S i l
111
!
I f t » »
s R i
HO MI L I A X
IN E V A N G E L IU M . SECUNDUM LUCAM. ,
C'Vm intrant Jefits in domum cujufdam principis
Phardfaorum fabbatho manducare panem j 0 “
ipfi obfervabant turn. Et reliqua.
Hare, qua: nunc fecundum hiftorfam mira rcfcrun-
tur, fecundum foiritalem fen (urn plus admitanda nof
cuntur. Nam Pharifiei, qui interpretantur, divifi, fi-
gniftcant Judsos ab omnibus aliis gentibus circunci-
none & lege divifos. Princeps Pharifieorum myfticè
eft Pontifex olim Judajorum. Domus principis huju
lynagoga. /wqiiam, fcilicet, domum intravit Do-
f> minus, quandorrfwy«*« fponfusprocedens de thalamo,
natus eft in plebe J.udaeorum ex intemerata: Virginis
utero i & hoc fecit fabbatho , id eft, cum jam cef-
farent juxta Dei voluntatem camalia legis opera, Sc
opcrum edhfta : quia Lex Sc Propheta: ufque ad Jo-
hanncm. Nam fecundüm Legem fabbatho ceflabaiur
ab exteriori adtionc j & ' ideo fabbathi nomine de-
iignatur cellatio. carnalium Legis ipfius. adHonum.
In hujufmpdi fabbatho Dominus in domum prardi-
«ftam intravit, Sc intravit manducare panem, id eft,
ut caperet cibum , hoc eft, ut faeeret Patris vofonta-
v. tem. Ait enim : Adens cibus eß, utfaciam voluntatem
ejus qui me mißt; ,
Et ipfi obfervabant tum, id, eft, etiam ipfi, ad quos
venerat, infidiabantur ei. Significaverunt autem eam
Judsörum partem, in qua,& ipfierant, qus ei fern per
invidens inficliabatur ; & quajrebat occaliones repre-
hendendi vel accufan,di eum.
E t ecce homtr qui dam hydropicus erat ante illurn.
Hydropicus 'ifte qui erat in domo principis Pharifeo-
rum, typiis fu.it popul i , qui erat in fynagoga Judxo-
rurii, avaritia: morbo laborans. Hydropicust enim,
qirb ampliüs bibiti, eb ampliusiitit. Sic Sc avarus qub
magis pecüniam äuget, eo magis pecunix fiti ardet j
& ei crtfcit ainor nurnmi, quantum ipfa pecunia crefcit.
Talemque Dominus fynagoga: popul um invcnit, qui
folam Legis literam occidentem fedfcabatur, & fpiri-
tum vivihcantem nefciebat j atque -promifliohes,
qua: fecundum literam ibi non nifi carnales inve^-
niuntür, expe&abat ä Deo pro remuneratione labo-
rum füorum, velut maxima bona : & ideo fe totum
in appetitu talium effuderat, folaque prai/entis.vit«
dxrnafitiebat, qua: in fola Dei lege promitti putäbat j
& fic eum litera maldintelledta perimebat, & propter
Lujus Ianguorem fpiritüalem Dominus infidiätoribus
fuis refpondens, dixit ad Legis peritps & Pbarifieos ,
qui fe volebant reprehendere : Si licet fabbatho cura-
re, id eft, fi juft& poteft fieri ut ceflantibus Legis ope-
ribus, quorum otiüm appellatione. fabbathi defigna-
tur, ifte populus fanetur ab hoc avaritfe iqorbo, quo
turgiduS aftuat: & revera non nifufabbatho curari
A poterat, quia nifi cefïalïet adtio 'carnalium bonorum
in lege * promifiorum , neceorum cupiditaséxtingue-
retur in corde judaici populi. A t Uli, qui de hac fe L f5^
fuerant inte.rrogari-, tacuerunt ; quia de abolitione carnalium
obfervadonum loqui noluerunt, quas jam de-
bere fecundiim rationem ftare néquibant oftendere.
