4 i l l '!
lIPl B®il ill
<?«»■ * 8.
Sj Cor. f 4
496 L 1 I E *
non habcfcimtu nofteac f ie , dicente* : StlnBtu, Sen- A captives habens ad fuam volantatem, debuiff« jnJ,
Deesfebeoth. lbi abfterges, tetna foppl.cu d ame rfiflig ® tu ox fup«abu„dami
Domine .» ia » f e W dileftotum tuo- bomtate nos defendifles ab eo & ad poemtentian, t(,_ turn ■ *»*«* M ÜÜ »•» */<™ 1 »«»“ P§|1 : ? ligi ^nc c“AamM f"»« I / I n» L . Sed ! Domine, quomodo iftnd pofliteffe , fe rn , quafi ab bofte fetvati. Similiter n r fun, Sgj
non béne poteft comprehendefe.anima mea, quæ ali- cunqne per tuam gratiam laqueos diaboli evitaverin1:
quo modo e xp o rta eft quanta fit aftliaionofcerete& St idea tibi mhJ aufem debet ex e---------
non pofTe laudare te : cüm Sc ipfa afflidionem gene-
re : propter gratitudinem, quod licet ei affligi, pró
eo quod non poteft laudare te}im6 omnia qua: un-
quam ad laudem tuam cogitare, loqui, vel agerepoteft
, afflidionem ei générant t quia his indignam fe
putat, & quia tibi in nullo poterii refpondere. Si ergo
anima incarcerata,-in umbris collocata, fic infatiabi-
litèr afïligiturpro laude tua : quomodo fatiabitur cùm
I qaod vel te
dante non cecidit, vel fi ceciderat eft eredum. Óuar>
ta caufa eft, quiaci\ma:ternam mortem peccatiiïj0'
ftris meruiflèmus, tu nos reduxifti ad vitam', eam
mittendó. Gur ergo tibi non vivemus nos penitus ab.
negando , a quo habemus quód asternalicer mortui
non fimus. Quinta caufa eft, quod eadem bonitate
qua nos creafti, etiam confervas, ne in nihilum redi.
gamur: Quomodo enim aliquo fubfiftere valeamus
ïn mericüè apparuerit ei boni’tas tna ’ cüm utique vi- nifi te conlervante! Si ergo tu es1 vita noftra, nnllj
dear ad plenum earn non pofte laudari. Si for.e diois B aln vivete debemus fient nullo allo fubfiftere ,alc.
mihi Domine. quod hoc erit maximum gaudiuni mus. Sexta caufa eft tecumas : Qui enim fe totum
eins-, qnod perfeftè coghofcet bonitatem tuam, & » «bnegat, ut Denm habear.qui fibi per.it ut tibi vale,,,
l k tam immenfam g quod earn non poterit aliqtia qu. fit.. nihil eft ut tib. al.quid fit s S, n.h.1 in fe habet,
creatura'pl■ enè'laudare. ~Ve-r-u--m- c—redo q^u óddebonita- mhil fuiamittere timet.led temper iecurus efttequod
tis tuas immenfitate gaudebit ; tarnen adhuc pcenitet
earn perfedè non poffe laudare, nifi aliquo modovul-
neraejusalligarentur, & pereuffuræ plagæ ejus fana-
rentur : quia tunc primum oleum additum eflet cami-
no. Unde fi placet tibi, Domine, credo quod etiam
poena & afflidio laudis tuæ, quam habet h k anima,
ibi fatiabitur & alligabitur palo laudis j cùm tu qui
reples in bonis defiderium noftrum, tantum dederis
te laudare, quaniûm defideramus $ imo longe fupra
defideratum. Sic enim dixifti: QuiawJ plorabitis &
flebitis nunc, mundus autem gaudebit. Triftitia veftra
■ vertetur in gaudium. Sanata autem posna, quam hie
habuit, & impleto quod hk defideravit, aliam pce-
nam pro majori laudatione ibi, ficut nec hic à fe h a-.
bere non poteft. Tu etiam non dabis ei, qui omniu
difpoms in numéro , pondéré, & menfura : quia tunc
non erit tempus flendi, fed ridendi ; cum app^ruerit
nobis tous unicus Filius, fi volumus poft ipfum venire.
