44° S A N G T 1
quam Gttillelinus in Angliam rediii, nihil habere po-
•tui; Epiilolas qaas mihi prxcepiftis regi tc Reginffi p
veftra pane mittere,qpia Romas di£tam eft Guillelmo
eas meh difpofitione effe 'co'mpofrtas,, & quia idem
Ggillehnus pbft illas alias editas, ut audivi, a veftra
SamftirV.rc fufcepit, per me dirigi congruum non asfti-
mavi. Certus enim film quia ft per me dirigeremur,
omnino non viderenrnr, auc conremprui & derifui
haberenturmam.utaudio.Rex dixit me folum fibi efle.
adverfarium. Dehis omnibus veftra audoritatis exge-
iStb confitium, .paratus Deo dante pro veritate pati
qnod Chriftianum non-dedeceat. Diu Parernitatem
yeftram nobis Deus incolumen confervet. Amen. .
E P IS T O L A X L V l f c
Pafchali Domino & Patri funimo Pontifici,
cum arnore R e ve rendo , & cum Reveren-
tift apisndo , Anfelmus Ecclefnc Cantua-
rienfis vocacus Epifcopus: debicam fub-
je&ionem cum crationibuS;
OUoniam caufa int?r regem Anglorum & foei
pro qua veftram olim adii prsefentiain, ex maxima
parte noca eft veftra; Celfitudini, & qua: adhuc
notincanda funt per fidelem fervum veftrum earifli-
mu fratrem noftrum Baldewinum latorem pr*fentiu
poflunt intimari ,n©n eft mihi necefleinfcribendailla
immorari." Eundem autem fratrem, rerum mearum
confilium & libertatis Eeclefia: Dei amatorem afi veftra
veftigia tanquani meipfum .mitto & ei vicem
meam in audiendo & dicendo committo; Hoc, tan-
tum fcribo quia propter veftram & anteceflorum ve-
ftrorum obedientiam Qc libertatem Eeclefia: quas ab-
hegare nolo, exul fum ab Epifcopatu, atque rebus
omnibus fpoljatus. In qua re nec nofhi prece nec
confilio veftra eget prudentia. Ojryfipotens Deus
diu veftram Sanditatem- nobis in profperitate confervet
incolumen. Amen.
, E P I S T O L A X L IX . .
Pafcali fummo Pontifici, cum Reverentia
diligendq , & cum dile&ione reverendo'
Aniêlmus ferviis Eeclefia: Cancuarienfis ’
cum; debica fubje&iöne- fideies oratio,
nes.
DE eaqua:inter Carnotenfem Ecclefiam &
nytiflafiB Carnotenfem, unde veftra: Celfitudini
Roma: lofcutus fum.veftra prudentia nqn eget.noftro
d confilio: fed rei neceffitas noftra & omnium pacem
& utilitatem ejufdem Eeclefia: amantium, precem ac
veftram pietatem expoftulat,qüantum intelligo, qua.
tenus quod a clericis in grave fca.ndalum fadum eile
cognofcitur, Apoftolica: fapientia: difcretione ad pa.
cem revocetur.Quam intolerabilenamque malum inde
nifi corredum fueric, eventtlrum fit, ex his co-
gnofcere poteritis , qua: a latoribus prrefentium rem
ipfatn cognofcentibus audietis". Quod autem eadetn
Cbmitifla fuper principes Gallia: veftros'legatos hono.
ret,fic notum efle veftri Sanditati exiftitpo,ut noftra
intimationenon egeat. Quapröpter ft humilitatis mqje
preces: ad aures tanta Celfitudinis valent afturgere,
^rogo quantum poftum ut tam naxia^difcórdia: cort-
-'cordem fipem plaCeat vobis ficut res exigit*,& vos de-
cetjimponere. Pariterenim veftru efte cognofcitur &
qua: in Eeclefia Dei utiliter ftatuunt,cofii mare^ qui
pacem & caritatem diflipant, quantum poftibileeft,
emendate. Omnipotens Deus Paternicatem veftram
diu nobis incolumen in fua gratia confervet. Amen.
. . E P I S T O L A L. |
Philippus Dei gratia- Francorum rex, Anfel-
nio, Cantuafiéniium Venerabili
Archiepifcopo: falutem.
E P I S T O L A X L V I I I .
Dominis Reverendis & amicis cariftimis ,
Johanni ÈpifcopoTufculanenfi, & Johanni
Cardinal! Anfelmus T'ocatus Èpifcopus,
Cantuarienfis : quod fidelis amicus ami-
eis , in quibus confidit.
