
nofttis videtur finibus ëliminata corrupäo.Salubns aer,
plu uia dara cougiuëns > rim or etiam qui cegnun? peruafetathoftiliSjinrpeWpaulatimrcearicaiwttanquilmate^
vcr-
^Haceadem prasfetafcilicet iflarioms feeds corporis in
vtbem die,tinguiferuida iam fobs Occano rota petcntç,
quidamïNiùôlasiiominejdçvillaqu^yocatur.aoroipi"
ca Rëmórum montis in latere fita,tardas 8c rautu;s,mani-
bus W é i perannos nouera debilisac pcdibus , qualicür
que valait per totam diem conamine, abipfmsfurgentis
aurore lumine,per quinqne ferme pafluumrepens millia,
vixad ipfiusaedis fepulchtilimina, quafidecima tandem,
pèruenithora.Qui dura veniens, facrum corpus ibide no
adefle cdmperiffet,templiqj fores feris diligcter obhrma-
tis claufais perlpiceret,cadcnsin faciem fuper terram, qua-
dam prçfumprionisimpqrtunitate,fen&itatis aures clan-
deftino cdepit ciamore puffere,tam magno.feconqueicns
laborefetigatum, necfibifore permilTumvidere feite la-
culam fecri pignorisbaiuium, qui tarnen eras fibi pofte
fubuenire celfum ncquaquam diflidetet præfidium. Ta-
iiadeniqj dumtacita fecum volutat mente falutis vigor
ipfîtis per lïièmbra quteque (çnfîm coepitirrepere, prifcal-
qùe fimul ftupet omnium fe vires fènfuuna recdperare.
Cüq; rumor huiuCcemodi operationis, quibufdam nun-.
Ciäubus, auresp ef çeilerctplu rim or u m, certatim quique
pro currant ,admirandaDei magnalia lætantes afpiciunt:
ouanter hominem aïlocum venerandi fcpulchâ perfiir-
cunijCampanes pulfant, lstabundjs.Deo laudes voçibus
intonant. Huius miraculi permoti fama quant plurimi»
domum petunt itcclefi*, videre cupicntes magnalia Dei.
Videntes vtaudierant, diuînarum ligna vinutun3,manib.
gratanter in coelumpôrreâàs, benedicuntDn.m. Quod
diuinas benignitatis miraculum yalde tune profuifle dir
nólcitur ad èörumfolatium,quife corporaliter deferitanto
qaerebantur patrono. Quib. ration fpiritaliter le non
decile tali patrataepietatis declarauitindiçio.
In Eçclefia quoque Beat» Dei genit jjcis, vbi venerabi-?
le patris huius feruabatur pignus,nonnulli diuerlis segroti
funt interim curari langüoribus. Nam quidam nomine
Natalis de Burdenaco, mulier etiam quasdam diâa Teut-
berga, item mulier altera nomine Gpnthildis, huius pa-
trocinio patris vifurnrecipere meruerunt. Alia quaedam
quoque mulier vnius oculi vilum in eadem domo recuprasmemoratus
Antilles domuus Fulco praélulatus fungi-
tür officio,fcilicet vfq;ad EpifcopatUm venerabilis Heri-
uei Archicpifcopi,qui ceflante Nordmann orum perlecu-
tione,per folam Dei clementiam pace recuperata, munus.
- idem lupernum propria fepulcur*ipfius referte decreuit
intra mcenia. Quod dum conuocatis quibufdam regni
1 pr oceribus agerc maturaret,accumulare Dns eius non di-
ftulit clarificationem, fuorumrepetentis'olfium fedem.
Contigit enim,dum magna populi confluentis ftiparetur
caterua, poftquam fun t vtbem egreffi,quidam claudus 6c
atiditate neruorum peplitumque cöntradus, Abraham
nomine,quifcabellulishaerens, per terram fe tantummo-
do trahebat, vtpotcrat, vbi lecusvr.bem veniens, iter ad
S.banlicam inchoalfet intendere, diuina tadus potentia
compagutfi durixiarefoluta, ccepit ad falutis extendi remedia.
