! »
munculum, verfnL-- .
pondéré, & ponderofa confufione adjuvet Sc culto.
diac. Refponde, Frater, quis adjuvabit& cuftodiet te
ilium adjuvantem & cuftodientemîDeus.quem minùs
iludes fequi quàm ipfum fiat.rem tuum. Chnftum vo-
cantem te contemnis fequi in.pace, & in parria,ôc inter
pcopinquos & amicos, ut listes quidem Dei, cohues
autero ejus poffideas regnum ccclorum ; & per
tot & tantas itinerum difficiles afperitates, pet manu
turbines & procellofas tempeftates, in bcllicolam co-
fufîouem cuttis ad fratrem tuum, ut videas eum , ut
multùm dicam , tenentem regnum Graxorum : &*tu
putas quia Deus plus tBjuvet & cuftodiat illpm per
te, quâm fine te ; aut teipfum propter ilium , quàm
propter feipfum , imô * multo minus hoc facereiùrat
citur enim fi * vider ullum ab ulló amari plufquam fe.
Sed fotfitan dicis : Si incipio fequi Chriftum, timeo ne
imbecillitate mea deficiam. Itetum & iterum dolen-
dum & lugendum de errore filiorum hominum. Ad ea
quoe * femper deficiunt, imô ad ipfum defedtum cur-
rendo toto affeétu non timent dercôtum ; 5t ad Deum
nunquam deficientem & fuum auxilium promitteri-
tem non audent proficere timendo defedtum. Gau-
dent deficere, ut deficiantSc ii’meju proficere,ne de-
ficïantv Crede, rogo, confilio Dei, & committe te
E P I S T O L A X X .
Domino, & Patri reverendo Abbati Henri.
co,.Fracer Anfelmus; hujus vitas diatur-
nam profperitacem , & futurre sternam
foelicitacem.
Dr Folceraldo B tecum tranfmhtendo ut ibi fib
Anfclrni regimine degat, petit epifleUm figilla
Abbatis iUius muni tarn.
LAtor prrefentium retulit mihi veftram paratam
efle San&itatem de Domno Folceraldo filio fu0,
noftram fatere voluntatem. Cui nuncio, * quoniam
nec litteras veftras,nec figillum veftrum certum licce-
rarum reftimonium video,non omninofum credulus:
nec cAm reminifeor quia amicus amico tress panes pe- iHCi
tente, & fi noii furgat, eoquod amicus fit, propter
importunitatem tamen furgit,& datilli quotquot*ha- */.„
bet neeeflarios, non fum penitus incredulus. Si enim
fomnolenti amici pigritia vincitur,media: no&is*tem- 4/.M
pore,importunitate j quanto magis tot amicorumim-
porttinitas impetrabil a veftra charitate. Si ergo Deus
thrum auxiiio Dei,& nonfenries defeftum in fervirio pbfuit in corde f g ü f e prafatum'filium veftrum,
Dei la da amâte, & defiderate, & dulcis amice, Ecclefiæ nofttat fub Abbatum e,ns regrmrne pemtus 111 Lgimumtmmm Domino, & certus efto, pro- ebneedatis, non emm peto, nec expedtt ut reditu-g
mittente Spir.'tu fanao.quia ifiete emmet. Ne diffè-C™» Pr0PteI ,0? 8 * 9 penculofam drfficulta.
tern : precor per eandem importunitatem, quatenus
epiftola veftro figillo fignata indubitabilem mihi veftram
oftendat voluntatem. Poftquam veró cérti eri-
mus,noftræ follicitudinis erit qiialiter illü habeamus.
_s tantum bonum tuum , Sc comple de te defiderium
meum : ut habeam te,ineundo poft Chriftum, focium
meum ; 6$ conemur fimul, quatenus tu me tuum , &
ego te poflim videre in hæreditate Chrifti, ipfo dante,
conforterai meum. Ne pudeat te rumpere vincula prop
o lis vanitatis ; quia non dedecus1fed honor eft tran-
fire in libertatem veritatis. Pudeat te Deum minùs
Thefaurario Belvàcenfi diligere, qui tua^ aut minoris
* scatis adolefcens delicatus & pulcherrimus, valde
dives & nobiliftimus, & immoderatus amator (æculi;
olim cùm fimilitér, ut modó fum , in Anglia eflem,
nefeio quacaufa veniens Beccum}ftatim receflurus fu-
bitâ fancti Spiritus gratiâ mutatus, fe monachum ibi
permanfurum, tonmrâ ftarim & habitu noftro fump-
to,, fpopondit j fe nunc lastiorem, quàm unquam in
vita lua fuilfet, afïirmans. Ne erubefeas profited te
pauperem Chrifti, quia tuum erit regnum cçelorum.
