i«4 S A N C T I
quia villicatum inique priùs tradaverac ; ica divitiæ,
quas ante converfionem quis ’inique conquifivic, five
poffedit, auc difpenfavit, etiam poft converfionem
cjus vocantur diviciæ iniquitatis. Sed ficut villicus ex
codera villicatu , poftquam corredus eft, adquifivit
amicos : ita quifque de fiiis faculcacibus, quamvis an*
tea ex licitis & illicitis adquilillec cas, amicos fibi fa-
cere ftudeac ; ica duntaxat uc nihil ultra per iniquita-
tem adquirat.
Tota itaque Iedio ifta corredionem 8c emendatio-
nem docec, 8c hortatur uc quicunque malè vivebac,
6c res quas dilpenfandas fufeeperat, perverse tradabat,
mutet fiios mores, 5c mala præcedentia bonis fequen-
tibus vincat & deleat. Poflùnt tamen omnes divitiæ
fæculi, divitiæ iniquitatis appellari, quia cùmàDeo
pro omnibus fint creatæ, has fibi nonnulli, quamvis
A N S E L M I
A jufto labore, iniqua tamen cupiditate congregant ; 5c
quas nulli tribuunc » has indigencibus quodammodo
tollunt, dum eas in ufum eorum venire non finunt.
Licèt ergo juftis, ut didueft, laboribus adquificæ, vei
in patrimonio à religiofis parentibus acceptas : tamen
divitiæ iniquitatis funt, quia iniqtuim eft, id eft, ab
æquitatis régula difeordans, ut alius divitiis fuperabui.
dec, alius autem egeat. De quibufeunque igitur divitiis
fæculi fiant eleemofynæ, de divitiis iniejuitatis fimt.
Itaque non jam jniquè fed juftè conquiramus divi-
tias , ex quibus juftas faciendo eleemofynas, fandos
pauperes adquiramus nobis amicos | ut ipfi nos fe~
cum rccipere dignentur in êttrna ta berna eu la : Per J e,
fum Chriftum Dominum noftrum, eui cum Pâtre 8c
Spiritu fando vivit & regnat Deus, per omnia fiecnla
fieculorum. Amen.
H O MI L I A X I I I
IN EVANGE L IUM SECUNDUM LU CÂM.
*M7.v,u. ■ 'p'v t;?» int Jefus injerufalem, tranfibat per medians
1 J Samariam dr Galilaam. Et reliqua.
Præfens Iedio fecundùm hiftoriam quidem femel
opéré compléta eft, fed fecundùm fpiritalem fenfum
quotidie impletur. Nos cnim in Adam à vifionc pacis,
quod Hierufalem interpretatur recefieramus > ac in
nu jus exilii rixofas inquietudines decideramus, & ad
inferni fupplicia nihil pacificum ultra vifuri properaba-
mus. Verbum autem Dei ppr quod fada funt omnia,
nos mifèricorditer ad fuas pacis vifionem in qua pe-
renniter quiefeeremus, reducere volens, defeendit ad
nos qui ad ipfum nequibamus afeendere ; & fufceptâ
in fenoftra humanitate, tetendit ad fupernam Hieru-
làlem, ubi fèmper vera pax cernitur, Sc illuc nobis
viam aperuit : 8c quia eledos homines fua membra fecit
, in ipfis membris fuis adhuc quotidie vadit in Hierufalem
, dum eledos fuos ab hoc exilio reducit ad pa- *
triam, in qua pax regnat fine ulla inquietudine carnis
aut fpiritus. Quæ, lcilicet, patria nomine Hierufalem
hîc defignatur, quæ vifio pacis, ut didum eft,
interpretatur. Ad quam pergens, tranfibat per medium
Samariam & Galilaam. Samaria nam que interpretatur
cuftodia, & fignificat juftorudiligentiam,
qui cuftodiunt mandata Dei, qui omr.i cuftodia cor
luum fervant, qui adus fuos omni hora cuftodiunt.
Galilæa verb, quae dicitur tranfmigratio fada , defi-
gnac eorum vitaro, qui à malis operibus ad religiofam
converfationem per anguftam poenitentiæ viam mi-
graverunt.