Quemfolpitatereccpta plurib us vidimus annis in
columem,eredum gradientem^collataquè fibi profperi-
tategaudentem. Ineovero loco vbi hoc falutis accidit
donum , polita deinceps extat columna cruce praefixa,
glorificationis huius continens monimenta. Sed & tam
. prius creberri me, quam poftea, clari flimis faepe m ultipli-
cibufque miraculis eius fepulchri decoratur Ecclelta,qux
nequaquam litteris habentur com prehen la:funt namque
multimoda.
De difcipulise'tufdem beati Remigij.
C A p v t XXIII.
FVerunt huius denique beatilSmi patris noftri tempo-
ribuSjin hac vrbe viri clariflimi, Deoq; virtutibus ac-
ceptijtamex clero,quam ex ordine laïcali, vtpote quitali.
tam venerando, tamq; fandiflimo famulabantur patri
Quorum videtureximius , Agricolanepofipfius, Pr»f-
bytervenerandus, & eidem obfcquijs, vtiple teftatur,a
pueritia placitus, c| domefticos eius exegit intra parietes;
quem etiam cum: Eccle fia Remenfi, beacoque Lupo Epi-
fcop obeatris fuifilio, in omni fubftanria fua, praeterid q>
fpecialiter vnicuiq;donauerat, dariveiulferat,haeredem
conftituic. Ei quoque m ancipia nonuulla cum vineis pe-
culiariter depucans, tradidit, hoe illi fidenter iniungens,
y t diebus feftis 6c omnib. Dominicis , lacris altaribus eius
o tfe rre tur oblat io, annuaque conuiuia Re men fibus pi ^fperauijt
amilTum. Quaedamprifetereapuella,cognomine byteris&diaconibuspraeberentur. Erat&aUusnepose’-
Flotgiidis ex villa qusvócaturCaucelialècus Éibramri- j ius,EtiusnomineiCui partem de Cefurnicoj qute lïbilor-
uulum fi ta, quatuor eirciter stads annps getens » Jubrica- i te diuifïonis obuenerat ,cum omni iure quod ibi tenuerat
dopfolapla,vtrumq-,libigehu debilitaueratîita^çkudafa- atquepolfederat.Ambrofiumquoqj pue rum ,eurafami*-
da, vc omnino nee grëmimfigereynec.pedibus valeretin- j lüs quibufdam defignans» ad ius illius dbmtniumqj«afinfiftere.
Quam parentes eiüsquami#$rpauperes,de fofpi
tate tamen ipfiusfolliciti,per diuetlasdcferrcSandorum I
curaueruntEcclelîas. Àftvbiiarnper duodénum ferc an-
norumfpatiumtali vexâreturiangao.risacerbitate, nec
remediûpoilèt dplonsinuenirejcomgeriens derelatione.
làcri corporis,pperumqj miraculis,quo valuit nifu,repere
coepit,nec fe carp e nt o permittit imponi,fed t radu (-provt
valgtjillud agere geftit iter. Ad templum yero perueniens,
quôpretiofum falutis audierat munus ineflè,^jfisDomini
elèmentiam yotis profui flagitat liberationç. Sed-&prp-
priis fertür p au im e n t a lacrymis.humedàlfè. Quæ poftquam
per tresica4iesegilTet, dumdenuoprecibusincü-
berec, diuinafibigratia fuperueniente, vim m edicinæ vix
vâlens ferre magnisc.mpitvpcibuiftrep.cre, &eiulatus a?-
cerbos edere .Sicque nodis net uor um refolutis,o mnique
poplitum côtradioncrelaxata, vniu^ hors ferme fpatio,
viribus exhaufta,iacuit quali m or t ua.Sed qui çontulitab-
folutionis opem,roboris addidit quoq; vigorem. Moxq;
.ceudegrauiéuigilanslomnojvbifupernumlibifentitob-
uenilfe benefidum , pignotisalmipetitloculum, cuius
gratia fibi contigiife non hæfitabat remedium. Dchinc
gratias hîc agens,ib ide mq; degere grat ificà de cer n ens, de
precibuscte bris ihûftens , débitas medicatori fuo célébrât
excubias, ac falutaris quotidie hbaminis offert obla-
tiones ■ . 4 .....
