5$4 S À N C T I À NSE L MÏ
E P IS T O L A L X .
Domno, & düediffimo Fracri & fîlio, Mauri-
tio, Fracer Anfelmus,: (apiencia & grâtiâ
proHcere apud Deum & homines.
Exlgit ab to epiftolas \ & eum coRaudat quod ab
omnibus ubique t.imetur.
DTu eft quod noftris nos invicem litteris hon vi-
fitavimus, quoniam de foliditate mutuæ no-
ftræ djledionis non dubitavimus ; & quia nunciorum
fermonibus, cùm opportunum fuit, nos falutavimùs.
Sed ne quâoccafione amor ipfe ab aliquo putetur te-
pere ; expedirè puto ut aîiquando fchedulis, quafi fcin-
cillisab invicëemicadbus,vidèatur ferverê. Hoc enim
ài. defuican- ipfb quia * defiderantem te delïderans habere mecum
e ' non pofliim : nequaquam minus, fed magis te diligo :
quia cùm te lie ddigi à majoribus*8c meiionbus me,ut
te dimittere nôlinc, video ; plus te diligendum intelli-
go. Unde fit ut penè dubium mini fit utrum quia fie
te facis amabilem, plus gaudeam; an quia tàm amar
Bill frùi non poffuro, plus doleam. Verùm quoniam
fdo quia non tantûm propter.me, quantum propter
te à me debes amari : folutâ quæftione certum eft
quia plus debeo de bônorum prêfenria, quæ tecum
eft , congratulari ; quam de cOrppris tui ablentia, quæ
mecum eft , coytrillari. Denique femper ; ut Deo &
bonis homiijibus amabilis elfes, defideravi ; & prb
mea pollîbilitate, ut mihi confcius es, ftudui, quam-
diu mecum fuifti:nec tamen defiderium idcircô te-
puit, quia ftudium, operan non potuit plus quàm
- mecum, cùm non fuifti : verûm non ubicunque ama-
iis , elfe potes ; fed ubicunque fis, amari & bonus elle
potes. Ut igitur ibi & talis fis, ubi 5c qualem te elfe
vult Deus, & tibi.expedit, falvo tamen routuo noftro,
quod exlgit mutuus amor, defiderio -, exorerür Deus :
& quoniam. jam, ubicunque fi$, bonis arrfabiiem te
fecit ; ben èdi dus'Deus; Saluta diledos Fratres &
amicos noftros Domnüm Hefluirium & Domnum
ài. c-ondui- * Guidonem, Domnum Elmèrum & Domnum Hui-
F um * wardum conÉobrinum Domhi> Gfberni.
‘ E P I S T O L A L X L
Durandns fola dignatione Dei Abbas Cafir
Dei, Domino Anfelmo æcernam
• falütem.
f P . . <.
JLOto Médit ationum Ahfe.lmi, a' quit exlgit B. Pauli
epiftolas,
BAjocenfes duo litteris ioebuti, juvenes præclaræ
habirudinis in onlni modo fe hàbendi ; minor eO-
rum vocabulo eft Kogerius, alter eft Wilielmus :
dtto il 1 i , & prêter eos, plûtes, fed maxime illi diftü-
lartrnt attribüs-noftrisoîeum-& fnaviratem tui &n0-
t, minis, St religionis. Deinde Terretme visa mea - nam.