CAPUT IV.
jQuod non fimus noflri, fed Dei : ad iliudt abneget
femetipfum.
Q
tuum.eft ëonfervare : Si minentur ei poenæ inferni I
vel ignis purgatorius ; parum timoré eorum afficitur
quia Cantabit vacuus coram ljatrone viator, & te non
timet perdere qui fe abnegat. Si enim tu cum, qui
tuus eft, ad pcenas mittere velles : femper tamen de
te in bonitate fentiret, paratus fuftinere quod velles ;
nec diceret : cur ita facis î Gui prasdiéta fententia non j
placet:ad e i, Domine, fe abnegare,ut intelligat. j
Septima veto caufa deberet maximènos urgere, lei- 1
licet,ut tibi vices redderemus five refponderemosiquia ‘ 1 C puer natus eft nobis, & filius datus eft nobis : qui das J
quotidie te nobis in cibum, & tandem dabis te nobis
in prasinium, & in mercedem magnam nimis. Domi- j
ne, quid dignum poterit efle tantis benefioiis,tuis; j
Quid ad hoc dignum poterimus dare ? An oportet ali. j
quid præter id nos penitus abnegate & tibi dare, dul- I
cilfime Domine ? Si unus homo eflet tanti quanti om- I
nés creatuiae, quas unquam fecifti j quantus effet, fi j
daret fe totum tibi, qui dedifti te totum nobis, cujus I
bonitas in infinitum præponderat ? qui fe putat melio- j
rém quàm te, tantum de fc refervet tibi, quantô me- j
liorem fe putat quàm tu. Propter hujufmodi caufam j
dicis : Si qui* vuit venire poft me, abneget femetipfum :
immô,Domine, jam cogor, dicere ( falvo verbo tuo) 1
quod nullus femetipfum valeat abnegare. Quomodo j
Uartôergooftendit nobis initium via;, qua defemetipfum:
bernas pôft Chriftam venire, cùai dicit, 'abn'cgct £) enim fe abnegabit, qni nunquam aliquid juris in fe
* . • _____ 1 b-km'n Ca/1 neimina 1 n tinr v^rKrx rvlr^nnis mill* a
qui ergo in via perfeólionis vult fequi
Chriftum Jefum,laboret primo ut abneget femetipfum.
Merito ergo debemus nos abnegare : cum nihil juris
habeamus in nobis. Sunt autem feptem caufie, qua-
rum quxlibet fufficeret hominem compellere ut fatea-
tur in fe nihil juris habere. Prima > quia tu, Domine
, nos creafti: ficut ergo nihil in nobis boni eft,quod
tu non ëreaveris : ita dignum eft quod omnia bona
noftra fint tua,quae nullo modo licet aufFerri ate San-
«5to Sanäörurri j ne facrilegium comtnittamus. Cur
ergo non abnegaremus nos, qui noftri non fumus ?
