*3° DI ÀLO GUS
numerâbilibtïs : ûna confiftens Ècclëfia tune renais eft A
de latereChriftidormientis dormitione morlisÇ'fecun-
dùm fimilitudinem muUeris,quæ formata eft de latere
viri dormientis dormitione fommi : mini autem volenti
incorpora«- eidem Ecclefiæ pofitum eft ad fores
ejus Sacramentum cjufdem regenerationis pofitione
I dicentis, erntet docetc mm es gentes, baptisantes eos in '
nomine Patrie & Filti &f Spiritus fan fti.
J ud. Pro velle tuo loqueris}fecundùm intentionem
tuam Scripturarum voces ducis ac reducis, Sc trahis
quo vis. Mihi autem ratio Ifuppeditat, ut perfiftam
immobilis firmiter tenens quôdjefus ille,quem cruci-
fixerunt patres mei, non fit Meiïïas, id eft, Chriftus,
quem expe&averunt patres mei. Nam fi ille eft ; ubi
funt bona Jerufalem & profpera Sion ? ubi exultatio
Jilic Roma fu ll, non tinquam perdidit or do
Mutato fua jura folo, moerentia tefta
Cafar habet vacuafque domos legefque filcntes
Claufaqtte jufiicio trifti fora.
ApudEpirum, Graicorum civitatem, tunc eratCxf
rem fugiens fenatus Romanus cum confulibus P0
peio duce* Si ergo veraciter & pulchrc did potuit co*'
Ventum ilium Romam efle potius quam te&a ubi de'
reli&x, & di&io hujufmodi non diflbnatab human'
loquendi confuetudine; quanto magis populus ille ad
quemfinguli, ut jam di&um eft, modernes congrepa
banturdeJerufalem & civitatibus ejus Dei cultricibu*
rede dici debuit Jerufalem, five Sion, potius qu^m
ipfa pars parva,generatio una,qux fuo tempore vive.
bat in tedis Jerufalem five Sion. Ci\m igitur legis"
C/ttue. blt/i Jacob, & Iceticia Ifrael tantis promifla Prophetarum ß exalta fatis,filia SKiiAotnt ;• jubila, fGiliilaa J7e.rufalem_. • ne r■ef*
vocibus, quod abundare deberetjnadventuejus’ lm-
mo poftquam venitifte Jefus, non folum non fadum
eft illud quodexempligratia nunc memoraböde Pro-
. pheta Zacharia dicente, & fidebit Jerufalem fecura ;
& hoc erit flstga, qua pcrcutiet Dominies. omnes gentes
qua pugtraverunt adveffus Jerufalem *>& congrega-
buntur omnium gentium divitia in circuit a , aurum &
argentum & vefies faits mul ta : verum ipfa Jerufalem
nunquam fie pereuflà, fuo quoque auro & argento
veßribufque polira, & ipfàfubverfa fuiftè legiturjficut
eft hune à temporeillo quo fuit ille,quem dicis Chriftum
, regem Sion, regem Jerufalem. Num igitur de
ifto diceret Propheta illud quod ante meminibi,exulta
piciaS folam generationem illara, qua: in tedis Jerifc
falem habitabat illo tempore, fub principibus iaceu
dotum Anna & Caipha j oec ex eo argumenteris Je.
fum Nazarenum non efle Regem Sion five Jerufalem'
quia generatio illanon recepit,eüm : neque dicas in
adventu ejufdem Chrifti mei non exultafle Sion five
jubilafle Jerufalem , idcirco quia poft paflionem ejus
mala omnia venerunt fuper generationem illam,
Gundtas refpice gen erationes millium annorum, qua
ab hac vita decededo cogregatx fuerant in unum po-
pulum , üniverfum ilium refpice populum five po-.
pulorum multitudinem, vere Sion ■, vere Jerufalem
Sc cognofces quam efficaeiter quam non inaniter difatis,
filia Sion-, jubila, filia fern falem -, EcCe Rex taue q dfcum fit ; Exulta, filia Sion } jubila, filia Jerufalem.
vettit tibi jufitts & falvato.
Christ'. O Judæe, vide ne fuperveneritinteillud
quod in pfal. feriptum eft, fit menfa eorum coram ipfis
in laqueum, & inretributionem & infeandalum: obfeu-
rentur oculi eorum ne videanti Et alibi, Plait fuper
peccatores laqueos. Dico enim tibi quia peccatoribus
popularibus tuis menfa fua fcEiptura facralaqueis plena
eft , maximè propter ipforüm cupiditatem nimiam
& infätiabilem avaritiam, propter quam patres tui
Ghriftum Dominum, regem Jerufalem five Sion in-
terfeceröt, regem pauperem, fieüt loco jam didfco Propheta
éùm dixilfet, exulta fatis, filia Sion & s. Subjun-
xit; ipfe pauper & afcendcns fuper afinam. Scriptura
Sc multa his fimilia.