Ar«r.»7. a jflige/iter difcujfa , cùm eo quod fetpitur . feti-
prum hoc, & præter hoc, alia piiflimè de conttito
fpiiitu tuo, & de pietate contriti tui cordis édita Sc
fcripta,pias pi æftant nobis lachrym'as tuas legere, nb-
ftras edere t ira ut utrumqu^ miremur & in corde tab
redundare tantte rQtém benediftionis, & fine fufuïro
defeendereinderivumin cordibus noftris. Nam itaeft
verè : pietas feripta: tuæ orationis excitât in nobis pie-
! tatem fopitæ compundtionis ; adeo ut quafi mente
pjofîUendo congaudeamus,ea diligendo in te, vel po-
A tifts in eis te ; fuper ea, Sc per ea Deum Sc te. Inter
cede igitur, quia intercedere potes,pro nobis'interce"
denribds pro re ut pofliimus ; & mitre alia, fi qUa ha'
béas à te icripta“, qua: rion habeamus, notus Sc rogà
tus in dileAione, quæ continua eft nobif ufrùbique'
, Rogamus etiam incorporeipfo Côgregatibnis unita"
rem focietatis, & te pro nobis in eo fungi legations
tnittimustquia redundans tu'charitate fideliter poteris
hpc rogare,& rogata ipfe date. Parati eriam noftræ di-
leftionis date pignus, pignus exigimus à vobis : vos
* digits quod pollumus, à nobis ; rios * eligimus' epi-
ftolas Pauli à vobis. .Neque prætendimus j£ eo dolos Ï
■ quafi primi parati accipere, & non primi parati dare
quod remotiffimum eft à facramento dïleàionis.qui
Deus eft. Vei ùm ardentes charitate non.prævidèmus
13 quomodocunque poftulemus , omnibus ïanaæ huiui
profeifionis parati nos & noftra commodè petita non
negare. Hr igitur duo Fratres tui defiderio artenfi te
* opirulantem habeant in omnibiis, quia de te pendet'
voluntas omnium in omnibus.
; M n s w m mm
E P I S T O L A L X II .
Domino, & Pqcri rrierito fanâitatis, cum
amore reverendo, cum.reverentia aman-
d o , Durando Àbba.ti Coenobii, quod di-
I cirur Cafà Dei r Frater Anfelmus Bec-
C cefifis, vita peccator, habitu Monachus :
fic in bac vita perfeverare in proficietui
ianditate, uc in fucura gaudeat in iuiS.
cienci feelickate.
Refpondèt precedents.
TEftræ Paternitatis ej>iftolâ peiceptâ, magnum
fe cordi mèo.gaudium iiifudic : fed vitâ meâ ref-
pe€tâ,noh foîûm idem fe g.udium fere totum de corde
meo refudir; fed iufuper dignus mceror mentem
meam graviter perfudic. Nam ex eo quod veftram Si-
£) iftitatem me ignotum homunculum adco dilexifteco-
gnovi| ut me fuis litteris de tam longinquo vifitare&
lalutare dignareturmon iriimerito fibi Vila eft mea de-
beré * exiiltare humiliras. Sed cùm confidero me ne-
quaquartï à vobis diligi, nifi qiiia exiffimatis me ali- *
quid eflè, cùm nihil fim rintelligo quia non diligitis
vilem & co’ntemptibilem coram Deo.& hominibus
perfonam ( quod ego fum ) fed ftrenuum Sc alicujus
virtutis vitum,quod ego utique non lum. Quâpropter
timens non folùm ne mihi nihil yuf parum -profit
defter amorquia non fum quod dilidgjs : fed he mihi
himiûm obfic meus tepor, quém in i^Kon cognofci-
. trs ; precor j obfecro, ut me putetis aut ametis,
quafi jam alicujus fpiritualis provenus''fim : fed ad
Hoc me diligite, diligendo orate ut fim. Sic enim ve-
p ftra erit & vera de me æftiihatio, & vera erga me
chleétio, & fecura mihi de veftro amore cxultatii.
^Rogoitaque, quantâ poftum hurriilitate, reverendain
Paternitatem veftram, agite fanétis veftris precibus ^
quatenus &jguod ego adhuc no^iè fü , à me auferatur,
& quod'nuridum utiliser fum,mihi tribuatur;& vobis,
quod mifericorditer indigenti proximo * impenditis,
retribuatur. Noftras vero'pro vobis orationes -,’ quia
perviles finit, revefendæ veftræ Beatitudini proiriit-
tere non audhp; fed,, eas, quia pofeere dignaminij
negare non debeo. Quare fi aliquid vel funt j vel veftris
fufFragantibus meritis futuræ funt; in vera charitate
veftræ fint,& fanftorcim, qui monafterii vobis di-
vinitûs commifli vel funt, vel futuri funt. Et quam-
vis aut nimium quid , aut nihil fit quod vobis ex me
concedo y aliquid tamen magnum à vobis depofccre
Hit;
Ë P I S TO L A R UM LlB. I.
