5 « 6 A N H O T A T I O N E S
merit extrahi nifi ejus tjui fixilTec. Hoc miraculo & Rex Sc A
Lanfrancus terrici, jufTerunt uc refumens lituum , & pode-
-rem reinduens. facerdotSo ab Eduardo collat'o potitetur. Ecce
utriufque rei fbmma’rium : judicet leótor, quid infir delirii.
Libérée quidem manifeftiùs oftendere deliria illius feriptoris
fie deliranris : ut castéra quælibec prasdarc gefta exiftimet
deliria ^ verùm minimè lieer. Nam extra chorum falcan-
düm forer. Prasterquam quod idem illic pleraqüe alia enar-
ret fomnia (ut vocat) ad qua: explicanda & pluribus pagi-
ni* & vigiliis opus fuerit. Quoniam autem Dunftani fupe-
rius & hic incidit cum Vulftano mentio, vilunv eft opera:
pretium , aut potius neceflè brevitcr hæc difcurcre. Ponó
cùm Anfelmus jam Archiepifcopus fadtus fcripferic ad Vulf-
tanuni, craffiffimus error, ,qui in ejus vitam Surii tom. r.
infertam irrepfir, facile deprehendnur, deprehenfufque fa-
cilitts poteft cmendari : fcilicet quod obièrit anno 1067.re-
clamantibus Thoma Walfinghame in hypodigmace Neuf-
tri* j Matth. Paris ,Florentio, WigornienfisChron.ipag 4«». g
(qui antea pag, 411, ampliùs de co feribit ) & Roger© Ho-
nedeno : nempe morruum effc anno u>9f. Quod certe ne-
ceflarium eft : cùm alibi oftendérimus Anfelmum fub finem
anni 109}, confecratum fuifle Archiepifcopum. Quo quidem
argumento licet carercmus, tarnen alia pleçaque in Anglo-
rum hiftorhs relata coarguerent non effc hunc defundti Vult
tani annum. Et ex his quidem perfpicuum eft quando has
ad Vulftanum literas Anfelmus dederir, nempe. anno 10,4.
cùm fuperiùs oftenderimus Anfelmum umftum fuine fub fi-
nem anni 109}. Vulftanum cxpirafle in initio iojj.
Qui viiierunt anfecejforcm meum venerabilis memorU Lan-
francum.] Anfelmus quidem generatim dixit & afleruir ex
rumore populati , exercuilTe Lanfrancum in villis Cantua-
rienfis Ecclefix * quidquid ad munia pontificia pertinet, Lan-
~:ancus veto in epiftöla ad Stigandum Winloniæ antifti-
1 paulo fubtiliùs rem hanc differere videtur , inquiens.
Clerici Villarum noftrarum, qui in veftra Dicfeccn exif-
unt , quefti (unt nobis quod veftri Archidiaconi reper-
is occafionibus pectinias exquifierunt, & à quibufdam jam
acceperunt. Meminilfe debcc Fracernitas veftra , quia -
contra morem antecefTorum noftrorum atque veftrorum
lobis. conceffimus , eifquc imperavimus , quatenùs ad fy-
nodos veftras irent : & ea , qua: ad Chriftian* religio
Anfelmi elogia bine transfufum eft , profecuturi Ghroni,
Beccenf.. paralipomena quæ fie iiicipiunt : [ „ Inter h*c
obeunte Baldrico Priore , jubente Willelmo Abbate fuc.
ceflit ei in Prioratu. Erat enim honorabilis vit* & mui.
t* prudenti* , humilitate confpicuus ; fpiritü' confilij
providus , fortitudine firmus , confolabatur detolatos, oin.
nibus omnia fatftus. In quantùm pocerat unicuique fub.
veniebac : benignus erat_ in exhortando , modeftus in cor.
ripiendo , pauperibus dàpfilis » hofpittbus aiFabilis fjjc
firmus , fpe in Deo certus » charitate diffutiis , cum nou
habcrec quod tribueret , rhonebat fpeiti in Deo ponen-
dam , afTerebac in proximo fubventionem Dei affore
hondum finem mundi veniffe. Talia jocando diccbat ..fed
corde Dcum fuppliciter rogabat , qui perfæpè i,lli fecùn.
