I tur. Sciendum itaqpéeft, quod bonitas cujufque omni
quia homini Temper adverfàtur diabolus, & fèm-r P.
per infidiatur cordi illnis, quod fi aliquando vacuum
bonis cogitât ion ibus invenerit 7 fiatim replet
, fi poteft, malis. Harum autem malarum, aliæ
cor diflipant, ut iræ, & invidiæ. Alix conglutinant,
& côinquinant ut gaftrimargiæ , & luxuriæ. Alix
mi yahæglo- tantùm occupant-; ut vanæ, * non nimis nocivæ. Hic
•** igitur homo, fi cor fuum bene euftodierit , fanétofque
creaturæ eft utilis & bona, exceptis dæmombus 8c
damnatis hominibus. Deo etiam, qui nullius eft in-
digens, quàdam ratione prodelîe videtur. Hominibus
eft utilis : quando enim ex vit* merito quis ad æter-
nam beatitudinem pervenit, numerus eleâorum in-
crementum accipit. Qui quantb ampliùscreverit, tan-
tb minus æterna retributio expeâanda erit. Nam cùm
numerus ille San&orum completus fueric, retributio
juftorum mox accipienda erit, tunc quidem in corpo-
ribus, quam jam habent in animabus. Si autem unuf-
quifque fidel is, mox ut hanc vitam defèrit, corpore
fîrhul & anima ieternam beatitudinem confèqueretur,
or»nis, qui hoc videret, ejusfequi fanditâtem com- .
3 pelléretur : itaque meritum fidei quodammodo vide-
retur evacuari. Bonis itaque utilis eft , his qui com
Deo funt, quiaeorum meritum fua præfentia auget :
& iIJis qui * in præfenti vita funt, & adhuc futuri ‘’^•n’prsrtn;
fiint, prodeft ; quia locum in illo cætu beatorum im- 1 Iura ejU!
plet, qui nullo modo in fine vacuus elle poteft. Facit
etiam aliud; * malitiam perverforum fiquidemexem- ‘•/.excluait
plo fùæ bonitatis reftringit. Soli ac Lunæ bonus homo,.
cogitatus in eo revôlverit ; munda per qs verba , velue
per foramen molendini, emittuntur ; mundusper ocu-
ios viius ; mundus pec aures aaditus ; mundus per os
guftus : mundus per nares odoratus ; mundus, per to- t
tum »corpus taélus ; fècundùm genera cogitatonüm
mundarum, quæ intus volvuntur. Ex his autemi co-
gitationibus mundis, ôc Deo eas cogitando defèruit, ]
& æternam fibi vitam acquirit : ’fi verb diâbolum cor
fuum corrumpere permiferjt, mox vitia per fenfus
progrediuntur, juxta genera cogitationum malarum ,
quæ intus volvuntur. Hæc autem 8c Deo veheme'nter
difplicent : nee homo ex eis viélum fibi acquirit, fèd
mortem. Cùm enim ad finem quifque pervenerit,
quantum boni.vcl mali nuire molueric , tantum ad vi-
. tam vel mortem fibi præparatüm invemet. Verum
fcîendum quia horum tnolentium, id eft, in hac vita
laborantium,.tria genera fiint.
C A P U T X L I I.
• Similitudo inter molentes , & labor antes. .
vu. w . lie! T JÆ c autem tria genera, yelut tres funt homines, X JL de"mane ufque ad vefperam . ntianu molentes.
Horum itaqueprimus quicquid molit, in faccum fufi
cipit & abfeondit. Alter-.verb partem capit ; partem in
flumen negligentiâ cadere permittit, partem verb ven-
tus rapit. Tertius autem quicquid molit, impetus flu-
miriis fecum tollit, vel ventus diftolvit. Venientc
vefpera, quando.à kjporecelTatur ,,& ‘fr,u(ftus labo-
ris inquiritur, quid.put^.fingulps^biturps ? Qui fa-
rihim Jotam r e f e r y a v l t V t o t u , JjUum.bene
Æcognavit^Qui verb parten^ cqiiegjï * -inde. læta.tus
eTï^quqq Habuitj'inde autem,moefl.us, quod 7,en*,
to aué in flumine am,ifit. . Qui v^rb tqtumiamifit, eo,
frifljôr eft. .FJuih.en^'pro fæcu ii decurfqkcdpitü.r : vpn-v
fô verbi^gloriadefignatUE înanis : moleqdityim., quod
iota die molit, præièns labor huju^ fæ^uh, qui à ma-J
rie üfque ad velperâm^^ ri.qnquam finit,, Marie nobis
nati fuimus, -ve/pêra , quandoj
f ‘ ‘ ....per>‘morris debitum W c tjmp^mas^^mfiys itaque
j pfæfehs, dieseff quo laborare dèt^^us^.undçin;yef-
pëfaviva mus. Et lient pipi a cirçyeû ç{r.ea dudla , ad
eôhdçm (èm perlciu.ni yër111Ui ’ • fielabo r me fipgu-
•ifs khni's- more^mutb .reûer^tur. ’ Mpcfij>..nainqqe, afa-^
Hùrvr femitóturV’inetjitur, panifiçatur A<$çqçdjf ur quqd
•iîèrum âd ’ideinTèveftîtur.Tn vefpéra-«go, quancjp
M»I. to. * d ic ë é iii ƒ Vpçi bfié>'dyios x .& redde- ijiis^mereeden^
* • Jtófm'. ' ïætabu ntur 1 u ft î tptâ'farinaj , id .eft
Vit a a. ' Aliiivetb , qui non earn tocam Terv.avpruj^t K
în^ffôc moefti eriint j.lætï tamèh,,, qii.odpa^teJ^bor.
