
aduenWs Chrifti | dcfcribitur in Prophetisin pàitpemtc
Schumilicate. S'ccwhdusin, gtöna&'.xbaieftate. Et cfev-
troqueaduentuproponämiilâ qüsmihi occurmnt. De
primo aduentu dicit Deus ppr os Zacharis: Lstare fîlia
Siofi, eece prsceptor tuus venit pauper, equitans-afinum.
Etinifto aduentii deferibit eum Ëlaias defpéótum. Daniel
Qccifum , Zacharias & Amos venditum, & tarnen
iniquitates & orabit pro infidclibüs. Timeo ego $omi-
I ne mi,quod ifteIefusfitillciuftusdeqüodicxtDauidcD.e-
I ledati font in animam iufti & fahguinem innocentem
condemnabunt, & propterhoc deftrueteos Deus, &di-
fperdet illos Dominus Deùs nqfter. Et timeo, Domine
| quod ifte fit ille iuftus, de quo loqüitürHierémias
< " i i W p g f K - mus eum , ficut aixit Efaias Prophcta, fed deipeximus
p h e ^ D t « m r e m m m . | à i e ^ amma Q S f g g exatdcfcet& i^m m abitiu
circuituinimicoseius. SicutdicÛDcmpcrbsPrôphcta.
meæ mter illos qui dilexeru > j- -,in ftnllnm ram Dauid&Efais. Et timeo, Domine mi, quod ChriaUtemvenirencadMùmImuenemnteum
»ortuum48c Deilnmus.
mifîtvrtttsexeislaHceamfuam,&tri(nsfixit.Paueo;Do, j .
' miftémi.quod ifte fitiuftus de quo dicit Abacuc:EgrcfluS . “ ¥
es Dominefâluarc populum tuum cum Chrifto tuo. -
■ C A P V t V I I I .
Qu/modûpoil occijùmemfaiia tftdißierfio ïueUmVtlt
^ ftcundum Danielem. •
ï)e primo aduentu Çbriftu
f r * îmeô i Domine foi, Deus defcritót apte düoS àaueh-
X tus Chrifti per os E fais Prophéte, cum dicit, Con-
furge, confurge y induerefortitudinem brachium Domi-
ni.Bisdicens confurge,propter eius duplicem aduexitum.
Etfigillatim clàre primunï Chrifti deferibit aduencum
C Xpàuefcfi.Ddfome m i.iupct hiS: Q u i S . À W f m a d p affiouçm*&i*aioiftm cap. quiuquage.
Et qui^tiiremiiüs vendit* proargento,pröptm quod cum dieu:
dlctt-Dominusper AmdsProphetain,,vbi iupra jquodin nequç decor, & c Pnmum «us^duentomponuE/àias
téftîmonium parti fceieris nomrinsferet eos in terra* cum dieu: Paraidus natus eftnobis.- ErilannftibmngiÉ
ptomiflïbnisamplius; Videràr etiam^Domirtemb,quod j S ) | » # l^ f e ' C d rW a^B rio c ift.l^Æ fcompietu*
eft^qubd icribir Daniel, jicapitevvbi dicir: orim*-g.gasîporens , fupeç thronum^^Damd-fedebitj
Mftquant CônfurnmatàefuenincÉxagintâduç hebdoma- vtconfitmeuUum ab m nio^que m ssrernUm. Zacba-
ï.occidémrChriiïus,&mncvenictpoPnlusCumprin- rias adrenMrophetà deienbu emupappere^ & fedeh-
cipe ventûro, & deftruet ciuitatem, & doiftum éommi^ tëm fuper.afînum. Et quid^iiudeft hoc, niftqüodÿor
nder & condemnabunt eam, ôc aufereturfàcrificium, phèta àîfcnbit pnmum adbentum;in humihtate,
« a . d æ r «PW«, : Rf non eft du- cunduminpotentia&maieltoteî S cundum in potentia & maieftate ? Siicce emniimii ddeeifcenribbiitt eeuumm ■
Daniel circa medium , ybi dibit. G onfiderabam vej alpi-
-çiebamïn vifîo n e^ â is, & ecce innubibus cçeli qiiafi fi-
lius hominis vepiebàt, & vfque ad antiquum diêram pêr-
ueriitv & in confpçétu eius ôbmlerartt eum, & deditéis