Juü.Quod nunc protulifti adverfùm me de pfalmo:
fiat mctifa eorum coram ipfis in laqueum, & in retribu-
tionem, & in feandalum ; obfcurentur oculi eorum ne &
videant. Et illud de Ifaia : excaca corpopuli hui us, $ (
aures ejus aggrava j & oculos ejus claude ; ne forte vident
oculis fuis, & auribus fuis audiat ; & corde fut
intelligat, & convertatur & fanem enm, & multa
talia firpe mihi objedta audivi,& multi tuorum mémo- |
raverunt hæc infultabundi. Numquid Deus eft hujufmodi
, ut tu putas, feilicet yolens aliquem falli & in
errorem induci ?
CkRisT. Nonne Hieremias dicit : Seduxifii mejDo- »
quar eft menfa tua,nificaveas & nifi cupiditatem de- J ) mine y & feduftus fum ; forttor me fuifii & invaluifii
ponaSjilläqueavit te,promittendoaurüm, promitten-
do argentum, & fecuritatem Jetufalem. Nunc ergo,
die mihi; quid intelligis, dum legis Sion, dum audis
Jerufalem, lapidefne, an homines ?
J ud. Homines intelligo, qui tunc tenebant arcem
Sion jgenus meum, quod tunc habitavit in Jerufalem.
Christ. Concede: & homines quoque catterarum
civitatum, qiiarum caput erat Jerufalem, qui unde-
cunque veniebanj diebus feftis adorare in Jerufalem j
re&l dixeris Jerufafem.Sed die mihi: homines illi qui
habitabant Jperufalemi& qui yeniebant adorare in Je -
rufalem,ctun obirent.& congregarentur five appone-
rentur ad populum fuum, ficut de patriSus jam fupi
Nonne adverfus regem Achab loquens fpiritui men-
dacii decipies, a it, & pravalebis , egredcre & fae it a ?,)•
Verumtamenaudi me; non eft unusmodusfedu&io-
nis : eft enim fedudtio qua feducitur quis a bono ad
malum. Hanc feduótionem Deus nefeit. Eft è contra
feduófcio a malo ad bonum : & hac feduétione Deus
te & genus tuum feduxit; dum feripturam facram ta-
lem effe voluit, utin leftiorie ejus obfeurarentur oculi
tui. Si enirfi Sacramenta ejus non claufiflet fub fi-
guris &xhigmatibus,fi expreffiflet vocibus manifeftisj
numquid patres tui fuftinuiflent,pr£Efertim rebelles &
increduh,quemadmodum Moyfes ipfe dixit?nimirum
ficut rex Joachim feidit volumen Hieremi«,& promemoratum
eft’definebant dici Jerufalem,definebant E jecit illud in ignem donee confumeretur igni : & h,cut
èfîôSion? Ndnne potius ille ipforum populus, ad
quern fihguli obitu fuo eongregabantur, reftè illo
nomine apud Deum cenfebantur, quo dum advive-
fént vocabantur, feilicet nomine Sion,nomine Jerufalem
, cum rëgè füo David, qui cepit arcem Sion ,
cujus fuit civitas Jerufalem ? Taceo nunc de myftica
interpretatione nominum , fecundum humanam con-
fiietudinem : tecum loquor nunc de nomine Jerufk-
lem. Ait quidam fecularium nobilis au&or |
Nam at hy-perborea piaufirum glaciale fub urfa :
V'elplaga, qua torrent claufufque vaporibus axis t
Nec patitur noftes, nie iniquos crefcere foies,
Si fortuit a ferat, rerurft nos fumma fequetur,
Jmperiumque comes Tarpeia fide perufia t
Gattorum facibus Ftiofque habitante Camillo.
