N O V UM
SUPPLEMENTUM
s a n c t i a n s e l m i
C A N T U A R ÏËN S IS
TRACTATUS
# .
C A P U T P R IM Ü M .
j) e Monachi dejiinatione v e l fine.
'E* r*K| j> M NE Series ac difei plinre fcopon qüetn-
Swlfi- o ■ tlam > i j eft > dcftinaiioncm i & telos, id eft,
finem proprium , habent. Adquem refpi-
ciens üniufcujufque artis induftrius appetitor, cunc-
tos Iabores & pericula atque difpendia «equanimitef
libenterque fufleutat. Nam & agricola mine torri-
dos foils radios, nunc pruinas & glaciem non decli-
nans, indomitas agci glebas frequenti fubigit Vomere
dum fcopon fervac, ut earn cunAis fenribus expur-
gatam exercendo comminuac: Finem , id! eft i per-
cepcionem copiofarum frugum inde adeptürum fè
eflê coufidens. Referta etiam horrea rrugibus liberi-
ter exhaurit, fulcifque commendat , prarfentem di-
minutionem fururarum meffium con templatione non
fentiens. Negotiators non incertos pelagi cafus;
non nlla difcrimina perhorrdeunt. Milites peregri-
nationum exilia ac bellorum pericula non fentiunc,
dum iÜi ad finem quaeftus, Sc ifti ad propofitum fïbi
honorem , fpe prxpeti provocantur. lta ergo & nof-
tri propofiti finis quidem , feamdftm Apoftolum :
Ktm. e, ix. Vita atema e f i; ita eodem pronuntiante : Habent es
quidemfruftum veftrum in fanSHficationem , finem verb
vitarps (tternam. Scopos- verb eft paritas cordis, quam
fanAificationem non immeritó nuncupavit, fine qua
praediAus finis non poterit apprehend». Ac fi dixif-
let aliis verbis: Habentes quidem fcopon veftrum in
puricate cordis, finem veró, id eft, telos, vitam &»
ternam. Quicquid ergo nos ad hunc fcopon, id eft,
puricatem cordis , poteft dirigere , tota virtute fec-
tandum eft. Pro hac enim univerfa agimus atque
toleramns ; pro hac parentes, patria, dignitates ,
divitia:, & voluptas univerfa*contemnitur, ut fcili-
c'et puritas cordis perpetua retentetur. Hac igitur
nobis deftinatione propofita, femper a&us noftri Sc
cogitationes ad eam obtinendam,velut ad certam li-
neam reAiflimè dirigantur. Qua: fi prxoculis noftris
fugiter ftatuta non fuerit, non folum cun&os labores
noftros Varios pariter atque inftabiles reddens *
incaftum eos ac fine feu Au compel let e& u n d ifed
etiam cogitationes omnes diverfas fibique contrarias
fufeitabit. NecefTe eft enim mentem quo. recurrat
cuive principaliter inhxreat non habentera , per finr
gulas horas atque momenta pro incurftnxm varieta-
te mutari, atque ex his qux eXtrinfecus accidunt,
in ilium ftatum continué transformari, qui fibi primus
occurrit. Hïnc nartique eft , quöd nonnullos
raundi hujus maximas facultatescontemnentes, poft
Bate videmus pro graphio vel acu commoveri, prif-
sinam fcilicet affe&um in rebus minimis rctentates.
A RCH IEP ISCOP I.
ASCETÏCUS.
Qui fi centemplationém mundi corde fixam tenëi
rent, numquam utique pro parvis rebus admitte-
rent, quod ne pro magms incurrerent öpibus , caf-
dem penitus abjicere maluerunt.
Hie ergo nobis principalis debet e(Te conatus, ut Quod
divinis rebus ac Deo tnens femper inhxreat, forni- ^ ,u
cationem judicans vel momentanéum a Chrifti con-
templatione difcelTum. Totum namque in animae
confiftit reccllü j unde expulfo diabolo , ac nequa-
quam in ea jam regnantibüs Vitiis , confequenter regnum
Dei fundatur in nobis , dicente Evangelifta :
Regnum Dei int f a vós eft. Intra nos verb nihil aliud Ut, 17.J
poteft elfe, quam feientia aut ignoratio veritatis, &
vel vitiorum amicitia vel virtutum , per quam aut
diabolo aut Chrifto prxparamus regnum in corde.