Fuit aüt Remis in prçfataDeigenitricisEccle fia corpus
ijlud lacratiflim um beatiffimi patroninpftri Remigi),dû
mittit. Adcrat 6c Agathimerus, asque nepos ipfius,cuifa*
milias quafdam delegans, vineam quoque, quatnpat-cr i-
dem beatiflimus Y indonilfie poluerat,&:fuo labore con-
ftitueratjfub ea conditione donauit, vt omnib.diebus feftis
ac Dominicis pro commemoratione fua facris altarib. .
offerrecuroblatio, & Laudunenfibus pr«lbyteris atque
diaco nib us annua conuiuia pararentur. Archidiaconi fui
V rfifefamiliaribus alferens obfequiis vfum, donat ei ca-
fulam quandam fub tilem, 6c aliam plcniorem, duo faga
delicata,tabete quoq; quodhabebatin led©, 6c tun i cam
quam tempore tranfitus fui relinquetet meliorem.Erant
Pc alii probati viri tunc Remis exclero ta prxlby teri quam
diaconi, quos munere fu o dignos oftédic, quibufqjd ona
largitus j 6c vineam delegjat cornu niter- p o ffidend a m cum
vinitore,addens eis alia quazdam quoq; mancipia. Aderat
Hilaria diacona, quam benedicens idc pater fan&i Ifimus,
filia m voca t :cui an ci 11am quandam deputat,&vitiumpe-
dacuram, quxfujeiungebatur vine«, donat, partemque
fuam de T alpufèi&cë pro obfequiis qusfibi indéfinencer
abeaimpö®ia'teftatur>eiEranfcribit..Erat&Remigia,cui
dat cochleatia tr ia ,q u £ ipfi^isbcariflimi patris fuerät no-
mi ne citulata; delegans illi alia qtuedam quoq; munufeu-
la.Sed 6c laïei clariflimi nonnulli renitebantviri,quorum
Pappolus, Eulö dius, E ufe bius, Rufticolus, Eutro pius, &
Dauueu'spriuajcis beati viri rebus interfuerunt, 6c ipfnis
teftamento fubferibentes nomina propria fubdiderunt.
Enituit etiam virprteclarus Attolus, qui, ficUt ineias
•i’Cpitainjnift*
rendo.
wtih.a.milrac.
quieft|
■ dépalEo-
«nc&mirac.
_lluiani
c5ïraphiokgirar,amorelludioq;SanaL Remigij,Xcnc-
^ chia x ij. rebusèproprijs ftraxit .-fcpultufqae eütnfilio
& filia poft al tare la Èedèfiabeiti Infiani mattyris, hone
fepulturs declaracijj habere tirulum terapli pinnaculo
innotatum. v ' ;
ttic tgitur nullum Ijitedt, quid terra retentaty
■ Né qu tsft cüpiat difeere, cajfh eat.
Subdus enim tria confifiurit monurhentapetrind,
•• in ambus almrum corpora conditafurit.
Hicpdter eft Atolus,ndto>nataguèfej)ultus,
ExpeftdntquediemnuncVwmproperani.
lUius'ceirtendtM memoratur Elanus.
Nata de'mdefuddiciturEufrafid.
]'QuiplacüéfeDeotdiftisfaftijqttefupremöt ._
' Nunepbriter,quorum membra tenent lóculum-,
ïsftrüxitbïsfenafuis XModoebia rebus,
iurefoutAsplebeSydmtiqs mopes.
SicpropriUm cènfunt coelum trafuexitadaltüittï .. . yh
In quo fufeeptt quod * miferando dedit.
Hoc totumfub amorejaciiftudioq^emtgiy
Öbquodpurutilum detinet ipfepolum.
Hanc elfe qübquë tébrËcclefiam , dequai3regqrius
I Turonehfis refert,quod quidamBelgicf fecUndf próuin-
c iJin fuburbio Remenfis vrbis in honore B. Martyris
huiusbafilicam ftudiose conftruxit. Cuius reliquias póft
perfedtam fabricam, fideli ter ex petes acdeuotè, per cepit:
acceptifque, viatim pfallendo regrcdies.dum Remenlem
cum hiscampaniamingreditur, d peruafione dtemonis
homo quidam, fartdi fibi Martyris huius pignoribusap-
plicitisjliberatur.
; befanttoTheoderico. ,
C A P V T X X IV .
