s f E A D M E
cas Gregorius Papa, Epifcópis ADgli
R I
D Ei Omnipotentis immtnfa pietatis magnitudi-
nem coli audamus, qui fua majeßatis gloriam fic
dilatare dignatus eft-, in otnnem terram exitrit jam
fonus pradicatorum fitorum, & in fines orbis terra
verba eorum, &e.
Leo Papa, Athelardo Archiepifcopo.
POntißcali diferetioni pracipue csnvenit Prafuli-
bus Eeclefiarum fecundum eorum irreprehenfibiiem
fide>n audientiam prabere & eorum , qua per beut um
Petrum Principem Apofiolorum, & nos gerere defi.
deraverint, qua Canonicis non rtfragantur Sanftio-
nibus affe8um concedere.
Formofus, Epifcopis Anglias.
A ZJditus, nefandorum ritibus Paganorum in ve-
ftrii partibus rep tillul affe , & vos tenuiße fi-
lentium , ut canes non valentes latrare, gladfo fepa-
rationu k corpore Dei Ecclefia vos ferire delibera-
vimns, &c.
Johannes Papa, Dunftano Archiepifcopo.
Johannes Epifcopus, Servus Servorum Dei, Confra-
tri Dunftano, Dorobernenfi Epifcopo: vit* perpe-
tus permanendam in Chrifto ialutera.
C*/ Pafferes ovium folem geluejue pro gregis fui cuflo-
A num [cilicet quod innocentes foveas, aliud quod in.
quietos feriendo a pravitate compefeas. Sed quoniam
nonnunquam prapofitorum %elus dum diffriRius nta-
lorum vmdex eff | trän fit in crcdulitatern , cor-eptiv-
stem in judicio refiana, & een Cur am difviplina difi
cute I ut & culpas ferias j & a dileftione perverfo.
rum quos corripis, non recedas. Mifericordiatn (pro.
ut vinus patitur .) pauberibus exhibe. Oppreffisrde-
fenfio tua fubveniat, 0 pprimentibus modefta rations
contradicts. Nullius faciem contra juftiam acci.
pias. Nullum queer entern jufta defpicias. ln cufiodia
aqultatis ex cell as. Vr nee divitem potent ia fiua ? apud
' vos alt quid extra ziam fUam de accufttione audias
nec pauperem fiteiat, hurnUitas fua dtfperare, quatel
nus t Deo miferante, t alt is poffis exißere , qualern
facra Leftio pracipit, dicens : Oportet Epifcopum
irreprehenfibiiem die. Sed his omnibus uti falubrL
B ter pveris f i magiftram caritatem b bueris , quam
fui fiecutus fuerit, a refto tramite non recedit. kcce
Erater Chari (firne, inter mn/ta alia, ifla funt Sacer-
dotum , ifla funt Pallii jura, qua f i ffudiose fervave-
rist quodföris accepiße offenderis, intus babes., Sanft*
Trinitas Frat emit at em veffram gratia fua pro.
teftione circundet \ atque ita in timoris fui viarn te
airigat, ut pofl vita hujus amaritudinem , ad ater.
fiar» firnul dulcedinem pervenire mereamur. Et hoc
feriptum eft per manum Leonis Scrinialis Sedis A-
poftolica? in Menfe O&obris indidione III. Data-
rum die I. Kal. Odobris , Anno XII. furarai Pon-
ficis Johannis.