Ne timeas facere te militem tanti regis ; quia rex erit
ipfein omni periculo tecum.Ne tardes amplius in haC
vita meliorem, quàm conftituifti, viam incipere •, ne
fortè in alia vita jnoreris coronam beatam percipere.
’ Moneo , confulo, precor, obfecro, præcipiout dile-
dhiÇmo, ut dimittas illam Hierufaleni,quæ nunc non
eft vilvo pacis, fed tribulationis, thefauros.Gonftanti-
nopolitanos & Babylonios cruentatis manibus diripiendos
: & incipe viam ad coeleftem Hierufalem,qüæ . .
eft vifio pacis, ubi invenies thefauros, non nifi iftos poteft, dimittas ; & difpofitionem vitae tuae
contemnentibus fufeipiendos. Invitus finio longam vina* mifericordiæ committas.
epiftolam,quia ex abüdantia cordis qiultùm tibiloqui £
cupit os meum. Omnipotens Deus , qui de illo quem
fuprà dixi, quam fimili fed impari defiderio,quia mi-
nori fpe quàm'te defiderabam gaudere,facit plùfquam
fperabatcor meum,non fruftretur majorem de te fpë
& majus defiderium meum. Quod fi Deus çordi tuo
ante reditum meum infpirare dignaretur : ita eft Deus
Becci cum fratribus noftris me abfentejficut me præ-
fente. Domihus dirigat cor tuum fecundûm voluntatem
fuam,& fatïsfaciat voluntati meæ de îe fecundûm
mifericordiam fuam. Amen.
E P I S T O L A X X I .
Suo Chariffimo in Chrifto Fracri, in carnet«
confangui^eo, Folceraldô , Frater
Anfelmus, falutem.
Qnbd ci non exf edit venire Beccum ut rede ut : nec debedt
p fufeipi fine litterù Abbatis fui figitto fignatis,
SI Domnus Abbas Henricus te noftræ Ecclefia: per-
petim concedere paratus eftjaliter enim non confulo
te venire, quia non expedit j neC facile eft mona-
chum ire & redire tarn longo itinere : debuifti inftare
ut hoc mihi fuis litteris & figillo intimaret,ficut man-
davfne pauperem hominem fruftra cogérés tanto itinere
laborare. Non enim decet ut pro lolo verbo taliß
homunculi tantam rem incipiam. Moneoigitur quatenus
aut litteras cum figillo Domni præfati Abbatis,
ficut dixi, mittasi aut omnino quod fieri nùllatenus
totam di-
E P I S T O L A X X I I .
Domino, & amico charilfimo Hugoni m-
clufo, Frater Anfelmps didus Abbas Bec-
ci j à malis excludi, in bonis includi.
