SUP PL EME N T Ü Æ
Fx Mf. 41
ÈM. Hepa
luntatem Dei curidta difponens. Si quando verb feu
in confecrationibus Epilcoporum, feu in Ecclefiafti-
corum negotiorum caufis , feu quibuflibet aliis ra-
tionibus aliquis quod ad facräm religioneni perti-
neat inter vos orturn fuerit, quod per vos canonici
iiequeat diffiniti; caricatis officio id ad notitiam nof-
tram deferricommonemus : quatenus a nobis potids
confilium & fölatium accipiatis, quam prajvaricato- *
res mandarorum Dei,in judicium ejusindicatis. Ite^
rum , cariffimi, rogamus vos , brate pro nobis : eri-
gite nos de tribulationibus noftris manu veftras ora-
tionis, piis precibus pulfantes auras dementia: Dei.
Dominus qui jufllt de tenebris lucem fplendefcere,
mentibus veftris infundat lucem fapientias fuse ; ut
qua: jubec intelligacis , intelligentes opere complea-
E P l S T O L A IX .
iAd Mugonem *Arcbidiaconum.
Artfelmus Gratia Dej Archiepifcöpus Can-
tuarienfis, quamvis exul, vero & dile<5tö
aniico , Hugoni Archidiacono : falutem
& benedidionem Dei, êc fuam , fi quid
valet.
,m T 7 Idelis Dei diledio non dörmit neque dormitat,
''*• JC neque ulla fasculi perturbatio aut ullus cafus illam
* fatigat j oc femper ejus quem diligit præfentiam de-
fiderat. Et quoniam.de diledione tua certus fum :
quod abfens per mei præfentiam non. polluai , faltem
per litteras quid mihi fît aliquatenus fignifico. Dei
„gratia difponente , & oratipnibus fervor um D ei,
qui in multis Iocis longe lateque fua gratia propter
Deum me diligunt, me profequentibus : ex quo de
Anglia quomodo feit Deus , nec oblivifeitur, exivi,
nullam fenfi temporalis rei in his quæ neceflaria mihi
fuerunt, indigentiam j nec ullius mali violentia tan-
tüm mihi nocere potuit, quantum benevolentia Dei
me ju vare voluit. Tantam enim gratiam fua pieta-
te mihi Deus largitur apud multos, quorum mime*
rum modó nefcio , Epifcopos , Abbates, Principes
& divites hujus fæculi, ôc minpris ordinis , à mari
Barend ufque.ad mare Bonojenfe j ut plus timeam
multos offendere me abfentando, quàm eos frequen-
tando. Inter quos Venerabilis Archiepifcöpus Lug-
dunenfis gaudet ad præfens fe fuam mihi munificeh-
Éiam copiofe & honorifice exhibere , & defiderat me
femper fecum , quandiu exul eroab Ecclefia noftra,
manere. Quod «on tam Deus meis meritis facit,quàm
fuæ bonitatis abundantià. Quid autem de me futurum
fît, vel quid fa&urus fim , nulla eertitudine tibi
pofTum feribere-j fed Divinæ benignitatis me com-
mitto penitus difpofitioni. Tibi autem de me nihil
melius ad præfens pofTum confulere, quàm ubi nunc
e s , ibi ftudeas Deo fervire $ donee Deus ahter te &
vitam tuam velit ordinäre fub Gratia fua. Saluta
Domnum Guillelmum Arcbidiaconum , ut diie&um
noftrum. Saluta dile&iflimas Alias fioftras Abbatif-
♦ fas cum fuis ancillis converfantibus, de Scephrefbe-
ri_a , de Wintonia , & de Win tuna ,.quibus mando
benedidtionem Dei & noftram , quantum poflum i
& roga eas ut orent pro me. Hoc unum feito, quia
fpeto in Deo j & hæc voluntas naea quia dent prop.
ter timorem & amoreirt Der, & honorem ejus öc
Ecclefia: ejus egreffus fum de Angliä j ita 'nünquani
lngrediar in illam-, nifi propter & fecundüm eandetn
caufam in quäntum intelligere potero; Huic pau
peri precor ut melius fit ex tua parte pröpter am0
rem noftrum j quoniam per mulra periculä & multo
laboreportat huncium noftrum. Vale | w
Saluto vos Ego Eiater Edmerus coexül Domini & pa.
tris noftri Archiepifcopi, gratias agens Deo 8c illj
quia dignus habitus fiim hüjus exilii confortio. R0I
. go etiam ut qüos Dominbs Archiepifcöpus falutat ex
fua parte, ex rtoftra parte falutecis.
