m ‘ S A N C T I a n s e l m i
cfle : ficut habet akcr alterius eftentiam ; ita eft A
id eft}alter alterius eflentia idem elle eft alteri,
quod altcri.
C A P U T X L V .*
Quod aptius diel poffit Filius ejfentia Patris, quam
Pater ejfeutia Filii : & quod fimiliter fit Filius
Patris virtus, & fapientia; Cf firnilia.
C A P U T X L V I I I .*
'/*»
congru
eß'snria.
T' 'JfintU
/»/«*- > «
Quod & quomodo Filius ßt intelligent!* vel fapientia
memoria i & memoria Patris & memoria.
, Erg. fient Fd»
"« & fapientia
tlligit , ejus & r
QUod licèt fècundbm perfpe&am rationem ve-
pim fit : valde tarnen magis congruit Filium di-
ci eilèntiam Patris, quàm Pattern eftentiam Filii : ß
quoniam namque Pater à null© habet eftentiam nifi à
lciplbj non fatis aptè dicitur habere eftentiam alicn-
ius nift fuam : quia verb Filius eftentiam fuam nabet
à Pâtre, & eandem quam habet Pater, aptilïïmè
dici poteft habere ellentiam Patris. Quare quoniam
* neuter aliter habet eftentiam, quàm,exiftendo ef-
îeritia ; ficut aptius intelligitur habere Filius Patris
eftentiam, quàm Pater Filii ; ita convenientiùs dici
poteft Filius Patris eflentia, quàm Pater Filii. Nam
hsc una fi fiat prolatio, fatis acuta brevitate com-
mendat Filium non fblbm eandem eftentiam hadere
cum Patre ; fed hanc ipfam habere de Patre : ut* hoc
fit, filius eft eflentia Patris*, quod eft, Filius eft non
difftrens ellentia d^ Patris eflentia, immb de * Patre
eflentia. Similiter ergo eft Filius Patris * virtus, & q
fapientia, feu veritas, & juftitia ; Sc quiequid fummi
fpiritus convenit eflèntis.
C A P U T X L V I . *
Quomodo quadam ex his qua fie proferuntur, aliter
quo que pojfint intelligi.
Um poteft i
Filftu diet etiarn „oieß intelligent»
- mieägit. feit
i « fenfu dici po
i & ipfa eftcntia
: & fapientia, feien,ia
•Vh ipfam Patris tftinti.
* non eft imperftBa imitai
• fubftantia , & »,n eft
■ & »*i
iteft tfui
V Identur tarnen quædam , ex hisquæ fie proferri
Sc intelligi poffiint, aliam quoque non inconË
? r iam firb-hac ï S ProI?“ nciiltione intelligcntiam fut q qui eft memoria : ficut eft fapientia Patris & H B
!P ^ kjucc enim Frlium eiTe verum verbum , id tia fapientia:, id eftfapientia fapfcns Pattem föpien-
Filius di
poteft inttIL . N | . __------- -----
punt!a\%"* C^ > intelligentiam, five perfebUm totius
tia ir legmt • pderna? fubftantis cognitionem, & feientiam , Sc
fu'Tquri'iil : id e ftq u s ipfam Patris intelligit eflenuBtgk
fapu, Marti, & cognofcit, & feit, & fapic. Si igitur hoc
Patnm. *** * ™ t u r Filius Patris intelligenda, & fapientia,
& feientia, & cognitio, five notitia; quoniam intcl-
Tilimseticm * S Ä ? & npv^c Patrero : nequaquam ä veri-
vtma, v‘a- täte dilceditur. Vcritas qqpque Patris aptiflime dici
aum ^ " poteft Filius, non folum eo fenfu, quiaeft eadem Fi-*
cria non eft veritas qu* eft & Patris, ficut jam perfpe&um eft }
DE memoria verb quid fentiendum eft 1 an sfti-
mandus eft Filius intelligentia memori« , five
memoira Patris , aut memoria memorice ? Equidem
cbm fumma fapientia fui memor eile negari non pof-
iit, nihil competentibs quäm in memoria Pater, fi-
ent in Verbo Fifius intelligitur: quoniam de memoria
riafei Verbum videtur, quod clariusin noftra mente
percipitur. Quoniam namquemens humana.non fem-
per fe cogitat, ficut fui Temper meminit: liquet, cbm
le cogitat, quia verbum ejus na feit irr de memoria.