Cujus etiam regni.qualitatem defcribit Apoftolus,
ita dicens : Non eft enim regnum Dei efca & potus j x,m' m/.
fed jußitia ’ & pax , & gattditm in Spirits* fanflo.
De alio namque dicitur.: Jidundue ifie gaudebit.
Va vobis qui ridetisfquia plorabitis. Itaque fi regnum
Dei intra nos eft : & ipfum regnum Dei juftitia, Sc Rtgr"ra
pax , Sc gaudium eft: ergo qui in iftis commoratur, ^ „,1
fine dubio in regno Dei eft. Et c contra, qui in in- *
juftitia, difeordia, Sc triftitia mortem operante ver-
fantur, in regno diaboli, Sc in inferno , ac morte
funt conftituti: in quo qui fuerit; nec laudare Deum
poteft, fecundüm Prophet« fententiafri dicens : Non /Mi)i
mortui laudabunt te Demine, neque omnes qui defects-
dunt in infemum , fine dubio peccati. Sed nos ^ in- Pfil.
quit, qui viifimus ; non vitiis fciliee( , nec mundo
huic# fed Deo , benedicimus Dominum ex hoc nunc &
ufque in faculum. Non enim eß in morte qui mentor
jit Dei in inferno autem quis confitebitur Domino ?
id eft nemo. Nullus enim tametfi millies femetip-
fum vel Chriftianum effc profiteatur vel Monachum,
cum peccat, confiterur Deo \ nec fervum fe veraci-
ter illius profitetur, cujus pratcepta conturaaci teme^
ritate contemnit. Regnum fanè Ccelorum tripliciter
accipiendum eft : aut quod r^gnaturi fint Oceli, id
eft San&i, in aliis fubditis fecundum illud .* Eßo tu Utw*.
fuper quinque civitatis , & tu fiuper decent : Illpdque
quod dicitur ad Difcipulos : Scdebitü fuper fedes duo- awM
dec im , fudicantes duodecim Tribut Jfrail. Aut quod
ipfi Cceli incipiant a Chrifto regnari, cum fcilicet
omnibus eis fubje&is , caeperit eile omnia in omnibus
Deus i vel certè quód San Ai in Ccelis fint cum
- Domino regnaturi. Quamobrem in hoc corpore
conft;itutus jam noverk unufquifque illi fe region»
yel minifterio deputandum , cujus in Rac vita par-
ticipem femetipfum cultoremque prsebuerit; illiufi*
qUe fe etiam in illo perenni faeculo confortem futurum
efie non ambigat, cui nunc miniftrum fe fo-
ciumque maluerit exhibere ,- fecundüm fententiam
Domini
N o v u m s u p p l e Nr e m t u m .
jjomini dicentis *’î Si quis mihi miniflrat, me feqita-
tur - & ttbi fuin ego , illic & minifier meut erit.
G A P U T I I .
, f) e Cogitation*.
■» tr Entem quidem non interpellari cogitatloni-
JV L bus , itnpofiibile eft ; fufeipere yero cas five
refpuere, omni ftudenti per gratiam Dei pofiibile eft.
Quod ex’ercicium cordis non incongrue molarum fi-
militudini comparatur > quas meatus aquarum præ-
ceps impetu rotante provolvic. Quæ nullatenûs quidem
ceffare poffunt ab opéré fuo aquarum impulfi-
b,is circutriaA*. In e)us verô qui præeft poteftate,
utrumnam tricicum malic, an hordeum, loliumve
comminui. ïllud quippe eft commolendum , quod
in^eftum ab illo fueric, cui operis illius cura com-
mftTa eft. Ita igitur etiam mens per vitæ prefentis
incurfus undique ingruentibus tentationum torren-
tibus circumaAa, vacua quidem cogitationum æfti-
bus elfe non poterit ; qualés vero vel admittere vel
parare fibi debeac, ftudii fui providebit induftria.