• pjjflo. 'Pfofternit itaque fefiièns meacoram reve- A
P r*cja y e ft r a Paternitatè, & coram omnibus veftfze r
ffièêÊi Gongregationis Fratribus, humili fupplicatio-
13 „tvans ciuatenüs tie rogai« »»54 mefervum vef,t r.uni, veftri moftérii
Tracrem, velut unum ex vobis in perpetuum
concedatis} & nomen meum ultimuhi, ubi veftra
Tcripta fiint nomina, fubfcribi faciatis. Ea veró s quae
veftris mandatis reipondentur & qua: mandantur,
reverendi Domini & Fratres no’ftri filfi veftri qui
ad nbs venerunt, nielius loquendo, quam nos fcri-
bendo narrabunt. Omnipotens Deus fic vos det con-
verfari in Cafa-Dei in hoe fièculo; üc inter beatos qui
habitant in domo Dei in faecula fjEculorum laudetis
Deum, Dominö Pater , Sc Domini in Chtifto Frd-
trcsrAmen.
33Î
E P I S T O L A L X I I I .
Domino fervus p Patri filius , reverendb
Archiepifcopo Lanfraneb , Frater
Anfelmus.
O
E P I S T O L A L X IV .
Domino , & Fratri charifiimo , Dbmno
Priori Henrico , Frater Anfelmus : per
diuturnam bonam vltani mereri seternam
beatam vitani
Obedientiam & patientiam confulit.
DOmnus Abbas, & Fratrum veftroruta Congre-
gatio lxiifufceperunt, l'audaverunt, amaverunt
munera veftra: charitatis : fed multo utique magis ip- .
fam charitatem, qu* nunquath non vult, quantftni -
poteft, & ferhper vult plufquam poteift. Gratanter
quoquefufeepit Domnus Abbas, & gratanter legit &
audivit mea patvitas, qu6d prudentia veftra conftlium
ejus Sc patris ,& meum ut frattis petivit j Sc fecun-
dum illud per omnia fe fa&urum promifit. Sic nempe
decec fapicritem, fapienti, fcilicec, uti confilio. Sapiens
quippe confiiium eft, ficut feitis, quod confulit
omnia facere cum confilio. Cum igitur totum rei, de
qua * confulitis, confiftat confiiium in obedientia Sc at confuiuiiu
patientia : Sc feriptum fit quia obedientiam mavult
/tfcat. I.
Vt examinet tditum a fe Monologium. _
Pufculum illud quod patem* v^ftrre cenfur^
mifi, libentifts ipferriet, fi opportunum fuiG- ^Deus quam facri’ficium : Sc quia patientia opus perfe.
fet, coorraamm ip4fa examinandum legiflem. Quod quia ^ Slum kabtt: niillius juftiils petitis Sc fiifcipitis confi.