Nam ex illo tempore jam à confefiione veritatis ora
clauferarit, ex quo de Salvatore confpirationem fece-
rant, ut fi quis eum confittretur Chnßum extra Cyna- ych
gàgarn fieret. Quorum taciturnitas filentio Zacharîæ , ’,i
non credentis eit defignata. Dominus autem ægrotum
apprehendit Sc fanavit -, quiapopulumjudæorum morbo
avaritiæ, ficutdidtum eft, laborantem apprehendit
in his, quoselegit & ab omni tcrrena cupiditate li-
ß beravit ; quando venditis omnibus, qùæpbfTedefant,
Sc pofitiseorum pretiis ad pedes Apoftolorum, pau-
perem vitam communemquq ducebant unanimés in Ar ,,
charitate. Sic ergo per gratiam fuam -Chriftus eos ab '
omni i Ma pefte infatiabilis avaritiæ fanavit ; & ita di-
mißt, id eft, à,jugo legisLolvit, & in libertate chari-
tatis arbitrio fuo relaxavit; ut non jam coaifti, fed
fpontanei bona*facerent. Quifquis enim charitatefla-
gràt, non necelfeeft ut ei præcipiatur, nifi ut facia
quicquid voluerit. Dehinc æmulorüm invidiam confu-
tans Salvator , ait illis : Cujus vefirüm afims aut bos
in put eum cadet, & non continuo extra hit Hlum die
fabbathi ? Quæ, fcilicet, fèntentiâ-& infidiatores ton-
vincit, & a l ipfum noftræ liberationis audlorcm fpe-
cialitcr refpicit. Ipfecnim fecundiim carriis materiam
C unus Judæorum erat, qui cartiem ex corum gehte fuf-
ceperat. Cujus afin us Sc bos in puteum cècidit : quia
gentilis &Judaicus populus,quern utrumqueipfèçrea-
verat, in ima vitiorum corruit. Afinus ehim gendlem
dcfignat populum brutum nimis & oneribus cundis
errorum fubflratunj : bas verb, Judaicum jugo legisb,!>Pio*
fubditum. Non foliim enim afinus, id eft, gentilis populus
: fed Sc bos, id eftjjudaicus, eft inprofunditatem
peccatorum delap fus, quia nec ipfè juftificàri potuit
ex Legis pperibus. Sed utrumque Dominus extraxit j
quia per fidem fuam utrumque juftificans, adliberta-
tem charitätis eduxit. Et hoc fecit, continub | id eft,
fine dilatione : quia in baptifmo delevit abfque mora
culpas eorulm, & dedit eis innocentiam. Die fabbathi,
id eft, clara lueefidei Sc fciéntiæ i in operum legis cef-
fàtione. Et non poterant ad hac ref pondéré i/ti : quia
edu&is de profundo malorum duobus populis , & ad
L* lucem fidei convocatis , fic ftultam fecit Deus fapien*
tiam mundi, ut ejus fapientés, qui Ecclefîæ Salvato-
ris invident, non inveniant qufd refpondeant econtra
& rationabiliter dicant, fed claufo ore filentium te-
neant, & interno livore tabcfcant.
^ TXgzpr Tfcÿjÿr afc&ijr
H O M I L I A XIIN
EVANGEL IUM SECUNDUM LUCAM.
HOmo quidam fecit ccenam magnam, & vocavit E
miiltos. Et mißt fsrvum fuum hor.t ccena dicere
invitatis ut vcnirent: quiaj am paratafunt omnia.Et coe-
peruntfimul ornnes excufare.Primus dixit eil Et reliqua.
Homo ifte eft mediator Dei & hominum, homo
Chriftus Jefus. Magna ejus ccena eft-. noy^ fpiritualis
fcierttia, quam ad ultimum per fe , & per Apoftolos,
ac per expofitores Scripturarum nobis copiöse dignatus
eft dare, ut animas noftras fpiritualibus deli-
ciis faginaret. Addit,& aliud ferçulum, dum mentes
noftras amore fuo dcledabiliter pafcit. Addit & ter
tium, dùm nobis fuæ Divinitatis vifionem inter Ab -
gelos. perenniter tribuit. Hæc eft ejus-coeha^, quam
fuis paravit, Sc ad quam multos voçavit, Judîéos.,
fciliçèt, & Gentiles de toto orbe j fed primb Judæns,»
deinde gentiles. Hæc enira cæiia per convivium illud
defignat» eft, qi.od AlTuetus tertio anno regni fui fecit A im m eft Dominus | quia non ultra per fuo. pradica-
opttmatibus & anaicisBB: ae dehmc ad dlud on-.nem tores montiit eos ut converterenturf fed ex toto reiioui,
populum, qoimfutsrepertus eft/.nv.tavit.Nam Af- eos i,r fua maliaa, mandananubibusneftperinflu-
fuems, myft.ce Cbrtftus ; temus annus, tértium auofam vineam pluerent, id eft, prtecipiens Apoftoteropviseft.
Pr.mum en.m tempo, fo. tante lcgem.fe, I „ , ne Judaa: pradicarent. Maena enim ira Deleft a
cundum tub lege, tertmm lub gratia. In hoc rex regum ----------- •. • & *
exhibuit convivium fuum. Optimates Sc amici 1'unt
Apoftoli, _Sc qui de Judxis prirnb crediderunt. Popu-
Jus de tqtaurbe invitatus, eft multitude gentium de
toto orbe vocata; quoniam civitas vel mundiim vel
gmtilitatem defignat.
