N O V U M S U P P L E M E X T U M.
eeret. Precor fim&itatem veftram ut fi vobis mo-
leftnm non eft ,-per vos notum fiat do,minis t$c ^.tni-
cis noftris de Sagienti Moriafterio, quod de hoftro
mando itinere. Scio enim eos ficut vos ' follicite
prare. pro me & ejufdem icineris profperitatem. Nee
poeniteac caritacem veftram orafle pro itinere no-
ftro, quia modb non eo. Patens eft enim Deus fer-
vare mihi orationes veftras in oportunam diem. Va-
lete. /
E P I S T O L A IX.
E P I S T O L A X I .
Anfelmus Dei gratia Archiepifcopus Can
tuarienfis e x u l, vero & d ile fitf amicô
Hugorii A rchidia.cono ; falutem.& bene
didionem Dei & fu am , fi quid vaiec.
Significat quanto cum. honore & mmifoemia ab
omnibus in cxilio juo fufceptus fuerit.
Suo Carifliroo Domino Henrico gratia Dei
Regi Ang.lorum, Anfelmus Archiepifcopus
Cancuariæ, fidele fervitium & fidèles
orationes.
AUdiviquia vos Wilielmum eledtum Epifeopuni
Wentonienfem prsecipitis exire de Epifcopatu
& de Anglia , quia non fufcepit confeeratiohem
quam illi voluit facere Archiepifcopus Eboracenfis
8c alii Epifcopi. Unde precor & cpnfaio, & ficut
fidelis Archiepiicopus Domino & Régi fuo, ne cre-
datis confilio illorum qui hoc vobis cbnfulunt, quia
meo fenfu non intelligo hoc elle ad vcftrum hono-
rem. Nam Tatis eft notum quia ad, me pertinet ejus
confecratio, nec alius earn debet facere nifi per me j
quod paratus Turn, fi necefle fuerit, rationabiliter
oftendere, ficut talis res oftendi débet. Quapropter
fi ilium expellitis de terra veftra ut mihi non liceat
eandem confecrationem Canonicè facere, videtitr
mihi quia diflaififis me tie officio meo fine judicio
cur facere debeatis. Precor itaque ut ilium in pace
in Epifcopatu manere permittatis, faltem ufque ad
termmum noftri refpedtus, Ut interim mihi ficeat
illi facere confecrationem quam debeo.
E P 1 . S T .O L A X.
Anfelmus Archiepifcopus Cantuariæ Reve-
rendo laudis Ecclefiæ Archiepifcopo Lun-
denfi Acfero : falutem & veram amid-
tiam in Chrifto.
1094. /''VUod me rogaftis de Domno Albrico.Cardinalt
codiceJ f c Romans Ecclefiæ libentcr feci, cùm propter
thee* cotter- honorem Romanæ Ecclefiæ, tum propter amorem
veftrum, pro quo libenter facere volo fi quid quod
placeat fàn&itati veftræ intellexero. Gratias agimus
«/. religion- Deo , qui in regno Danorum veftram * religiofamad
ucem Archiepifeopatum fublimavie. Confidimiis enim
quia, gratia Dei coopérante, eâquæ corrigenda funt
corrigetis ; 8c. quæ ædificanda ædificabitis , & quæ
nutrienda nutritis. .Audivimus namque à præfato
Cardinali multa bona de vobis. Unde iftam habea
s fiduciam, 8c oramus ut Deus, qui hoc ince-
pît in vobis, ad bpnum effèdam yeftram Temper
perdücat voluntatem. Rogo fan<Slitatem veftram
quatinus regnutn illud veftfo fandto ftudio emun-
detis ab apôftatis, ut nullus alienigena ibi recipiat
aliquem Ecclefiafticum ordinem : nia illi qui ab
Ëpifeopis Tuis repelluntur, illud pergunt, & exe-
crabiliter ad diverfos ordines facrantur. Valete 8s
wate pro me.
