C A P U T I.
A complicate inftar fudarii, quod repertum Iegimui in
monumento * non cum linteaminibus pofitum, fed fc-
paratim irivolutum in uno loco. Chriftus via eft , 8c veritas
, & vita ; via, per quam gradiamur, uc ad ipfum
veniamus. Qui died fe in Chrifto manere, debit, ficut u
ipfe ambulavit, & ipfe ambulare. Non veniunt ad &' *•;
vitam , nifi imitatorcs vitae. Pafchalis hoftia nudato
corpore in ara crucis immolata eft , nudato corpore
öfferri voluit, qui omnia quae audivic à Pâtre,
fuis nota fecit. In fua immojationc femetipfum, ficuti
eft, manifeftavit i cujus gloriam revclata facie con-
templabimur, uc ei per omnia conformemur configurât!
corpori claritatis fuæ, uc ipfe fit nobis omnia in
æterna beatitudine. Ht uc ( ipfius verbis utar ) confine.
jQuerela Vualcrdnni de tanta diverfitate in Sacramento
um celebratione.
I Ndividua Trinitas Deus eft , & qiioiquoc funt in
Deo, unum funt in ipfo. Diverlftas in Ecclefia ad-
fnodum eft unitari contraria.Diu non poteft ftare,qubd
partium in iegralfatur dilfenfione. De lacrameiids Ec-
Heine, aliud Paleftina, aliud Armenia, aliud noftra
Romana, & Tripartita fentic Gallia. Dominiciedam
Corporis myfterium aliter Romana, aliter Gallicana
Ecclefia, ac diverfilEmè noftra trad at Germania. Ex
antiquis Patribus ordinem habemus facrificandi : 8c —------- -— I - Ws , . r'cr v
valdc admirör unde hæc novkas fuixepferic in domo rnatumeß 3 inquic,utveteranon ambigainustrannule, |
'•D'omin^ { k s C h r fi^ e rm hodie .ipfe eß infacuUI p & omnia - - j “* * " * funMn M‘
femper unite, Temper idem > nullam patiens mutabi-
litatem. AChrifto didentit, qui in diverfitatem tendit.
Chrifths'eft pahis Angeloriim , qui de coelo defeendit,
& fa ft u s eft panis hominum, efca' pauperum, fatietas
cum eo regnantium : ut qtti digne comedunt, vivant
in fæculum. fieculi.^Jnuspartis, unum corpus rnultifumas
inCbriß> ormes, qui de uno pane participant** : Chri-
ftus.eft via, per quä gradiamur, quem imitet^r. Qui à
Chrifto exorbitat,periculosè ambulat : inter làcrifîcan
/..vnsl Ck,;îftuS fecit , & nq$,faciamus. Quitter.hoc facitis, quniejcslnquc fuinicis.
C A P U T II.
wadhibeani in myfteriis.
______ _____ effe > velum tempii [cijfumeft a fummo
ufqxe dcorfum: quod ufquc in hodiernum diem pofitum 1‘4
eft fuper corda Jiidxorum > ut oculos habentes non vi-
deanc, & aures non intclligant. Nobis verb, quibus
Deusrevelavic per fpiritumfuum ,non oportet lacrifi-
candi myftcria implicare; fed cxemplo Domini Jefu
clarificare. Non cumMoyfe, utjudxi, velamen fuper’
imponamus; fed Cum Domino Jefu offerentes, de cla-
ritatein claritatem transferri ftudeamus. Nudus Jefus
■ ■ ■ ■ ■ ■ H § H ___ ____ ___ _________ in ara crucis, nudus^ppareatin ara noftra» immoladain
1 mwS Chi-i’ftos fecit, & nos,feciamus.Qumcf.
tionis; quod verbis proteftamur, operibus exequatur.