Suggerit ei monita cjmbm erudiat fitculures qui
ipfum adeunti
DUo viri laïci nuper ad me venerunt dicentes,fe à
veftra- Diledione mifTos, quatenus ex noftraex-
ationealiquid àflumerent,unde fe ad patria: cceie-
.. âinorem*acccderent. Per quos etiâ.ut referebant, A a^io amore in uno corde. Hinc eft quod qui cor luum
* j|0iaftis ut aliquid à me breviter fcriptu.acciperetis, imnUnfI«i/.Amn. n*»i *, nrnsri«i
^°de fæcularium nfentes hominum vos adeuntium ad
f us feculi contemptum & æterni regni-defiderium
n taretis. Quod vos tantb rpeliîis per vos efEcere po-
eftis quanto liberiùs hauricis vitæ dulcedinem coele-
Îfis. Nai* quod ego -quafi à longe intueor, vos guftu
fentitis j & quod ego mente jejuna ore rumino, vos
ordis afE du glutitis : quod enim ego de fandæ vitæ
eétitudine utcunqüe intulligo , vos operibus trada-
is • 6c quod ego utcunque loqui poilu m, vos facien-
jo guftatis. Quanto ergofatur fuàviùs quàm jejunus
erudatjtantô dulciùs veftra commonitio quod perfua-
derè nititur, inculcat. Sed quoniam veftræ aliquid ne-
gare nequeo volûtati,quamvis hoc-quod à me petitis,
? 1 :__11-. CoxAre» .Sfrinrurrr» mnlrr» mpliii«; inV^niarisî
implent diledione Dei &proximi, nihil aliud voluut
nifi quod vult Deus, aut quod vult alius homo, tan-
tdm ti non fit*contra Deum. Hinc eft quod inftant««/-«
orationibus,& cxleftibus colloquii?,& cogitationibus:
quia dulceeft ilium defiderare Dcü & loqui & audire
& cogitare de illo quem * multum amant. Hinc eft
quód gaudenc cum gaudentibus, flent cum flenti-
bus , miferentur miferis , donant indiger tihu* , quia
alios homines tanquam feipfos amant. Hinc eft
quod contecnnunt diVitias , poteftates, voluptstes ,
& honorari aut laudari. Qui enim hxc amat, fa:pe
facit aliquid * contra Deum & contra proximum. Sic«/.c
enim ex his duobus prarceptis univerfa lex pendet &
Prophet®.. Qui ergo vult habere ilium smorem perlatitudine/
acræ Scripturæ multo meliùs inveniatis: B f e^ c » quo regnum cælorum emitur, amet conremtatnen
dicam aliquid fecundum petitionem veftram
ne me velut ejus contemptorem argqatis. Sic itacjùe
aliquem illfc taniùm , & qui altiora capere non pof-
ad beatitudinis æternæ defiderium exiftimo pof-
feinvirari. Fraterchariffime, Regnum cqelorum clamât
Devis fe habere yenale. Quod quidem regnum
ptum , paupertatem, laborem, fubjedionem, ficut
fan&i yiri faciunt. Sic * enim qui fe humiliât, exalta- M. »
bicur. Breviter vobis hæc, chariilime, ficut poftulaftis,
dixi : fed in horum éxpofitione prudentia veftra mul-
tó plura proferre poterie, quàm ‘dixi. Si tamen de
plenitudine beatitudinis æternæ aliquid à me latiùs di-
ótum Sanxdiras veftra légere voluerit, in fine libelli
mei, qui Proflogium appellatur, ubi de pleno gaudio
traâ:avi, reperire hoe poterit. Valete, & orate pro
me.
coeloriim tale eft,ut èjus beatitU(dinèm 6c gloriam
necoculus hominis mortalis poffit videre, nec auris
audire, iiec cor cogitare : ut tamen aliquo modo ilr
lud p.dffis cogitare. Quifquis ibi régna tneriv-rit,
quicquid ipfe volet, hoc erit in cælç> ’& in t;erra : quic-
quid veto * nolet, non erit in coelo nec in terra. Tanta
enim erit diledio inter Deum & eos qui ibi erunt, &
inter feipfos invicem j ut omnes fe fiivicçm diligant ,
ficut feipfos : fed omnes plus am.ent. Deum, quàm Q
feipfos. Et propter hoc nullus ibi volet, nifi quod
Deus i & quod unus volet, hoc v.olerit omnes ; Sc
quod unus vel omnes, hoc ipfum volet Deus. Qivi-
propter quicquid unufquifque volet, hoc erit & de
feipfo & de omnibus aliis , & de tota creatura, & de
ipfo Deo. Et fic finguli erunt perfedi reges,quia quod
finguli volent, hoc erit ; & omiies. fimvil cum Deo
unus rex, & quafi unus homo, quia omn.es unum vp.-
lent, & quod volent erit. Hanc mercem; clamat Deus
de coelo fe habere venalem. Siquisquærit, quo pr.e*
tio ? refpondetur illi : non indiget tçrreno pretio, qui
vult d^re regnum in ccelojnec aliqqis poteft Deo dare
quod non habeat, cujus eft totum quicquid eft. Nec
E P I S T O L A X X I I I .
Domno, 6c Patri Abbari reverendo Petro,
frater Anfelmus didüs Abbas Becci: per
preefenris viree fanctiratem adipifci fucuras
foelicitacem.