ris fui •^UeumVec^novçrunt'.
tempus fiùim'm1 van irate, pbhû nj; & quod 1 faciu^t £
Ti. 'n iîoh âb humânaiaude abfcbivJunt ; quafi opine ftp-
dmni vttæ fuæ m dCéurfum'fliirnmis pfôjftiujut^ hxi-
n^mque fiiam véntof comitt’unt ; lipde^ i^'fii^: j pa-
xterao Yic^ ÿitææternx çâr^bbçt^Vîe .ifiis. ;
: v ; J^ \Ç :A 'P Ü f l
si homiDi-“ " iQàoiï ' èïhitds/e^fyub’'ifdetu 'fpinhiïs, (
feus -j- v.n tirio;' W: fnufrsrÏrÏ•talWùtMUli^uM0'M*.?^*J}ih irîaijr7u^^o aiof.l
EÖ dilïgentiôr e$ja^
tur, aiibTru^us ujienor inde 'jptbycmre proba^
cæterifque creaturiseft utilis ; quia in confum-
mati'one juftorum commutabitur in melius, quicquid
eft omnium creaturarum. Soi quippe., ficut Propheta
ait : Sept explicit er lucebit, ut lux feptem dierum ; & ißi. ^
Luna erit, ficut Sol. Aliæ creaturæ, licèt pulchræ*
fint, mtitabuntur in mèlius, cùm illas Dçus mu’ta.bit
in ftatum exindenon commutandum, Angelisquoque
bonus homo utilised, quia Ce omnibus illis amicum,
. facit. Qui. enim mihi amicum acquireret, qui me
•f tanqùam feipfiim diligeret, 8c quam ego tanquam
meipfum amarem, magnasei gratias deberem. Quif-
quis ergo bonus ftuducrit elïè, in bonorum ami-
citiam tranfibit; ita ut unumquemque tanquam
ièipfum amabit : & omne^eum eodem modo charum
habebunt. Tantus enim amor, tantaque concordia
inerit omnibus, ut omnes amici unius, fint amici &
alterius. Qualiter autem bonus etiam Deo fit .utilis,
vidéamus. Omnipotens Deus -civitatem quandam
magnam, & admodum * fpaciofâm ad fiiam gioriam *l- fpecïofiini
ædificavit, quam * copioia civium multitudine re- fPeti8f*
plevit. Quorum nonnulli, cùm propriam volùnta-
tem potius elegêrunt facere, quàm fub voluntate 8c
ordinatione, Déi remanere, miferabiliter corrùerunt,
[) & domus 5c ædificia màgna & fpatiofi), ex parte
vacua remanferunt. Ut igitur aliquis, qui urbem
magnam fieri ordinaflèt, qui.multa in ea palatia con-
ftruxiflet, mulcafque manfiones ad urbis ædificatio-
nem feciflè, fed Ipibitores non haberet, & omnes.
quofcunque potuifièt, ad le invitaflet : Sic facit Dp-
minus Deus : Omnes enim, ut ad fè veniant, & ut
fibi ad fuæ civitatis ædificationem fubveniant, pre-
tatur , admonet, invitât : bonas leges pollicens , pa-
Cém‘ 8c fecüritatem promittens.
ÇA PU T X L iy . •
" f Commendatio fuperna Hierufalem.
B T B i namque Jura Iegum immobilia, optim* con-
Xfiietudinés, ,ibi cives nop ex timoré alicujus fuas
occultant opes : imù gaudent dum palàm omnibus
apparent. Nullus fiquidem-ibi inçurfus malorum, pe-
ftis nulla, violentia omnifque rapina procul inde remota.