■ •...... ‘ Pan is ille yerbChrifti Corpus eft j be ut Chrilti Corporis
irnmolationem, immolari oportet. Chrifti Corpus
in ara crucis nudatum, in fepulchro lintcis eft invQ-
lutum , in paflione difcipulorum devotione in iepul-
tura eft involutum. Sepejicndo, ficut mos eft Judatis
^ fepelire,* oftendunt erga magiftrum ftudii devotio-
nem; fed adhuc ignorabantfacramenti veritatem. Junquit
Cun aliaui fgr>
ARmeni quidem de fermentaro fe laudem.faci ifi-
care putant f fed in novitate vitx cum Chrifto
non ambulant. ImitacoresChiifti oportetepularinon
in fermento veteri, fed in azymis fincericatis & verita-
tis. Eermencum licet modicum totäm maflam corrum-
pit. Chrifti Corpus incorruptibile, quantum poffi-
tiilecft , nulla inficiatur corruptio. A fincericatis fa-
crificio omnis hujufmodi* abfit corruptio. Qui exop-
tanc imbui Chrifti Corporis incorruptione, novi fa-
crificii finceritate veterem exuanc hominem. InChrifti
Corporis confeftione difplicet alia , nifi quam ipfe
dæi fimilem fepeliunt, ut Judaeum i quia nondum per-
penderant crucis myfterium : Spiritus omnia fcrutatur} r>c,ril
etiam profunda Dei :Illis autem nondum fpiritus erac,0>
datus, quia ex infirmitate crucifixus Chriftus non erat
glorificatus. Glorificatus verb Jefus corruption is ye-
ftimenta defèrit,corruptibilia'à fe removit; incorrup-
tionem veftitus fèpulchruni defer it : gloriam fiiam fç
amantibus patcfecit.'Cur ergo ex incorruptibilis fiida-
rii involutione quafi Chrifti proteftamur Infirmita-
M ............. ..... ( ___ ___ ____ w . tern, & in hujufmodi tenébris involutipnem : cùm
obtulit fubftahtià. Ec, fiaufim profiteri, tenenda d eum verifümè proteftamur Dei virtucem & mundi lu- uji
ea, quam dedit, facrificandi régula. ccm ? Lux de luce, quæ illuminât omnem hominem, j j j
i-v nullatenus fiib fudarii ponatur modio : fèd fient ipfe- (iiabiU
met, facerdos & hoftia obtulit femetipfum î ita & no-
ftrum ci offèratur fàcrificium, pofitumfubidivo 3* ut
omnibus ad vitam in Chrifti luceat domo. T unema-
ximèaccéptabilis vi<ftima noftra erit, fi Chrifti hoftia:
fuerit confimilis. Involvimus tarnen & nos vitalem
hoftiam *, non, ficut vobismos, à principio ; fed in fi
C A P U T I I I .
Cur unicum & non multiplex crucis fignum fuper
panem & calicem formetur à plerif<juev
NOs lingular iter panem, lingular iter bencdicimus
calicem. Hoc canones, hoc antiquusOrdo Ro-
maftus prarcipit, utab initio in Canone lingulas cru-
ces faciamus lingulis. Hoc publico & inveterato ulu
ubique tenemus ^ progenie in prpgeniem f & veftram
miramur diverlitatem. Hoc Cnriftus fecit ,& 110s fa-,
cere prxeepit: Hoc, inquit, facite, quoticfcunyuc fund-
tis. Accipiens panem lingulariter benedixit, 8c caline,
cum Jolcph 8c Nicodemo. Quod non Ibliim offer-
tur in Ipecie led in rei veritate, difcreparc non oportet
in fua immolationc. Qui offerendo diferepae, non dr
cut Chriftus ambulavit, & ipfe ambulat. Si autem in
hac parte facrificandi finceritatis caufetur, facillimum
eft nobifeum fincericatis cooperculo munditiem obiercem
limiliter. Singulas fingulis , ut nofter, imb Ro- c vare >■& tamen ab if>lo initio facrificandi 8c vetuftilfi“
manus, Ordopraecepic, cruces fecit :& ita ab iplo, qui m° Ecclefia: ritu non exorbicare.
heri & hodie 8c ufque in fecuium idem* eft, nofira
inolevitconfuetudo. De crucum fingularitate, Chrifti
nobis Jiflentitur amftoritas. Miror autem valde qua
• ratione,,facrificandi ccepit diverfitas : Zina eft fides,
unum baptifma , una Chrifti arnica, fponla., 8c columba.