. Si, enim ad, fanAarum Scripturarum meditationem
■ jugiter recurrattiu6 -,ac memoriam noftram ad tecoi-
dationem fpiritualium reruni, & defiderium perfec-
tionis, fpemcjue futuræ beatitudinis erigamus : ne-
ceflë eft, ut ore* cogitationes exinde fpirituales in
his quæ meditaei fumus mentem faciant imftiorari.
Sin vero defidia feu negligentia fuperati , vitiis &
otiofîs confabulationibus occupemur, feu curis mün-
danis & fuperfluis follicitudinibus implicemur : confequenter
exinde velut quxdam zizaniorum fpecies
généra operationem quoque noftro cordi noxiam mi-
niftrabit, & (ecundüm fententiam Domini Salvato-
ris : ZJbi fuerit thefaurus operum Sc intencionis nof.
træ, ibi & cor noftrum neceflario permanebit.
Ïllud fanè præ omnibus no (Te debemus, tria cogitationum
noftrarutri elfe ptincipia,id eft, exDeo,
ex diabolo, & ex nobis. Ex Deo quidem funt, cum
Spiritûs fan Ai illuftratio nos .vifitaie dignatur, eri-
gens nos ad fublimiotem profeAum , & in quibus
vel minüs acquifivioius vel deliciosè agentes fuper-
rati fumus, faluberrima compunAioiie caftigat : vel
cum.référât nobis coeieftia Sacramenta , & propofi-
tum noftrum àd meliorçs aAus voluntàtemque convertit
j ut ibi, cùm Rex Âffuerus caftigatus à Domino
Libros Annales inftigatur inquirere, quibus Mar-
dochæi bénéficia recordatur : fummi eum gradu honoris
exaltac, ac protinùs crudelifîimam fùper nece
Judæa Gentis fententiam revocat. Ex diabolo vero
cogitationum nafeitur fériés , cùm fubvertere nos
tana vitiorum obluAatione, quàm etiam occultis co-
natur infidiis, fubciliffima calliditate mala pro bonis
fraudulencer oftentaris, & transfigurais fe in Ange-
lum Lueis. Vel cum'Evangelifta refert : Et Coend
fatta cum diabolus jam'mi f i fie t in corde Simonis Ifca~
riothes ut traderet Dominum. Et iterùm Poft buccel-
'lam y inquit, tunc introivit in ilium Sathanas. Petrus
quoque ad Ananiam : Quare , a it , Sathanas tentavit
cor fin urn mentiri te Spiritui fantto ? Et Salomon :
Si fpiritus potffiatem *habens afeenderit fuper te , locum
tuwn ne dimittas. Ex nobis autem oriuntur ; cùm
éorum quæ gerimus vel geflîmus , vel audivimus ,
uaturalicer recordamut ; de quibus beatus David :
Cogitavit, inquit ', dies antiquos, & annos aternos in
mente habui. Et* me dit at us fktn noble cum corde meo,
& exercitabar & vcntïlabam fpiritum meurn. Et ite-
• rùm : Dominât feit cogitationes hominum , quoniam
vante, funt. E t , cogitationes jttflorum judicia. H a ne
Wgo triperticam rationem oportet nos jugiter obfer-
vare, & univerfas cogitationes quæ emergunt in corde
noftro fagaci : diferetione difeutere, origines earum
vel caufas auAorefque primitus indagantes, üt
quales nos eis præbere debeamus, ex illorum nieritô
qui cas fuggcrünt, confiderare poffimüs j ne qua forte
intelleAualis ibidem beftia , vel leo , vel dracd
pertranfiens , perniciofa veftigiâ latenter imprefle-
r i t , quibus accefîus etiam cæteris in abdita peAoris
noftri per cogitationum negligentiam priæbeatur. Et
itâ per fingulas horas atque momenta terram cordis
noftri Evangelico aratro, hoc eft , jugi Dominicas
Crucis recordatione fulcantes, vel noxjarum e t
hobis feraruirt cubilia , vel virulcntorum ferpentiuni
exterminare latibula poterimus. Hujus ergo perfecta:
mentis figura per ilium Evaifgelicum centurio-
nem , pulcfierrimè defignàtur. Cujus virtus atqué
Cpnftantia, quâ non quibuflibet ingruentibus c.ogita-
tionibus abducedatur : fed pro 'fuo judicio vel acimir-
tebat bonas , vel contrarias abfqne ulla difiîcuitace
pellebat , hac tropica fignificatione deferipta eft :
Nam & ego homo [um fub pote fiat e habens fit b rue mu \.%i
Utes, & died huic vado , & vadit ; & also veni & ve- lue. 7.
