D I A L O G U S
A
C A P U T X I I.
Q
De Verbis Chrifti in cruce.
Uid ad Juijùfmodi infultus refpondic Filius
M. * Dile&us meus oravit pro eis, dicens : Parer
d'unir te illis, quia ncfciunt quid faciunt. Et ftabat
populus expe&ans,& deridebat eum. Tune marri
poruic dicere : * Audi filia, & vide, audi voces blaC-
phemantium Filium tuum, & vide dolorem meum»
Scis enim quod de Spiritu fanâo concepifti me, &
: quod virgo genuifti me, & qualiter * aluiftime. Unde
«l. refponde-
bat autem
alius , & dî-
ex quo ifti non credunt in me : tu tarnen crede
* in me, & compatere. T une iterum gladius Simeo-
nis animam pertranfivit. Audiens hoc latro qui à fi-
niftris pendebat,infultabat ei >, dicens : Si tu es Chri-
■ fins ‘yfalva temetipfurn & nos.* Refpondens autem
alter,qui à dextris pendebat, increpans eum, di-
• xit j Ne que tu times Deifjn, qui in cadem damnation
es : & quidem nos jufte, quia digna fattis recipi-
mus : hic verb nihil mali gefftt. Et dicebat ad Jefum :
Memento met y Domine, dum veneris in reenum tuum.
Et dixit illi Jefus : Amen, amen dtco tibi t hodie me-
cum eris in paradifo.
A. Quid fecifti tune, Domina chariffima?
M. Srabam juxta crucem tam plena meerore, quod
confolationem ferre non poteram j & mecum fta-
bant forores m(æ,& Maria Magdalena. Et cùm
Filius meus vidiïfet me, & Johannem. difcipulum
Mottl 17. fuum, quern dilig-ebat , dixit : Malier -ecce Filius
tuas. O quam milerabilis licencia ! Deinde dixit difei-
pulo : Ecce mater tua. Erat autem quafî hora fexta:
& fa&æ funt tenebræ fuper univerfam terram, uf-
que ad horam nonam. Et clamavit Jefiis voce magna,
fohut. 19. dicens : E li t E li lamma fabbafthani. Hoc eft , Deuj
meus, Deus meus, ut quid dereliquifli me ? Quidam
autem dicebant : Heliam vocat ifte. Sine videamus f i
veniat Helios liber ans eum. Poftea feiens Jefus quia
Luc* is. omnia confummata effent, dixit : Sitio. Quid Domine
filis ? Salutem peccatorum. Erat autem vas po-
fitum acetoplénum, & currens unus, implens fpon-
âi. calamo- giam aceto, & circumponens * haftæ dabat ei bibere,
ai. accepiffet ut citiùs moreretur. Et cùm * guftabar, dixit : Con-
acecum fitmmatum eft.
C A PUT X I I I .
De Chrifti morte, & earn conficutis mirabilibus.
E T poft hoc dixit : Pater in manus tuas commendo
fpirrtum meum. In haccommendatione * cum ho-
ai. dileûiffi-ftiafanguinis] commendabatChriftusDeoPatri* mattem
Sain ttern dulciffiinam,quæ ferinium eft & puriffimum ha-
ftrenuum & bitaculum fantfti Spiritus, una cum omnibus qui de E
&putiffim'ùm Spiritu fanito vidturi funt ufque in finem fæculi. Et
receptacuium poft hæc inclinato capite tradidit fpiritum. Tune ve-
fanÂî lum templi feiffum eft in duas partes à fummo ufque
deorfum, & terra mota eft, & petræ feifiæ funt : &
maximè ilia petra, in qua ftetit crux, fcilla fuie, ita
ut manus imponi poffet 5 & mormmenta aperta funt,&
multa corpora San&orum, qui dormierunt, furrexe-
iHcaxi. runt-, & exeuntes de monumentis poft refurre&io-
nem ejus veneruntinSan&am civitatem, & apparue-
runt multis. Centurie autem Sc qui cum eo erant, cu-
ftodientes Jefum vifo terræ motu & his quæ fie-
bant, timuerunt valde : Sc ipfe Centurio glorificavit
^cca™0 ^ eum » ùicens : * Verb Filius Dei erat ifte. Ecce quo- .
modo omnia elementa Chrifto compatiebantur j foli
autem Judæi indurati fuerunt. Et omnes qui fimul aderant
ad fpe&aculum iftud, videntes quæfiebant, pe.
&ora fuæpercutientes revertebantur. Scabant autem
omnes hoti eius de longé, & mulierés quæ fecutæ funt
eum à Galilæa, hæc videntes.