Ifai'am fe£tum perhibes a ManafTe per occafionem
hanc qua dixit, vidi Dominum fedentem fuper foliuroif.i.|
excelfum & elevatum: cum Deus ipfe dixiflet ad Moy- ;
fern , non enim videbit me homo, & vivere poteft. E1
ita & multo infanius & feripturas ömnes incendif-
fent, & Prophetas omnes interfeciftent^nifi feripturx
cläufx illis & fignatx fuifient, fi manifeft^ ilhs Pro"
phetx clamaftent quiequid de Chriftofuturum erat &
fieri oportebat,verbi gratiä, quomodo vel quali online
foret exältandus in illud foliü excelfü & elevatum, ^
de quo dixit Ifaias, vidi Dominum fedtntem fuper fi-
lium excelfum '& elevatum, Propterea videbantur
claudere fermonem & fignare librum Ügare.te“ 1-
moniumi &■ fignare legem, & hoc faciebant in timore
magno, Pr ophetätes cü vitx fuaepericalo,quemadm^
C H R I S m m N I E T ; I U D Æ Ï. j3t
ünus eprum Hierefnia'sS, cüfn dixiffet : f i midi- A Ju p . Die tû quo'mödb induraverit Deus cor Ægyf
m ■ (änftiytrio Dominifacetelos.GF Propheta ^fbrmido,
•^ uiÄ ® loquent fdfta eft nöbis vaticinätio & contri-
• Bona ergo fedudio,, quä faeftum eft, ne.fcriptu-
1,0 odiö’niagno habitx cüm ipfis qui fciipferant dele-
^entur, pociufque -fuperventuris fteciilis profuturx
cuftodirentur. .. Hfej • , " • - • ■
I u D- Opale eft hoc bonum obfcurjuos., u,t,dicjs ,
culos meos efle, & menfam meam faebam efle mihi
° feandalum: prxcavere Öeum & dicere ,. »<? forte
I ° lonvertatnr, & fan ein ettmi Tale namque hoc eft ac
* fimaledicarur,furdo,'& pönatur coram exeo offen-
diculum. Vide ergo.quia dum vis incufare vehemenptrorum:
ut confequencer vel firhiliter dicas quomo-.
do excxcaverit cor meurn.
C h r i s t . Utinam fic interroges, ut audire de-
fideres, &, non fis ille de quo; in.pfalmo feriptum eft;
noluit intettigere, ut bene ageret. Deus cor ALgyptiorum
in hoc induravit, qu6d illis quibusinvidebant.Aigy- j
pciijclariffima beneficiafua larga manu impendir.hxc
enim morbi hu jus, feilicet invidia:, natura, hoc proprium
eft, cui quis multüm invidet, magnum ex
ejusprofedtibus tormentü habet. ^Egyptiifilios lfraei
pdcrantjßc: invidebant eis: gentium falutem tuodifti^
& invides nobis. Hoc autem eft peccatum diabo!i,per
ter, excufas me. Qux enim culpa in me, fi qbfeura- quod mors in hunC‘ mundfim introivit. Igitur ficut
tos’ five- cxcxcatus fum , cüm velim videre* cüm B ^gyptiis duritixcaufa efiiciens invidia ipforum exti-
etiani putem me & oculos ad yidendum, & aures ad tie, quia filiis Ifrael invidebant: ita & populo tuo fux
audiendum, & cor ad intelligendum habere ? . - excxcationis caufa efficiens invidiaipfius eft,.quia-fa-
Ch r is t * Nemo Mc nifi volensillaqueatür,five
fcandaliz'atur ; nullius,nifi volentis obfeurari, oculi
obfeurantur, five excxeantur. .
|ud. Etquiseft,qui velit excxcari, qui-velitilla-
queari, qui velit oculis non videre, aüribus non audire,
corde nopinteiligere ;
Chr ist : Ille, qui Chriftum-, quem feile cibavit -,
quem aceto potavit ( quemadmodum ipfe 4ixi prx-
cedenti verficuloejufdem pfalmi, qui totiusin perfo-
iü naejus feriptus eft ; & dederunt w e f e a m m e a m f e f &
luftm gentium odit. Proinde ficut accipis & accipere
debes illud,quod eo ufque induravit Dominus cor Æ -.
gyptiorum, donee périrent peffequendo filios Ifrael.
fugientes per mare rnbrum j fie accipe iftud, quod
populus tuus eo ufque excxeatus eft perfTequendo cre^
demes in Chriftum, & fugientes per baptifmi facra-
mlntum,doneeexterminareturTecundilm verba hæc,
quæ in ëadem prophetia fubjunâa.funt : Dixie enim
Propheta, Vfquequo Domine ? & refponfum eft, Do- f/i f v
nec Refilentur civitates abfque habitatore, & domus fine ‘ »•
fiti mca pot avérant me aceto : & ante hæc ; zelus, air, q homme, & terra der clin quetur deferta, & Ion f i fa-
J domus tua corne dit me ■ & opprobria gxproban.tium
ùbi ctçideruHt fiper me, ) ille, inquam , qui hune
Jefum Chriftum vuh omnino non efle Chriftum j Sc
ex Scripturis fufFragium adipifei defiderat, quo videa-
tur eum rationabiliter negare ; ipfe .eft, qui optât
oculos fuos obfeurari, qui feieps 6c prudens.laqueo
pedes fuos immittere contendit. juftè ergo conceditur
ei & dimittitur fecundum defideria cordis fiii dicen-
. do ffiat menfa eorum coram.ipfis in laqueum., &c.
k J ud. Qiiæ ratio èft dicere Deum, ne forte conver-
i4 tutur, & fanem eum : quod contra me vis efle di<5tum?:
,f Christ. Quæ rtitijo eft dixiflè Deum j ego indura-
H bo cor Fharaonis, ut non dimittat populum meum: ego
l ,7indurabo cortÆgyptiorum, ut.perfequantur tranfeun-
tes per mare rubrum ?
