431 , S i N t t l
magtris fæpiüs reFerre folet quanta? caritatis confilium
auxiliüque ci in præterito anno contuliftis. Nec Tolu
ipfefed & omnes Fratres noftri per veftram,tranfeun-
tes præfentiam, plurimam veftræ Sanditatis predicant
carftatem. Super quibus, quantas pràfvalemhs
A N S E L KÎ Ï
A autem in mifericordia Dei quia non relinquet vjrè '
peccatorum fuper fortem juftorum : heque tradet
ftiis animas confitentes fibi. Omnipotens Deus —~
tor in oportunitatibus,incribulatiorie,fubveniat voir
fecundum neceflitatem veftræ tribulationis. A'men ** '
3S^è^séË3eâ@B3eÔE3â88BSE@B@8Ê38SSeS@8éSi .
gracias perfolventes humiliter petimus, ut per hunc
ad nos remeantem veftrum efle, veftrumque velle,
nobis infinuare dignemini, ut gaudere poflimus cum
gaudente & cum dolente, quod omnipotens Deus
averratà vobis, ut lilii condoleamus. Gratia Dei &
pax vobiieum, Pater gloriofe. Memento noftri in
fandis orationibus veftris.
• mmmmmwMmmàmmm
E P I S T O L A X V I I I .
Domino Revereüdo & Patri diligendo Hu-
çoni Yenerabili Primaci Lugdunenfi, An-
îelmus fervus Ecclelîæ Cantuarienfis j quod
fervus, quod fiiius, quod torus fuus.
E P I S T O L A X X .
Domino & Patri Guillelmo 8 Reverendo
Arciiiepifcopo Rothomagenfi v Anfe!^
fervus Ecclelîæ CantuarienEs : lalutem.
CLamo & queror ad vos > & ad vos & ad omnes
Êpifcopos Sc Abbates & totam Ecclefiam Nor-
manniæ pro me & pro congregatione Ecclefiæ fanflj
Edmundi qua? eft in Anglia, de Abbate Monafterii
fandi Ebrulfi quod eft in Norinannia,& veftram pet0
juftitiam. Injuria , quam nobis nimis inordinatè fecit
in Anglia,praeter opinionem cjuam deillo habebamus
h ie eljL Juvenem quendam filium Comitis Hugonis>
de Ceftre,mmià carentem prudentia & militate & vir.
GAudendo gratias agiinus Deo y Sc gracias agendo tutibus ad Àbbatis pertinentibus perfonam?per pote^
gaudemus quia piefas divina veftrum defiderium ftatem règiani ingeiïït in Ecclefiam fandi Edmundi
Vifitandi locum in qùo falus noftra prociirata eft, cum arrriis, Monachis, quantum inipfis erat, rccufan.
adimplevit, Sc nos de reditu veftro & de falute vobis tibus & Contradicentibus, & omnino fine noftra conreftituta
lætificavit. Gratias quoque refero veftre ceflione, ad quern pertinent omnes ejufdem Ecclelis
Paternitati,non folùrh pro multimodis beneficiis iiiihi donfecrationes.Qui ibi-nititur exrorqueré ab ipfis Mo.
impenfis, verùm etiam pro indeficienti bona vblun- C nachis obedientiary & eledionem, Sc ut animas fuas
commendent illi cuftodiendas, qui quàm non idoneus
ad hoc fit ; apertè cognofçitür i quia ipfe nufquamli-
ne laterna & cuftodia ^ atque antequam ad hoc alTu-
meretur, fibi ipfi credebatur. Precor igitur ut eundem
Àbbaterti auâioritate veftra Monachum fuum revoca-
re cogatis,& Ecclefiam quam iniquè opprimit.velutà
lupd rapace Sc oves difpergente liberetis ne nos ali.
quid fuper Monadhum veftrum noftræ auctoritatis
cenfum, veftra ceflante, facere cogamur,, Valete.