AE fit itaque Dominus ifte fervum fuum hora coena
diere invitatie ut venirent ■ quia jam parata funtom-
niar Servus eft .ordo praedicatorum. Hora caret', extrema
areas fieeuli, de qua béatus Johannes loquitur :
• EilioU j noviffima hora efi. Hiec enim hora, eft fpapeccatores
ad poenitentiam non vocare, fed inpecca-r " “•
tis ufque ad mortem relinquere. Sic trat us eft Judæis ad
coenam venire & credere nolentibus ; & gentès intuitq
inifericordiærefpexit. Undcipfis Judæis Paulus & Barnabas
dixerunt : Pobisoportebat prirnurn loqui verbum A et. ij.
Dei j fed quia repulrfiis illud , & indignos vos judfr
catis atema vita, ecce corivertimur ad genfes. Civitqs
autem in hoc lôcogentilitas intelligjtnr, mqrisdifpq-
tationum Sc argurnentorum atque poteftatum fçeulaT
nummuiiita. Unde & per Pfalmiftam Dominus ait :
... • g V-- I ;**"** *r1- p Ky'isdeducet me ufa tie in civitatem munitam? Quis d(~ rr.<9.%
mm, temper.!; ab adventu Domm. ufque ad fincm fe- B d,c,t , f l „ H M M i I ? Chriftum enim ad pecca-
W 9“ ° fcï “ la i » <*, «»d«»-. & gratia tores duett, qni cum pcccatoribus prædicat. Qui ôt'.la
fana. .Sprntus ertufa , & régna coelorum aperta. Ideo- rartis eft i ideo Domino# ait : Ä
qiicdicitury*1..M».pa^ra/«»romma. N.hilenlmrc- min muh* .optrmi autem Vituci. C h ira va b < M
itat, mi. ut qu.fque d.gnum fe præparec, & venidt, & diximüi, eft gentilicas ; & V a eft Idumæa, id eft ter
lus omnibus perfraatur. Tune aùtem primbfirvum rena-, Hatcn, autem & v in , ü v im b iatitudinés &
jm,n Dominus mlftt ut invitâtes vocaret | quando fuis angulïias gemilitaiis intelliga&us. Ait Itaque pratdicadilcipulisaii.:
Invumf^nunnt »lierai, ,-tr in civi- to'rum ordini.;: Exi cii'o in fUuM & s *n , e iv lL û »
pauperise ac debiles .cocos & clandos introduc hue.
Acfi'dicerét: Feftiiïanter ad exteras natiopes perge &
l^ ib i v e l amplitudinepolfcffiomimdilacatos, ve| an-
guftiâ faoultatum ardtafos rçpereris, ad;vitam intrp-
ducére non rnoreris. Pauperes enim at debVes, çf caci
& 'clauii erant gentiles: quia nec legis divitigç, nec
virtutum fortitudinem , qua refiftere pofl^jitdiabo.-
1° i nèc fciéntiæ lumen. , vel illuminatos cordis qcuIos
f Samaritanorurn ne intravcïitù Cfed poti,
ovti- qua perieytnt domus Ifrdèf . vjfra,elitas enim jam
invitaverant/ad hanc cænàm & Patriarchæ.,l& May-
fes, Sc Propketæ. Illiautem nec tune, nec modb ver-
lueruiit venire j fed cceperunt ornnes fimul exenfare.
Primae dixtt : Vill am erni, 0 “ nice(fè habt o exi<*
re, & 'vide'*'ïllam., Rogo te, habe nie exeufatum.
Ifte primus gèrie perfonam patentum fiçculi, qui villas
&cafteik , tu fuper cæteros pcieftatem C bjseb»w,n«in
O lil r o m . i exerceant, Sc honorabiliores atque ditiores fint cæter- , - I - le e / I l ■ n •
ris. Et hi fua intima déférentes exeunt ankno foras ad
exterioies curas., Sc qutbuldam neceflkatum vinculis
recinentur ne ad interiora redeant} fed villas & pof»
ièfïïones fuas femper videant, Sc de his cogitent, ac
Jn his deleâabiliter teneantur j ideoque coenam Dei
negligant. Talibus autem fi quande prædicatores per-
iuadent meliora, promittnnt fe faifturos quod eis præ-
cipitur} fed impedimenta objiciunt, excufatioiiem op-
ponunt, Sc ut ipfi pro eis Deum precentur exorant.
Hoc autem quid eft aliucj dicere, nifi rogo te, habe me
exeufatum ? Et multi tales erant in Judæa quando Do-
*ninus hæc loquebatur j fed hi , qui nunc funt, Judæi,
Onia vilUc __ ___:___ l .