poteftatem & honp.rçm & regriom, orftneS populi, tribus
ac lînguft adorabun^ eum, & iërurent'ei. Hebræushabet,
tribusâc ltnguçKô norabiint eum,3Snôn dëfieietpôteftas
eim, qiuânoh auferetur, & regnumëiüs manebitin *ter-
<5ium.^Noftràaùtem translatiohabét, tribus âclinguæ feraient
eij-poteftas eiuspoteftatf aeterna, quasnonauferetur,
iSi regnumëius quod non corrampetur, alias,& non dçfi-
ciet poteftas eius, alias pote/las eius in ætërnum, & regnû
eius manebitân asterqum, alias, non coxraitiperar. Et mà-
nifeftum eft, Domine mi,quod in ièaundo aduentu lëdé-
É t Chriftusànte antiquutn dierum, quieft Deus àd iudi-
çium, fi cu^edit in primo aduentu^nte pâtres rtoftros lu-
dæoS;«tiudicâreruraEt iftos diiosaqiierïtus Meflîæ,îdèft ‘
ckriftijinnuirpropheta Dauidin jpfiltiio cùm dicitrQuia
venit, quoniam, venit iudicare terrâm. Pioptèrpiimum
eius aduentum qui fiiit fimplex, dkic,' quia venit j ptöj^ter'
^ u n d u m Veto, qniaént ram pdrèntia, dixit, qùoniam
venit iudicare terrant. De ierando eius aduentu loquitur
Zacharias Äim dicit:;imprirffertt veftigîapedes fttper m6-'
tem oliuarum^cc. Et nos Dornig hoivdicimus quod
DeusineiTéntia fua& natura habet pedes , ticC earnem,
necifta quæcorporii funt,fed h’aberepedescôuenitomni
Crêâturætorporeæ. Dicit ctiam Dâüid Prophcta quod
fupràallegatum eft , loc(îiendo de lècundo eius aduentu.
Ignis in cotffpe&uêius exardefaet^kinCircuitueiusin- ;
flammabit. Sed Domine non dicirrius qüodDeUS fiteir-
&'Confuftimabimr deftru£Ho perpetüa.' Et nóu eft dm
bium, Donüirè mi, i)nin dcftruaiodefolarfonfeperpe-
mè,'iitcap.tiuiÈasiftainqua(umus, iam font milléanni.
Ët apërte'fficit Deus perProphetam i'quód erit defolatió'
perpetuapdft oSaionemChriftrï'ficte eft defolano nd‘
fcapoftquamlefosfnirbccifos,nee cómmiuatus eft-Dëus
oobis perpetüa ril defolationcm , iuli per oedupnem
Chrifti. Erft voluerimns dicere quód ante morrem lefo
foimusio«ieroiatioHe,adbocrcfpandentnobisChriftia'
ni, quodarité monem iilam ftö fuif defolatió, niu fotójagiutaannil,&
pdfthocfoimusapudDenmingratia&honofé.
Cerré Domiuemi, ègonoriVideoenafiottem con-
‘tra Pröpbetiam iftdm; quia de fiffloifta próbathrjiobis,
quód: poftquaiU a re*dii!catrqnrfuemnt. complet* fe-
ptnagtntadii^ hebdomadat fopra'annos, qüi font ann:
CC CC .sc XXÏHIa nincfirir Iefos ocCifosaparnbuï noftriSj&
poft^ivenitdux, rdlicetTiuis&pCpuIusRömanüs,
Sc fraerunt npbis'fe'cundum Prbphétiam iftam, hör_
dicfuQt mille anni & vltra, & nihilomiiius fi in ira Dei fu-
mus,& tarnen,in ipfo {peramus.Et fi dicamus quod Ghri3
ftusventuruseft&rtondunivenit,&rehabebimUstertam
próidiffiónis,&rejedificabimus ciuitatertii &;habebimus
gratiam Dei êdionofem in terra noftra,&ifta diflolütió
nób perperaa.Relpöildebunt ChriftianhqUódadhucét^
go man et nofyis'öccifiö Chrifti & aduentus Titi & popüli
Rómanii&deföUtrópèiqriftain quaiam fuimusperm»6-
learinoWHeu domine-nón excufatio nee euafió confofla.