E P I S T O L A X.
iAd lAbbatiJfant Eulalutm.
Anfelmus Archiepifccipus , fororibus fuis in
Deo Cbariffimis , Dorrtiriæ Abbatifldc de
fàndto Edwardo Eulaiiæ, & omnibus filia.
bus ejus I & fuis : falutem , ÔcbenedicHo-
nem Dei, & fuam , quantum valet.
Î)Ropter quendam fervientem Regis , qui mihi £i| «
figilliim ejus detulit} petiit diledtio veftra, fient *
ipfe dixit, nortris litteris falutari : qUpd malüi face,
té per legatum meum, quem feiebam me in proximo
tunc millurum in Angliam. Sçio qùia abuiidan-
tia veræ & religiofaê diledfo’onis hpc facit Ut litteras
meas libenter yidere velitis i ut cùm meam præfentiam
, quam religiofo affedtu defideratis, fecundum
voluntatem veftram habere non poteftis } faltem per
Epiftolam meam aliquatenus illam vobis exhibeatis;
& forfitan ut in me memoriam veftri, quafi neob-
dormiat, excitetis : Quod tptum tnagnitudini impu-
to finceræ diledtionis. In hoc enim cognofco quia
vos vere mei memoriam habetis ; cùm & meas iit-
teras quæritis, ut in eis mé quodammodo videatis;
& me ad memoriam veftri excitetis. Denique ficut
fcio quia b'Una voluntas & fincera diledlio in vobis
erga me non frigefeit : ita feitote quia erga vos in
me non tepefeit*. In hoc autem maximè volo vos
mei memores efïè , & me, ficut facitis, diligerë} ut
ficut feitis defiderium mëum , in amore Dei omnes
ftudeatis indëfinenter fervere^ Et vos, quæ fubditæ
eftis, Marris veftræ obedientiam non ad oculum, fed
intimo corde fatagatis exhibere. Sciô quia adverfi-
tates ôc tribulariones ex diverfis partibus fuftinetis ;
fed tunc magis ad Ordinis & vitæ veftræ euftodiam
ftudere debetis : quia plus benq. vivendo confolatis-
nera Dei impetratis, quàm fi aliquatenus propter ali*
qua fæculi impedimenta à Veftri propofiti férvore
cefïàtis. In quocunque fecreto fitis, certæ eftôte nec
ullatenus dubitetis quia unaquæque habet Ângelunl
fuum , qui omnes cogitatus & adfcus ejüs videt & notât,
& invicem ad Deum reportât. Moneo itaque
vos, Filiæ chariflîmæ , ut in ôeculto ôc in àperto u-
naquæque fie omnes motus cordis & corporis fui
euftodiat, ac fi ipfum Angelum euftodem fui oculis
corporalibus præfentem videat. Omnipotens Deu»
Vos fua benedidtione protegat , & ad confpedfum
gloriæ fuæ perducat. Amen. De reditu noftro fcio
quia vultis aliquid cognofcere : fed îfihil certùm vobis
ad præfens poffum dcfibere. Orate ut faciam
fecundùm beneplacitam voluntatem Dei.
S E RMO
SA N C T I A N SE LM I
DE PAS S IONE DOMINI
D Ómine Jefii Chrifté, Paftor bone , qui pro
grege tuo mori dignaÉus es, agnofee me inter
oves jtuas ôc trahç ad pafeua tüà , ôt a-
giiofce oviculam tuam ut nierear eiTe ad dexteram
tuam. Fac me participem gloriæ tuæ qui amarum
cali.cem bibifti;pro nie :.^>oena tua torquet confcienr
tiam meam , tormenta cruciant memoriam. meâm :
LosftcKego enim * timüi potionem quam bibifti, ego pecca-
i quod tu tulifti^.ego fervus contumax commifi
L wi,ù quod tu devapulafti * ego * quod tu exfolvifti : caufà
[ai * tuæ mortis fuit iniquitas mea, vulnera tua fecerunt
p' crimina mea. Væ peccatis meis quæ tam amara morte
expiari oportuit. 0 peccata mea quàm amara fuif-
tis, quæ mihi dulçedinem pronjififtis ôc me fefellif-
tis 1 ($t Eva infelii quæ pomum momordifti & mortem
omnibus intulifti, immo ôc Deum & hominem
hobifeum pccidifti ! Oinfelix homo quibrevi volup-
tace te diabolo tradidifti , ôc. te ôc tuos perdidifti !