Unde apparet quia fi femper fe cogitaret, femper verbum
ejus de memoria nafeeretur. Rem etenim coei- ^
tare , cujus memoriam habemus, hoc eft mente earn eft ipf*
dicere ftfcverbum verb rei, eft ipfa cogitatio ad
fimilitudinem ex memoria formata. Hinc itaque li-
quidb animadverti poteft de fumma fapientia, quje >‘rm*ta’
fic femper fe dicit, ficut femper fui memor eft, quia
de Sterna memoria ejus costernum Verbum nafei-
tur. Sicut igitur Verbum congrue intelligitur proles:
ita memoria, parentis nomen aptiflime fufeipit. Si
ergo proles , qus omnino de folö fummo fpiritu hata
eft , proles eft memor is ejus : nihil * confequentius
quäm quia memoria * fua eft idem ipfe. Quippe non
* in eo quod fui memor eft, fic eft in * fua memoria
yelut alia res in alia j quemadmodum ea qus fic funt
in humans mentis memoria, ut non fint ipfa * noftra
memoria; fed fic eft memor fui, ut ipfe memoria fua
fit. Confequitur itaque ut quomodo Filius eft intclli-
gentia five fapientia Patris, ita fit & paterns memo--
ris. At quiequid Filius fapit, aut intelligit j ejus fimiliter
Sc meminit. Eft igitur Filius memoria Patris, 4t’ Cap> 47*
Sc memoria memoris; id eft, mertioria memor Patris
fti .............y ------ » ut 9 co intelligatur non impe:
». fe
fed etiam hoc fenfu, ut i
t ~& ipfa fiibfta:
eftentia Fa-
ternafubßan.
at. pars Cap,
4f*
lam imitatio,
: quia non eft aliud, qu&m quod reft pater.
^ f cl°.æ“am imitatio, fed integra veritas paterns
C A P U T
Quod Filius fit intelligent a
X L V 11. *
intelligentia & veritas
Id pa,tt. quia Fitiu, tft intelligentia, & frient,a , & fapientia, *r
T p l S r i a T r ™ ! ? 1* ' ,pr‘ à- f r i e n d : %
AT fi ipfa fubftantia Patris eft intelligentia, &
feientia, Sc fapientia, Sc veritas: coufèquenter
colligicuf quia ficut Filius eft intelligentia, & feientia,
& fapientia, Sc veritas paterns fubftantisj ita
eft intelligentia intefligentis, feientia feientis fapientia
fapientis, & Veritaé veritatis.
tiam : Sc Filius quidem Jfiemoria nata de mpmoria j
ficut fapientia nata de fapientia : Pater verb de nullo
nata memoria vel fapientia.
C A P U T X L IX . * <*f. pars Cap.
Quod fummus fpiritus fie * amet.
Summits fpiritm , ftcüt fui memor eft & fe inteUgit .it a fe amat. N
& ipfa men, rationalie fe & ilium amart p.fte convinntur ex eo quod fe
& ilium poftlt mIeiligere.
SEd ecce dum hujus Patris Filiique proprietates, t Summits
communionernque dele&abiliter intuêor j nihil de-
le<ftabilius in ill is contemplandum * invenio, quàm & fe'Tnttiii-
mucut amoris affeblum. Quàm enim abfurdè negetur !Wfr
fummus fpiritus fe amare , ficut fui memor eft, Sc fe ntc»> mt**'
intelligit 1 cum Sc mensrationalis & fe & ilium ©mare t p i } ?
polïc cortvincatur ex eo, quia fui & illius memor elle,
& fè & ilium intelligere poteft : otiofa namque, Sc uium^inseï-
penitus inutilis eft raemo^ia Sc intelligentia cujuflibet *ere f ,teP-
rei j nifi, prout ratio exigit, res ipfa ametur aüt re-
probetur. Amat ergo feipfum fummus fpiritus j ficut
fui meminit, Sc fe intelligit.
