C A P U T C L X X V .
De peccato.
E A D M E R I L I B E R
A
C A P U T C L X X V I I I . ' «i.„,
De puent planta comparant.
DE peccato tribus mmlis loquimur. Secundum y 'v l c quæfo, fi plantain arboris in horto tuo plan-
nacuram , id eft, diftrnftam jiiftitiam, uc illad : , L / à oe , & niox illatn ex Omni parte ita conclude-
m.„. O», M e r , firatri fia ,fame, nus erit gehenna ignit. res, ut ramos foos nullatenus extendcrc poflèt, cùm
Cl‘‘ oecundum gratiam, ut : Quacmtjue bora Ingemuerit earn port aniios excluderes , * qualis arbor inde prodi- „ J
* * > • f^ u « e . t?«a«m fium remittafm ei. Et, Converti- ret ! Profeflb iuutilis arbor, rugofa ,& gibbis plena ■>'">«
mm ad me, dicit Domina, , & ego converter ad vot. ramis fuis incurvis perplexa. Hoc utique facitis, ô vos 'x““1
oecuudum duciplmam ; ut cum præcipitur bomim puerorum magiftri, de pueris veftris, qui plantati
tantum vei tantum poemtere. Difciplina éft fub font per oblationem in Ecclefi* horto, ut crefcant &
gratia, quia nullus poeuiteie vel fatisfacere poflèt, fruiftificenè Deo. Vos autem in tantum terroribus
nm gratia præveniret. ’ ' minis, &verberibus undiqùeijloscôarâatis, ut nuliâ
, I ‘ penitus iiceat- fibi libertate potiri. Itaque indiferetè
C A P U T C L X X V I. B opprefll, pravas, & Ipinarum more perplexas cogi-
, V tationes infra le ço n g e ru h tfovent, & 1 nutriunt.
De fimilitudine cere. Unde fît, ut quia nihil amoris, nihil pietatis , nihil
VTJ , benevolcntiæ circa le in nobis fèntiunt, nec illi ali-
Heas hommem in vanjtate ab mfanna ufque cujus boni in vobis i fed quicquid eft odii, impiead
protundam feneautem converfatum , Lola taris, raalevolentiæ, poftea fpenr habeant. Continterrena
fapientem , & ,n lus penitus obduratum. Cum git itaque miferabili modo , ut ficut corpote crefhoc
age (le Ipiritualibus ; lime de fubtilitatc divin* cunt, lie & in eis timor tantùm , & invidia, & fuf.
contemplationisloque,e, hune fecreta rimari ccele- picio omhis mali crefeat ex vobis, Temper proni &
ltia dote ; & profpicies eum nequaquam poffe hatc vi- incurvi ad vitia , fecum préméditantes , aut quomodere.
Nec nutum, indurata eft cera , in iftis Matem do veftras infidias & machinationes valeant evitare,
nutrivit, aliéna ab iftis lequi didicit. E contra con- aut deindeéeculo redire,
iiaerés puerum state & fcientia tenerum, nec bo-
• num , nec malüm difcérheré'.valentem : nec> te qui- ’ ^ C ^ A P ^ U « T »C j ^ L X a X a IX i a
.
dem intelligere de hujufmodi diflereritem. Nec qui- ' - ‘ - a a i a , «/.cap
dem mirum. Mollis enim eft cera, & quafi liqaens,
Exemplum de lamina auri.
nec imaginem figilli quoquomodo recipiens. Médius
Sué7ur.l0lequafi “ I * V MaK* « 9 > un<Jl,am artificem « H ■ ft P cr,t.la conSr“ e V auri, vel argent!, folis* perçuflionibus imagi-.,.r.ii1Ja
temperatus. Si e,go hune inftruxeris , ad quemeun- ncm fpeciofam formaffè! Non pdto. Quid tuncî Qua-
honeftatis, aptè tenusPaptam formam ex j g S l fo r îe t , Z c T m
luo inftrumento leviter premic & percutic, & poft-
4i. tjp.irt. f 1 A P TT T n v w „ modum planat; nunc etiam difcrcto levamine, leu
c. A A V I I . vius levât, & informât. Sic îc vos, fi puros veftros
n , j ; m . ■ . cupitis moribus bonis ornatos elfe, neceflè eft ut
■ De conclu d,aboli contra mvumm. cum depreflionibus verbe, um, impendatis eis pater-
.l.montchâ. /-^Um diabohiç n i n n i i r u _____u ? . pietatis & manfuetudinis levamen atque fubfi-
.™ „i™ C „ ™ „ 7 7 ^ ne<l? ,t j Monaahumobr“ ere »‘ t* dium. Tenera quidem teneris, ficut & ipfi teneri
tMsqT a u a eftUSl i l ° ’ T d ^ ^ funC> ,ac * fcilicct» non folidum cibum præbentes
monachimm nm ucre> faftidio. Et licet illi eis needum ad perfedlam ætatem provedis.