J ud. Ergo ne me fic haberi*vis, lit Pharaonem,
ficut Ægyptium ?
C h r i s t . Plane.Ægyptium, ficut Chananæum,
fecundùm prophetiam veridicâ, quâ per Ezechielem
diftum eft tuæ terrenæ fanguinôlentæ Hierufàlem j
l* ' Hierufalem, radix tua & generatio tua de terra Cha-
naam. Pater tuus, Jlmorrhaus, & mater tua Cethaa»
Et eft fenfüs. Quoniam tu nata de carne. Abraham,
non es ex fide Abraham ; fic es mihTficut Chanaam,
ficut Amorrhæus & ficut CethæuSi Érgo & ficut Æ-
gyptius, quia ficut Amorrhæus & ficut Cetflæus jica
& Mefraim, de quo funt Ægyptii, non de Sem,fed de
Chaip fuit exortus. Hinc eft illud in pfalmo : E t per-
cujfit omne primogenitum in terra tÆgypti j primitias
omnts laboris eorum in tabernaculis Chara,, Igitur fi
reftè intellexifti quomodo iliduraverit Deus Ægy-
pfium,ut non dimittdtet populum ; nihilominus reâ:è
& hoc intelligis quomodo diélum fit: exçoeca eorpo-
full bu jus • & aures ejus aggrava, & oculos ejus dau-
r* \ne forte videat oculis fuis ; & auribus. fuis au-
diat, 6r corde fuo intelligat j &. convert at ur, & fanem
t Domintu homines. Qûod idem eft ac fi diceret, &
qui reliquifuerint ex Judcis captivi ducentur in omnes
gentes. Hæc duo mala evenerunt ibi ; îcilicet,
& cæcitas cordis, & difperfio captivitatis : quæ locd
præfcripto continuât conceflio prophetica, dicendo,
obfcurentur oculi eorum, ne videant ; dorfiim eorum pp.s8.
* fimper incurva : & utrumque Ëvangelio Chrifti bonum
eft. Si enim vidercs,idçft,in Chriftum erediflès'; Ba-
pxtifmum & Circumcifionem commifcuifles, ftcut fa^
cere volentes pauci illi, qui ex populo tuo converfi
& fanati, id eft, batizati funt in initio. Chriftianita-
tis,feditiones Evangelii prædicatoribus excitaverunt :
fedènfque in civitatibus tuis dorfo eredo, fi non eflès
V inçurvatus ; pro arbitrio. tuo velles prædicari, & non
nifi circumcifum gentilém patereris admitti ■; atque
hoc pado neé mihi, nec tibi Chriftus êflèt, nec mihi
nec tibi Evangelium prodeflët.
- J u D- Malis^ meis infultas, non recogitans quia
feriptum eft : cum converterit Dominus captivitatem tf. ij,
pie bis fua ; exuhabit Jacob, & latabitur ïfrael.
Christ. •Non infulco, fed tanquam frater fratri
yoces veritatis jngero, bonum tibi retribuens pro malo
; quia tu falutem meam odifti, ego autem fàlutem
tuam defiderp. Nofti illam parabolam Domini mei J
Homo quidamhabuit filios duos, & dixit adolefcen-
_ tior ex illis. patri : Pater da mihi portionem fubfiantia Lue.ï
qua me contingit, Sic. Ego 6c tu fiimus illi duo filii;
etenim unus Deqs nos creavit, unus Adam nos artibos
genuit. Ecèe tu foris ftas præ ira & indignatione,quia
pater meus falvum me recepit, & non vis introire
pariterquè epulari; Ego autem egrediorad te, Sc rogo
ut ingrediaris, oftendens tibi liolam prirh'am, quam
pater in lavàcro mihi dédit cum annulo fidei & caloea-
mentis fcientiæ.veritatis. Accipe mecum hune annu»
lum;admitte fidelemfermonemiftum,quem quoniam
de fide eft, annulum nuncupare plaçuit j Sc ftola ift^
induere : Sc calceamentis iftis mecum calccare,