Qui tamen invitati àd convivium Chrifti, divites fpi-
ritaJiter & fortes fadi font, & interius illuminati jam
in via Dei non errant, fed redo tramùe gradiuntur.
Et ait fervui : Domine, fàflum eft ut imper*fli, &
adbuclocus eft; Vocavimus, inquit, juxta præceptum
tuum Judæos & gentiles j & adhuc locus eft., ubi fufei-
piantur qui venire voluerinfv I fttloçtfs tune cpmpjebi-
tU£ » quando fæculum hoc terminabitur. Ad hue enim
quotidie mittUiitur fèrvi, adhuc ad cænam veniunt
ndeles, aliis per baptifmum, \aliis per poenitentiam
reftinantibus.
Ait namcpic Dominus fervo: Exi in viqs efi ffpes,
& compeUe intrare, ut impleatur dnmus mca. Jam
quiaviUas nonpaffunt, pecumas acquirunt. Et .fcw - enim neque v fe , neque fepes, nequelicijs ullus/fivâ
■ f h“ ‘m ,m‘ pervius, live feptus, live manifbftus, five abdïtus re-
«-eexeufoenm. Ifte fignificat illos Judæo- lnäuseft, ad quem fervi Chrifti fcrutaiidum non perm
»qiuanagis deditifunt carnàliftudio legis. Quin- venerint. Qui igitur huiccoenædefueruntautdéfont î
^cmmjuga bwm, quinque funt libriMoyfi.depri- non fervorum negligenciæ, fed fuæ hoc inobedientiæ
. r es §ravl fei vitute illos, qui fub fe carnaliter font deputent.Hæcautem tertia invitatio magis ad noftrum
prOoflilttil.. HHoocs. aîinuft-<e»mm lrilpbiir-covsc TJuiiddaæ»ii .emm.enriunnrt , .eqnui!a. pro khli«s rwnn... ...___ • i « ° r ' e
ci'cumeifi funt,pro his décimas Sc primitias Sc facrificia
° erunt. Hos tamen,nondum probatos habent, quia
nQndu eos intelligunt; Sienim eosintellexifïent, nullâ
exeufationem prætendiffent j fed ad coenam jam venif
ent. 5ed quia eos non intelligunt ; dum eo venerari fè
unulant, fuam juftitiam quarentes ftatucre, juftitia
} Hf* non fum fubjeïli.
Et alius dixit. 'üxorem dttxi, Sc ideo non poftum
vfn*r.e. Per hunc.dcfignantur illi, qui fè luxuriæ car-
m que voluptatibus per omnia fia bj ici u n t. Qui excufa-
n n.ori.quærunt, quia folam hanc vitam diligentes j
a lam parvipendunt. In [his autem tribus, qui venire
coenam noluerunt, defignati funt omnes qui ad eam
, çnwe oegligunt : Sc in horum typo Tudæi ecenam
hanc adiré noluerunt.
, refd*rfus fervus nuntiavit hac Domino fuo. LJnde
Uaras -. Domine ■ quis’Credidit auditui noftro ? Tune
r y dixit firvo fuo : Exi eito in plàea*
a~lJ*C01 c*‘u*tat*s > pauperes, ac debiles, 0 ' coe-
COt> ® Baudot int roduc hue. Judæis venire nolentibus j
tempus percinet j in quo crebrefcuntadverfitetes feep-
li i &obhocinea dicicur: cornpelle intrare. Aliqpan-
<*o enim nos'mundus retraxit k Deo, fed npnc tot
tantifque malis plenus eft, ut ipfe nos jam mktat ad
Deum. Unde & feriptum eft'dc aquis difoyii. Tehe- cm -j.v.ijt
menter inundaverunt, &. levaverunt arc am in fublim.e
a terra. Quid enim per aquas .nifi .tribulatipnes
Sc quid per arcam nifi Ecclefia figuratur ? Aquis ergo
£ mun dan tibus levatur area infublime a terra : quoniafo ^rcht Eie!t,
adverfis irruentibus feparatur k terrenis cupidicatibus fi*-
Ecclefia, vel fidelis anima, Sc ca?lo fit proxima. Siuit
enimnonnulli, qui in hoc mundo profpera quarrunt,
fed adverfa reperiuntj & apprehendere temporalem
gloriam conantur, & nequeunt :?& quo magis volup-
Eares j Sc opes, vel honores appetifot j eb pundlones,
& £erumnas, & abjediones fentiunt. Hos igitur adverfa
compellunt , ut ad Dei'Cosnam veniant. Sedouia
in ipfis adverfis mens eorum ftupore fic obduruit, ut
intelligere nequeat mala qua: patitur; dum pra:4icator
eis » malaficuli , quibus affliguntur, declarat } &qua-
dam virationum Sc adhortationiim cogit eos, ut cob-
.. Z iij