• paterna follieinidine Sc litteris ftiis vi- “ cate, qua 4 ------Aa" r i,,J n»i nnà«*
fitare Sc ad eadem beneficia repetenda, fi opus fit,non
cefiat vificare. Quibus bonis, quoniam nihil ego co-
gicare queo quod poflim recompenfarejDeuih omnipotentem
pro cujus amore hoc racitis, quanto aflfedu
poftum oro, ut ipfe vobis dignetur remunerate. No-
ftru efle quale fit in Anglia, caritas veftra defiderabat
per fbriptum cognofcere,fed legatus vefter pleniüs vb-
bis viva voce,què.m ego ferib'endo, poterit oftendere.
Hoc tantum dico quia quando fpero rheas adverfita-
tes micefcere,tunc magis fentio èas exardefeete. Tota
enim me vis Anglia; eftm folus ibi fim,moliturfubvertereiquiameabob'edientia
E P I S T O L A X X I .
Sedis Apoftolieaenon va- . . .r c ....
let avertere: ad quod etiam ipfi Epifcopi cum Regeq Anielmus Arcniepilcopus ^ rratribus oC nliis
fic arftuantjUt etiam confecrationes qua; nonnifi ad me cariffimis, Priori Elfero , & aliis Monachis
pertinent, fi fit qui velit accipere, ipfi praefumere non
metuant. Omnipotens E)ominüs veftram nobis Pater-
nitatem in gratia fua diu confervet incolumen.Amen.
E P I S T O L A , X l i .
Diaco Revetendp S. Jacobi Epifcopo, Apfelmus
fervus Ecclefiie Cantuarienfis: gratia:
fupernje auxilium & confolationem.
Urn Temper nos Chriftiahi irivicerti congandere
c debeamus & cöndolere,tunc utique maxime eftm
Ccenobii faii&i Edmundi: falutem & be-
riedidfciofierti Dei.
MIfereor & compatior caritati veftrje in long»
& nimia tribulatione laboranti. Et tanto magis
afFe&uofifts hoc facio, quanto vos non pro terrens
tei cupidhate, fed pro juftitia tribulari confidero. Ju-
ftitia enim eft, quia non contra Ordinem veftrum,
ffon contra Regulam S. Benedidli, non contra auftd-
ricatem aliorum fan&orum Patrum ,nec fine confilio
eorum a quibus Religionis regimen Sc confilium «-
pe^are debetis, Abbacem vultis accipere. QuapropKf
fi propter hoc perturbationes & moleftias patimim,
profperitatem & exaltationcChriftianitatis &adver- £ videbit Deus qui omnia mala aut corrigit, aut punu,
fitatem ad ejufdc humiliatione cognofcimûs pertine- & bona nutrit & confortât, & dabit vobis
feiveftriitaquetimoris atque doloris ex; litteris veftris
caufatn cognofcentes,unde timetis, inde timemus j Sc
quod doletis y paritef dolemus. Quia, milites noftros
contra Saraeenos ad veftrum auxilium commoneri de-
fideratiSjlibenter pro oportunitate noftra eos commo-
nebimus,& ad fubverttionem Chriftianorum commo-
vebimus. Sed noverit Sandtitas veftra quia regnum
Anglorum bellomm contra fe' ündique furgentium
nuntio fere quocidianocommov'etur,nnde fatis vereor
tie côntingat nos pro vobis minus prodeffe, quia nobis
hoftes timemus obefie. Nam durnquifqUe curat tuerr
propria. minus poteft curare communia. Conabimur
tarn en Detj annuentc hoceflRcere orationum devotio-
ne,quod non valemus militum colledtione. Speramus
hem fuam congruo tempore qui adjutor eft n ^■
tunitatibus in tribulatione, fi tarnen flagella parus u*
ftinere humiliter volueritis, & in fpe miTéricpr i*
ejus non defeceritis. Ad ilium clamate non 1° * ? ^
rando, fed Sc vitam veftram in mandatis ejus & in
dinis v*e ;f-t ri- cuf-t od-i a toto corde, toto con.a. i.u^,g ionm o iu
loco Sc in omni tempore fervando. Gravis eft a‘|^uanl
do & ingrata in tribulatione patieatibus ve^ orVe
fine alio auxilio confolatio j fed non debet h°c ^
fervis Dei,qui fpem certam habent in Deojquia
to major eft cribulatio, tanto major l ^ u*Iur.Pa^cec
tiae retributio. Omnipotens Deus fua vos a^1 .
confolatione, & in profperis & in adverfis ua
Temper protegat benediébione.
e p i s t o t A
Ë P I S TOL A R U M L I B. I V. 433
E P I S T O L A X X I I . E P I S T O L A X X IV .