uc pr^Iibavimus, in Archivis Ecclefix Do*
tnini Salvacoris reperta | futurum memoria:, non ab-
furdum aftimavimus commendare. Et quidem his
dia die ac noble ferre conuwi funt, & o ulis cottf- rp P‘ura invenra funt, fed aliquibus eorum nimiä vetu-
-- — ........^ ftateobliteratis, aliquibus in cartis ex Biblo compofitis,
& peregrinis caraderibus inferiptis, & ipfis
quoque ex majori parce decritis, noticia* noftræ uf-
quequaque non patuerunc. Ac nos ignöta pro notis
leribere horrori habentes, neceflarib ea huiç operi
àJienavimus. Sanè quodquofdam non pudec aftruere,
loli Icilicec perfonæ Bcati Auguftini primi Poncificis
Cancuariorum Beacum Grcgorium conceflilîè, non
folùm Epifcopos quos ordinärer, riequehos tantum
mod6 qui per Eborac* Epifcopum eflent ordinati
led eciam omnes Britanniae Sacerdotes, habere, Do
mino Deo noftro Jefu Chrifto Audore, fubjedos
peEtant vigilantibus, ne aliqut quidem ex ovtbus aut
trrandopereat, aut fertnis lani.ua morfibus rapiatur
quanto fudore quant aque cura debemus eße per vigiles ob
filutem anima-um , qui "P a flores ditimur ear urn ? /It-
tendamus igitur nos officium exiberc ergo cuflodiam
Dominicarum ovium, & ne quafi lupo ventente terri,
ti fugiamus, ne in die Divini examinie pro defidia
noflra ante fummurn Paflorem & negligentia ÏÏqfigâ
excruciemur , unde modo honoris reverentia in fubli-
miore arce cateris dijudieamur. Primatum itaque
tu um, in quo tibi'ex more Antece forum tuorum , vices
Apoßolica Sedis exercere convenu , ita tibi ad
plenum confirm amus , fient Seat um A it tuß intim, qûale fît, facra Succeflorum ejus Décréta , Suc
ejufque fueceflores, prafate Ecclefia Pontifices, pie. _ ceiïoribus ipfius Auguftini direda ( quæ paucis pr*
nius habuiffe dinofeitûr. Pallium vero Fraternitati U notavimus ) facis bftendunc. In his quippe viclerc
tua y ex more ad Miflarum folemnia ce'ebran la , planum eft , cos intellexifto non magni muncris elle
commendamus y quo nbi non aliter Ecclefia rua pru ' fi cis folummodb ilia dixilïet, cùm ( ut alia taceam
vilegiis in fito flatu manentibus uti concedimus,
quarts ufum Antcceffores noflri prodiderunt. Neque
tua prudentia hoc incognitum habet vel cujufquam,
quoniam indumehti honor modéra ione aftuum tre-
mendus erit. Honeftati morum tuorum hac ornamen-
ta conveniunt | quatenus auftorc Deo , poffis efié con-
fipicuus y ita ut vita tua filiis tuis fit régula , & in
*pf* f i qna tortirudo illis ineft , dirig uur , dum
jÉojÊtmmî -r—‘ ipfa fiemper confi.
fuis diebus Eboracenfis Provincia nec fidem Chrif
fufeeperit, nec qui eam pratdicaYet eo diredus fit
Tancaenim in Cantia, & vicinioribas Regionibu
m pra:dicacione Nominis ChriftJ^, & ipfe, & fo
cii ejus habuerunc ad faciendum, uc \ tarn iongin
quis partibus eis fuerit abftinendum. Beatus liquidem
Paulinus, qui prirqus Northumbrienfibus Evangelium
praidicavit, &'Eboraci primus Cathedram Pon-
tincalem fortitus eft, non i Bcato Auguftino, fed
derando frofeun,, ut ucum Dtum p,r hoc, r ,d h- E ijufto, qui quartus ab ipfo Augullmô Cantuario-
m vixcrtttt, videre mt.eamur. Cor ergo tmm rum Pontifex exticit, Epifcopos ckdus ordinatus
trorotru au, U „ .J :........ & illuc deftinatus Fuit, quemadmodum venerabilis
Beda in hiftoria Gentis Anglorum veraci ftilo di-
gefEt, de omnibus notilEmum eft. Qjre igitur Beatus
Gregorius Auguftino dixic, in Auguftino, fuis
Succefloribus dixit : per quos Deo implere placuit,
qua: per ipfum Auguftinum füa difpofitione implere
voluit. Non jure itaque privilegio' Auguftino
tollato ptivandi funt, qui Sedis ejus præfidentes vices
ipfius exequendi ofticio fumäi funt. Qupd vetb di-
cunt, Beatum Gtegorium fatis dice« potTe , de Hoffe,
profperto tju, ttmporalitfr blandiuntur , extottutur,
tuque udverjit dejiciatur. Quicquid tdud fuerit
Alverjt, virtute in ChHfio putiimi, ate dtvittetur.
Nullum afud te locum favor indifirttut invtniat t
in omnibus diferetionem alii in te cognofcant. flt-
fontem apud to cupalUtm fuggefiio mala non fa-
ciat, nocentem gratia non oxcu fet. Home Rum te dc-
linquentibus non ofiendas j nec quod iilit non pro-
fuerit. hot ptrpetrare terminal. Sic in te & boni
p after» dulecdo/it, dr j adieu ftvera diftriBo i u.