Ecclefia: unitaci yalde obeft in facramentis difere-
pare; & quicquid eft j licitum faCere.
C A P U T IV .
Cur calix veto feu pallet operiaiur a principio.
arten a inter confecraridum nonnullr ab initio
. -calicem operiunc quidam cprporali, alii p.xnno
C A P UT V.
Monet de [ho ad commmiontm Ecclefia reditu,
IMperfe&um meum videant oculP veftrj, & ficut
eftis in omnem circumlpedionis plenitudinem
quafi virtutum manibus compaftus , noftrx imper-
fedionis compatimini excelfibus. Glorificat Deiu^ i»
me Catholica Ecclefia, quoniam in noftra mutatione
divinx bonitatis apparet gratia.* Gratia- Dei fum i id
quod fum; ex SauloPautus; ex adverfirio Roma-?
u* Ecclefix, intimus pafchali Pap!? acceptilfimu?
Cardinalium confccretarius ; & in omnibus in hac
parte profperos fpero fuccelTus.' Jofcph in domo
Pharaonis , ego in palatio Henrici Imperacoris. Ne-
que iniquhas, neque peccatum meum , ( quod abfit )
aut quad Nero inceftus|aut Apoftata Julianus. * Gracias
Deo, quoniam fub -vefti æ Sandtitatis regimine
lupus & agnus limul palcuntur; leo 8c vitulus.limul
accubant, puerque parviïlüs minat eos : 8c quia vir-
ga æquitatis, virga regni veftrij Dei laudamus virtutem
, Ecdefiaftico terrorc inddmitas’ feras manfuef-
cere, nullique in monte Domini noccre. Leo ru-
giet, quis non timebit ? Sed quia juftus, ut leo,
confidit in hujufmodi, quafi ipfius David manu fords
j cor veftrum non trépidât, led in Dei virtute in
omnibus triumphat. Dominus qui vos inunxit oleo
exultationis præ , participibus veftris , ille vos coronet
in mifericordia & miferatione in regno bea-
timdinis*
SANCTI ANSELMI
AD WA L E R A NNI Q_U ERE L A S.
R E S P O N S I O
Domino & amico aleumno Gratia Dei A
Jslewemburpenfi venerabili Epifcopo , *Anfel-
mus fervus Ecclefia Cantuarienjis Jalutem^fer-
Vit item, oration e sddcBionis ajfcclum.
GA u d eO, 8c gratias ago Deo, quia ficut
Icribitis, glorificat cum in vobis Ecclefia
Catholica > quoniam in veftra mutatione di-
vinar bonitatis apparet gratia , & Domini Papie Pafchalis
amiçitiam habecis & familiaritatem ; ut jam
mihi liceat veftram amicabiliter falutareSan6titatem.
Quhd,Veftra fublimis hümilitas me comparât Miner- ^
væ 8c vocat montem , non in me açcipio : quoniam
nihil in me, cur hoc dici de me debeat, intclligo.
Non tamen debeo elfe iugratus veftræ * benignitati :
quoniam hoc facit abundantia veftrx ] erga me bona?
voluntatis. Solemus enim fa:pe fentire meliora de
his quos diligimus , quàm ipfi mereamur. De laude
lgitur, qua: ad me non pçrcinet , cor meum non
gloriatur : led de dile&ione, quæ lèmper amanda
eft, gratias agendo læcatur.
' C A P U T I.
”arietatem rituum cum unitate fidei cohar.ere.