C A P U T L. a/. cap. *
Quod idem amor pariter procedat à Patre & Filio.
Pam autem fummi fpiritm ex eo proetdert quia fui memor eft fr f e
M O N O L O G I U M.
uOmor illt procedit à Faite qui eft memoria, & a Fitio qui tft intclU-
gentra. _
PAlàm certè eft ràtionem habenti, eum non * id-
circo fui memorem elfe aut fc intelligere, quia fe
amat i fed ide* fè amare, quia fui meminit, & fè intelligit
: nec eum fe pofle amare, fi fui non fit memor,
aut fe non intelligat. Nulla enim res amatur, fineejus
memoria aut intelîigentia'j 8c mult-a tenentur memo-
riâ, & intelliguntur, qus non amantur. Patet igitur
Amorem fummi fprîtûs ex eo procedcre, quia fui memor
eft, & fe intelligit. Qubd fi in memoria fummi
Ibiritus intelligitur Pater, in intelligentia Filius J ma-
nifeftum eft quia à Patre pariter Sc à Filio, fummi
fpiritus Amor procedit.
»• C A P U T L i . * ’ ,
Qubd uterqne pari amore diligat fie t & alterum.
C A P U T LI V.
Quod touts procedat a patre, totus a filio j & tame»
non fit nifi unui amor.
.Amor ifle i
in quo funt
ci,m alia fit r
qua plttralitai
t quo Pater & Filitu plur. , fun, i fed e.
)ua plures f ,
ipfa fua often
aire , qui fingulut eft fummus fpiritus .
fi & à Filio, qui fingulutpirittreft fum
smut fpiritm ; & à Patre i r Filio , qui
non procédéro poteft nift un us fummus fpin
unus à Patre procedens, alter à Filio : an unus, non
totuiab unoprocedens ; fed partim à Patre, partim
a Filio : an nec plures, nec unus partim procedens à
13 fingulis ; fed unus totus à fingulis, Sc idem totus à
tdipjum eft quad amatur, uterque pari amort fc ér alterum diligit-
SEd fi le amat fummus fpiritus, procul dubio fè a-
mat Pater, amat fè Filius, & alter alterum : quia
INtuendum eft diligenter utrbm fint duo Amores,
duobus -fimul. Sed hujufmôdi dubitationis certitudo
hinc indubitanter cognofcitur, quia non ex eopro- -dmer îfte
ccdic, in quo plures funt Pater, & Filius ; fed ex eo,
in quo unum lunt. Nam non ex relationibus fuis, Pa»r & Fi-
qiiæ plures funt : alia eft enim relacio Pîftris, alia Filii !
fèd ex ipfa fua éflentia, qus pluricatem nonadmittit, non lx rtl4m
emittunt Pater & Filius tantum pariter bonum. SicutUsu procéda
ergo fingulus Pater eft fummus fpiritus; & fingulus **
Filids eft fumms fpirituus; & fimul Pater & Filiu s unHm fmt'
fingulus Pater eft fummus fpiritus & fingulus Filius ,
fummus fpiritus; & am bo fimul, unus fpiritus. Et quia npn * duo, fed umis fpiritus; ita à fingulo Pati
uterque pariter fui Sc alterius meminit; & fe, Sc altc-
rum intelligit: Sc quoniam omnino idipfum eft quod
amat, vel amatur * in Patre, & quod in Filio; necef-
fc eft ut pari amore uterque diligat fe, & alterum*.
^ C A P U T L I I. * ^
Qnod t ant us fit ifte Amor, quantus efi ipfe * fummus
fpiritus.
■ ifte, quantum iUo fe intelligit i tan-
^~^Uantus ergo eft amor ifte fummi fpiritus, fic
V^communis Patri Sc Filio ? Sed fi fe tantbm diligit
, quantum fui memifiit Sc fe intelligit : tantbm
autem fui memor eft Sc intelligit fe , quanta eft ejus
eflentia; quod aliter cfle non poteft : profe&b tantus
eft Amor ejus, quantus ipfe eft.-
C A P U T L i n .