Vadens ergo in Hierufalem, tranfibat per mediam j
Samariam & Galilaam : quia quotidie quofdam fibi
unitps tranfire facit ad ætemæ pacis beatam vifionem ,
& ex his, qui non erraverunt; & ex his, qui abcrrorc
ad veritatem redierunt. In eis enim tranfic in Hierufalem
, quos fua membra fados de præfenti fæculo ne-
quam eripit, & ad fupernæ majeftatis perpetuam con-
templationem perducit. Tranfit per medium Samariam
GT Galilaam, id eft, dividit per medium tali tran-
fitü Samariam & Galilaam, per quas, ut didum eft,
intelligimus juftos & poenîtentes, quia videlicet &
ex juftis, & ex convertis quofHam eligens , ad terram
viventium fccum ducic, quofdam autem ex eis hîc
adhuc agonizari permittit Verbo autem præteriti im-
pprfedi dicitur, quia tranfibat -, ut detur nobis intelligi
quia tranfitus ipfe nondum peradus eft, fed adhuc
agitur. Ilia verb pars elcdorum quæ retinetur in hu-
jus vitæ laboribus, defignatur non incongruè per caftellum
, de quo fubditur quia dum ingrederetur Jefus
quoddam cade Hum, occurreruni ci decem viri leprofi.
NamSandi inter paricula tentationum hujus fæculi
inftar caftclli fèipfos intra vallum difciplinæ cauta cir-
cumfpedione cuftodiunt. Caftellum enim munitur ad*
versùs hoftes, & follicitè euftoditur, fignificans Ec-
clefiam inter hujus vitæ diferimma fortiter undique
claufam atque munitam contra malignos fpiritus, &
pervigili folicitudine fërvatam. Quod caftellum dicitur
quoddam, ut juxta litteram nefeiatur, & juxta fpiritalem
fenfum côgnofcatur. In quo, fcilicet, fpiritali
caftello, id eft, in Ecclefia, fèmper eft Dominus, ficut
ait fuis difeipulis : Ecce ego vobijeum fum omnibus die- Mlllb J
bus ufsjue ad confumihationem faculi : fed tamen dceflè >«•
videtur aliquotiens, ubi permittit iniqlios multiplicari,
& fuum eledis fuis palàm non præftat auxilium j fed
tribulationibus & adverfis eos affligi, velut à fè dercli-
dos , finit. Unde & ilia vox eft : V t quid Domine re- P/'.j.t.ij
ceffifti longe, defpicis'in opportunitatibus, in tribula-
tionei Cùm autem deeffe Dominus videtur, tune foras
tendunt illi qui per decem leprofos figurântur. Multi
cnim vel advcrfitatibiis fradi volunt à fide rece4erc, &
infidelibus fe jüngere, quafi dicendo : camus ; & dift ,,
fonamus teftamentum cum gentibus, qua circa nosfunt :
Vel tentationibus vitiorum fuperati m alaiot& tanta
faciunt, ut gentilibus in adionerfinailes fiant , dum ab
Ecclefiæ vifeeribus ad res fæculi per defideria foras
tendunt. Hi funt enim fpiritaliter leprofi : qui prop-
terea dicuntut decem, qui contra Dei præcepta faciunt
, quæ propter decalogum legis per denarium nu-
merum intelligi fblcnt. Sicut enim obfèrvàtores man-
dâtorum edeieftium alfequuntur inde mundationem &
fanitatem anîmæj fie contraria mandatis ipfis agentes,
fpiritalem contrahunt inquinationem & infirmitatem :
adeb ut tales in anima fiant, qualesin corpore cernun-
tur, qui lepram carnis patiuntur. Qui tantb magis
foras tendunt, quantb perverfius agunt ; & ita fiunt
hæc, dum Jefus abefle videtur.
Fit autem plerumque per refpedum divinæ gratiæ ut
Dominus ipfc Jefus ad hoc Ecclefiæ caftellum palàm
venire & ingredi videatùr, fubito, fcilicet, tribula-
tiones fèdans, populumque fuum à pravitatibus conv
e r te r , 5c magnum religionis incrementum ei larr
giens. Et tune fpiritaliter agitur quod didum eft, quia
dum ipfe caftellum hoc ingreditur, occurrerunt ei decem
viri leprofi. Nam invenit eos contra fè tendentes,
id eft,,via fibi contraria gradientes, dum illi foras, 5c
ipfe tendit intus} atque fiftit eos, & flare facit atque
ceflare, ne pergant ultcriùs in via perverfà. Steterutit-
etenim , & fteterunt a longe ; quia non ftatim potuerunt
ei propinquare, fèd procul ftantes verfi funt ad preces,
5c magno cordis clamore dixerunt :Jefu praceptor, mi-
fcrcrc noftri. Non intellexerunt eum efTeSalvatorem,
qui
HOMI L IÆ £ T E X O R T A T î O \ h S. ,
ptccatôrum mortraYpnines fanare podît : & fe mi- A ris lèpre fanitatem à Clirifto cohfequutüs magnifie r î î. _______________________________• iras r* . . . _ * ' .... &
U*
qui r - -, . ...