Nam quandocunque aliquid a nobis abnegamus, nec
hoc abnegätum propter te conferimus : fed aliunde
habuit? Sed, Domine, in hoc verbo oftendis maxi-
mam gratitudinem tuam, ut hoc tanti æftimes,ut qui-
cunque in fe fibi aliquid juris ufurpaverat, ulceriùs fe
tibi rapere non attentet. Da mihi, Domine, ut me
abhegem j immö ut reddam quod rapui violenter.De-
bemqs autem fecundùm legem ablatum reddere in
quadruplum } ut non folûm nos, led & noftra redda-
mus, fcilicet naturalia, fortuita & gratuita. Natu-
raliafunt, quæ communiter natura omnibus homim-
bus adminiftrat : quasdam in anima tahtùm, ut intclle*
âus & afFedus : quædam in corporé, mediante anima
, ut quinque fenfus interiores. Reddamus ergpm-
----- r ~ r ----------------------------------------------------------p ICteHllCeUdUkOuml , ,1 CfeUd I UfüUuUm. r p roprium rëlinquentesV, q1ui n°s
quantumlibet etiam modico temporis fpatio dona- & multùm à cognitioneveritatis impedit. Quadiu «^
mus, mox alienum invadimus. Secunda caufa eft,quia
nos æternæ mortideditos tuamorte pretiofifiima rede*
iiiifti î pro omnibus mortuus es, ut qui vivunt jam fibi
non vivant, fed ei qui pro omnibus mortuus eft, ut dicit
vas tuum eleâum. Ergo ficut omnes & totos rede-
mifti, fic & omnes & toti tui fint. Qui vult ergo falvus
efle, reftituat tibi ilium preciofiffimum fanguinem
quern pro eo fudifti. Tertia,quia nos ingrates omnibus
bonis tuis & averfosà te propter peccata à diabolo
defendifti ; poftquam à te noftro Domino recelR-
mus turpiter & inique, fub tua prote&ioneefle mérité
non deberemus. Sieque nos hoftis fine defenfione
homo fenfu fuo ita innititur,ut ab eo recedereno- I
lit j vix fenfum alterius quantumeunque rationales I
apprehendit. Faciendum igitur eft fecundùm AP°'( CJ
ftolum : Ouicumque inter vos fapiens efie vult, f t I
fiat, ut fapiens fit* Si enim humiliter fe ftultürn^' I
putaret ad tempus ; tune veram fapientiam à ce,, 1 ■
à tuis apprehendere te poflèt : quia ubi humilités-,m.I ' ÂtÊ
pientia.' Paulus enim creditur didicifle Evangelium I
illis tribus diebus, cùm cæcus effet. Reddamus etia I
aflèâum Deo| femper poftponendo noftram vo u ■
tatem voluntati divinæ, & maxime in oràtione n I
ftra: quia in omni oratione noftræ utilitati fuaru c I
l i
Ö E M E N S U II A f I Ô N E C R U C I S. 497
n ræ p b n c tfi voluntatcm : immo fua voIuntas}fîeareâ:è A » i M M M um'o V O S k S ie me femire ceeor.
...•murr,. ffeemmppeerr eefftt nnooffttrraa umtiilliitfaass.. SSæäpoee aauutteemm vveenniict rrcrnj- __ A. •
de pfoprio fenfu quia non credirnus Domini volunta-
tem efle quicquid circa nos contingit; & ita abutiniur
eft, rtiirJHS grate fufeipiendo , ficut dicit Auguftinus ^
optitow iUe tuns minifter eft■ , qni non hoc a te aitdire
dtfiderat, quod ipfe vohterit -}fed hot velle , qnod a
te audit*. Sed cum his duobus, fcilicet , intellediu Sc
fenfus exteriores kddamus,morti-
fjcandö eös ab omnibus vanitatibus , & ad tuum ob-
feqiiiunrconvertendo.Jam aliquantu'lum habemus d^
pritna parte quam nobifeum abnegare debemus, fcilicet,
de natutalibus bönis; Secunda pars flint fortuita;
qua: diccre poffumus temporalia^ amicds;Ha:c enitri.
omniA'Cafeanda funt, ne impediant tuum amorem.
frtj. .... I ... I ^ v
honio indignari, diligere mödica • quem tarnte dignitatis
fecifti, ut ei liceat te amare. Occultiüs auteui
nocet nimius amor amicorum, quam temporalium :
•quia regie fe velaminechafitatis, itä quöd &pe putet
homo charitatem efle quoddilediö eft carnalis, qu*
itadulciter & fuaviter rrientem captivam tenet, quod
neiciat homo quam duris vinculis fuCrit ligatus, nifi
poftquam fuerit abfdlutus: Sic totum cor noftrum tuo
debemus amori •, ut quicquid de eo alteri damtis', tibij
[ fubtrahamus ? Neceflariu ergo eft ut omnia ,qu* for-
i tuna nobis offert diligenda , five res temporales, five
I amicos, piopter te abnegamus. Tertiaparsreftitu-
onis funt gratuita, fcilicet virtutfes ,.quasin fontem
Item»: defe<5tus quotidiafti humiliant, eo quod ita
inftabiles in laude tuà fumus $ immo nunquam in
eodem ftatu permanemus. Quanto tu quotidie pro-
nioi: es ad inaulgendum : tanto plus humiliât, contra
tuam delinqueré bonitatem. Item : pondus gratis
humiliàc & deprimit, cûtn cpnfideramus quod eâ in-
digni fùmus, qui magis in inferno elle merueramus.