monachicum propohtum tenendum quafi concédât j n . “
tamen hoc quia fob talibus, aut etiam inter tales , C A P U T C L X X X ' ,
M “ • “ « traq iK maltmtodB Verfotiis arguere non ceflit. S De charitate
« a S -S Ut >1U perfuadet meepto Dei bénéficie ingra-
M . fie” ! necquod'ac'cefot ^din tl° ^ IPcllora P.ro' O Ui charitatem in corde retinet, * hoc unde Deus vJ hit
M f e s a f e V J gracias feit ei, habeti ille verb ad quem t a n - ^
dé miitando ; au” ^muta7 n7 vdL^°^fahem ‘ tU*h” d n 1* “ ' ’/ gratum c». . . . , * ~ " on valet, lalcem mihi debet Deus, fi q uis me d,i.h^eit?S “ m“ ol iguts« •i aiss dX*f «
M m > f l l ■ da^«» ^teri» m m B B B p s te
U S S é t r ' illi fondamemum qn'od pofoU^difplkeT S É I ï '
fed prorfus à nullatenus illi » AmAnvifâ; kk B I dllP1‘cct » honorem unum , prandium unum , vel quolibet ofi
m hbet.1 u „d f'L e i genus 1 hunc M A,r , « I m
quam fruflus fertilitatem perven.V Sic infoeiix ml" ' ? '“ S bonum
— a .' nachus, fi farpius de loco Pad lollm nrlorTo a Z ' • " P“ ” anena> bo»<>1tranfeunte melms eft. Hatc
titii * movetur ; aut in nf,o n Z P T “ apFc’ igitur confiderando, profeflb perfpiciemus magis eftè
P m m 0 i P nCm I frC,1UentCt ”“bis Sa“d'"d“!f. p .» #W fi I P diligamur. Nihil mihi debet aliquis , nec ego alicui :
ergo chantas eft exhibenda, non exigenda.
- - - •
’& €& £ m m
m 180. Ç A P U T C L X x k r .
E x tribus caußs omnis res amdtur.
QUicquid amatur, aut natilrâ amatuir 3 aut rcdlc,
aut fpe commodi. * Natura cnim eft, ut omne
A autem jam amittere incipit, quos pro carnjs intempérie.
lugerc jam confpicit. Quofdam autem tertii
ordinis, id eft, fanatos à carnalibus. ÔC fpiritualibus
peccatis, omnino perdit. Primi omninp. lugeant,
doleant adhuc fecundi, tertii vero gaudeant.
C A P U T C L X X X V .
Qubd Deus non horreat peccatum.
HOrrçre dicitur Deus animam peccatricem, nor^
B N H
ml. cap. 1)4.
bonum amemus, & utile. Redlum verb, ut benefa-.
cientem hobis amemus. o^se commodi quandoque
res amatiir. Alia propter ufum, ut hiel, eb qubd
fie bonuin & fuàve, etiam feCundym ufum. Alia verb
fecitndùm effedtum, ut ablinthium, & nonnullà A Xquôd horreat peccatum, qubd. nihil eft > fed
haturaiiâ pocio, qüæ cùm dent fanitatem , riullàm quia non eft ibi débita ju^itia, quam ibi amarec. Uç
tameh in ufii præbcnt fuàvitatem. dicimus nos liorrerç domum, in qua nihil eft quod
amemus, fed hoc & , illud impropric. Virtutibus
# M m È C A P U T c ^ i c x x i i . igitur adhsxeamus poftponendo vitia , & hanc patientiam
amplebbendo cum jugi exercitio. Patientia
Qubd tribus rnodis diltgenduf fit Deus. g ètènim , vel quælibet virtus fine exercitio, quafi
[>liimbea lancca eft. T Ribus etiam his itibdls diligendiiS eft Dciisl . t ■ , ,
Natiirâ, quia omnibus & melior & utilior , 5c C A P Ü T C L X X X V Î . «/. cap. ii\i
ideo plus Cæteris eft amandiis. Rebtitudinc, qu9"
niam omnia quae Habethus , præftat hobis , etiain Vifio Ahfelmi de fiuvio.
hoc ipfum c^üod fumiisl Et taritb ‘rtiajor amarc dcbcj ■ . -
rnus plus nobifiplis, quantb rhajor eft ipfe qui Ce X T Id it , ut aflèitere folebat, Ànfclmüs in iiifirmi-
pro nobis dedit, & nobis cifdein femetipfum datu- y tate pofitus, & in extafi qiiodammodo extra 1c
riis eft. Et quoniam ei perlbndlitcr non poflumus red- raptus : vidit ( inquam ) fluvium iinum rapidum ac-
dere illud, ( non enim his pcrlona cjtis eget ) oftdn- que præcipitem, in quem confluebant omnium Audit
nobis quibus debeamds vieem redderé, dicens : iuum purgaturae, & quarumcumque térreftrium rej,
ka ». if. Man do v^bis \ ut diltgatis invicem, ficut diftxit vos. rum lavàtuiar. Vidcbatur itâqùeaquaipfa nimis turshatt.