mine elfe non poteft, vellem multum precari quace-
mis dulcis mihi paterna veftra prudentia illud non de-
dignaretur vel quólibet alio legente audire , Sc quod
ex eo fieri deberet pra:cipere, nifi timerem indifcretè
moleftus.efle Dignitati veftra:, quam multismaguif-
que rerum majorem confultationibus indefinenter oe-
fcupatarti^non dubitd. Quapröpter quoniam nihil fic
mihi vólo placere, ut vobis- difpliceat: ficut folius eft
veftra: experientia: judicare , quantüm vobis hoe
quod me multum telle figi^fico, liceat j ita fit veftri
arbitrii eligere utrum vobis id libeat. Hoc tamen
etiam cum importunitate a veftra Amftoritate nonde-
finam exigere, quatenus de eodem opufculo, five aft
lium, quam illius <;ui debetis obedientiam j Be nullum
fervads perfeiftius, quam eftm fortiter teneds paticn-
tiam. Hoc igitur confulit Domnus Abbas, hoc rogar,
Sc ut non fomm confulenti 6c roganti veftra ftrenui-
tas acquiefcat; quod eft laudandum : fed Sc przei-
pienti obediat; quod eft coronandum : hoc prxeipit,
hoc ergo frater Sc amator vefter confulo 6c flagito ut
totius virse ftatus his duabus nitatur columrris, fcilicec
obedienti^ 6c patientia. Et qiiidem de patientia, bene
novic diledtio veftra quod non folftm cum meritus
punitur, violenter eft exigeiida ^ fed etiam- cum im-
meritus affligitur, libenter eft exhibenda. Ibi enim
execranda eft impatientia, ne nocens infcrlicius damdito
, five inaudito (juid fieri debeat,. veftra décernât D hetur : hîc fervanda eft padentia^, ut innocens fceli-
Auftoritas. Tituhim autem nullum illi pra:pofui
quippe quod nequaquarritanci exiftimavi,ut illud fuo
nomine dignater. Si igitur veftro federit arbitrio ut
quod feripfi feripfenm j a quo habebit firmitatem, ab
eo habeat 6c no men: 6c per vos detur fervo veftro,
dile<fto Fratri 8c confervo meo Domno Maurido, qui
unus eft ex illis quorum maxim& faflum eft inftantia.
Si autem alitet veftro placuerit examini , exemplar
quod vobis mitto, nec mihinec prsefato Fratri redda-
tur j fed aliquo elerhento hut obrutum,aut demerfum,
aut confumptum , aut difperfum de medio fiat. Quic-
quid autem inde veftro placuerit judicio, ut mihi aliquo
moeft) notum fieri jubeatis, efflagito: quatenus £
exemplar, quod retinui, non.aliam fordatur fenten-
dam, quam illud quod mifi. De dileiftillimo meo ,
nepote veftro, 8c co’rde 6c ore 8c epiftola, quantum
polfum \ deprecor ut eftm primftm ilium fanitatem
recepifle cognoverids, nequaquam ejus me arriabili
coverfadone eUudus tarere faciatis. Verum quippe di-
eo vobis,talem fe exhibuit mihi, 6c cuntftis noftris bo-
nos amandbus mods prxfentem: ut ilium, fi ablque
ullafiia incommoditate,quam nullo modo volumus,
reduci poffit, defiderare eo gamut abfentem.
cius coronetur.D,e obedientia verd hob mandat Domnus
Abbas,quod*nec dubitare vos arbittor: quoniam
quicquid reverendo Domino ac Patri noftro Archiepifcopo
Lanfranco obeditis, fic illud accipit, velut fi
fibi obediretur: imo tanto gratifts quam fi fibi obe-
diretis,quanto ipfe per fe-met illi obedire <I«fiderat:8c
quanto in eo quod non folftm ipfi, fed 6c alii propter
ipfum obedids: majorem ipfam veftram obedientiam
confiderat. Quanquam fi * confideremus nos 6c ilium, at. confuted«'
cui vos obedire invitamus j multa proculdubio in no- mui
bis 6c in illo fine, cur nos illi fponte ftudiofeque obedire
debeamus. Yalete. - •
w
E P I S T O L A L X V .
Domno & Fratri, Filio chariffimo Mauri-
tio, Fracer Anfelmus, iërvi reverenciam ,
Fratris afFedum, Patris diligentiam.
De Mauritii ex jinglia revtrfione Bcccum, & de
Mono logit correStione.
SEmper te, dilediffinae Fili, defidero, femperque
te me defiderare non dubito. Sed quoniam neuter
noftrûm fuus eft, nec fumus invicem alter alterius nifi
per charitatis affedum j confulo 6c hortor quatenus
quandiu hi, quos nobis præpofuit divinà diipofitio