H£Nh
*•
H I S T O R Î Æ N O V O R. L I B . V. 9 7
I fr valudTet, tua Frattmitas, Of Snccefteres fui,, A poralium undique occupatio çurarum iter meum , utnrNRlcbs
. ic j r- t* — __eiA nra»lÀnc Ii»am frm nrælpntia . verum omnim.odi.s eire.fatem.ur. Et fimil.iter, non du- lmnediar < L Rcac*
bitamus., Dominum Chriftum, dicentem Beato Petro,
Q^odcunque ligaverjs fuper terram erit ligatum
veftra ad prsfens ’Jvaleam frui prsfentia, impediat» l
tam Literarum defignatione quam. Legator urn relatione
animi mei affedum veftra: bonitati cupio ma:
nifeftare. Tants etenim diferetionis perfons fr.etus
conlilio, bonum propofitum peroptirad ad boni ope-
ris effeditm ( Deo annuente ) non dubito. me pof
fe perducere. Veftram igitur latere nolo excellentiam,
Ecclefiam Saudi Andres in Regno meo exiftentem
jamdia Päftorali curä deftitutam , Dei & veftrs be-
nignitatis providentia Paftore idoneo deuderanteni
me velle confolari. Quo circa veftrs Pietatis depo£
co clementiam , ut quandam perfonam ä plerifqüe
mihi laudatam »Eadmefum, Icilicet, Monachum , fi
vobis idonea vifa fuerit , ut Pontifical] in.throni-
zetur dignitate, mihiliberam concedatis. Vercnscnim
fummum Paftorem me graviter offendifle, cum greimpedientibUs
& in ccelis I &, quodcunque folveris .ffuper terram
erit fiolutum &. in ccelis , feiue dicere ,. ft voluif-
fet, & Succejfores.iui. Qui ergb privare .nituntur
fuccelfores Sanfti Auguftini poteftate & dignitatc,
quam m l Auguftino conceflit Beatus.Gregorius , pri-
vent ( h audent j Supceflbres B^aci Petri, poteftate
Sc dignitate, quam ipfi Petro conceflit lan<5tus Sc
iuftus Dominas. Eodein enim. modo ,. quo Do-
minus, locutus aliis,,in Appftolo fuo Petro, locu-
tus eft Gregorius Succefloribus ejus in difcipulo luo
Auguftino. Juft^ judicate filii fiominum , & per-
pendite de fimilibus idem efle judicium. Illud edam
lftis anne(Sfcendum- putäyi > quod praefatus Beda refert, - D- . * . . « •
Theodorum ( qui feptimus * beaco . Auguftino in B gem fuum negligentia mea alnlque lorlan crimimbiis
Cathedram ejus fucceffit) primüm. efle in Archier’ | “J *“
pifeopis , cui tymnis Anglorum Ecclelia manus dare
conlentiret. Et hie utique cum primb fundus Pon-
tificatu Bricanniam veniflet, Ceaddam Eboracenlem
Prälat um ä Pontificatu fummovit ,r eo qubd nop
jure facratus,, injuria fueyt eidem Ecclefice, per °ifi*
ficium Sacerdotale praepofitus. Moxque 'Wilfridum
fubftinuit, & ei integerrime Pontificatum Eboracx,
Fretus audoricate Romans Sedis, delegavit. Quem
deinceps ad Cöncilia fua venire faciebat, & ejus
obedientiä ac fubjedione pro temporum qualitate
per omiiia utebatur. Hunc etiam poftmodum,e-
mergentibus querelis, quas commemorare longilli^
mum eft ,,.in fua-Ecclefia Eboraci, non folbm Epii- r
copatu- privavit, fed & Parochiam ejus in tres Epif- C forts ftu Anfelml ' fn r * m fno aOiduus effe foier
^ __ J in-fU-snIt- Flpinrl#». HH '
Paftoris penuria defolatum, & ij tra-
piice veritatis ih pluribus exorbitatum diu permiler
rim, filiali etiam timoretimens in hac re eum amo-
do olfendere, ad veftrs fontem diferetionis recurroy
ut priftips hiemor exiftens diledionis inter nos ha:
b its , me filium veftrum Paterno affedu fpiricuali-r
ter jarfidiu & vobis adoptatum , veftri munimine
Confilii in hac re tueamini. Vale.