G A P V T I 3C
Quod duo funt aduentus Gkrijli .
Timeo 'Dominerai ,qtiod Chfiftus iâra'Vehit, &iârà ’ curafcriptusqiiodaliqnid poffeceffe in oircuitu èiôs >«n
idÜT^nlbuirpriranra aduentum fuum,qiirarafcript'u- qnautranDwsfedamhoriatesfiradestebenr verita«-« :
riCfinftn'.rinuenimraidüplicem Éiusaduenmm. Primus-adlitöraminillouifto que*Propn*tÂdercnbnn6$iuünè?
— —r-—— ----- ’ * : I ' ; : TïT ; ST I pÉ ~ | ' lo^üentes
De aduentu Meßia Liber,
hoc loquitur Malachias çUrri dibit : Ecce Dominus veiiit,
&quis^poteritrt^re ante aduéntum^^ëîüsiipièenimquaii i-
gnis conflagranà & (edebit & 1 i qne tùciec argen ru &âuruml
Ecce qualicer iuftus ille qui fuît mdicacùs, ye.iiet in fecun-
doaduen tu.Et attendeDöniine mi, qüali ter defcribitcum
ibiUem Prophc^ iii eo.de.m empire , vcumdiac : Tuuc ego ■
veniam & intrabo itiiudicib ad eos, &eiô teftis-vexaxiu-
petadulceris & malîs&perîurfS, & lupbf illbscjuidefraadant
mercëdem mer^eriarij,& qullpoliänc püpillöSrßCsvi-
diia.s, & Et idem,
Dominemi, defcribitEzeçhielciim dicit î, 4. cap. vbi lpf
quitur de paftoribuS & o uibus, dice ns : Ego feparabo ab
eis,fcfiicetdiuftis,tran^ieferësôçihcrcdulds.'HæCnon
habet translatio noftrà, ^din Aràbico dicit fié : Ö Domine
mi, ecce quod in iecündo aduentu fèparah.it inçredu-
losinmedio iuftorarn, ficutetwmjicunrMalachxas&
Ezechiel clare. Et primo aduentu nemo noftfum ccgnd-
uit eum, quia exiuerat limites hùmanæ naturi .Sicut dicit
Deus per os. Elàip; Prophetcë,& inter ifliquos coniplicatus '
çft, & propter hpç nqqréputauiniüs eum. Et Hierçmias
dicit: Iple eft homo, & quis fi eu t eum ? Et timeoi Öömine
mi, quod patres noftri in.primo aduentu Melîîæ defece-
runt, & erraueruht, & propter hoc fîimus in ifta Captiuita-
rC s qu? non habedinem. Et tarnen quicquid cohtingati
Dei fiunus,&infpfo üperamus.
De fecundo aduentu Chrifticum potentia iudicaturi.
O mine miqjaueo ne ifte iuftus Iudex fît ille qui iudi-’
caturuseft cum potenriainaduentu fecundo, & qui
yirciftunij fbrui 111 prilio. Êc confiât, Dominé mi, quod-.