EXtitithls etiam beatiffimi/Remigij temporibuis bea-
tus vir Theodericus, almi magiftn pius difcipulus,
quem non ex aho voluit adeo fariguine generari, quifub^-
limiter huncin genera|ioneiuftorum decreuerat nobili-
tare. Ortusautempago Remenfi,villa(vttraditurJ.Ala-
man norum corte,patre latrohe,velutirola fpinarum prö-
creaturbbrrore. Addeclarandam vero caftitatis eius mu-
diciam, quo i n fanti lium éiuldê * panmeulfferuntur ab*-
luti,non fordium iadtu, non alicuius immunditiae püteus
ihquina^icto, licet os eius exrunc de more pateat, aftrui-
turinfici. Beatusitaq^ Theodericus ad annos vfqjpuber-
tatislaudabilicer educatus , iuxta morem propagarionis
human^,Audio perencum coa<ftus,fponfam ccepit habere
no mine tenus yxbrem,ceh non habit urus Amore fiqui-
dem cffiieftiumlatenter inflammatus, fieri ftudebat Dei
puitor occultus. Huius igitur Angelici cultus habuitin
proximo, quo fanarerur medicum , quo iuuaretur patro-
numiquo dbceretur magift'rum, beatiffimfi videlicet pa-
tremreligionis fuxRemigium. Cuius piiffimi prtecepco-
ris irradiatus exemplis, afdens defiderib'virtucum, certa-
tinj crefcebat invitumperfedtum.CopUlg nuptialis amor
attïa'refcitj&caftitatis dileiftio indulcefcit, defideriu defi-
derip reftrirtguitur, & ardor carnis ardore Ipiritus fupera-
tur. A brenunciat amator pudicicismundo, fadus init efi
Deb. Bellum Continentia: in dicitur hofti.fingulari locus
quaeritur certami ni. Alloquitur Beatus Theodericus fpo-
lam,& ad lpohlï#ceIeftis hortitur amorem perpetuümq;
pf ö virginitate pollibetur honorfem.Sed lponla tab efeens
amorecarnalisdefiderii, Ipefnitfalutaria moriita fponfi:
6c amato animo relpondet,du lèdëlpeélam videt.Cumq}
Dei fetuuscerneret, quod eius in animo fpohfxcohorta-
tio locum nonhaberet,di(Tentientem deferir, Sc vrbe’Re-
menlèmprQprièpetens,Abbatiflam quandam coelibis vi-
fcfccultricem, nomine Sufannam,requirit.Sobrius adit fo-
briam^pudicus pudicam, virgo virginem; qule fub tutela
beati Remigiipuéllari preen* congregationi, feminavi-
rilisanimi^'virago profundi confilii, confiliatrix altioris
ingenii. Ad cuius piiffims mdtris finus mitiffimosSaniftus
ie contulit Theodericus, loin fternitur ante pedes Ipirita-
lis matris,ëique prodir arcanafpliDeö cognita fui cordis,
etUmpentibus lachrymis gemird concurbatur, fingultu
concutitur, atqj lalubre conlilium fibi cum fubfidio pre-
cum fubnixè ferri precatdr.Ad hune compunétionis mcé-
rorem deuotiffimi iuuenis córao ta funt vifeera benignif-1
fîmæ matris,flenti compatituf,lugeterti confolatur, moe-
rentemlaetificat, 6cvteum Voticompotem faciàtDomi-
numpietatis exorat.’Communis itaq; pater vtriufqj piif-
fimus.ab vtroquefimulhacde caufa Sandfcus confulitur
Remîgiusÿuiusinftitutiôné fublimiter iam beatusbrofer
cerat Thepdericus. Pro fponladenique mittitur, astern*
præmium retriburionis in virginicate perfeuerancib. à pâtre
feruati demdnftratunôc quia yirginiràs Angelic* grata
mundici* fit arnica, propalatur. Àdquiéfcit fponfa de-
mum prudentiffimi patris , imo cômpleâituf affaminaj
vit* ccéleftis dulcediAc mellicatfefeq; pollicecür, fiChii-
fto merea|uradhaerere, incorruptam ialua pudicitia per-
manere.Lçtus tande caftitatis decore fponfus amplexâtur
fponfam qua videt à volütate lèdu(ftoris,& Voluptace cat-
nis erepta,cpditoriq-,iS fub integritatrs Honore macipatâ.