Item : quod tu tantùm humiliatus es pro nobis, Do-
niine Deùs meus. Itém : quod in naturà Divinitatis
tu* omnem excedis humilitatem ; cui fi velipius fimi-
làri, necéffe habemus humiliari. Item : quod adeo
tam frigidi fumus ; tic nec arbore, nec laude, nec in
aliquo refpondere tuæ bonitati poflumus. Hæc &
. ...... multa-âlia,quæ magis communia funt, ad humilitatem
Mbm 'enim, amat te, qui tecum aliquid dmat., quod non B nobis fufh'ciunt, iniino fupetbiæ nullum locum relin-
nfCr ««met. utdicit Auguftinus. VUde debewt quunt. Valde autem neceffatia eft nobis profunditas
humilicatis ad tuam rubliuaitatem : quia quanto quis
fe tepmat indigniorem, tanto magis gtatus eft benefiT
ciis ; & quaiito gratior, tanto magis laudabilior : ÔC
quirriaximègratus e ft,maxime telaudabit. Daigitur
nobis, Domine, verani humilitatem, id eft, ita cru-
ciari, quod in hac vita non poflumus ad plenum
humiliari, ut lie habeamus Crucis profundum. Su-
blimitas Crucis eft cruciari pro eo quod te ad plenum
laudare non poflumus & amare. Quod catfla amo-
ris tui habfemus, quæ lingua dicere , vel quis in-
telle&us fufficiat caperé, nefeio. Si aliquid gratis
amare Volunius j ubi melius quàm in te amorem
- ?, « noftrum locabimus ? Si pro ibuneriBus : quanto
fuum penitus retundere debemus, nihil ex his nobis ç plura dabis ? Sed quanto plus pro mit tis,‘tanto magis
adferibendd: led tibi,^^o omne donum perftflum. pro gratis amari mereris. Si amare volumus eos qui nos
amant, quanto æquiùs nos te amabimus ? Et .fi ex-
perftaqius & defideramus ut quis extorqueat à nobis
amari t nonne tu es Deüs meus, qui tam crebro
puifa’s & mêrid'cas ad - oftium noftrum dicens :
Prd.be fili cor tùum mihi, imô & fæpe iepulfus , 7
te iterum ingëris impudentér. Si veto aliquid vo-
lunius diligere , quia bonum : cur non potius te
immenfunl bonuih, qui totum noftrum tibi vendicas
afte&um , ut bonitatem tuam amemus & laudemus ;
Si vfero aliquid dignum judicamus amore noftro
quod tanta fecerit pro nobis j cur non judicamus fi- '
militer de re, qui tot & tanta fecifti pro nobis ?
Si verô cônfideranius palfiones ciias j tu animam tuam
eis grates referendo. Si omnia, qux in his tribus , fcilicet,
bonis naturalibus, fortuitis, & gratuitis in-,
veiiiuntur, abnegamus j nos tibi, quod.fraudavimus
in quadruplum. reftituimus j& hoc fit nobis initium
Vita: perfe&a:, fic uofmetipfos pcenitiis abnegare;
C A P U T V. ..