♦ C A P U T X TV.
Luïïus rnatris pro filii morte.
A n s e l m u s .
CHarifllma Domina, habuit adhuc finem dolor
tuus ?
M. Non, Anfelme : quia nondum plenè prophetia
Simeonis impleta erat, & tuam ipfius animam per. ,
g tranfibit gladius. Audi ergo quod fuper omnia eft la.
metabile.Judæi ergo(quoniam Paralceve erat) roga.
bant ut non remanerent in cruce corpora fabbatho.
Erat enim magnus dies ille fabbathi;rogabant Pilatum
ut frangerentur eorum crura, & tollerentur. Vene-
runt ergo milites, & primi fregerunt crura, & alte,
rius qui crucifixus erat cum eo. Ad Jefum autem cum
veniflènt,& * inveniftent eum jam mortuumjnon fre- ^
gerunt ejus crura, fed unus militum lanceâ latus ejus
aperuit ; & continue» exivit fanguis & aqua. Cumque
hoc viderem, quod tal’em crudelitatem in jam mor-
tuum exercèrent, * examinis faéta fui ; & tune verè .•
impleta eft prophetia Simeonis, quæ dicit : Et tuam «<
ipfius y & c. Et tune coepi clamare, & ejulare : fed jamfi
ç omnino lachrymæ in me defecerunt, tantùm fleve-
^ jam no<âe prætetita & die ilia : & dicebam, Eia dul-
ciftimi Fili mi, ubi eft nunc confolatio, quam fem-
. per in te habui î Quis mihi det ut ego moriar pro te,
Fili mi Jefu ? His, 6c aliis fimilibus, dulciflimi unici
Filii mei mortem deplanxi.
C A PU T X V .
De Anima Chrifii ad limbum defienju.
T Une magnum gaudium fuit fadtum in limbo,
quando anima Chrifti in ipfum descendit, &
patres inde liberavit, & limbum deftruxit : & infbr-
£) nura obftruxit, ita quod nullus Chriftianus illuc venire
poterit nifi proprio fuo arbitriojnec aliquis eorum,
qui intus funt, ante diern judicii exire poterit. Tribus
autem * vectibus infernum obftruxit. Et hæc eft; ^
ratio, quia ante mortem fuam * nulli habere po- a
tuerunt contritionem, confeffionem, vel fatisfactio- k
C A P U T XVI .
De Corporis Chrifti depofitione de cruce, ac JJJgl
fepultura.
A n s e l m u s .
QUid fatftum fuit poft hæc ?
M. Poft hæc rogavit Pilatum Jofeph ab An-
mathia, ut tolleret corpus Je fu , dicens inter alia : Domine,
nifi corpus cito tradideris ; * honefta mulier,4/.
mater ipfius juvenis, moritur præ dblore. Tune Pila- ®
tus quæfivitii jam mortuus effet, & * expertus à Cen* m
turione de omnibus, quæ ibi acciderant, juflïc àzti^
corpusjefu. Et venir Jofeph.& tulitcorpusjefu. No- q|
ta hoc, Anfelme, quod * multum eft lamentabile. J
Dum Jofeph corpus deponerec , ego ftabam jux-
ta crucem furfum refpiciens : * Expexftabam quan- pj
do brachium folveretur, ut tangerem & deofcularer,
lîcut & feci ; & cùm depofitus eflèt de cruce, pofue- ui
runt eum fuper terram bene ad très paffus de loco cru- ^
cis.Et ego caput ejus in finum meü recipiés amarifliwc
flere co:pi» dicens : Heu dulci(ftme F ili, qualem con-
flationem * habeo.qua mortuum filium coram me video.
aceurrens Johannes Evangelifta cecidit fuper
Loi- g^tus Jefu, plorans & dicens : Heu , heu , de tfto
P ara P flgyeheri pot ab am dulcia verba, hodie tri (lia & la-
nientabilia- Tunc Petrus advenir 5 & * quod ipfum
ne(raverat, amariflïmè flere coepi't : tune Maria Magdalena
plus orwnibus flere coepit fuper Dominum
foum dicens : Quis mihi modo peccata dimittet? Quis
modo ex eu f i bit apud Sirnonem , & apud forarem
mcamï Venit etiam Jacobus,qui ftater Filii mei*ap-
r| gjiatus eft, qui fimillimus illi erat, Sc cum multis la-
! chrvmis h°c dicebat : Heu : Domine , * Sc magifter,
aie"prcecerica, hæc facies amantiiïima erat mihi fi-
2-n° mil'1*113, ^ eu aPParet muhùm difllmilis. Tuæ
|j' manijs, ôc pedes tui clavis funt confixi j corpus verô
fcfà undique vulneratum apparet à planta pedis ufque ad
■ verticem : J meum autem * apparet ex toto illæfum.