Fidelis Dei dormitio non dormit, neque dormi-
tat, neque ulla fieculi perturbatio aut ullusCa-
fus illam fatigat, & Temper ejus quem diligic præ_
fentiam defideraf. Et .quoniam de diledlione tua ^
certus fum , quoi abfens per meam præTeutiam non ^
polïum,, Taltem ner, litteras .quid mea fit aliquâte-
nus fignifico. E5ei gratia difpónentè & oracionibus
fervorum Dei, qui in multis locis longé latèque Tua
gratia propter Deum me diligunt, me prqfequen-
tibus , ex quo de Anglia', qüomodo Deus feit ' nec
oblivifeeris, exivi, nullam fenti temporalis rei in
his quæ neceflaria. mihi fuerunt indigentiam J ncc
ullius malivolentia tantum nocere potuit, quantum
benevolentia Dei mé juvafe voluit. Tantam enim
gratiam lùa pietate mihi Deus largitur apud multos
, quorum numerum nefeio modo , Epifeppos,
Abbates, & Principes fk divites hujus Tæculî 4k mi-
noris ordinis, à mari barenfi ufque ad mare bonien-
fe, ut plustiméam multos oftendere me abfentando
quam eos frequentan'do. Inter quos venerabilis Ar-
chiepifeopus Lugdurienfis gaudet ad præfens fe fuam
mihi munificentiam copiosè & honorifteè exhibere;
& defiderat me Temper fecùm, quamdiu exful ero
ab Ecclefia noftrà, manere. Qnod non tàm D eus
meis meritis facit, quàm fiiæ bonitatis .abundantia,
quid autem de me futurum fit, vel quid fadürus
fim nulla certitudine tibi poflum feribere : fed Di-
vinæ benignitatis me committo penitus difpofitioni.
Tibi autem de me nihil melius ad præfens poiTum
confiilere, quàm übi nunc es , ibi ftudeas Deo fer-
vire, donee Deus aliter te & 'vitam tuam velit ordinäre
fub gratia fila. Salutà Domnum G. ut dilëdium
noftrum. Saluta dile^iffimas filias noftras Abbatif-
fas, quibus mando benecli&ionem Dei & noftram
quam polïum, & roga ças, ut orent pro me. Hoc
unum feito, quia fpero in Déo ; 8c hæc voluntas
noftra : quia ficut propter timorem 8c arnorem Dei
8c honorem ejiis& Epclelkeejus egrelïus fum de Anglia
: ita numquam egrediar ïn illam, hifi pröpter
8c fecundùm candem caufàm, in quantum intelli-
gere potero/ Huic pauperi precor ut melius fit ex
parte tua propter amorem noftrum : quoniam per
multa pericula & multo labore portât nuncium noftrum.
Saluto vos ego Frater E : Coexul Domini
& patris noftri Archiepifcopi, gratias agens Deo 8c
illi quia dignus habitus fum hujus exililrcpnfortio.
Rogo etiam ut quos Domnus Archiepifcopus falu"
tat ex parte fua falutetis ex noftra.
E P I S T O fA
N O V U M S U P P L E M E N T U M .
E P I S T O L A X I I .
Anfelmus Archiepifcopus fororibus fuis in
Chrifto Cariffimis Domino abbatiflæ Eu-
lalise & omnibus filiabus fuis : falurem &
benedidionem-Dei & fuam quam valet.
litteras quas ab eo deßderaverat mittens , hört-
tatur ut finceram ery i fe dileciionem in amo-
re D e i , & aiiis p ii s operibus fervendo de- ,
raonfiret.
U. T)Er quemdam fervientem Regis, qui mihi figil-
T lum ejus detulit, petiit diledio veftra, ficut ip-
>f> fe dixit, noftris.litteris falutari : quod malui face- '
re per legatum meum , quem feiebam me in proximo
tunc miflurum in Angliam. Scio quia abundantia
veftræ 8c religiofæ diledtionis hoc facit, ut
litteras noftras libenter videre velitis, ut cum meam
præfentiam., quam religiofo affedtu defideratis , fe-
cundum voluntatem veftram habere non poteftis,
falcem per epiftolam meam aliquatenus illam vobis •
exHibeatis, forfitan ut in mememoriam veftri, ne-
quando obdormiat, exerceretis. Denique ficut fcio,
quia bona voluntas & fincera diledtio in vobis erga
me non frigefeif : ita, feitote qu'ia erga vos in me
non tepefeit. In hoc autem maxima volo vos noftri
membres eflè, & me, ficut facitis defiderium
meum , in amore Dei omnes ftudeatis indefinenter
ferverej & vos quæ fubditæ eftis matri veftræ,
obedientiam , non ad ocuhim, fed intimo corde là-
tagatis exhibere. Scio quia adverfitates & tribula-
tiones ex diverfis parties fuftinetis i fed tunc ma-
gis ad ordinis & vitas veram euftodiam ftudere de-
betis, quia plus bene vivendo confblationem Dei
impetratis, quam fi aliquatenus propter aliqua 1q-
lum impedimenta à veftri propofiti rervore cellatis.
In quocumque fecreto fitis, certæ eftote, nec ul-
latenus dubitetis, quia unaquæque habet Angelum
fuura , qui omnes cogitatus & adfcus ejus videt &
notât, 8c invicem ad Deum reportât. Moneo itaque
vos, filiæ chariffimæ , ut in occulto & xin'aper-
to unaquæque. Sic motus cordis & corporis fui
euftodiat, ac*fi Angelum ipfum Cuftodem fiii oculis
corporalibus præfentem videat. Omnipotens Deus
vosvfua benedidtione protegat, & ad confpedlum
Sgloriæ fuæ perdücat. Amen. .