îùftus ifte Dominus virtuçuwi ;'im . habuic præliùm, niiï
?inprimqidù:éntu fuo * quiaquindblèdëbitad iudicatt-
durn ignis in fcn&iuçu cji.s cWdelccc Sc inflammabit 'iii
circuitu inimifcos eius, dcConriagrabiciiiftos per igné qna£j 1
arg, ntimi. Èt hbç viciirio euis-’aduentu. Nullus autfm
,pr eliabiçLir con'trajllum, heclofcusërit pugnæ. Âdhtic de
iufti huius exaltatïone dicit Elàiasi Qüiseftifté qui venit
deEdoni clé terra, rübens yeftiniehtis eius de Boira i ficdt
ille fdrmôfds in ftola, &r tefpondet hisiuftiiS ifte.: Ego qui
loquor iuftitïani ,'fum eXpugnator àd faluationem, & di-
ciinc ei Angeli : O Domine ciuare rubrffm eftvëftimen-
tùm niùmlicut calcanris torcidar ? Refpondet, 'dicens :
-Torcular càlcaiii fqlus, & non erat vir mecùm. Vide Do-
niifie mi, quant proprie jdquitur EfiiiaS, &timëqquod
huius iufti relponlio non tangatn ifi nos, cumdicit: Cal-
caui eos in ira mea,do ne c aljperlus eft languis eorum iupèr
indumenta mea,&inquinatà iuntômnia vëftiniënta mea.
Std dies.vltionis iri corde meo,& atinus tribulationis meç
Venit. Quantum ergo Iperare pqlfiimus in iufto ifto, Domine
ml , vbifcimusipfuni dé nobis Arigelis fuiflê cori-
(Jiieftiimincoeld , & nocificauiteis quod ipfè éalcauerit
torculàrfolus.Etquidaliud calcauitinirafiiâ,nifinûs qui
poftbelliim quôd habuic in primo aduentu fiioproftrati
fiimits ab eo, & calcati, iam finit mille anni, & âdhuc
feftat dies vltiotiis in vitimo eius adueiltu, & annus retri-
Butionis in cordefüo.V tinam Dominé mi,quando inter-
fecimusElàiani deleuiflèrnuS iftam àuthoritatem prædi-
âam de prôphetia fixa ; quod nunquani legeretur ab ali-
quô.Etecce quôdDauid vocat bellum,cumdiCit.‘ Domi- iit
nu^vircütum fortis in bello. Hoc Efaias voeât torcular.
Heii Domine mi i rios bibimusmuftumillud, de qüoetfuit
faluaror in aduentu primo omnium qui crediderùnt ; iam didclacdb Patriarcha & Propheta, vthâbeturinli-
ineürn, qjponiamiprophetaDauiddicit de illo:_Notiim I Brogénérad^nücreatiirarunideluda: Lauauitftolàrtiin
fecit Dominas fàlutare fixing, & in cqnlpedtu gentium re- fànguiné i fcilicét viiæ, ficdt eft faëfum in nobis in primo
uelauit iuftitiam fuam. Adhuç dicit Efaias: Haurietisa- aduentu Mefliæ , fed quid faciemus in aduentu eius vlti-
quas depifeinis faluatoris,quod diëtum, fecundum vide- mo , quando ftabunthomines edram hominehidicante,
re meum »• intelligo de baptifino. Namin primo aduentu & in citciiitii eius erit igriis paratuvad deuorandum illos,
^luauit per aquain, & in lecundo iudicabit per ignem. Et Contra quqs tulerit lèntentiam? Tu ne enim non erit temde
ifto fiiluatore diçitur, Domine mi: Scio quod Saluator pus bellij neciàniin torculan calcabitur, quia iam tant
meus|iuit, & in nouifiimo die de terra furreëturus fùm,& notf erit locus nec tempus poenitendi nec retugij,fèdxufti-
,in carne mea oeuh mei videbunc Deum meum. Attende, ; tia,y t fixait ipfe iudicatus fuit fine peccato quod inuenire-
Dômine mi,,quod vocat iuftum Saluatorem Deuni, con- tur in eô, fîc.ipfè iùdicabit peccatores. Dicit enim Deus in