Miratus ex his Pater Radulphiis, & ritus hoc
verbum b Deo egrefliim , ( maxima, quia omnino
conftabat eundem Fratrem , nec per fe nec per quem-.
libet hominem , iiiiquam de ipfo negotio -aliquQ
modo apud quenquam egilfelicet ejus abfentiam
moleftc ferret i nam ficut in fervitio Bead Prsdecefcopos,
libera utens poteftate , drftribuit. Deinde,
foluto ipfius difeidii nodo, juxta placitum voluntatis
fu s , remotis ipfis Epifcppis, eundem 'Wilfr'.dum
priftins dignitati reftituit. Nihil novi dicitur: vetera
funt h s e , Sc antiquorum gefta feientibus eviden-
tiflima. Illud quoque non minoris evjdentis luce
patefeit, Brichwaldum Succeflorem ipfi,us Theodori, ‘
ilium ipfum Wilfridum cujufdam inobedientis culpa
aceufatum , ’ fecündb ab Epifcopatu depofuifle ;
ae poftea feneduti ejus & Religiöni compalium,;
fui Pontificatus gradui reftituifle ab Apoftolica Sede
interpellatus. Sed quid juvaC infinita conteXcrc i
Itaque de his ita , ut qui Écclefis Chrifti Cantua-
rienfis audoritati derogare non metuunt, faltem fe _
in lumine pofitos non pofle vid.ere crubefcant , &
vel amod& ora claudant ne prava loquentes, reda
amantibus, opprobrio fiant. Ipfo anno quo Radul-
phus Archiepifcopus Cantuariorum de tranfinari-
his partibus in Angli^m reverfus eft, qui fuit annus
ab Incarnatione Verbi Dei millefimus.. cente-
fimus vicefimus, venerunt ad eüm mifli ab Alexandra
Regç Scotorum qui'dam honorati & ftreniu
viri.- Horum unus quidem Monachus, & Prior Ec-
clefis Dunifermelins ( Petrus nomjjie ) Clerici duoj
unus extitit Miles. Negotium aufem legationis^eö-
rum qui nolle curat, quam detulerunt Epiftolam
fubferitam, legendo vel audiendo percurrat.
E
Alexander Dei gratia, Rex Scotorum, Ra- *
dul.pho reverendo Cantuarienfi Archie-
pifeopo, & cum reverentia diligendo :
falutem.
AUdita profperi adventus veftri in Angliam jam-
diu à me defiderati manifefta relatione, de in-
columitate ac profperitate veftra congaudens fum-
moque Protedori gracias indc referens, cùm temibat.
) Ndluit -tarnen Regis peticioni aflenfum non
prsbère, ne yideretur Dei ordinationi refiftere. Quo;
niam igitiir accepéràt ipfos Legatos pro eadem re, 6c
proaliis Regem Anglorumëx parte Domini fui äditu-
rbs > ipfe Sc Cdnventus Fratrum Cantuarienfium mi-
ferunt per inantis illorum ipfi Regi Epiftolam hanc.
Henrico R e g i Anglorum, chäro Donrjinó
fu o , àc fummo honore venerando. Frater
R a d u l p h u s Sandæ Cantuarienfis
Èccleflæ indignus Sacerdos , & torus
Conventus ejufdem Écclefiic : falutem ,
& orationés, & fidelia obfequia.
NOtum facimus Sublimitati veftrs Alexandra^
Regem Scotôrûm, cum confehfu Cleri & Po-
puli Regni fui, Legatos fuos ad riosmififle, Sc con-
filium curs Paftoralis ad opus Ecclefis Sandi Andres,^
noftiä Etdefià expetiifle. Çonfiderantes ergo
eorum juftam pecitidnem, & tâm Divini atyoris,
reverentiäm, quam Sands Matris Ecclefia ùcilita-
teni attendenteS, laudaridis defideriis pium prsbui-
ïnus aflenfum. Conceffimus ergo, juxta petitionem eo-
rum , perfpnam Ecdefis noftrs abeis denominatam., •
Domhum Eadmetum quem à püeritia difciplinisEccle-
fiàfticis füblimiter inftitutum, & fandis moribus de-
cencer ornatum ad officiumSacerdotale omnino fcimus
idoncum. Veftram igitur venèraMènv Sublimitatem
fubmiflb corde depofcimus , ut veftrs Célfitudinis
pia vokintatè àtque audoritàte, Sc ïlloïum Deo digna
petitio & fuper tam necelfariö Ecclefis Dei nçgo-
tio noftrs humilicati's CónCeffio röbofetur. Omni-
potens Deus Sublimitatém'veftfam ad honorem fuüïh.
Sc munimén Ecclefiaè fus per lónga tempora ïnco-
lumen euftddire , & poft temporale Régnum dignr-
täte perennis regni fublimare dignétür.
Refcriptum Regis ad hsc. ^