Qubd Clericus priufejuurn ßabihtatern Uberè promife-
rit, non potefi invit tu ab Abbate duinen. Quod-
cjtte in co monafterio manere debet in ejito prins petitionem
& votum Afonachi fecit*
F Ratfem me veftrte Sanébiratis, .ficut mandaftis*
& fraternitatem hanc me veile fervare ficut poftamen
dat Deus taritam rem fine omni pretio, quia^ fcitiSjConficeor. Quod quia Domino üffioni Clerico.
non dat illam non amanti. Nemo enim dat quod cha-
rum'habet, illi cui charum non eft. Quoniam ergo
D.éüs tua re non eget,nec dare debet tantam rem con-
tèrnBentj amare iilara : non quærit nifi amorem , fine
quo nbtifdare debet. Da ergo amorem , Sc accipe regnum
: âmà, & habe. Denique quoniam * regnare in
coelo nön éft aliud quàm fie conglutinari cum Deo,
& .çuinphinibûs fanétis Angelis & hominibus per di-
lêâionem- in unàm voluntatem, ut omnes utantur fi-
niuriii^apoteftate. Ama Deum plufquam teipfum;&
jam incipis tenere quod fibi perfeétè vis habere. Concorda
cum Deo & cum hominibus , fi tantùm à Deo
ipfi non difcordet:& jam incipis eum Deo & cum omnibus
SancHs regnare. Nam fecundûm quod tu cocor-
___. ' Ön ' -.... 1___
qui apud vos petitionem êc votum monachi fecit, Sc
nunc apud nos manet, yultis apparere'5 nihil utique
vobis minùs de illo faciemus, quàm à veftra charitate
nobis, fieri poftularemus. Scitote namque quoniam
apud nos priufquam apud vos petitionem Sc votum
monachi fecit. Si ergo per hoc vos putatis juftè ilium
pofle revocare, quibus pofterius hanc petitionem ÔC
hoc votum, importünitate precantium vidius fecit $
multo juftiùs poffumus * nos ilium retinere, quibus 4/. n
hoc priûs * de longé veniens fpontanea voluntate,non ai. &
uliâ veftrâ perfuafione coacbus, fecit ille î qùo multo
magis eft debitor fervare veritatem in prima Ôc libera
promifïïone, quàm in ejufdem primæ promiflionis
violatione. Nam fi præfaræ petitionis Sc voti téfte~
dabis modo cum Deo & cum hominibus,in illotü vo- -E habetis^ & ejufdem confeffionem:*nos plus habemus, «/.
lijntate concordabit Deus tuus & omnes Sancfti tecum
quia voluntatem ipfiüs tenemus cum teftibus Sc con-
in tua voluntate. Si ergo vis effe rex in coelo, ama
felîione,, Sc priores fufeepimus ejus promifllonem.
Deum & homines ficut debesj& mereberis elle quod
Denique veftram non laiet Prudentiam quia quanto
°ptas. Hune verô àmorem non potetis habere perfç-
tempore novitius in incoiumitate fui fponte petens
^vim, nifi evacuaveris cor tuum ab omni alio amore.
monachicam converfionem, in monafterio converfa-
Qyippe fic eft de corde hominis & de hoc amore,quo-
tur ante profeffiohem, fecundûm regulam noftram
modo de vafe & oleo. Nam ficut vas quanto magis
difFertur propter ftabilitatis probationem. Nec interim
aquam aut alium fimilem liquorem , tanto minùs ca-
pit oleum. Ita cor, in quantùm occupatur a!io amore,
tantùm excludit iftùm. Eft Sc aliud,quia ficut foetor
eft contrarius odori, & tenebræ luci \ fic omnis alius
amor, huic amori. Sicut igitur contraria nunquam
hmul intégré conveniunt} fie nec ifte amor cum ullo
eum*ullus cogere poteft ad remanendum,fed libe- 1
ra ei conceditur poteftas ad difeedendum. Non dico
quod non * peccet,fi acceptafn bonam voluntatem de- *l. |
feratj& quod fæp'.us ore bene promifit,diabolicâ perfuafione
deceptus exhorreat : fed dico quia quam-
vis coram Deo mendacii arguatur ; non eft tamen Ab-
X x iij
im m