lcros ob hoc elle fados agnoverunt , quia præceptis
contrariafecerant ; ideoque Jefum, id eft, Salvatçrem
vocàbant eum;; & præceptorcra,quem ut fui mifcrcre-
tur orabant.'.Quoi ut intuitu clemèntiæ vidir, dixit,
Ite, often dite vos facerdotibus, id eft* pef humilem
oris colifeffiönem facerdotibus veracitèr manifeftate
omnes iriterioris lepræ veftræ maculas > ut mundari
pofficis. Et quod rogabant , fadüm eft eis dum irent
ad facerdotès : quia, fcilicet,- mundati funt : quoniam
peccatores, lieèc gravi criminum lepra fini fceddti, euntes
tamen atf'cônniendum purganturin ipfa côfcffioné t ............. .....
pwpter poenitentiam, quam aduri funt. Dum irent, B à màlo cuftödiebat.
muiidaii funt i quia ex quo iter hoc intrant, incipiunt Refpondcns autew Jefus I di:
operari juftitiam , & juftitiæ opèraup eft eorum mun- ' '
s dacio. Dum irent, mundati ftmt : quia ex quotenderi-
1 tes ad confefïioné & poenitentiam, tota deliberatione
mentis peccata fua damnant, & definite ) liberantur ab
eis in confpedu interni infpedoris.Unde 5c perProphe^
tä Dominus ipfe teftatur quia imputas impii non nocebit
ei in quacunque die converfus fuerit ab irfipietate fua.
PerveniendiMTi tamen eft ad facerdoteS, 8c ab eis quarrend
am folntioj ut qui jam cor'amDeo font mödati, fa-
Deum , ut gtorificaretür Pater tn Filio.
Et cecidit in faciem ante pedes ejus, quia de prioribtis
adibus erubefeens fibi vilis appâruit, & dçvosa fè
Chrifto humilitate proftravic. Statum jam rigiditatit
8c fuperbiæ non habuit j fed tota mentis confterna-
tione filb pedibuS Sal vatoris bene jdcuic, grattas agens
quod de tanta miferia liberatus elite : & hic erat Sa-
maritanus, id eft, cuflosj quia ne percepta bénéficia
poflèt amictére, fèrvabae èa per hümilitatis euftodiami
& fèipfura cautè jam cuftodiebne, rte plagam ulterius
lepræ fpiritalis.'incurreret > & cor fiiom aftufque fuos
^ , # Nonne decem mandats
funt ? & novem abi funt ? Operibur hujus , qui
grattas retulit ÿ & aliorum , qui ingrati füeiunt, ref^-
pondit Dominas î Nànnr, irquit, decem mundati funt,
& omnes paritér ad reddëndas gracias tédirè debuif-
fent? Decem mundati funt, quia legitimus numeruseft
purgaxtiSi Sed novem quafi nefciuntur à Domino j quia
maïuerunt elongari oo eo per peccata, quàm pronin-
quare ei per bona opera. De quibus ait : Vbi funt ? "
Qiiod eft dicere : Qui in humilitate & gratiarum adio*
ne debererit adelle, ubi fum ? Q^ii naihi per merituny
cerdotu judicio etiam hominibus oftëndantùr mundii
Sequitur : Vnus autem ex Ulis ± ut vidit quia mun da- devotionis & opens pröpinquaire debernlt, ubi funt f
tus eft, reonffus eft cum magna voce magnificans Deum. C Qui jn obfervantia mandatorum meorum elfe debébat
V.'iut defîgnat unu ni in bono perfèveràntem affedù
eorum , qui poftquam poenitendoÿeniam adeptifunt,
permanent in humilitate, & gratiarumadione. Quod
enim dicitur units ; intclligendum eft, non diverfis jam
fè voîuntatibus varians, led in Deo placendi voluntace
perdurans. Nam & omnes eledi propter hanebonita-
tis ünanimïtatem* non folùm unum, fed etiam unus re-
dè dicipofrunt, ficut indicat Apoftolus, ubi de omnibus,
qui funt in Ecclefia bonis & malis, m yfticè loqui-
.. tur : Omnes quidem cu 'runt, fed unus àcclpit braVium.
