis. Item derèliquijs fondorumRe- |?e
menfis Ëéclefi*» quâs illi ficut petierat tranfmittebat, & | '
delibrovitæ, virtutumqueS. Remigij. Item de rebus S. '
Rcmigij fitis in Thoringia. Item de paffionibus làndo-
rum,&de rebusfuorum hbminum, quas in illius regno
habebant, vt de his nullum prasiudicium fuftinerent. I-
tem feribit cum Remigio Lugdunenfi, Àrduico Vefon-
tionenfi,Erardo Turonenfi, Adone Viennenfi, Egilone
Sennenfi Archiepifcopis eidem Ludouico Régi, pro Ber-
tulfo Treuerenfi Archiepifcopo , reprehenfibileac péri-
culofamdemonftrans efiè, quod adum ab eo conjpcre-
rat:dehachietrppolifcilicet, & Treuerenfi Ecclefia, vt
earn inuadi, difeindt ac depopulari à peruafore permitte-
ret quodam monacho eiufdem Ecclefiæ : oftendens, quia
licet regalis poteftas præfideat humano generi dignitate,
rerum Præfulibus tam en diuinarum deuote colla liibmit-
tit, atque ab eis caufàsfiiæfâlutis expetit, inquefiimen-
dis cæleftibus (àccamentis | eifque vt com petit difoonen-
dis , fubdi fedebere cognofcit religionis ordine , po-
tius quam præefTe. Itaquc inter hæc illorum fe pendere
iudicio , non illorum ad fuam velle redigi volun tatem.
Proindé, inquit t ficut non leue difermen incumbit Ponttficibiu,
filuiffepro diuinitatis cultu quod congruit : ita regUpoteftati(quod
abfit) non mediocrepeculum eft,fi cum debeatparere refugit, quod
et ex diuina voce afacerdotibus nunttatur : Domino dicente in Eu-
angelio : Qupeftexî>eo, verbaDciaudit. Siautemvobisali-
quis minus deuotusfuggefiit, quod in cadem Métropole, incontem-
ptuveftro, velcontrafidelitatemveftram, Metropolitanum Pon-
tificem ordinarifecimus : quinpotius confenfu vnanimitatü nofirt
tpftfecundum facros canones or din animus, quia tferiptunt eft:
SicutDeus lociauguftta non continetur, ita verbum eius non efial-
ligatum :caüaudanteRedemptoreac Saluatorenofiro, quodCen-
turioinhocfcnfudixerat-.Dicverbo, & fanabiturpuer meus .-videlicet
quod hic dtxeris, iUicfiet. Qui in difeipulis fuis hodiequem-
bis,licetindignis, loquitur : Spirituspatrùveftriloquiturïnvobis,
qui replet orbem tenarum. N otite credere, quafumus ,prauafua-
denti : quiapro certofciatis, non in contemptuveÜro, neque contra
fidetitatemvefiram, in eadtm Metropoüfede Pontificem ordina-
uimus :fedperpendent es (quoi &vosmeliusfeitis) quanta &per
quanta temp or a ipfa Ecclefia defolata& deftitutafit, & quanta
contraDeivoluntatemnonfolum ineadem parochia,fed & into-
taprouinctaad eampertinente, increuetint, cum nihilcanoniccfi-
ne Primate fujfraganei Epifcopiagere valeant, nihilquodadpro-
priasparochiaspertinet, ibid, commoditatem regularem iuuenïen-
tes,canonicepontificemordinauimus. jQuoi & fecundum diuinas
leges agerepoffentatfodeberentipfius Metropolisfujjraganei, ei tan-
ti numen forent,vtperfe régulanterpojfent or dinar e Pontïficemi
qui lion minus quam k tribus pnualet regulariter.ordinariPro-
fequitur etiam depromensaudoritates fandorum patru,
quibus fulti hoc egerant.Etf ubinde. Et quia toi in eadepro-
uincia fujfraganei non erant Epifcopi,vt Metropolitanum regulari-
ter ordinare vdlerent : quontam Ecclefia Remenfis & Trctterenfis
comprouinciales atquefor ores & ex auftoritatc,&ex antiquacon-
fustudine babentur,eaconditione vt quipriorearumfueritEpïfio-
■ pus ordinatus, prior etiam habeatur in fynodo, & fi muttio confilià
érauxtiiofaueantur, atquefulciontun treuererijlsprouincia Epig
• I I P