dùm fidem fuam fubveniebat. Sapientiam , cenfilium, arque
notitiam prodcfle polTunt , fine interpellation®* vel
lifcuflione aliqua , à vobis audirent. Si qua: in ipfis
culpæ invenirentur , fufpenfa interim vindidla ad nol-
rum examen fervarentur : & nobis vel in miferando ,
vel in ulçifcendo obnoxii tenerentur. Mandamus itaque
vobis ut malè accepta fine dilationc reddi • jubeatis : &
miniftris veftris , ne ulteriùs id præfiimant , fervandæ
charitatis ftudio prohibeatis. Nos ve-ro Preftyteris nof-
tiis , qui-extra Cantiam conftituti funt , omnino. præci- t
:imus / ne ad veftram vel alicujus Epifcopi. fynodum
impliùs eant 5 nec vobis, nec aliquibus miniftris veftris r-v
>ro qualibet culpa refpondeanc. Nos enim cùm ad vil-
as noftras veniemus , quales ipfi vel in moribus , vel in
Tui ördinis feientia fint , paftorali audloricare veftigare
debemus. Chrifma'tantùm à vobis accipiant j & ea, qua:
antiquitus inftituta funt, pro chrifmatis acceptione per-
olvanc. Sicut namquc ea qua: antiquitus ufqüe ad not
tra tempora anteçefTores noftri habuerunt , Iblerti vigi-
antia cupimus illibata fervare : Ita aliis débita ( quod
abfic )• aliqua ufurpàtione denegare nolumus.
bonitacem animi ejus non folùm fubjcifti, fed -eriam
Principes terra: , Epifcopi Sc Abbates , fimulqiie rcligiofi
& feculares , multi comperientes , quafi thelaurum pre.
tiofum , ac velut divinum oraculum admirabar.tür.' Tan-
ta ei inerat Dei-gratia : & fic fpiritus cónfilii i
gebat , üt ad fe Venientibus caufa cónfilii filbtiliter &
fufficiencer ad inquifita refpondebat. Per idem tempus
mandavit Rex Henriciis willelmo Abbati , ut Priorcm
Becci Bofoneiii daret Comiti Thcobaldo. riepoti fuo ad
faciendum Abbatem in terra fua. Quod utiùm amote
an cordis rancore fine agrorum immiffione rex petit-
rit, ut inde Bofo pelleretur de rcgioiie , incertum habc-
mus. Audieijs hoc Abbas, contriftatus eft non modicè,
mifitque ad Regem, mandans & multùm deprcCans, uc
Ecclefi* & fibi parceret ; atque à tali juffione animum re-
vocarec , Prioretnquc fibi non tollerer. Jam, enim Abbas
fenio & infirmitate confeftus , vitibus corporis defti-
tuebatur. Pacatus rex hafe depiecatione , dimifit Priorem.
Cumque Abbas Willelmus longa argritüdinc confeftos tam
morti proximus videretur , duo Bcccenfes monachi ac-
ceflerunt ad Regem Henricum ; qui tunc Becci & ci
Beccurri propter incurfiones quonmdam , qui contra e
rebellaverant;, morabatur , dicentcs quia Bofo , fi fuc-
cederet Àbbati Willelmo , ( ficur conventus qu*rebat)
hominium , vel fideliratis facramentum nullo modó fibi
facetet : Ideoque alium , quem nominabant , & lauda-
bant, pro eo (ubftituere deberet. Hoc agebanc quia Prio-
rem nolebant habere Abbarem Verûm cur illi infenfi
erant, nefeimus. - His audicis Rex nimium efferatus eft
animo , & tunc quidem iram diffimulavit. Illi autem cal
lidù agentes , ignorante conventu contra Regulam B Be-
nediifti fine eorum confenfu volebant fuperponere fibi,
cùm hoc elle confiât contra decrera Patrum , qui dixé-
runt, ut nemo invirus ordinetur j led'conventus Ecclefîæ
debet fibi fecundùm timorem Dei paftorcm êligere. Sed
harc càlliditas malignantium licet aliquantùm convenrum
conturbaverit , tarnen qûod moliebatur efficere 1
luit. Defunfto namque Abbate Willelmo totus conven-
elegit Bofonem. Omnes Epifcopi & Abbates , Clerus
& popuius , vicini & remotiercs, qui eum.noverant, hanc
ANNOTAT I O IN E P I S T O L AM
VIGE SIMAM SECÜNDAM.
