S. ANSELM. DE VOLUNTATE DEI. ,
luntatem variari modis Egacium induftria per fe pore- A approbate ! alia cohcedens, alia permktens. ESicien j
Sed mine ad cxoofitionem I I W voluntas m Deo facit quicqmd vult, efhcicns m ho -
mine quod poteft homo & vult ïplo adu. Approbans
eft, qua: approbac aliquid, & ha?c ad hominem pertinet
rit indagare. Sed nunc ad cxpofitionem fup.
rum redeamus : vult Deus quod vult homo} fi damno-
sè, ut homicidium, vel adulterium, quod vult Deus,
hoc eft , prjefcivit t led homp etiam hac voluntatc
damnatur, prohibitum eft enim ei. VultDeus ut pater
alicujus moriatur , vel vult alicu^us hominis mortem,
quod homo non vult affedu naturali vel compaffio-
ne proximi, & renumeratur ex hoc tali affedu, li ia
exteris re^ulam rede vivendi non exccfterit: in omnibus
tarnen qua: vult & qua: facit» divina: voluntati
concordareintendit, & nihil contraeum facercdifpo-
& ad Dcùm. Approhans in Deo eft , quæ vult omnes
falvos fieri : quoniam nullum prohiber, quantum ad
fe filvum fieri : immb fi quis ad hoc laborat, appro-
bat. Patens eft quidem qua; fit approbans in homine.
Concedens eft, quæ concedit ut fiat aliquid. Conçe-
dente autem voluntate vult Deus, ut homo qui melius
non propofuit, uxorem ducat. Permittens voluntas
eft 9 quæ pe.rmittit aliquid fieri, etfi difpliceat quando-
111111 ----- - --------- _ --- , --- p -------- ; I, 11 I
ft bona voluntas humana, i " que.' Et hoc modo dicitur Debs velle mala, qu£e per-
tune tantum el
_t: quia* ___ v... . _
quando vult illud quod Deus vult illam veile • & fic
concordat divinae, qua: magiftra eft humapa:.
C A P U T V.
De divin a voluntatc .
concedente
efficiente y approbate,
permittente.
mittit fieri. Unde dicitur : Quern vult indurat, & cut h
vult miferetur. Auguftinus de civitateDei: Cunt dicitur
Deus mutare voluntatem.y ut quibus lenis erat, verb's
gratia , reddntur afper; ills potius qudm ipfe mutan-
tur, ficut mutatur fol oculisfauciatis, & afper quo-
dammo do ex 'tutti, & ex deleblabili mole flus efficitMrt
cum ipfe apud fe maneat idem <jui fuit. Dicitur etiam
voluntas Dei, quam facit dn cordibus obedientium
mandatis ejus ,de qua dicit Apoftolus : Deus qui ope- Philip, v
ur in nobis & velle.M Secundum hanc voluntatem Agna quidem voluntas Dei incomprehenfibi-
lis eft, ficut ipfe Deus, contra quam vult homo
, quia non plenè earn cognofcit: quod in futuro
etiam velle dicitur » -.quod ipfe non vult, fed ipfe fuos
id volentes facit : fic orant pro quibufdam piè fiindeligere
erit. In praefenti ver&.quofilam affedus ejus percipit . . - _ ■ ,
fecundum perceptionem vel prohibitionem, & ille Q que infpirati ab eo fanda voluntate, & quod orant
obedit. In his autem fupradidis non eft xquum intcl- non facit. Secupdum verb vpluntatem luam , qua:
aliquem aliquod falfum vel fuperfluum didum
fuifle, vel contra fandorum audoritatem. Dicit enim
Auguftinus in Enchiridio, cap. i © o . Pràpterea magna
voluntas ejufdern Domini' ex qui fit a in omnes volunt fites
ejus , ut miro & intflabili modo non fiat prater
voluntatem ejus, quod etiam contra ejus voluntatem fit y
quod non fieret f i non finere, nec utique nolens .finit,
fed volens : nec fineret bonum fieri male, ni f i omnipotent
& de malo poßet facere bene. Eft & alia hujiis vo~'
luntatis divifio. Alia enim poteft dici efficiens, alia
ejus prxfcientia fempiterna eft, omnia qu t cun que vo-
luit fecit y non folhm pmerita, vel prxfcntia, fed
etiam futura. Gregorius : Deus vult omnes homines Mt.
falvos fieri, id eft, nulli falvantur, nifi quos vultfal-
va ri, vel de omni genere hominum aliqui falvantur.
Vel vult omnes falvos fieri, id eft, non cogit aliquem
damnari. Item , deconjuge infideli dimmittendo dici
oportet, non dimittat, quia etfi licet, non expedit.
Item in libro de parvulorum baptifmo i Sicut bono
male uti malum eft, fic malo bene uti bonum eft.
s e c u n d a
SECUNDA PARS OPER.UM
S ANSELMI
CANTU A RI EN SIS
a r ch ie p isco p i,
C O N T IN E N S PARÆNE T ICAj