Pr^tcrça locus ameenus 8c magna dulcedine
rèfeftus :’domus paratæ, ædifiçi,a .ampla, diverfi generis
manfiones. Ünde & ip'lê Dominus : ln domo,,
ait, Patri s mei manfiones mul ta funt. Et Propheta Baruch
• Q quàm magna efi domus Dei , & quam Btnub- Jsngens
loçus poffieffiottis ejus. Magnus, & non habet t4\
cphfdmmattpnçrn, èxceïfqs, & immenfus. Tenebræ
ibi nullæ.j.lucç indéficientci circumlucente ; infirmitas
nulla, fanitas indcfelTa, nihil incommodi, omnia A bâti : hi fimul omnes in corivivium * collocatt, * fa- « 11.^
tiantur ; illi1 verb in careerem trufi, fame & fiti- * 0
moriuntur. Hic-igitur R c x , ipfe Deus eft, qui fie
difeernît inter bonos 8c malos mundi iftiüs. Ipie ete-
nim, præparatohinc paradifo & hinc inferno, con-
ftituit, quia quofcunque fibi fideliter obfèquentes in-
venire poterit, poftquam omnes ad eum ex hoc fæ-
culo tranfeuntes, fuerint congregati ; fitpul omnes’ in
paradifo, in corpore & anima, collocabit. Quofeun-
que verb reperire ppterit præceptis fuis refiftentes,
poftquam ipfi çonvenerint, omnes fimul in infernum
horribiliter cum diabolo detrudet. Omnes itaque per
prædicatores fubs ad fè invitât, ut t^uomodo fibi quifque
velit obedire, agnofeat. Verùm ejus præceptis
alii obediunt, alii verb refiftunt. Utrorumque autem
Quod Bonitas boni hominis, damnatis &, damonikus B alii priùs, alii morientes pofteriùs ejus cxammi re-
fit * inutilis. • præfentântur. Quicunque itaque ei obediens huile
comprobatur , requies ei ffed in anima fbla.) interim
datur. Qoicunque verb de in obedientia convincitur j
& ipfè in anima fêla cruciatur. Poftquam autem omnes
mortui, & ( ut di&um eft ) figillatim exanimati -/.«xaainatl
fuerint, finitoquè fæculo cunàifque refiifcitatis, il-
lud etiam generate judicium pevadfcum fuerit, boni
omnes in cælum tranflati, in anima fimul & corpore
lætabuntur ; .mali verb in infernum detrufi, & ipfi
in anima fimul & corpore torquebuntur. * Et ficut *L 9mu
boni perfebkam corporis & animæ beatitudinem tune
primùm obeinebunt : fie & mali econtra perfedlæ mi-
fer i* corporis & animæ tune primùm fubjacebunt. }
ad votum. Ad hanc itaque ædificationem invitât nos
ViDominus,dicens: Penne ad me omnes, qui labota-
tis, & onerati eftis, & ego reüciam vos. ’Qui ergp
venire voluerit, Dei proculdubib quodammodo ad ju-
,tor erit. Undc Apoftolus : Dei adjuto^es fumus,
***' Dei adificatio eftit. Inbonitate ergo quijcunque fte-
terit, non folùm fibi & omni creaturæ utilis erit,
fed etiam ipfi fuo & omnium conditori ( ut diximus)
beneficium præftabit. Hæc enim civitas fànâa, cui fè
fponte affociavit. Si vel unus homo^defuerit bonus,
nunquam perficietur.
C A P U T X L V .
NOtandum etiam quod ficut bonitas hominis
boni, * omnibus eft ad iætitiam inCrementpm :
fie dæmonibus & hominibus damnatis * eft ad detri-
mentum. Dæmonibus namque & hominibus damnatis,
Sanâorum confummatio evit interminabilis lit'
jngi élus & æterna damnatio. Nam cùm * ifti obtinebirnt
corporis & animaî gaudium fempiternum ; tune fimi-
liter & illi ibunt in fupplicium æternum. Quod quia
dæmones non latet, modis omnibus laborant San-
étorum incrementum impedire. Quoniam quidem, donee
ultimus illorum eis afTocietur, non includuntur ;
ièd habent poteftatem tentandi eleéfcos Dei, quatenus C
qui probati invenientur digna renumeratione coronen- •
tur ; viéti verb atque reprobi perennite'r puniantur.
Vigilemus ergo, ut Salvator admonet, quia adver-
farius nofter circuit, quærens quem devoret. Ilium
autem dévorât, quem liia fuggeftione in malis aélibus
indurat. Notandum etiam quod qui bonis alterius ar-
ridet, Sanétis confentit : qui verb ihvidet, diabolis.