B Ofoni, ] De hoc Bofone dicam quæ offendi j licet bre'-
viùs, ut fugiam pleraque à füo Biographo memorata
nullius aut perexigui frudtus momenti, ut quæ le&ori mo- -
leftas crearent moras. Sanè quàm dignus fit Bofo longiori £
lariorique memoria , indicar mutuus . & plufquam fyla-
deös amor , quo Anfelmus ilium, & ille Anfelmum reda-
maret. Quod etfi ex ejus non agnofccremus lireris , fairem
honorificum ejus elogium , quod extat apud Gemmer,
lib, S. hift. Ducum Norman, cap. 14. «iam cæCo indica-
rer. Rent igitur fui Biógraphi ordiamur verbis : In diebus
Willclmi Regis , qui Anglos*aimis perdomuic, in pago Ro-
thomagenfi , fundo , vulgo Montiviliers uu Pays de Caux ,
monafterii villaris., Bofo parentibus Haimerico & Lezeli-
na genirus eft , eorumqùe cura fie bonis artibus pietace-
que imbutus , uc in mediis flu&ibus mundi nihil prorsùs
immundum contraxerit , & ne contraherec ad Beccum fe-
fc contulit, manfirque ea potiflrmum de caufa , quam ex-
ponit Eadmerus lib. 1. vita D. Anfelmi, cap. ulrim. quam-
que hic & iterùm in Chronic. Beccenfi enodatam minimè
rcpeccmus ; prætcrcuntcs quoque & illud quod de co finhll
deâioncm laudabant, cumque fummo honore dignum
affirmabant. Itaque Conventus , ur eis afientiretur ob-i
nixè rogabar. Ille fuæ infirmiraris multas opponfbat
caufas : Illi in terram ptoftrati deprecabantur ; ille toco
conamine .negando reluâabatur. Perlaca eft res ad Regem
; at ille recordatus quod de hominio à duoBus Mo-
nachis audierat, ficut fupra retulimus : erat enim inde
nimis iratus. Intereà Gaufridus Rothomagenfis Archie-
chiepifcopus vir prudens & honorandus , & Joannes Lcxo-
vienfis Epifcopus , q^i ad Curiam Regis -vénérant j qu»
tune obfidcbac Bridou m caftrum , quod contra eum re-
nebant homines Comicis Mellcnti, venerunt Beccum, &
locuti funt cum Fra tribus de eligendo Abbate. Tunc 1
terram omnes proftrati ( nam in capitulo fedebant ) to-
gabant Pfiorcm , uc fæpediâæ eleélioni afTenfum præbe-
ret j & Archiepifcopum-, uc illùm præcipiendo cogeret.
Archiepifcopus admirans Fratrum unanimitatem , lauda-
vit eorum religiofam voluncatem, & erga Priorem fuum
rantùm amorem. Deinde converfus ad ilium, monuit,
rogavit, ad poftremum præcepit per obedientiam , ut *c'
quiefçere'c voluntati Fratrûm : & contra ille afTerebat hoc
le non pofTe facere propter magnam corporis fui debilitate
m , & alia quædamf gravia quafî peccata opponebat,
quibus ad hoc indignum fe efte dicebat. Efne Monachus-
Refpondit, velle effe ; Tune Archiepifcopus : Rêvera, iu-
qiiit ; fi vigimi homines occidifTes, non te dimitrerem ;
quandoquiaem rantùm àc talem erga te video afFe«um.
Nunquam, ait, hominem occidi. Tune compulfus eft apc-
rire quod latebac, & accipiens Archiepifcopum cum Ep*1'
copis feorfum , dijfir j Papam fibi inrerdixiffe, ne unquam
laïçæ perfonæ hominium faceret : 8c ideo iftam obcoic'i'
tiam non audcbac fufeipere., ne cogeretur , aut pr°bj *"
iionis ApoftoJicæ tranfgtefTot exiliere, aut Regem oncm