ftatautemquod oculi carnisnbnvidebuntDeiim. EcCe VprôphetiaSalomonis: Quandoiuftusrecipiet iudicium,
habemusfecundumlcripturas quod fàluatoreftille Detis
iuftus, de quo eft fèrmo, & folüs poteft dici verusiuftus,
Quoniam nullum peccatum fecit, fecundum quad deillo
Dëusteftifiçabiturper ds EfàiæProphetæ: Qui peccatum
hdft fëcit, nec inuentus éft dolus in ore eius. Nec dé Mofè
nec dë aliquo Prqphetarum dicitur quod fitfàldatoriu-,,
ftiis&firie peccato, qiiia Mofès peçcauit, &omnesPrô-
phetæ pëdcâiierunt, ficutvos feitis, Domine mi. Etidcir-
cçi nullusêenlm voçatur iuftusin feriptura, fèdillud no-
men ifti foli fèrüatur. Et fine dubio,non fàluantur, nifi hi,
qui creduhtpririium aduentuxp fuum, & illi qui non cre-
dunt, non hàbènt ëaiilàm aliquam quod fâluenturin fè-
ëühdo âduentu éiliS,feddigni funt morte,quia digni eraiit
morte illi, qui xidn éredëBant Mofi, &non ôbediekmt ei
^qui fuitpedcatdr^ qiiarit# fiîàgis digni funt igné illi qui
non credurit 4 &blafphèniatit iüftum&Dominum qui
peccatumnéfciuitvnqüani ) Qü/cqiiid tamenéueniat,
Dei fixmûs nos.
C a p v T X l f . •
9 %
fc«j{ De Afcenfione Chrifti.
DOmine mi, flpsimienimusin feripturisquod Chri-
ftus exaltabitur de terra ad coelum , & ego timeo
vbi eritimpius &peccator ?, Vnde fiiuftus vixfaluabitur,
quid erit tunc de impio ?
C apvt X I I I .
Adhucfortiusprobat corporakm Cbrifti Afienponem.
VAlde timeo, Domine mi, quodhscqusdidtafunt
tefthnonia Prophetaram de illo iufto , quod fdlicet
niit venchtus pro argento,vc dicic Amos Propheta.4Qupd
calcaxiit torcular, vt dixit Efaias. Quodgeffit bellum cum
patribus noftris, lirat dicit Dauid. Qucfl cap tus fuefitin
peccads rioftn'%, ficutdixitHieremias. Quodvulneratus
rderitiri palniis mis, ficuc dixit Zach. Quod fixper'eius ve-
ftem mills furit fortes , ficut dicit Dauid. Quodafeendit
ist caelum , ficut dixit idem Propheta Sc . Quod non
ConueniatDeo in eflentia flue in naturadiuina, fecundum
quamnecrefurgit, necexaltarur, neefedet, iiecde-
feendit. Ex his quai didta funt fequitur neceflario, quod
iaxri vetierit ille iuftus, cui tiaturs corpores hsc prsaida,
& fimiliapoterunt conuenire» Si autem tibi videtur forte
durum credere,Domine mi, quod homo corporeusafce-
ditmcsluxn, audiauthoritates&exempla quS mihioc-
currunt de feripturis fioftris.Et fixper hoc dicitDauid Pro-
pnetadeillo: AfcenditDeus ill alturn &faluabit Captiui-
tatem, dedit dona ho mi nib us. Didc etiam irl Pfalmo 67 *
de afcenfione eius: Iubilate Deo &glorificate flomen e-
ius, iter fixeite, qui afcendit de partibus occidentis, Domfi
quodilludfit comple^im in ifto qüi fuit’interfeclus a pa-
tribus noftris, & de ifta exaltatione dicit Dauid Propheta
inPfalmo: O magnatesaperite portasprincipatusveftri,
&eleuaminiports«ternales^&introibitpriijcepsglo.ri*. ( nus nomenilli. Adhuc,Domine mi,dixit Daüidde illoxrt
EtattendeDomine,quodrefpondenrilli Angeli.Quiseft Pfalmo quem tuhabesineorde: IubilareDeoquiafeen-
iffe pfincepsgloris ? &ipferefpondebicillis : Dominus dit fixper cmlum ccelwd Orientem. Erde ifto dixit Amos:
Biblioth.Vet. Pat. Tom.u.
- A
II