QUeritur veftra reverentîa de lacramentis Ec-
clefiæ.: quoniam non uno modo Hunt ubique,
Aea aiverfis modis in diverfis locis tra<5lantur. Utique
u per univerlàin Ecclefiam uno modo &,concord-iter
celebrarentur i bonum clfet 8c laudabile. Quoniam ta-
nien multæ funt diverfitates, qùx non in * lubftantia
facramenti, neque * in virtute ejus, aut fide dilcor-
dant j neque omnes in imam confuetudinem colligi
polfunt : æftimo eas potiits in pace concçrditer tole-
randas, quàm difeorditer cum icandalo damilandas.
. Habemus enim à fandlis Patribus, quia fi imitas 1èr- D
vatur char ita tis in fide Catholica, nihil officit confue-
tiido. diverlà. Si autem quæritur unde iftæ natæ
lunt confuetudinum varietates : nihil aliud intelligo,
quàm huinanorum fenfuum diverfitates. Qui quam-
jj vis jn jreiy veritate, 8c virtute non delïèntiantj in
ap>-nudine tamen & decentia adminiftrationis non
concordant. * Quod enim unuS apeius die judicat,
aius f$pe minus aptum æftimat : neque in hujuf-
modi varietatibus non confonare, puco ab ipfius
rei ventate exorbitare.
. C A P U T I I .
Jld querelas de una fipni crucis formationt.
TW TEmpe qubd alii in facrificando. Corpore & Sart-
guineDomini, lingulascruces fingalisfaciunt ab
initio in canone : alii folummodo lingulas fingulis, ubi
fingulatim ndhiinatur panis- veil Corpus, & fingula-
tim Calix vel Sanguis: ubi verb oblatio vel hoftia no-
minatrn:., unam crucem ambobus faciunt; quoniam
ficut unuseft Chriftus, qui feipfum obtulit pro nobis j
ita una eft oblatio una hoftia in pane. & vino quam
offerimus : non video iftos magis in hoc difeordare
h Chrjfto, qui fingulatim utraque benedixit, qu^m
omnes illi dilcordant, qui Calicem poft ccenam non
•lacrificant, ficut Chriftus fecit, * neque femper ad h*t
vefperam , ficut Chriftus fecit j ] & qui utrumque ]n
limul, uno nomine vocant oblationem ,vel hoftiam, *dvis>
quod Chriftus non fecit. Unde polfumus colligerc
quia & nobis invicem in hujufmodi adtione fervata
* rei veritate polfumus efie dillimiles fine reprehen-
fionc : cum ab ipfo audtore ipfius lacrificii fumus di-
verfi fine offenlione. Ubi autem dicimus: hac dona ,
hac munera, hac fanEla facrificia, five fingulatim
pani & vino lingula: cruces alfigncntur} five una cru-
£ ce duo fimul landlificentur} non video in hac diver-
fitate reprehenfibilem difeordiam ': nifi. forfitan, quia
convenientius ambo una cruce notantur, ficut uno
verbo * benedidtionis fan'dlificantur. Cum cnim plu-
res homines, aut diverfas res * fimul benedicisnus, t,on,s
non fingulis lingulas cruces reddimus, led omnibus
unam crucem fufficcre credimus.
C A P U T I I I .
De operimento Calicis inter facriftcandum.
QUbd verb nonnulli ab initio Calicem operiunt,
quidam Corporali, alii panno cbmplicato propter
cuftodiam immunditix; nec nudum dimitcunt
Calicem, ficut Chriftus nudus crucifixus eft, ut * ficut a. fic fig.
fignificads, oftenderet le mundo revelatum: non magis
intelligo eos debere reprehendi propter nuditatem
G h r i s i i , qua: non fignificant ao illis in facrificando
j qitem quia non demonftrant in eodem lacrificio,
* eum elle crucifixum extra civicatem , extra donuim,
8c fub nudo ccelo. Qux tamen magna non catent ra-
tione. Nam Chriftus, qui paffus eft pro nobis, nobis '•Vtt- u il-
rclinqucns exemplum, ut fequarnur veftigia ejus; in his
quoque dedit nobis exemplum, propter juftitiam fu->
I S i ,