Domino & Patri Reverendo Guillelmo Ar-
chiepifcoP° Rothomagenfi, Anfelmus fervus
EcclcCifS Cantuarienfis j cum affiduis
oratioriibus fidele fervitium.
Sub Domino, & tocius Normanniæ Principi
Roberto, Anfelmus fervus Ecclefiæ Can-
tuarienfis : fidele fervitium cum oratignii-
bus.
PRo injuria .& oppreflionibus, pro gravamihibus,
■ o deftrudione Ecclefiæ S. Edmundi clamavi ad
Pternitatem veftram, & nohdum exaudiftis clamore
aftrum;conqueftus fum,& nondum fenfi cbmpaflio-
n m veftram. PromifiiHs vos fa&uros quod-rogave-
nam Monachis Monafterii S. Ebrulfi qui prædidam
Ecclefiam graVantjfpolianc^deftruunt -y iëd nimis mo-
ratur effeftuspromiffionis veftræ : adhuc clamointi-^
dolôris corde cogenre pro hie àd cujus propriam
cursm perrinet ilia Ecclefia, & profratribus qui in ea
conveifantur : propter Deum, fi zelum Dei habetis, fi
Epifcopalem pietacem habetis , rogo, obfe'ero^ ad
veftigia veftra mente me proftefno, fuccurritë, mife-
remini orphanis Sc vidùæ Ecclefiæ, quibus pro parte
invehitur privignus, pro paftore lupus, pro dudore
cæcus, pro doftore nefeius, pro Abbate fur &-latrq :
duianonintrai'peroftium. Revocate MonachoS ve-
ftros liberate nos ab oppreflionibus eorum. Facile ut
Abbas monafterii S. Ebrulfi revqcet Monachos fuos, 1
daoscotra legem Dei& Ordinem fuum in Ecclefiam
pradiftam ingeflit, Sc res ejufdem Ecclefiæ quas inde
abftulit facriiegâ rapinâ, juftè reftituat; Valete Sc fuc-
currite, precor | feftinate.'
^egSg^8BS8SS388EeaSB8^SE98!eB^ 3SG8e^eS^BKä^38SSeEeSß$3S9888e8K0K3838^i
E P I S T O L A X X I I I .
Anfelmus' Cantuarienfis Archiepifcopus y
Roberto Comiti ,* & fratri ejus Ernulfo
Cotnici, 6c Radulfo de morruô mari, 6c
Philippo de Brajofa , 6c Bernardo de
Novo m^cato , & aliis qui terras habent
in Epifcoparu degeptibus Vailfridi Epif-■
copi, amicis 6c filiis in Deo cäriflimis : fa-
lutem ,.6c benedidionem Dei.
QUamvis vos ipfi follicici efle debeatis de falute
veftra, ad me tarnen pettinet ut vos ad hoc quod
vos decet coram Deo & animabus veftris expedit,ex-
cicem arnica exhorratione, Sc invitem paterna admo-
nitioné. Precor itaque vos ut amicos, & confulendo
nioneouc filios dilectos, quatenus diledo \7ilfrido
Epifcopo de fàndo David, propter honorem veftrum
& propter Religionen! Chriftianam,omnem reveren-
tiam &c obedientiam qnæ Epifcopo in fuo Epifcopatu
• debetur cum amore exhibèatis,& quæcumque Epifco-
palidifpofitione fieri debene, ejus confilio faciacis. Sic
enim yos ipfos ante Deum exaltabitis , fi vos religiofa
humilitate Epifcopo veftro, ficuc Deus ordina vit, fub-
jccemis, Etfi in aliquo veftro’ confilio opus habuerir,
proniptos vos ut Chriftianos bonos inveniat, quatenus
Deus vobis in omnibus neceflitatibus veftris Tub-
veniendo rétribuât. Hoc quoque maxime thoneo &
conful0)qUia vobis valde neceflarium eft fi Deum non
vultis offendere, ut-fi terras aut decimas,aut Ecclefias,
liflnid quod ad Ecclefiam ejus Ecclefiaftica redi-
u*ne pertinet, tenetis ; ut reddere propter timorem
ei ftudiosè curetis. Nam certum eft quoniam qui
eum exhæredat, vel Ecclefias ejus inJiac vita, fi fine
poenitentia & emendatione moritur, à regno Dei ex-
atUC ^acura vha* Onvnipotens Deus fie vos
ciat k°na liocfæculo optfrari, ut vos fae
beata retributiône in æternum gloriati, .