OUoniam, Paftor Reverendö, audivi vos injuftè
pra^ravari , Jatere nolo vos> me vehementer
contiiftari. Et ft noftrö quolibet auxiiio veftra po-
tuiflet inhiberit opprefliOjiri hoc operam dare non dir-
ferremus.' Cieteriim quia in loco corporeä fanitati
contrario exulatis, rogamus vos quatenus Galliam
noftràm veftro adyentu vifitaredignemini, ibiquear-
fednm mentis meæ experiemini, öc veftræ confuler
tis fanitati. Valete; - ,
DOminuni Baldewinum fratrem & filiurti noftrum
cariflimum ,• verè diledorem veftrum mitto
ad veftigia Domini Papæ, pro causâ quæ inter regë ^
Anglorum & me,imo inter i\lum & liber täte Eeclefia:
Dei prb qua fum exul ab Epifcopatu & rebus ejus
omnibus fpoliatus. Precor igitiir Sanditatem veftram
ut ei omnibus apud Dominuni Papam pro eâ causâ
ficut amatores veritatis & praefatm libertatis affifta-
tis, & me ne unquam Religionis Ecclefiafticæ‘& A-
poftolicæ audoritatis conftàntia àliquatenus per me
-aut propter me debilitetur, defFendatis. Malo enim'
inori, & quamdiu vivam omhi penuria in exilio gpa-
vari quam ut videam honeftatem Ecclefiæ Dei, causâ
mei aut meo exçmplo, ullo modo violari. Valete.
E P I S T O L A L I .
Anfelmo Archiepifcopo Cantuariæ venera-
Dili, Lodoicus Francorum Rex
defignat falutem, t
X TEftrae, Pater fandiffime,compatior afflidioni, a
y qua fi quo modo per officium potuifletis exone-
rari, ad reformandam priftinam trariquillitatern,tura
propenfiore eniterer. Verumtamen pedorinoftro dolor
altiûs infigitur,quonirfm fapientia quae in vobis ei,
tam remötè à partibus noftris peregrinatur. Accwit
& hoc ad cumulum veftræ exterminationis quod loc
ægritudini potius quàm fanitati facientia ad inhabi-
tandum præelegiftis, vitamque veftram toti mub
confervandam retinere parvipenditis. Rogamus lta-
que yos ut ad partes noftras venire digneroinij& huu-
E P I S T O LA R U M LI
. vobis inhabitare juçundüm Videbitur:, mit.ius exi- A
llió-patitmini. Valete: * ■ '
I V. 4 4 1
E P I S T O L A L I I.
Anfelm'us Archiepifcopus, Nepoci fuo cha-
riffimo : falutem & benediäionem.
NOn egeo apud te commendare diledionem
meam & curam pro te y,quia ipfa natura perfua-
detdbi pro me. Te hortor, te moneo, tjbi prascipio
boliis rfioribus & feientiae ftüdeas., & ut ad meliora
oftgratiam Dei, quantum in te eft proficias^ & ibi
ubi es donee Deodifponentealiter deteordinem per-
maneas. Magiftrum tuum Domnum Gualterum , de
0 Domnum Priorem in litteris quas illi mitto roga».
vi & Domnum Theodorum focium ttium ex noftra
parte benignè faluta. Dominus cu^odiatteab omni
nialo, cuftodiat animamtuam Dominos. Salutat te
muiturn Domnus Edmerus, qui verè in quantum in-
tellig fincero amore diligit te. Valè.
E P I S T O L A L I I I .
Anfelmus fervus Eeclefia Cantuärienfis
diledo Fratri & amico G. Canonico faii-
di Quintini; falutem, & Dei femper regi
confilio.'
SIcut audio confratres veftri Belvacenfes Canonici
Eeclefia: fandi Quintiniinon remerè fed ob multas
rationes, Domnum O. qui modo vefter Abbas dici-
tur, volunt ab hac prxlatione removere, & veftram
Fraternitatë loco ejus fubftituerc:fcd timent ne veftra
. religio propter amore quietfs quam nunc habetis,non
v^Jic intentioni eorum facilè confentire. Quoniam ergo
feiunt vos humanitatëm meam diligere ; & fpe-
rant vos plus mèo quam quorumdam confilio crederej
rogant me quid inde fentiam , veftra: charitati often-
dere.Utiquefi in Corpore Cfirifti invicem fumus alter
alterius membra, & maximèinunareligiofarumper-
fonarum Eeclefia : qui non permittat nec vult ut alia
membra & totum corpus fe utantur ut fuo membro,
non video quomodo poffit fe probare membrum il-
lius corporis, & fi Corpus illud eft Gorpus Chrifti*
. Quomodo fe oftendat efle ftiembriim Chrifti. Eft &
aliud,quia nemo,fi redè;fetradat;fibi foli vult vivere:
fed'ficut defiderat & credit quia fi membrum Dei eft,
omnia commoda aliorum membrorum fua erut in fu-
tara vita: ita debet veile ut fi quidhoni eft in fe j-alioA
rum fit in pra:fenti vita. Confulo igitur quantum in
me eftj 8c pretor, Frqrcr & amicecharifïime, üt fi
rotapveftra Gongregatio vel melior parsf confilio re-
verendorum Epifeoporum Carnotenfis Sc Parifienfis
qiu Patres veftri fuerunc & vos nutrierunt, vos inftan-
ler degerit ad-hoc quod fopra dixd, he ornnfno refu-
g’atis neque impèrfuabilis.exiftatis.; Utilius enim vo-
bis efte exiftimo fi quietem contemplationis peramo-
r?m fervatis in mente, & obedientiam fraternx cha-
ntatis in ppere j quamfi folam contemplatione,m alio-
rufip contemnendo preceS.^c ucilitatem' velitis eligére.