Qubd idem Amor fit idipfum quod eft fummus fpi
ritus; & tamen ipfe fit cum Patre & Filio
unus fpiritus.
Nihil poteft eft, p*Vfummo fpiritui n ftfumi
eft fummus fpiritus' Brinde & ft mbit unqu
~Amor ifte non eft aliud quam quod tft Pater
eftcntia. Denique fumma tffinria plures e.fte
mi fpiritus fubftantia diet poteft. ’ ^
manat totus Amor fummi fpiritus ; Sc à fingulo Filio
totus : Sc fimul à Patre Sc Filio non duo toti,
fed unus idem que totus.
C A P U T L V .*
Qjtbd non fit corum Filius, Amor.
Amor tarnen ifte net quitus procedit, eft Filius ;
a cx quo at iliu prt
m fit quod eft Pater TStindt fi proles
, quod répugnât ,
natura admittit due aliqua qua fingula ’perfcBam
aliquid unum , patris & matris habeant habitudin
Quid ergo ? cum hie Amor pariter habeat efle
ä Patre Sc Filio ; Sc fic fimilis fit ambobus, at
nullatenus diflimilis fit illis; fed omnino idem fit
quod illi: nunquid Filius eorum , aut proles, sfti-
mandus eft ? Sed ficut Verbum, moxutconfiderattir
j-j fe prolem efle ejus, ä quo eft , evidentiflime probat *
prqmptam * prsferendo parentis imaginem : fic A-
mor aperte fe prolem negat; quia dum ä Patre &*Fi-
lio procedere intelligitur, non ftatim tarn perfpi-
cuam exhibet fe contemplanti ejus*, ex quo eft, fimilitudinem
: quamvis ipfum confiderata ratio do-
ceat omnino idipfum efle, quod eft Pater & Filius.
Denique fi proles eorum eft, aut alter eorum erit pater
ejus , alter mater : aut uterque pater, five mater
eft : qus omnig. veritati repugnare videntur. Quoniam
namque nullatenus aiiter k Patre procedit, P 7^Pu&n4t.
qu^m a Filio : nulla veritas patitur ut diffimili voca- * * *
is spiritus Cum ergo A -
s; liquet quia ifte Anior
• Filius . quod eft fumma
ncqueunt. E'gt utnufque
ti*. Ergo Amor ipfe tft
urn , & quicquid dc fumutrinfque
T TErbm quid poteft efle par fummo fpiritui, nifi buio ad ilium Pater Sc Filius referantur : non eft igi-
eft y * fummus fpiritus ? Ifte* itaque Amor eft fum- tur alter pater ejus, älfcer mater. Ut autem d^oaliqua
WuTmff mus fpiritus. Denique fi nulla unquam creatura, id fine, qus fingulaperfebtam, & nulla confideratione m“ r‘m
»Tf^rif1””' ^ nihil unquam aliud eflet, qubm fummus differentem habeant pariter ad aliquid unum , patris An“>r‘4'^
Wftfi-mmu, fpi^hus , Pater & Filius; nihilominus feipfos, Sc aut matris habitudinem, nulla natura aliquo mon-
‘nviccm Patcr & diligerent. Confequitur ita- p ftrari concedit exemplo. Ergo non eft uterque, fcili-
/T'’’«! Spi clue ^ufic Amorem non die aliud, quäm quod eft ^ cet, Pater & Filius , pater aut mater Am oris bfema-
Y s- Pater & Filius : quod eft fumma eflentia. At quo- nantis. Nequaquam itaque videtur veritati convenire
niam fumms eflentis plures efle non poflunt: quid ut idem Amor eorum filius fit aut proles.
“!*agis neceflarium, qustm Patrem Sc Filium, Sc
Amorem , unam eftè fummam elfentiam ?
Eft igitur idem Amor fumma fapientia, , fum ni a veritas,
fiimmum bonüm ; Sc quicquid de fummi fpiritus
fubftantia dici poteft.
C A P U T L VI .
Qtfoi felus Pater fit genitor, & ingen it us ; (bins
Filius genitus \ foins tAmor nec genitus, nec
ingenitus.
Ergo Amor ifte non poteft proprie did genii , ficut Verbum : fed n
C iij