Dingiturad próüidendum fibi locum habitatioiiis cu
ÿirgine Virgo,SufannacüTheodericP.Eft filuulain monte
fita tribus à ciuitate milib. feparatadn quoviftimeft ve-
rierabili femper in diuinis flagranti patri Remigib cóftrui
coenobium-.quo fub pii regimine duótoris, quem prbfice-
re probabac exemplovirtutum, cacertfam Chriftomili-
tantiü colligeretfratrum. Confcenfo deniq; filuofi môtis
vertice, dum circuniferentes ocu lorum aciem, de mona^
fterii corde voldtanc pofitione fubito fublimi ccélorum
mittitür aliger index à culminej per quem ccelos fcanfuro
locus in terris beato depromeretur Theoderico. Na my-
fticüs ales aquila Ipatiando gyrans,&gyrando circumuo-
lans, quantum in ipfo fuit, locum monafterii capacem fe-
cans aeradcfignauit.Et vt cxprefliusoftenderet.quicl Dns
velletvniusferè hor* fpatio,fupra vbi Ecclefia conftrui
debuit t lends volaribus ftetic, 6c nehocabincred ulis ca'fii
côtigiflë purarerur, ipfo natalis Domini dié, quadriennid
continuofuperualândo,monâftenum Circumire ( miran-
tibus plurimis ) eadé Aquila cernebatur. Quae vero virtd-
tüm opera quanta miraculorum miles Chufti Theoderi-
cus inibi geffit infignia,non humanus fermo valet enarrare
per fingidai •
Pdft fucceflum deniq; temporis, vbi Ptelbireralisfiibiife
onus honoris,implere volensoflicium làcérdotiSjprædi-
care ccepit omnibiis pr*cepta falutis> Specialiter aucem
tangicanimum biiffim* prolis cariffimi curagenitdris.Fi-
lius fapîenslæçjneatpatrem, coeloque régénérât', terras fe
geherantem. De liibrico monachum,de latrone datorem
largiffimum, fetuo diaboli Chrifti fecit libertum. la m
iamque viritim de èofan&apcrpopulos diuulgabatur o-
pinio.Et ne vélutilucernacottteâraüateretlubmôdioi fed
omnibus in Deiluceretdomd , quorum lublimiserat mentis
j tantum corüfcis coepit infignis effulgere miraculisi
Eius namque beatiffima fama peruenerat vfq; ad Fcanebi
rum Regis palatia, quorum Rex tunc eratTheodericusj
Clodouei filiuSj cui9 oculus doloris fu biri nimiis cruciati-
bUsitafueratopprelTus , vt nullis diuerfi gçneris medica-
minibus ad fanitatem priftinam poilêt vlluseum rèducé-
re medicus. Vhiûs oculi lacrymabilis asgeitudo;, multorü
lactymas oculorum prouocauerat in populo.Mentem régis
variicoriturbant eiitus cladis. Hincmetus ftimulaca-
mitrendiluminis: illincimminentispudor deformitaris-. -
Nam fi Rex adforetlufcus, maximu fuillerin populo de- <
decus. Autenim turpitér.reghando, foedititarisgeftàret
opprobrium: autcum luminis amiffione forte perdidilfct
6c regnum. V num ergo reftabacRegi conlilium, quarinUS
vbi remediüm ceflabat humanum, diuin um requireretur
auxilium.Mittit igitur ad venétàbilem'Theodericuro,cui
venientipandit miferabilis oculimorbum. Proditpoènâ
quam patitur: præuenit precibus pericula qu* veretur. At
vir Dei virtutem feiens operationis effe,diuin*# nonfea-*’
gilitatis human*, corpus fdlo fter nit anftnu fupra ccelos
eri|ti,orationi fe totucommittiriTandem finitis,furgens^
precibus,ad fidera vultu fublato, land* Trinitaris nome
inuocans, olëifanâificàti paululum, lumrnitati pollicid
ihfûnditjôcoculo male h abend lîgnü falutiferç crucisim-
primens,firnul cum fefpitate lumen jn mptuged reftituiè
Regei