nst J & fervo meo,fachoc. & facit. Si igitur nos quoque
viriliter adversûs perturbationes & vitia dimi-
cances, potuerimus ea ditiöni noftræ difcrctionique
fubjicere, vel inftabilem cogitationum noftrarum
cohortem rationis imperio fubjugare , ad fpiritualis
hujus Centurionis ofdinem provehemur , quém in
.Exodo quoque per mortem legimus defignatum :
Confiitue tibi * Chiliarchus , & Centuriones, Quin- -/. tn'buhoî
quagenarios & Deeanos. Et ita nos quoque hujus di- ex'td. ig. ii.
gnitatis apice fublimati habebimus hanc imperandi
poceftatem , ut malis quidem fuggeftionibus præci-
piamus, abite , & abibunt : bonis vero , venite 8c
venienr. Servo quoque noftro , id eft corpori , ea
quæ caftitaiis vel concinentiæ funt, fimilirer injun-
gémus , & une ulla contradiAione deferviét , non
jam fufeitans nobis adversûs conciipifcentiæ ftimu-
los , fed omnem exhibens fpiritui famulatum.
Hujus Centurionis quälia arma funt j vel ad quæ
præliorum exercitia præparentur. Audi Apoftoium
prædicancém : A rm à \ inqûif, potentia noftra non funt t . c»r. 10. i;
carnalia, fed potent ia Deo. Quibus nos quoque fi vo-
lunaus bella Domini præliari, Sc inter Centuriones
Evangelicos militâre, accinAi jugiter debemus ince-
dère : Sumite, inquit ffeist urn fidei, in quo poffitis kphef. 6.16.
omnia tela nequiffsms sgnita extinguere : Ergo fides eft
quæ excipiens ardentiflima libidinum tela metu fu-
turi judicii, & cceleftis regni credulitate mortifiéat : ibij em
Et Loricam, inquit, * caritam : Ipfa nempe eft quæ a[ .uftkisj
vitalia pe Aoris noftri circum fans atque communiéns,
ad interiorem Hominem noftrum jacula diaboli penetrate
non permittit. Omnia enim fuffert, omnia
patitur, omnia fuftinet. Et Galeam/pern falutis, Ga- ibidem if.
lea capitis eft munimen. Quia ergo caput noftrum
. Chriftus eft , debemus iftud femper fpe bonorum fu-
turorum velut inexpugnabili galea in cunAis tenca-
tionibus ac perfecutionibus cOmmunireJ & principaliter
fidem ejns illæfam atque integram cultodire.
Aliis enim membris truncatum quempiam licet debilem
, poflibile tarnen eft ùtcünque- fupereffe : fine
capite vero nemini vel brevis vitæ fpatium præro-
gatur. • Et gladsum Spiritus , quod efl verbum Dei. ibidim.
Penetrabilius namque eft omnigladio ancipits, & per- Htb.i. t u
tingens ufque ad divifionem anima Ac Spiritus , com-
pagum quoque ac medullarum, & diferetor cogitationum
& intentionum cordis ; dividens fcilicet & abfeindens
quicquid in nobis cärnale terrenumque . repererit.
Quibus armis quifque fuerit communitus, ab hof-
tium femper telis ac populatione defenfus , non ut
captivusac fubditus ad hoftilem cogitationum terram
deprædantium conftriAus vinculis abducerur, nec
audiet per Prophetam : Quare inveteratus es in terra d^uc. }.u.
aliéna ? Sed tanquam triumphator in ilia qua volue-
rit cogitationum regione confifter. Vis etiam ipfum!
F f f f f