•De reditu noftro fcio quia vultis aliquid cognof-
cere, fed nihil certum vobis ad præfens poflum feribere
, orate* ut faciam fecundum beneplacitiïm voluntatem
Dei.‘
E P I S T O C A X I I I .
Anfelmus Dei difpofitione vocatus Archiepifcopus
Domina: & matri revere&dæ Abbatiflæ
Eulalia;, & fanûæ Congrégation!
illi cpmmiflæ in (anâitate femper profi-
cere, & ad beatitudinem pertingere.
Hortatur cas ad ferfeüioncm & m minima
ffemant.
■ /—vUamvîs veftrum fan£tum ftudium mea moni-
S v it io n c non egeat, cogic me tarnen dileäio quam
erga vos babeo, & -officiam meum, u.t vobis a!i- Ordinis ci-
quid exhortando.feribam. Confidcrate inceflanter^^"“*
fife & fororgs mes diledtiflimae, quia in C*lum
propofuiftis afeendere , ut ibi regnetis & regno
gaudeatis turn Domino-8c amico veftroTefu Chriflo,
qui ibi vos expedfcat & expedtando affidue invitat;
quippe quamdiu homo vivit, aut afeendit in Ca?-
lnm bene vivendo, aut defeendit in infernum male
vivendo. Si ergo' ad hoc quod propoluiftis vultis
pertingere < necefle eft vos fandtis adtiernibus illuc
quafi quibufdam pafiibus proficere. Diiigenter igi-
tur vitas veftras curfum difeutite, non lolum in operibus,
fed & in verbis, non folum in his 8c in minimis
cogitationibus, ne fort& cum in orpiiibus his
feroper- debeatis curfum tendere , aliquid ibi inve-
niatur quod ma^is fit defeendere. Quod fi bene
vultis cuftodire; expedit ut femper illud cogitetis,'
quod veriflime fmptum eft. jQui modica fpernic
■ paulatim decidit. Qui enim paulatim decidit, non
proficit, fed deficit: & qui deficit, non afeendit,
fed defeendit. Hoc ergo curate follicite, ut nihil
tarn parvum fit quod de. ordine veftro ubi vos videre
poflitis, violetis, 8c fie fandtis paflibus in Cas-
lum, quod utinam adjuvante Deo, fiat, afeende-: ,
tis. Oro ut pro me oretis, & tanto attentifts quan-
tb feicis me de diledtione veftra confidere : quoniam
jiumquam cognovi me magis quam nunc orationi-
bus-indigere. Tam mafe enim funt in’ Archiepif-
copatu, ut certe, fi fine culpa dicere poflum, ma-
lim de hac vita exire, quam fic vivere. . .
E P I S T O L A X IV .
D omino Reverendo & Patri diligendo Paf.
chali fiimmo Pondfici, Anfelmus Servus
Ecclefiæ Cantuarienfîs debitam fubjedtio-
nem & Orationum afliduicacent.
T ) Oft quam revocatus ad Epifcopatum redii in A n- ex -Angii4
JL gliam; oftendi Decreta Apoftolica, qu® in Ro- ^terA■ f f ’
mano Concilio prsfens audivi i ne feilicec aliquis ‘täm
de manu Regis aut alicujus Laici Ecclefiarum 1° - ^^Editiont**
veftituras acciperet, ut pro hoc ejus homo fieretj oper*m ginnte
aliquishasctranfgredientemconfecrare preefume-
•ret. Quod audientes Rex 8c Principes ejus, ipfi j34- vanßit
etiam Epifeopi, 8c alii minoris ordinis , tarn gravi-
ter acceperunt} ut aflererent fe nullo modo huic *dom*ti4 •*
rei alfenfum prsbituros, & me de regno potiüs quam “ “ft»
hoc fervarent expulfiiros , 8c ä Romanä ßcclefiä fe bli^ y c^m4
dhüdfuros. Unde , Reverende Pater, veftrum Petii „J”
per Epiftolam noftram confilium} quam miß Cellim^'
diniveftr* per Wilhelmum Regis Legatum. Sed quoniam
refponfi veftri Literas non accepi; adhuc per
Xegatos noftros, fluos mitto cariflimis fratribus &
Coepifcopis noftris, qui pro eädem re veftram San-
dtitatem adcunt, jam pedtum herum fupplex per
cartam Sublimitatis veftras certum peto confilium.
Oramus’ Dominum noftfum Jefum Chriftum, ut
vos confervet ad laudem & gloriam nominis fui 8c
utilicatem Ecclefi® ffe*
G g g g g s