QUaliter Domnus Guillelmus eledus Epifcopus
Wintonienfis de Anglia exierit, non eft opus
leribendo oftendere,quöniam per ipfu & per alios qui
rem ipfam cognofcunt poteritis difeere. Sed quoniam
1 ad me maxime pertinet illi compatiendo, & per me &
per alios quantum poflum,ficut debeo fubVenire ; precor
Gelfitu.dinem veftram fi quid âpud earn valeo
quod deceat ijppetrare, quatenus in vobis ficut homo
vefter & ficut illi cognofcitis expedire, auxilium Sc
confilium eum amore inveniat.
rJh r&i: $%■w #$5 : «$4
” E P I S T O L A X X V .
Domino 6c Patri Guillelmo I Reverendo
Archiepifcopo Rothomagenfi, Anfelm.us
fervus Ecclefiæ Cantuarienfis : fideles ora-
! tioiiés cùrh fervitiö.
CUm femper gaudere Sc Deo gratias agere debeà-
mus,quoties fervos Dei gloriam mudi pro Chri-
fti amore contemnere videmus, nec ulla violentia aut
blandimends à réditudine poJfe feparari, tunc utique
hoc maximè facere debemus, ci\m in filiis & familid-
ribus noftris hoc cognofcimûs' operari. Quanta autem
virtutc, quanta conftantia Domnus Guillelmus fiiius '
vefter,& gratia veftra nofter,quem Canonicum & De-
canum Ecclefiæ veftræ eledum canonicè Epifcopüm
Wintonicnfis Ecclefiæ nobis caritative conceflïftis,
confecrationem ab iis à quibus earn ficut ojferebatur
recipere no debeat refpueritj& quomodo propter hoc
( rebus fuisfpoliatus & de Anglia expulfus fit, nulliuS
feripto meliùs quàm ejus Viva voce,& eorum qui cum
illoqândohæc fa^ta funt,adfuerunt, Paternitas veftra
cognofcere poterit. Quæ res quantum in ipfo eft tam
fortiter fada eft,tamque patènti honeftate fe manife-
ftac, ut nullius relatione ad laudem ejus augeri valeat.
Quapropter quamvis noftra prece prudentia veftra no
egeat,tarnen ex tordis abundantia obfecro ut eum benigne
ficut filium veftrum & meum pro juftitia exula-
tem fufcipiatjatque-cum amore & honore ei auxilium
fuum & confilium^bi.res exiget, exhibeat. Aliis quoque
quod ab illo de hac re Reveretia veftra audiet, fe-
cürc pro veritate teftetur, & eos ad ejus amorem.&
honorem ficuc meruit exhortetur. Valete.
E P I S T O L A X X V I .
Anfelmus Archiepifcopus, Amico fuo Ro-
gerio t falutem 6c benedidionem.
VUlgo folet dici quia amicus, velut medicus, in
neceflltate probatur. Hoc ideo dico quia fi vera
fuit amicitia qua. Domno Guillelmo elédo Epifcopö
in profpericate oftendiftis, nunc apparebit, & * amor a!
eric conftantior, in majori neceflirate. Ad quod fi *
preces noftræ & monitio noftra bonæ voluntati veftræ
pofluht aliquid addere:obfecro ut propter honeftatem
veftram & propter amorem veftram in iis quæhade-
nus bene6c fideliter,ilium adjuvando feciftis.nondé-
ficiatisrfed quanto magis ilium indigere cernitis.tabt^
ftudiolms ftremiitatis veftræ auxilium illi exhibeatrs.
Iii
majorent
conft.n