Omnes enim Chriftiani & boni & mall, pro modo fud
quifque , currant ad bravium j fed anus, qui légitimé
currit, id eft, imitas eledorum percipit illud j ficilt &
omnes ni leprofi mundati funt, fed unus egit gratiaS;
Vnus.itaque Am vidiflèt qubd à<criminum lepramunrent,
ubi funt? Quia vero novenarius humérus habet
ter cria * & ad fideni Trinicatis pertinet j hi novem de-
fignanc illos , qui poftquam pcèiiitendo >»undafifunty
à præcedentibus.culpis exiftunt defides & fècuri, nec
fera bonis opèribus exercent, fed folam fibi fidem
fufhccre putant*
Non eft inventas qui rediret, & daret gloriam Deo
ni f i hic alienigena : quia non invehitur, qui poft ac-
ccpcam veïiiam recordeturdivinæ piecatis, & eigra-
tias devoco corde referens perfeverct in bonis adibus,
nifi qui non fit ex filiis terrenæ Babylonis, fed ex filiis
Hierulàicm Coelcftisi
Et ait iUis : Surge, va de -, quia fidts tuÀ tefalvum
fecit. Humilitcr adhuc jacenti pro. peccatis pcenitendo
dclëcis præcipitur ut furgatad bene agendum,&.vadat,
“-r lu e datus effet, r.çdiit ad mundatorem, grates eircfcrens, U id efftt., nprrrôimmôn uvrMathuirr àc proficiat in bonis operib_n__s•. Oui
& lcmàgisiiu humiliaris, & devotiorexiftens, aefern^ :- c—------— — «• v > -
per ei placerc ftudens. Nam hic unus, uc didum eft,
cos qui fie agunt, defignant. Noluit ingratus jam eflè j
fed regrcftus eft cum magna voce magnificans Deum.
Redè c , quia magna Dei beneficia fè
ctimi infirmitatem fuæ conditionis humiiitera<ynpviCi
ac pulverem & çinerem fè elfe pcrpeiidic, jübécur ad ro-
bufta opera fùrgeie, ac prômoveri in ptofedu juftitiæ.
Cul & dicitur : Fides tua te falvumfecit. Crcdidic cnim
grates eflè referendas * ci dui fè mundaVerat & opère11
rti... ___i. o. c j— _ fi . *#•« rts >- ‘ e
, itfi 1 « * O----- - - '• “ '■ '•VW a t u n . l u u u i u a j U UU1
percepille gtatulabatilr* Magna voce, devota potiils Deus inndtuerat; Sc fidem qua perdil'ttionem operatur
qu m c amosa debemus intdligere. Non enim exigua v habebat, ac per cam ^ priotibusmalis falvus erat l '
ocis evotione Deum magnificare cupiebat, qrti fe in quibus ante perierat; quia non fine operibus fiderii
ac tantis mahs magnificelibcratum gaudebaci Interior fibi fblam fufficerc , ficut illi noytm, seftimavit.
HO MI L I A XIVÎN
EVANGE L IUM S ECUN D U M ’ J O H A N NËM.
6 V reZHlùs i cajus filius infihnabaturCa-
A^jpharnaum. Et reliqua*
Quod m ledlione Evangelica de uno rêgulo & ejus
lo lingulariter fadum audivihius, humano géneri
generaliter confonare videbimus, fiadhibitâ diligen-
J a mp cum intellcdum fuperfieieilitteræcoaptemüsi
cgulum autem à rege nomen dedudum & litterarum
cqnionantia demonftrat, & fignificatio dedudionis
ppiobat. Scimusetiam quia fuere reguli, id eft, mi-
ores reges. Hominem igitur ad excellentiflimi régis
fadum, dum bene ferexic
bir!^ j'» Cci^Peranter imperavit, regem füiffe quis dü-
in «i ç $?n1“ Iîi vcr^ ^cg*s 5 paradifiis Dei fuit,
in cm*5 ^ hom° colonrts, in quo operarius p'ofitus,
q ° rex 5c dominus uc.dominareturac pi æcUèt be-
E Âiis èc pifeibus, atque reptilibus, 8c àvibus, tanquam
ïex in folio collocacu& eft;
Sed proh dolor! qui hoc modo roagnus rex fiiblimatus
prîtAdcbat, per inobedientiæ tumorem à regno illo dc-
pulftiS eft, & ærumnis ac triftitiæ cxpoficus eftiTamen
hiifèraiïte Deo, cujus miferariones fuper omnia opera
ejus, non ex toto mifer homo in përditionis abyniim
redadus eft ; quoniam néque liberum amifi't aibi-
trium, neque à rationistapacitate àlienatus eft. Perdi-
dit ergo, per fcipfum rftagnum quid ; teliquic autem
ei mifèricqfdia Cönditoris parum quid. In eo itaque
quod amifit, rex efTe defiic ; in eo autem quod præ cæte-
ris animalibus fibi felidü eft , qrtafi regulus viditavit.
Quod ipfaEvangelii vérba viderttur innucre, dicendö
quia erat quidam regulus. Pcrhöc enim quod dicicur
Aa