j. Et A'poftôlus : Si cut pro nobis Cbriftus animam fuJm bulenta, & immunda & omnium lpurcitiarum forde
pofuit, ita deb tif pro fratribiis animus ponere. Dili- horrida. Rapiebat igitur in ft qukquid attingere
gfcre igitur debemu's noS invicem ; tuin quia & bru- q poterat ; & dcvolvebat tarn yiros quam mulieres inta
quaedam animalia hoc faciunt, turn quia unius fa- frà' iè, divites & inopes fixnul. Fceda quidem erat
iniliæ, fcilicct Chrifti fumusj & quia in regno ejus aqua, exea tamen vivetjant, & dcleét.abantur in ilia :
Angulos ficut nofipfos diligemus} & quia ibi æquali- ut ille alïèrebat, qui eüm ducebat. Illo verb ab ipftj
ter ab ijjfis diligemür. Indeccns tnim eft fi in hob inquirente quifnam torrens ille eflet : vel quid mul-
Inuhdo habuerimus odio, quos ibi fumus hâbituri titiido ilia t in eo volutans, pr*tenderet? Adjecit ilchariffimbs.
Sciendum éft en ita qubd quiconque ibi le prædux Patris noftri, atqpc ait : Ne mircris, Tor?*
aderunt, nobis vieem reddent pro diltdiône prirlen- renstnundutafignincat, quo rapiunttir, in cujus illè;
ti; Spe etiam commodi vel renümerationis diligen- cebrofis fpurcitiis involvitatur omnes ipulra amari-
duseft Deus, quoniam immortaliiàtcta & incorrup* tés. Et hié diétis, inqùit.
tibilitâtem hobis prbmitti& x . . ' „ , s . .« .
r C A P Ü T C L X X X V t l . •/. cap.*Ki
i l n i C A P U T C L X K X I I L
• De verb Mbnachaiu.
De tribus libertatibùs; ' - i i ! i • l- '• : t- *
D •yr ŸlCne videre quid fit Monachatus verus 1 Ad
LIbertatis. fiqùidcm taodos très dicirhus elle : Ii- y hoc altcr : Volo. Duxit itaque ilium quafi . in
bertatéta videlicet aûiot is, qù.am omnes volunt j confpeétum cujufdam magni clauftri, & admod.um
id eft , ut libéré facere poflint qüife volutit. Dici- ipaciofi, éc fpeciofi. Et ait : Circùmfpice. Afpexit &
tur etiam libertas inteiligemiaë, quam non omnes allé. Éc ecce pàrietes claqftri illius dbduwi erant ary
volunt. Eft etiam libertas reâæ voluntatis, qufc fem- gento puriffimo. Herh'a qùoque yirens in taedio érat,
per elt bona. Hànc pauciffimi volunt, id eft , ut ea & ipla àrgentea} mollis quidem, & redolens , &
velint quæ debent. Notandum qubd libertas aéfcio- ultra humanum opiniohem dèleâabilis. Hæç more
nis fine libertate bona: vdlùntatis (èmper eft mala. altérais herbæ fub his qui. in ea paufabant leviter
Verùm libertas intelligendi éft rhedia , qua: bona fle&ebatur ,& ftirgentibuslillis, ipfa quoque * crige— fargebai
e* Aft , q_u_o-t1i -e fc_uh■_qiü_ei mliibnenrttoavtïic r c^£ rllKx voluntatis adha:- bKaatfunrr.. ttjîtf qtfuiuiiddl mtmm'moorTeerr ?? QOuuiiCcCqutaildd eciitl |fuuccuunnddlittaattliss ,.
ret: mala äutem , cum fine ilia eft. Habet primb ibi erat. Cum ergo hieperpetuo nabitänaum elegiflct
óuis qüahtulamcumqüe libertaftem ihtelligendi, id Anftlmus, du^or ejus ft ei taopondit, li vellet , veert,
feit intelligere quid fibi expedic • velic illam in ram oftcnfurüm patichciim. Sed qiua,utalioIct,intebono,
8c fic prömerebitur adipifci libertatem Intel- E rim cvigilaylt, & promifliim Sc promiffi demonftra- <^,h. ^
Ugendi quiequid expedit, volendi 'quodcumque de-4 tbrem ahufit. Nas igitur duas yiiioneS a lanCta pa-
bet, acendi quicquid uródcft. Sub libertate volen- ternitatè , & ï paterna fanftitate nobis relatas, li~
di éft libertas arbicrii. henter, aüdiamus,, & audiendo devotè teneamus,
ienendo iftchte jugicer revolyamus ut unius horro-
•i ci£’ii C A P U T C L X X X lV . rem , dum vAcat, fugiamus } altcriüs veró amcenai
De vettaiiotte diaboli.
jucunditati, & jucunds* amxnitati inliliamUs, hos
qui Mónachatuta ténemus.
.Iabolus pér pèccati fuggeftionem quotidiê ié
D ad Jven.a.r.id.u.t.a . —Eos vero intra retia fua retinet i
quos nee dolor pro pécèâtO prôpriô amcit.
m
I116Ü
u tj