Deo quiderri no lente & prohibente , mortem com-
minante, diabolo confenfifti î Deo difponente b’o-
num invenifti, gratiam accepifti. O ineffàbilisc mi-
fericordia ! ubiabundavit delidtum fupérabundavit &
•gratia ; ut turn fatisfacere pro culpa nullos déberet
nifi homo , nullus abfolvere ;poterat nifi Deus. Mi-
ferat ut homo fieret, qui cùm pto fe- nil deberet,
moriendo pro nobis deliftum noftrum folveret. Prop-
terea Deus carne induitur , qui eft concipîtur, ver-
• bum incorporatur, ætërnus nalcitur, panis involvi-
tur, in præfepiô ponitur, circumciditur , baptizatur,
efurit, tentatur j Deus ut homo venditur, capitur,
tenetur, ligatur , conviciatuf , opprobriis faturatur,
aceto & felle potatur, fpinis coronatiir, inter latro-
nes comoutatur , morte turpiffima condemnatur,
cruci affligitur. Eçce quomodo proprio Ejlio non
peperde Deus , fed pro nobis ilium tradidit. O gratia
tradentis ! a pietas mortis ! ô bone Jefu ! o.pie
Jefu quid tribuam tibi, quid fuftinebo pro te qui tot
& tanta fuftinuifti pro me : exhibitio operis proba-
tio eft diledtionis. Quid ergo faciam qui tantum
ihdignus accepi ; quid reddam 1 quid rependam î Ac-
Cipë qiiod tuutn eft, fac de fervo tuo quod tibi plan
cet : non debeo tibi aufferre jus tuum , ’non debeo
çlare alieno domino fervum tuum : jus tuum anima
mea^ft ,ffervus tuus corpiis meum eft^jus tuum fe-
cifti animam meam quando pro ea pofuifti animant
tuam.j (ervum tuum fecifti ccjrpus,meum ,• quando
pro eo tfadidifti corpus tuum in mortem. Totum te
dedifti pro me & operafti totum, in me : emifti tibi
fpiricum meum , emifti tibi corpus meum utrumque
fervum tutim. Tuus ergo fum TpiritU Sc corpore :
utrumque debeo tibi impertdere. Diiigam te er^o
ex toto Corde meo , ferviam tibi ex toto corpore.
Caligaverunt pro ine in morte oçuli tui, advertant
lie videant vanitàtem vagi oculi mei : convitiis &
blafphemiis patuerunt aures tuæjpatebunt ad clamo-.
rem pauperis aures furdæ autes mëài : feile & aceto
potatum èft os tuum veritatem & judicium loqua-
tur mendax os meum : extenfæ funt in çruce manus
tuæ,extendentur inopi iftanus contra<5læ manus meæ.
Confixi funt clavis pedés tui, dirigentur in femitas
restas pedes diftorti pedes mei. Apertum eft lancea
latus tüum , • aperiam per Confellioneih .cor meum
lit fatear vulnus meum. Anguftias mortis pertulit
totum corpus tuum, ut mem brum, fieret tuiim cor-;
pus putridum corpus meum. O bone Domine quid
retribuam tibi pro tantis béneficiis, ego vile man-
cipium fervus inutilis ? * Gaudebo an dolebo de mor-,
te tua ? fane utrumque faciam, gaudebe fiquidem
dé gratia tr.adentis Ôc de«caritate morientis, Sed prius
dolebo dÄaufa mortis,id eft de cohfcientia peccàti,
& condolebo morienti. Sinon gàudeo,ingratus fumj
fi non doleq, crudelis fum i fed quia tempus eft flen-
di ahtequam ridendi, ambulo triftis demiflô, ëapite \
ôc afllmilabor paffioni tuæ. Ferrum igitùr paflîonis
tuæ pertrahfeat animam meam , & crux tua fufpen-
dat concupifcentiam ntieam. Cônfige timoré tuo carnes
meas , ut non earn pöft concupifcentias meas.
Mortifica in carne mea ftimulos carnis omnefque li-
bidinofas commotiones, & da mihi veram & perper-
tuam caftitatem Ôc vitam æternam. Amen.