Siquidem magis puto ejus falvationem fperandam,
qui parum boni facit, & benefaélis aliorum favet ;
quàm illius, qui multa facit, & invidet. Is etenim
cui benefa&a aliorum placent, fi damnatus etiam effet,
juftè taliter conqueri poffet : O vos Sanéti, femper
de veftra juftitia juftè lætatus fui : itaque fi beatitu-
dinis veftræ participes non fuero , inde damnationem
nonaccl.*accipiam, unde lèmper gaudebam.
C AP U T X L V I I .
De quatuordecim beatitttdinibus corporis & anima.
MUki homines ( quibus nonnunquam boni mo- *id,v
r<»c Rr inOa onera’ oroDOnuntur, ut eis.
C A P U T XLV I.
aliquem ^ fimilitudine inter Deum, & * quemlibet Regem,
judicatu- 1 SB 4 judicantem.
res & jufta opera’ proponuntur,fe-in eis,
fæculi poftpofita vanitate, exerceant, admonentur )
inquireret folent ,quamobrem , quo præmio, qua re»
tributione î Refpondctur itaque illis , qubd feriptum
eft : Quia nec ocultts vidit, nec auris audivit ; nec in
cor heminis afeendit, qua praparavit Deus diligents- '9, w4
bus fe. Quod cùm illi non clarè quid fitadvertcre pof-
funt, * repetitur hoc ipfum aliis verbis, & dicitur eis : 4. ieperi«w
Præmium quod his qui in hac vita Deoferviunt, in
futura vita recompenfatur, eft vita æterna, beatitudo
æterna, æterna jucunditas, fufficientia fimui omnium
D commodorum fècundùm voluntatem , & fine omni
indigentia.- Hæc ergo cùm illis hoc mododicuntur;
bona quidem & magna , ut funt, videntur : Sed quia
non intcliigunt quid in hac vita habituri fint ; nec fu-
bitb quid fit omnium commodorum fècundùm
voluntatem fiifficicientia, & fine omni indigentia ,
ldifctrnltl"'quômodo Rex quidam inter hdelcs & percipcre. poffunt ; hærent animo, nec multum
infidèles Impetii fui. Hic itaque R « j præparato ex * affedli fapore ad aud.t» & k foulU mituire 1 u 'to**
una parte - quodam convivio maqno, 8c ex alia parte trahuritur. Quid igttnr eft agendum ut hæc ilquodamcarceretenebrofo.
difpofuit quia quofcunque Ils allqnasenus lapiant, & fic ad bona opera evlhbifideles
poterit comprobate. poftquam omnes con- gdent ! Puerotum mote cibandos æftimo eos, qui
gregatifuennt.faciet fimul difeumbere: quofcunque fi allquando groflum aliquod pomum edendum
autem fibi infidèles effe conyincerc poterit ..poftquam percipmnt 1 lllnd ob dentmm tenerltudinem , &
& ipfi fnerint congregati, in tenebrofum ilium carce- E orls anguftiam , abfumcrc nequeunt , nlfl pro •
remPfimul faciet dftrudi. Omnes itaque ad fe invitât, illorum capacitate pubs
.r ... 'r i i- - - ~ - r— -U—— ■ fum. Itaque dividamus in partes, magna, quæ di—
ximus ; ut Inde poffint ad vitam nutriri, de quibus
agimus. Quæ ut melius eluceant, confidere-
mus quæ in hac vita mens avidiùs amèt huma-
na ; 8c ex his, prout poflumus, conje&emus ilia
cos habituros in vita æterna multb excellentius.
Siquidem' inter multimoda mundi pericula confti-
tuti fi Domini fuerint præcepta fecuti ,. atque
cùm ipfa il lie adepti fuerint, » plenitudinc defide- ^ ,enhH<li*
rii fui fc nequaquam fraudatos percipient. Hæc
igitur, ut prætaxavimus, faciamus, & à minimis
paulatim progrediamur. Quatuordecim igitur funt
ut quis fit fidelis, qtfifve infideiis, agnofeat. Horum
autem fidelium & infidelium , qui omnes invitantur ,
alii præcedunt, alii fubfequuntur. Fidelium igitur cui-
cunque, ut venerit, poftquam verè elfe fidelis com-
probatus fuerit, datur mixtum interea cibi, donee
conveniatit omnes qui cum ipfo funt coenaturi, ut fimul
incipiant omnes epulari. Infidelium autem ut venerit
quifque poftquam eonyiétus fuerit infideiis eüè,
flagellatur interim, ufquequb congregentur & alii qui
cum eo in cârcerem funt detrudendi, ut fimul in eo
incipiant omnes cruciari. Mox ergo ut.fuerint omnes
congregati, & fideles vel infidèles effe fuerint compro