Valete. .
E P I S T O L A L IV .
Mathildi gloriofie Reginæ Anglorum, An-
* relmùs Archiepifcopus Cantuariæ : benè-
didionem Dei , & fidele fervitium cum
orationibus.
BReviter fed ex corde loquar, ficut illi perfonæ
quàm dq regno terreno ad regnum celefte prove-
hi defidero.. Cum audio aliquid de vobis quod Deo
g non placet & VôbiS nbn expeditjfi vbs.hionerenêgligo,
Dnec Deum timeo | nec vos diligo ficut debço'. Poft-
quam exivi de Anglia, didici quia Ecclefias qua: in
mariii veftra funt aliter tradatis quàm illis expediat &
anïm^: veftræ. Quod dicere nunc nolo qualiter faoitis
fecundum quod mihi relatum eft, quianulli melius
quàm vobis notum eft.Precor igitur ut Dominam,c5-
fulb ut Reginæ,moneo ut filiam,quod etiam olimfeçi ■
tic Ecclefiæ Dei quæ funt in veftra poteftate vos co-
gnofeant iit matrem^t nutricem,ut benignatn Domi-
nam & Reginàm. Et non folum de illis hocdico, fed
de omnibus Eeelefiis Angliæ ad quas veftrum extendi
poteft auxilium.Qui enim dicit quia unufquifque rêci-
piet profit geflit in corpore five bonum five malum,
nullam excipit perfonam. Irerum togo & confulo &c
Ç moneo, Domina & filiachàriflima,uthæcnon negK-
genter mente perttadetis, 8c fi quid vobis confeientia
veftra in his corrigendum teftâbitur, corrigere fefti-
netis, quatenus de futuro Deum quantùm vobis pet
6jus gratiahi poflibile eft non ofFendatis, & de præte-
sitO fi cognôfcitis vos deliquiflè, olacabilem euni vo-
bis reddacis. Non enim alicui fufficit pro fcetto a malp
defiftere, nifi curet fi poteft proCommiffis fatisfacere.
OmnipotenS Deus fie vos femper dirigat, ut vobis
vitam æternam rétribuât.
$
E P I S T O L A L V .
^Anfelmus Archiepifcopus, Dornno Priori,
& Fratribus in Eeclefia Chrifti Cantuariæ
fub eo f,converfantibus : falutem , &
.7 benedi&ionem à Deo & peccatorum ab-
folutionem.
QUærit veftra Fraternitàs à me cohfiliüih de fua
tribulatione, & nominatim de pecuniæ, quæ à
Rege vobis fit, exadione. Vos feitis Quomodo ipfe
me fpoliavit rcbusArchiepifcopatus.Nullatenûs igitut
per me aliquid habebit de iota pecunia torius Archie^
pifeopatus, nifi prius tne canonicè reveftierit, & ea
quæ abftulit mihi reddiderityneque vps fponte illi find
, mea juffione pecuniam dare debetis. Si autém ipfe
' aut timoré ne vobis pejus faciât, aut ulla heceftitate
vos earn dare coëgerit,parirer & de iis quæ abftulit, &
défis quæ auferet.mihrvel vobis^quia veftra meà func,
ad Deum clamàbo & judiciutfl ejus invocàbo. Non
vos nimis terreant neque perturbent præfentés tribü-
lationes , quia fidelis Deus qut non patièlur Vos temp-
tari fupræ quàmfferre poteftis, Gonfortamini in Db-
mino & in potentia virtutis ejüs.1 Finem dabit Dëuà
his malis,qui non derelinquit fperantes in fe. DomnuS
Baldevuînus Româ rediehs hoc retulit à Domino Papa,
quia in Conciiio quod inproxima Quadragefima
celebraturus eft^ de noftro negotiofacietjqubd ab ejuf.
dem Concilii accipîët confilio ; & hoc ipfum Regi
mandavït.Precor vos ut fàciatis mihi fcribilibrum Cur
K K it