Excutiuntur verba ilia' tollat (irucem fuam;
/"Mlinto :cbnfideratum eft quale medium perfe-
V^dionis fit nobis propolitum, ut ambulemus per
1 ipfum, fcilicet, ut crucem noftram tollamus. Crux
autem acruciatudicicur. Domine, ficrucemnoftram D pro nobis dignatiflîmè pofuifti, ut totam animam
tuumlervitiumdicerem,^cundùmopinidnemeorum noftram poffideres. Infinita funt* Domine, quæ
hoc intelligerem, qui nefeiunt quoniam jugum tuum
fuaveeft, & onus tuum leve j nec fentiunt quàm
bonus & quàm fuavis tuus fit fpiricus in nobis. Died
autem cruéem efle cruciatum cordis, quem de hoc ha-
bsre debemus,quöd non fumus ita fidèles & ferventes
*n omni lervitio tüo & laude tua ut deberçmus. Hæc
crux habet longit-udinem, latitiidinem, fublimitatem,
atque profundum. Dèbemus ergo habere cruciatum,
j-°,quod non tantùm humiliamur ut deberemus : &
hoc eft-profundum crucisj -Nóu tafïtûm amamus &
laudamus.quantùm bonitas tua exigii:& hæc eft fubli-
ni'tas. Non fumus tam fideles ut deberemus:& hæc eft
nos te amare cömpellunt: quia, omnia, quæ creafti,
tuam prædicant bonitatem, quam qui in omnibus
non intelligunt, non tibi, fed fuæ imputent cæcitati. >
Sed quia probatio dileElionis, exhibitio eft operis j anyr,
neceffe habet anima fic fe conformare ad dile-
dfcionem tuam , ut ficut te habes àd earn , fic lemper
fe ad te habere nitatur. Maximè autem in iftis. Primo
: ficut tu amas femper, ita & ipfa femper amet 5
& hoc oftendere tibi nitatur, ut omnem aff. <£tum
fuum tuæ contemperet voluntati. Sunt autem quatuor
a^Fediones, ad ^uaÿ aliæ reduci poffunt,fcilicet gau
xicx-v. v 1- uiuuij uuiui, ipcs, a umord. iurimu,n dxo alourx, flpunecs , c&ir ctaimor. Primæ duæ funt circa
at|tudo. Quod non lempdr continuamus,ncc laudem £ pr*fentia, vel praterita : & alia: dua: funt circa futura.
m opiOiè extollimus, necab i. n. cfi.d ie_ili._t ace toto n_ifu Sic igitur tibi confirmarenoftrasafFediones debemus,
efiftimus : 8e hæc eft longitudo. Ad profundurti hu-
ut de omnibus quæ tibi adverfa funt, timeamus, &
iicatfs eogit nos primo pftbpriacognitio: Satis énirri
doleamus j & quæ tibi honefta,de his fperemus & gau-
e homini ad humilitatem , cognofëere feipfum $
deamus ; omnes alias afFediones de cordibus noftris
m,xime fi recordamur iniquiratum noftrarü antiqua-
elFugantes. Quanta utilitas in hoc effet quod falfas &
Uai5quiainiqiiè in confpedu tuo egimus, Deus meus:
inutiles afFediones vitaremus? Utique fi homo fe verè
quia reyera tam fidelis nobis es, quod etiam in pecca-
fecundùm has quatuor afFediones examinaret:quado
t*s,no.bis exiftentibus peccata dimittere, Sc gratiam
aliquos motus fetiret:Quomodo tu eum eriperes,Domine,
am tam abundanter , |ficut vellemus, largiri es
folus nofti. Si enim originem motuünoftrorum
P^atus : quanto majora quis dé te priftrmit j tanto
e i f S ncce“ ® eû eum humiliari ; q'uia tanto nequiûs
■b°' p°nt.ra te P^cahdo, quanto tu interim largiùs ei
eue acéré cogicabas. Unde Bernardus : Quanto
diligenter adverteremus ; fæpe inveniremusefle virii,
quod putavimus efle virrutis ; & fæpe illo impecfimur.
quo credirnus promoveri. Secudo : ficut fémper habes
jio^ præoeulis this, ita etiam cefemper debemus cogi-
1 R r r