Ian- Turavit quod * nec cibum nec potum fumpturus eflèt,
quoufque ad fimilitudinem fui conformaretur. Tune
* n certefi difcipuli accurrebant & lamentabantur fuper
eum : * & Eilius'meus ad confolationem meam & dif-
», cipulorum glorificatus fqit ibi coram * fuis : ita quod
I nulla plaga aut livor in corpore fuo apparuit præter
j quinque vulnerum cicatrices,quas refervaturus eft uf-
’ib & que >n ^ em ju^ e^ > & adeo fanus * apparuit incorpore
aefi nunquam paffus fuiffet. De quo ego & difcipuli
immenfam confolationem recepimus. Et cùm
eum fepelire * vellent ; cum magno moerore corpus
forciffimè tenui, & fepeliri vix permifi, dicens : Cha-
rijfime Johannes y relinque mihi mortuum filium meum y
epiem non potui habere vivum. Sed f i necefie efi ut hoc
fadas, rogo te ut me cum ipfo fepelias. Johannes refpondic
: Scis, Domina chariffima, quod aliter efie non
fotuit, & genus humanum fie redimi debuit. T andern
invita permifi ut fepeliretur : & cùm in- fepulchrum
poficus fuiffet, ad eum intrare volui, & fuper fepul-
chtum me ptojeci, & adeo miferabiliter * egi, quod
omnes fleverunt. Et cùm me Johannes ad civitatem
Hifeducere vellet, & à fepulchro amoveré ; * lachrymans
Chariflime Johannes, non facias mihi hanc
injuriam, ut me * fepares à dulciflimo filio meo Jefu,
JL quoniam hic * expetftabo donee moriar : & iterum
omnes fleverunt. Johannes veto me tandem^accipiens
& quafi violenter deducens ] in civitatem introduxit.
A Populus autem me videns indutam yeftem afperfam
fanguine, ficuc ante Jefum fteteram, & fanguis ejus
fuper me ftillaverat, unanimiter clamabant gementes
: O quanta injuria fatta eft hodie in Hierufalem in
ifta pulcherrima Domina, & filio fuo ; & compatie-
bant'ur * mihi. Judæi autem propter invidiam reclu- al. nobî*
ferunt Jofeph vivum in muro, quia Chriftum fepe-
livic : uxor autem ejus locum * filio ejus Jofepho poft ai. fiüù j 0-
oftendit. Tandem poft annos quadraginta veneruncfefh
Titus & Vefpafianus Hierufamdeftruentes,&Jo-
fe,ph viyum * in muro inyenerunt.Etficut Judæi Cnri-1\ de muro
ftum pro triginta denariis emeruntjitatrigintaJudæos txclufetun*
pro uno denario vendiderunr.
Heu fponfa mea dilebta cerne meas e" Ms-
Quas pro te fufFero poenas. Thuan»si9.
B Ferre non expavi
Quôd agunt Crux, lancea clavi.
Fel ego deguftavi, •
Quia te vehementer amavi.
Tu mihi redde vicem,
Tu quoque toile crucem.
Vide me nudum,
Verberibus laceratum,
In medio latronum
Cruci ignominiofæ clavis ferreis affixum,
Aceto in cruce pocatum,
Poft mortem lanceâ latus vulneratum.
Ad hoc anima dixit. Ecce vox fanguinis fponfi mei
Jefu dileéti clamat ad me de Cruce : O fponfa mea
q unica, vide dolorem meum. Ad hoc fponfa : Jefu, mi
dileóte,fa£tus es pro me opprobrium hominum,qui eft
Dominus Angelorum. Attende,©anima, ifte eft di-
leëtus tuus, cujus pedes pallidos clavo perfoffos, fanguine
perfufos intueris. Vide non fine amaro plandtu
& lacrymis, non pofitum fuaviter, fed diftentu crude-
liter in ligno duro corpus Jefu delicatum. O te,Jefii
Talus omnium ! O admicanda & amanda dignatio !
O Jefii mi dileéte, & Deus immenfie gloriæ, ver-
mis contemptibilis propter me fieri non defpexifti i
O fpeculum, O claritas Angelorum ! Alcendifti ar-
borem crucis, & extendens manus ac membra tua in
ejus ramis efFudifti floridum fanguinem per radices tui
corporis. Quid retribuam Domino pro omnibus qua:
retribuit mihi î Calicem falutaris accipiam, & nomen
Domini invocabo. Deo Gratias.
Qgq iij